Przejdź do zawartości

Prawików: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m MalarzBOT: regeneracja szablonu {{Polska miejscowość infobox}}
usuwam Adamy'ego
Linia 27: Linia 27:


== Nazwa ==
== Nazwa ==
Najstarsza wzmianka o wsi pochodzi z dokumentu z 1217 roku, wydanego przez biskupa wrocławskiego Lorenza, w którym wymieniona jest nazwa w formie ''Pravicovo''<ref>{{cytuj książkę | inni = oprac. Colmar Grünhagen | tytuł = Codex Diplomaticus Silesiae | tom = 7 | tytuł tomu = Regesten zur Schleisischen Geschichte | część = 1 | tytuł części = Bis zum Jahre 1250 | wydawca = Josef Max & Comp. | miejsce = Breslau | rok = 1884 | strony = 116 | isbn =}}</ref>. Nazwa była później notowana m.in. w formach ''Prawkow'' (1304), ''Praukow'' (1332), ''Praucke'' (1666-1667), ''Praucke'' (1787), ''Praukau'' (1845), ''Praukau'' (1888), ''Prawikowo''' (1900), ''Praukau'' (1941), ''Praukau'' (1941), ''Prawików'', ''-owa'', ''prawikowski'' (1947)<ref name="Sochacka2004">{{cytuj książkę | inni = pod red. Stanisławy Sochackiej |tytuł=Słownik etymologiczny nazw geograficznych Śląska|tom=11, Poż-Roz |strony=11|wydawca=Wydawnictwo Instytut Śląski |miejsce=Opole|rok=2004|isbn=83-7126-190-X}}</ref><ref name="Rymut2013">{{Cytuj książkę | inni = pod red. Kazimierza Rymuta i Barbary Czopek-Kopciuch | tytuł = Nazwy miejscowe Polski : historia, pochodzenie, zmiany | tom = 9, Po-Q | wydawca = Instytut Języka Polskiego PAN | miejsce = Kraków | rok = 2013 | strony = 231| isbn = 978-83-64007-04-0}}</ref>. Polska nazwa została oficjalnie przyjęta 15 października 1947 roku miejscowość oficjalnie otrzymała polską nazwę<ref>{{Monitor Polski|1947|124|778}}.</ref>.
Według [[Heinrich Adamy|Heinricha Adamy'ego]] nazwa miejscowości pochodzi od [[Język polski|polskiej]] nazwy zawodu prawniczego - ''"[[sędzia|sędziego]]"''{{r|Adamy}}. W swoim dziele o nazwach miejscowych na Śląsku wydanym w 1888 roku we [[Wrocław]]iu jako najstarszą zanotowaną nazwę miejscowości wymienia ''Pravicowo'' podając jej znaczenie ''"Richters Dorf"'' czyli po polsku ''"Wieś sędziów"''{{r|Adamy}}.


Najstarszy zapis wskazuje, że pierwotnie nazwa funkcjonowała w postaci ''Prawikowo'' i została utworzona od nazwy osobowej ''Prawik'' przez dodanie przyrostka -''owo''. Nazwa osobowa z kolei wywodzi się od wyrazu ''prawy'' ([[język prasłowiański|psł.]] *''pravъ''), znaczącego ‘zewnętrzny, wierzchni’, ‘prosty, nieskrzywiony’ lub ‘szlachetny, uczciwy’. Nazwa została później została zniemczona jako ''Praukau''. Powojenna nazwa polska nawiązuje do dawnej formy, lecz ze zmienionym przyrostkiem -''ów''<ref name="Rymut2013"/>.
W dokumencie z 1217 roku wydanym przez biskupa wrocławskiego Lorenza miejscowość wymieniona jest w zlatynizowanej, [[język staropolski|staropolskiej]] formie ''Pravicovo''{{odn|Colmar Grünhagen|1866|s=98}}. Niemcy [[germanizacja|zgermanizowali]] nazwę na ''Praukau''{{r|Adamy}} w wyniku czego utraciła ona swoje pierwotne znaczenie.

Po [[II wojna światowa|II wojnie światowej]] polska administracja wprowadziła nazwę ''Prawików'' polonizując nazwę zgermanizowaną.


== Przypisy ==
== Przypisy ==
{{Przypisy|
{{Przypisy}}
* <ref name=Adamy>{{Adamy1888|s=84}}</ref>
}}

== Bibliografia ==
* {{cytuj książkę |nazwisko = Grünhagen | imię = Colmar | tytuł = Regesten zur Schleisischen Geschichte | wydawca = Josef Max & COMP.| miejsce = Breslau | rok = 1866 | strony = | isbn = |odn= tak}}


{{Gmina Wołów}}
{{Gmina Wołów}}

Wersja z 19:35, 17 kwi 2022

Artykuł

51°15'20"N 16°31'02"E

- błąd

38 m

WD

51°15'12"N, 16°31'27"E

- błąd

38 m

Odległość

573 m

Prawików
wieś
{{{alt zdjęcia}}}
Wjazd od strony Lubiąża
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Powiat

wołowski

Gmina

Wołów

Liczba ludności (III 2011)

195[1]

Strefa numeracyjna

71

Kod pocztowy

56-100

Tablice rejestracyjne

DWL

SIMC

0883407

Położenie na mapie gminy Wołów
Mapa konturowa gminy Wołów, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Prawików”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Prawików”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Prawików”
Położenie na mapie powiatu wołowskiego
Mapa konturowa powiatu wołowskiego, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Prawików”
Ziemia51°15′20″N 16°31′02″E/51,255556 16,517222

Prawików (niem. Praukau) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie wołowskim, w gminie Wołów.

Podział administracyjny

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa wrocławskiego.

Nazwa

Najstarsza wzmianka o wsi pochodzi z dokumentu z 1217 roku, wydanego przez biskupa wrocławskiego Lorenza, w którym wymieniona jest nazwa w formie Pravicovo[2]. Nazwa była później notowana m.in. w formach Prawkow (1304), Praukow (1332), Praucke (1666-1667), Praucke (1787), Praukau (1845), Praukau (1888), Prawikowo' (1900), Praukau (1941), Praukau (1941), Prawików, -owa, prawikowski (1947)[3][4]. Polska nazwa została oficjalnie przyjęta 15 października 1947 roku miejscowość oficjalnie otrzymała polską nazwę[5].

Najstarszy zapis wskazuje, że pierwotnie nazwa funkcjonowała w postaci Prawikowo i została utworzona od nazwy osobowej Prawik przez dodanie przyrostka -owo. Nazwa osobowa z kolei wywodzi się od wyrazu prawy (psł. *pravъ), znaczącego ‘zewnętrzny, wierzchni’, ‘prosty, nieskrzywiony’ lub ‘szlachetny, uczciwy’. Nazwa została później została zniemczona jako Praukau. Powojenna nazwa polska nawiązuje do dawnej formy, lecz ze zmienionym przyrostkiem -ów[4].

Przypisy

  1. GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
  2. Codex Diplomaticus Silesiae. oprac. Colmar Grünhagen. T. 7: Regesten zur Schleisischen Geschichte. Cz. 1: Bis zum Jahre 1250. Breslau: Josef Max & Comp., 1884, s. 116.
  3. Słownik etymologiczny nazw geograficznych Śląska. pod red. Stanisławy Sochackiej. T. 11, Poż-Roz. Opole: Wydawnictwo Instytut Śląski, 2004, s. 11. ISBN 83-7126-190-X.
  4. a b Nazwy miejscowe Polski : historia, pochodzenie, zmiany. pod red. Kazimierza Rymuta i Barbary Czopek-Kopciuch. T. 9, Po-Q. Kraków: Instytut Języka Polskiego PAN, 2013, s. 231. ISBN 978-83-64007-04-0.
  5. M.P. z 1947 r. nr 124, poz. 778.