Scherza Fryderyka Chopina: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana]

[wersja nieprzejrzana]

Usunięta treść Dodana treść

Jednokolumnowy

Wersja z 21:11, 18 mar 2019

Scherza Fryderyka Chopina. Dorobek Fryderyka Chopina w tym gatunku muzycznym obejmuje cztery niezależne scherza – op. 20, op. 31, op. 39 i op. 54 oraz trzy scherza zawarte w sonatach kompozytora (Sonata fortepianowa b-moll, op.35, Sonata fortepianowa h-moll op. 58 i Sonata wiolonczelowa g-moll op. 65).

Scherzo op. 20

Scherzo h-moll op. 20 w wykonaniu Alice Hwang

Budowa dzieła

Pierwsza część charakteryzuje się frenetycznym rytmem. Ze względu na niego pierwszy wydawca - wbrew woli Chopina - nadał dziełu podtytuł Piekielny bankiet. Jest ona dramatyczna i żywa. Druga część przywołuje polską kolędę Lulajże, Jezuniu. Świadczy ona o przywiązaniu Chopina do ojczyzny oraz za tęsknotą za nią.

Typowe scherzo to, jak sama nazwa wskazuje (z wł. żart), dzieło o charakterze pogodnym, wesołym i żartobliwym. Ta forma muzyczna przybrała u muzyka zupełnie inny nastrój. Refleksjami niemieckiego kompozytora i pianisty Roberta Schumanna (1810-1856) na temat dzieła było pytanie: Szablon:CytatD Warty uwagi jest fakt, iż Schumann wypowiadał te słowa krótko po tym jak opublikował w grudniu 1831 w czasopiśmie muzycznym "Allgemaine Musikalische Zeitung" recenzję chopinowskich "Wariacji op. 2" na temat "Lá ci darem la mano" z opery Wolfganga Amadeusa Mozarta "Don Giovanni", w której znajduje się słynne zdanie: Panowie, czapki z głów, oto geniusz. (z oryg. niem. Hut ab Ihr Herren, ein Genie!). Utwór z klasycznym scherzem, wykorzystywanych w symfoniach lub sonatach, łączy tylko metrum 3/4.

Przeciętne wykonanie dzieła trwa około 9 minut^[1].

Scherzo op. 31

Scherzo op. 31 w wykonaniu Glena W. Prillamana

Scherzo b-moll op. 31 – drugie ze scherz Fryderyka Chopina, powstało ono w 1837 roku, a wydane jeszcze tego samego roku, z dedykacją dla Adéle de Fürstenstein. W utworze posępne barwy kontrastują z jasnymi, radosnymi wzlotami. Scherzo utrzymane jest w formie sonatowej. Mnóstwo uczuć, wyrażonych przez Chopina dźwiękami, wymaga od wykonawców wyczucia i subtelności.

Scherzo op. 39

Scherzo cis-moll op. 39 – trzecie ze scherz Chopina. Kompozytor napisał je na przełomie 1838 i 1839, podczas wyjazdu na Majorkę (z tego okresu pochodzą również Preludia op. 28), ostateczną formę nadał mu w 1840 w Paryżu. Wydane zostało w tym samym roku z dedykacją dla Adolfa Gutmanna (ucznia kompozytora).

Scherzo jest posępne i melancholijne, ponure w charakterze, elegijne i epickie. Jest usiane licznymi fragmentami staccato.

Scherzo op. 54

Scherzo E-dur op. 54 – czwarte ze scherz Fryderyka Chopina. Chopin napisał Scherzo na przełomie lat 1841-1842 w Nohant i w Paryżu.

Wydane zostało w 1843 roku z dedykacją dla Jeanne de Caraman (uczennicy Chopina).

Tempo Presto rozwija się dopiero po ekspozycji prostego spokojnego motywu, jakby kadencji. Elementami wiążącymi formę utworu są częste powtórzenia nawiązujące do formy ronda, wariacyjne powtarzanie motywu tematu, zwłaszcza w końcowych fragmentach^[2].

Przypisy

↑ Eric Brisson: Chopin - Scherzo no.1 in B minor, op.20. [dostęp 2009-09-20]. (ang.).
↑ J. M. Chomiński: Chopin. Kraków: PWM, 1978, s. 162. (pol.).

Bibliografia

Fryderyk Chopin. Arcydzieła Mistrzów. DeAgostini.
Fryderyk Chopin - Centrum Informacji - Scherzo h-moll - Kompozycje. Narodowy Instytut Fryderyka Chopina. [dostęp 2009-09-20]. (pol.).
Fryderyk Chopin - Centrum Informacji - Scherzo h-moll op. 20 - Pierwodruki (Francja). Narodowy Instytut Fryderyka Chopina. [dostęp 2009-09-20]. (pol.).
Fryderyk Chopin - Centrum Informacji - Scherzo h-moll op. 20 - Pierwodruki (Niemcy). Narodowy Instytut Fryderyka Chopina. [dostęp 2009-09-20]. (pol.).
Fryderyk Chopin - Centrum Informacji - Scherzo h-moll op. 20 - Pierwodruki (Wielka Brytania). Narodowy Instytut Fryderyka Chopina. [dostęp 2009-09-20]. (pol.).
Kultura polska: Fryderyk Chopin, Scherza. Polskie Centrum Informacji Muzycznej, Związek Kompozytorów Polskich, 2004-04. [dostęp 2009-09-20]. (pol.).
Chopin, COMPLETE WORKS - L'OEUVRE INTÉGRALE, Brilliant Classics (folder)

Linki zewnętrzne

[a-1] Eric Brisson: Chopin - Scherzo no.1 in B minor, op.20. [dostęp 2009-09-20]. (ang.).

[2] J. M. Chomiński: Chopin. Kraków: PWM, 1978, s. 162. (pol.).

[1]

[2]

@@ Linia 3: / Linia 3: @@
 ==Scherzo op. 20==
 [[File:Chopin - Scherzo no. 1 in B minor, Op. 20.ogg|thumb|Scherzo h-moll op. 20 w wykonaniu Alice Hwang]]
+<br />
-'''Scherzo h-moll op. 20''' – pierwsze z czterech [[Scherzo|scherz]] stworzonych przez polskiego pianistę. [[Kompozycja (muzyka)|Kompozycja]] została napisana w [[Tonacja|tonacji]] [[h-moll]] i przeznaczona jest do wykonywania na [[fortepian]] [[solo]]. Dzieło powstało w [[Wiedeń|Wiedniu]] w roku 1830 (wersja początkowa) a jego dopracowanie miało miejsce rok później. Wersja na potrzeby wydania nut drukiem ukończona została na przełomie lat [[1834]]/[[1835]]. [[Utwór muzyczny|Utwór]] dedykowany jest [[Thomas Albrecht|Thomasowi Albrechtowi]]<ref name="b">{{cytuj stronę|url=http://www.ourchopin.com/list/list1620.html|tytuł=Chopin : Work list - Illustrations, Quotes, Dedications|język=en|data dostępu=2009-09-20}}</ref> ([[Język francuski|fr.]] oryg. ''A Monsieur T. Albrecht''). Scherzo jest [[Opus (muzyka)|opusem]] 20 w dorobku twórcy. Kompozycja (podobnie jak trzy pozostałe samodzielne scherza) znajduje się w programie eliminacji oraz I i II etapu [[Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina|Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina]]<ref>{{cytuj stronę|url= https://archive.fo/5b3c |tytuł=Fryderyk Chopin - Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina|język=pl|data dostępu=2009-09-20}}</ref>.
-=== Pierwsze wydania ===
-Pierwszy raz kompozycja została wydana [[1 lutego]] 1835 w [[Paryż]]u przez [[Wydawca|wydawnictwo]] "[[M. Schlesinger]]" pod tytułem ''Scherzo Pour Le Pianoforte, Op. 20'' ([[numer wydawniczy]]: M. S. 1832). [[Wydawnictwo (publikacja)|Publikacja]] posiadała 17 stron o [[Wymiary geometryczne|wysokości]] 34 [[centymetr]]ów i została dołączona jak suplement do 5 numeru "[[Revue et Gazette Musicale]]". W [[Niemcy|Niemczech]] dzieło ukazało się drukiem (19 str. o wys. 34&nbsp;cm) w [[maj]]u tego samego roku w [[Lipsk]]u nakładem "[[Breitkopf & Härtel]]" (numer wydawniczy: 5599). [[Sierpień|Trzy miesiące później]] nastąpiło wydanie utworu w [[Wielka Brytania|Wielkiej Brytanii]]. Nakładem "[[Wessel & Co.]]" w [[Londyn]]ie ukazało się ''Le Banquet Infernal. Scherzo, pour le Piano Forte, Op. 20'' (17 str. o wys. 34&nbsp;cm). Duży odstęp czasowy między stworzeniem a wydaniem scherza był spowodowany wieloma trudnościami technicznymi jakie znajdują się w utworze.
 === Budowa dzieła ===