Przejdź do zawartości

Rozstrzelanie: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
AndrzeiBOT (dyskusja | edycje)
m Drobne zmiany typogrficzne, poprawa linkujących.
Linia 1: Linia 1:
[[Plik:El_Tres_de_Mayo,_by_Francisco_de_Goya,_from_Prado_in_Google_Earth.jpg|thumb|300px|[[Francisco Goya]] – ''[[Trzeci maja 1808|Rozstrzelanie powstańców madryckich]]'']]
[[Plik:El_Tres_de_Mayo,_by_Francisco_de_Goya,_from_Prado_in_Google_Earth.jpg|thumb|300px|[[Francisco Goya]] – ''[[Trzeci maja 1808|Rozstrzelanie powstańców madryckich]]'']]


'''Rozstrzelanie''' – rodzaj [[kara śmierci|kary śmierci]] polegający na spowodowaniu nagłej [[śmierć|śmierci]] poprzez natychmiastowe zniszczenie [[Trzewia|organów wewnętrznych]] lub [[kresomózgowie|mózgu]] [[skazany|skazańca]] za pomocą pojedynczego lub wielokrotnego [[rana postrzałowa|postrzału]].
'''Rozstrzelanie''' – rodzaj [[kara śmierci|kary śmierci]] polegający na spowodowaniu nagłej [[śmierć|śmierci]] poprzez natychmiastowe zniszczenie [[Trzewia|organów wewnętrznych]] lub [[kresomózgowie|mózgu]] skazańca za pomocą pojedynczego lub wielokrotnego [[rana postrzałowa|postrzału]].


W historii rozstrzelanie często traktowano jako metodę egzekucji lepszą (bardziej honorową) niż powieszenie. Wojskowi częściej byli rozstrzeliwani, podczas gdy pospolici przestępcy ginęli na [[szubienica|szubienicy]]. Niemcy skazani na śmierć [[Procesy norymberskie|w Norymberdze]] zostali powieszeni, aby nadać ich zbrodniom status zwyczajnego przestępstwa.
W historii rozstrzelanie często traktowano jako metodę egzekucji lepszą (bardziej honorową) niż powieszenie. Wojskowi częściej byli rozstrzeliwani, podczas gdy pospolici przestępcy ginęli na [[szubienica|szubienicy]]. Niemcy skazani na śmierć [[Procesy norymberskie|w Norymberdze]] zostali powieszeni, aby nadać ich zbrodniom status zwyczajnego przestępstwa.
Linia 7: Linia 7:
== Podstawowe sposoby wykonania kary śmierci poprzez rozstrzelanie ==
== Podstawowe sposoby wykonania kary śmierci poprzez rozstrzelanie ==
* Rozstrzelanie przez [[pluton egzekucyjny]] – wyrok często wydawany przez [[trybunał wojenny|trybunały]] i [[sąd wojenny|sądy wojenne]], jako kara za [[dezercja|dezercję]] i [[zdrada stanu|zdradę]].
* Rozstrzelanie przez [[pluton egzekucyjny]] – wyrok często wydawany przez [[trybunał wojenny|trybunały]] i [[sąd wojenny|sądy wojenne]], jako kara za [[dezercja|dezercję]] i [[zdrada stanu|zdradę]].
* Rozstrzelanie przez [[ciężki karabin maszynowy]] – sposób często stosowany podczas dokonywania [[zbrodnie wojenne|zbrodni wojennych]] i [[zbrodnia przeciwko ludzkości|zbrodni przeciwko ludzkości]], między innymi przez [[Niemcy|niemieckie]] [[Einsatzgruppen]] wobec ludności cywilnej w czasie [[II wojna światowa|II wojny światowej]]; według niektórych źródeł stosowany także współcześnie, np. w [[Malezja|Malezji]]{{fakt|data=2009-01}}
* Rozstrzelanie przez [[ciężki karabin maszynowy]] – sposób często stosowany podczas dokonywania [[Zbrodnia wojenna|zbrodni wojennych]] i [[zbrodnia przeciwko ludzkości|zbrodni przeciwko ludzkości]], między innymi przez [[Niemcy|niemieckie]] [[Einsatzgruppen]] wobec ludności cywilnej w czasie [[II wojna światowa|II wojny światowej]]; według niektórych źródeł stosowany także współcześnie, np. w [[Malezja|Malezji]]{{fakt|data=2009-01}}
* Strzał w tył głowy – sposób stosowany w [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich]] (w ten sposób zginęły ofiary czystek stalinowskich, m.in. [[zbrodnia katyńska|zbrodni katyńskiej]]) oraz [[Polska|Polsce]] w okresie [[stalinizm]]u. Metodę tę stosowali również m.in. funkcjonariusze [[Schutzstaffel|SS]] w [[Obóz zagłady w Treblince|Treblince]]. Metoda ta stosowana w [[Chiny|Chinach]] umożliwia późniejsze pobranie organów do [[Przeszczepianie narządów|przeszczepu]]<ref name="daw">{{Cytuj stronę | url = https://www.dawca.pl/aktualnosci/25241,chiny-skazani-na-smierc-nie-beda-zrodlem-organow-do-przeszczepu | tytuł = Chiny: skazani na śmierć nie będą źródłem organów do przeszczepu | opublikowany = Kampania społeczna Dawca.pl (za onet.pl) | data dostępu = 2016-06-12}}</ref><ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.dw.com/pl/szybkie-transplantacje-w-chinach-egzekucje-w-pobli%C5%BCu-szpitali/a-16487308 | tytuł = Szybkie transplantacje w Chinach. Egzekucje w pobliżu szpitali | autor = Małgorzata Matzke | data = 2012-12-29 | opublikowany = Deutsche Welle | data dostępu = 2016-06-12}}</ref>. Stosowana jest także na [[Białoruś|Białorusi]]<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.polska-azja.pl/2009/03/26/sciecie-lub-strzal-w-tyl-glowy-raport-o-karach-smierci/ | tytuł = Ścięcie lub strzał w tył głowy – raport o karach śmierci | data = 26 marca 2009 | opublikowany = Centrum Studiów Polska-Azja | data dostępu = 2016-06-12 | archiwum = http://web.archive.org/web/20160616183620/http://www.polska-azja.pl/2009/03/26/sciecie-lub-strzal-w-tyl-glowy-raport-o-karach-smierci/ | zarchiwizowano = 2016-06-16}}</ref>.
* Strzał w tył głowy – sposób stosowany w [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich]] (w ten sposób zginęły ofiary czystek stalinowskich, m.in. [[zbrodnia katyńska|zbrodni katyńskiej]]) oraz [[Polska|Polsce]] w okresie [[stalinizm]]u. Metodę tę stosowali również m.in. funkcjonariusze [[Schutzstaffel|SS]] w [[Obóz zagłady w Treblince|Treblince]]. Metoda ta stosowana w [[Chiny|Chinach]] umożliwia późniejsze pobranie organów do [[Przeszczepianie narządów|przeszczepu]]<ref name="daw">{{Cytuj stronę | url = https://www.dawca.pl/aktualnosci/25241,chiny-skazani-na-smierc-nie-beda-zrodlem-organow-do-przeszczepu | tytuł = Chiny: skazani na śmierć nie będą źródłem organów do przeszczepu | opublikowany = Kampania społeczna Dawca.pl (za onet.pl) | data dostępu = 2016-06-12}}</ref><ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.dw.com/pl/szybkie-transplantacje-w-chinach-egzekucje-w-pobli%C5%BCu-szpitali/a-16487308 | tytuł = Szybkie transplantacje w Chinach. Egzekucje w pobliżu szpitali | autor = Małgorzata Matzke | data = 2012-12-29 | opublikowany = Deutsche Welle | data dostępu = 2016-06-12}}</ref>. Stosowana jest także na [[Białoruś|Białorusi]]<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.polska-azja.pl/2009/03/26/sciecie-lub-strzal-w-tyl-glowy-raport-o-karach-smierci/ | tytuł = Ścięcie lub strzał w tył głowy – raport o karach śmierci | data = 26 marca 2009 | opublikowany = Centrum Studiów Polska-Azja | data dostępu = 2016-06-12 | archiwum = http://web.archive.org/web/20160616183620/http://www.polska-azja.pl/2009/03/26/sciecie-lub-strzal-w-tyl-glowy-raport-o-karach-smierci/ | zarchiwizowano = 2016-06-16}}</ref>.
* Rozstrzelanie z armaty – skazańca przywiązywano do działa, z którego następnie oddawano strzał. Sposób ten stosowano w [[Indie|Indiach]] w czasach panowania [[Wielcy Mogołowie|Wielkich Mogołów]]. Znany jest również co najmniej jeden przypadek takiej egzekucji polskich jeńców wojennych przez [[Armia Czerwona|Armię Czerwoną]] w [[1939]]<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.rp.pl/artykul/364157-Zbrodnie-ZSRR--przeciwko-Polsce.html| tytuł = Zbrodnie ZSRR przeciwko Polsce| data dostępu = 2017-01-18| autor = aka| opublikowany = Rzeczpospolita | praca = | data = 2009-09-16| język =}}</ref>.
* Rozstrzelanie z armaty – skazańca przywiązywano do działa, z którego następnie oddawano strzał. Sposób ten stosowano w [[Indie|Indiach]] w czasach panowania [[Wielcy Mogołowie|Wielkich Mogołów]]. Znany jest również co najmniej jeden przypadek takiej egzekucji polskich jeńców wojennych przez [[Armia Czerwona|Armię Czerwoną]] w [[1939]]<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.rp.pl/artykul/364157-Zbrodnie-ZSRR--przeciwko-Polsce.html| tytuł = Zbrodnie ZSRR przeciwko Polsce| data dostępu = 2017-01-18| autor = aka| opublikowany = Rzeczpospolita | praca = | data = 2009-09-16| język =}}</ref>.

Wersja z 13:03, 28 paź 2017

Francisco GoyaRozstrzelanie powstańców madryckich

Rozstrzelanie – rodzaj kary śmierci polegający na spowodowaniu nagłej śmierci poprzez natychmiastowe zniszczenie organów wewnętrznych lub mózgu skazańca za pomocą pojedynczego lub wielokrotnego postrzału.

W historii rozstrzelanie często traktowano jako metodę egzekucji lepszą (bardziej honorową) niż powieszenie. Wojskowi częściej byli rozstrzeliwani, podczas gdy pospolici przestępcy ginęli na szubienicy. Niemcy skazani na śmierć w Norymberdze zostali powieszeni, aby nadać ich zbrodniom status zwyczajnego przestępstwa.

Podstawowe sposoby wykonania kary śmierci poprzez rozstrzelanie

  1. Chiny: skazani na śmierć nie będą źródłem organów do przeszczepu. Kampania społeczna Dawca.pl (za onet.pl). [dostęp 2016-06-12].
  2. Małgorzata Matzke: Szybkie transplantacje w Chinach. Egzekucje w pobliżu szpitali. Deutsche Welle, 2012-12-29. [dostęp 2016-06-12].
  3. Ścięcie lub strzał w tył głowy – raport o karach śmierci. Centrum Studiów Polska-Azja, 26 marca 2009. [dostęp 2016-06-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-06-16)].
  4. aka: Zbrodnie ZSRR przeciwko Polsce. Rzeczpospolita, 2009-09-16. [dostęp 2017-01-18].