Przejdź do zawartości

Elżbieta Czyżewska: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
mNie podano opisu zmian
Znaczniki: Z urządzenia mobilnego Z wersji mobilnej (przeglądarkowej)
mNie podano opisu zmian
Znaczniki: Z urządzenia mobilnego Z wersji mobilnej (przeglądarkowej)
Linia 59: Linia 59:


=== Późniejsze życie ===
=== Późniejsze życie ===
W 1987 zagrała Marię, kierowniczkę prowincjonalnego kina w filmie [[Piotr Łazarkiewicz|Piotra Łazarkiewicza]] ''Kocham kino''{{odn|Kienzler|2015|s=140}}, a za swój występ dostała nagrodę aktorską na Festiwalu Młode Kino Polskie w Gdańsku. Następnie Czyżewska pojawiła się w obrazach ''[[Stracone lata]]'' [[Sidney Lumet|Sidneya Lumeta]] i ''Niewłaściwe miejsce'', w którym wystąpiła w swojej pierwszej roli pierwszoplanowej w filmie od przyjazdu do Ameryki. Pod koniec lat 80. zwalczyła nałóg alkoholowy{{odn|Kienzler|2015|s=146}}. W 1990 zagrała w filmie ''[[Pozytywka (film 1989)|Pozytywka]]'' [[Costa-Gavras|Costy-Gavrasa]] i w epizodycznej roli w ''Sprzedawcy cadillaków'' [[Roger Donaldson|Rogera Donaldsona]]. Rok 1991 przyniósł epizod w filmie ''[[Pocałunek przed śmiercią]]''.
W 1987 zagrała Marię, kierowniczkę prowincjonalnego kina w filmie [[Piotr Łazarkiewicz|Piotra Łazarkiewicza]] ''Kocham kino''{{odn|Kienzler|2015|s=140}}, a za swój występ dostała nagrodę aktorską na Festiwalu Młode Kino Polskie w Gdańsku. Następnie pojawiła się w obrazach ''[[Stracone lata]]'' [[Sidney Lumet|Sidneya Lumeta]] i ''Niewłaściwe miejsce'', w którym wystąpiła w swojej pierwszej roli pierwszoplanowej w filmie od przyjazdu do Ameryki. Pod koniec lat 80. zwalczyła nałóg alkoholowy{{odn|Kienzler|2015|s=146}}. W 1990 zagrała w filmie ''[[Pozytywka (film 1989)|Pozytywka]]'' [[Costa-Gavras|Costy-Gavrasa]] i w epizodycznej roli w ''Sprzedawcy cadillaków'' [[Roger Donaldson|Rogera Donaldsona]]. W następnym roku zagrała epizod w filmie ''[[Pocałunek przed śmiercią]]''.


Kontynuowała również karierę teatralną. W 1990 została nagrodzona nagrodą Obie za rolę w sztuce ''Crowbar'' Maca Wellmana. W tym samym roku z [[Olek Krupa|Olkiem Krupą]] występowała z powodzeniem w sztuce ''Polowanie na karaluchy'' [[Janusz Głowacki|Janusza Głowackiego]], z którym miał także łączyć ją romans{{odn|Kienzler|2015|s=145}}. Prapremiera sztuki odbyła się w Woodstock<ref name="tvp_info" />. Sztuka cieszyła się popularnością i została przeniesiona na [[Broadway (teatr)|Broadway]]. Jednak reżyser broadwayowskiej wersji, [[Arthur Penn]], główną rolę powierzył aktorce [[Dianne Wiest]]{{odn|Kienzler|2015|s=145}}. W 1992 wystąpiła w kolejnej sztuce Głowackiego, ''[[Antygona w Nowym Jorku]]'', w której wcielała się w postać tytułową. Występowała w ''When We Dead Awaken'' [[Henrik Ibsen|Ibsena]] w American Repertory Theater. Zagrała także w ''Big Potato'' Arthura Laurentsa na scenie Doris Duke Theater. W 1994 wystąpiła w filmie ''[[Szczur (film)|Szczur]]'' [[Jan Łomnicki|Jana Łomnickiego]]. W tym samym roku wróciła na scenę Teatru Dramatycznego, grając Louisę w ''Szóstym stopniu oddalenia'' w reż. Piotra Cieślaka{{odn|Kienzler|2015|s=146—147}}. Jej występ został jednak chłodno przyjęty przez krytyków i publiczność, dlatego teatr zakończył z nią współpracę wraz z końcem sezonu{{odn|Kienzler|2015|s=147–148}}. Rozczarowana sytuacją, wróciła do Nowego Jorku{{odn|Kienzler|2015|s=148}}.
Kontynuowała również karierę teatralną. W 1990 została nagrodzona nagrodą Obie za rolę w sztuce ''Crowbar'' Maca Wellmana. W tym samym roku z [[Olek Krupa|Olkiem Krupą]] występowała z powodzeniem w sztuce ''Polowanie na karaluchy'' [[Janusz Głowacki|Janusza Głowackiego]], z którym miał także łączyć ją romans{{odn|Kienzler|2015|s=145}}. Prapremiera sztuki odbyła się w Woodstock<ref name="tvp_info" />. Sztuka cieszyła się popularnością i została przeniesiona na [[Broadway (teatr)|Broadway]]. Jednak reżyser broadwayowskiej wersji, [[Arthur Penn]], główną rolę powierzył aktorce [[Dianne Wiest]]{{odn|Kienzler|2015|s=145}}. W 1992 wystąpiła w kolejnej sztuce Głowackiego, ''[[Antygona w Nowym Jorku]]'', w której wcielała się w postać tytułową. Występowała w ''When We Dead Awaken'' [[Henrik Ibsen|Ibsena]] w American Repertory Theater. Zagrała także w ''Big Potato'' Arthura Laurentsa na scenie Doris Duke Theater. W 1994 wystąpiła w filmie ''[[Szczur (film)|Szczur]]'' [[Jan Łomnicki|Jana Łomnickiego]]. W tym samym roku wróciła na scenę Teatru Dramatycznego, grając Louisę w ''Szóstym stopniu oddalenia'' w reż. Piotra Cieślaka{{odn|Kienzler|2015|s=146—147}}. Jej występ został jednak chłodno przyjęty przez krytyków i publiczność, dlatego teatr zakończył z nią współpracę wraz z końcem sezonu{{odn|Kienzler|2015|s=147–148}}. Rozczarowana sytuacją, wróciła do Nowego Jorku{{odn|Kienzler|2015|s=148}}.

Wersja z 19:01, 30 mar 2023

Elżbieta Czyżewska
Ilustracja
Imię i nazwisko

Elżbieta Justyna Czyżewska

Data i miejsce urodzenia

14 kwietnia albo
14 maja 1938
Warszawa

Data i miejsce śmierci

17 czerwca 2010
Nowy Jork

Zawód

aktorka

Współmałżonek

Jerzy Skolimowski
(1959−1965)[1]
David Halberstam
(1965−1977)

Lata aktywności

1958–2010

Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach
Odcisk dłoni i podpis E. Czyżewskiej w Alei Gwiazd w Międzyzdrojach

Elżbieta Justyna Czyżewska (ur. 14 kwietnia[2][3] lub 14 maja[4][5][6] 1938 w Warszawie, zm. 17 czerwca 2010 w Nowym Jorku) – polska aktorka filmowa i teatralna, od 1968 na emigracji w Stanach Zjednoczonych.

Życiorys

Wczesne lata

Była córką Jana Czyżewskiego i Jadwigi Gimpel. Jej ojciec zginął podczas II wojny światowej, a matka była z zawodu krawcową[7]. Miała siostrę, Krystynę. Dorastała na warszawskim Powiślu, a z powodu choroby alkoholowej matki część dzieciństwa spędziła również w domu dziecka w Konstancinie[7].

Za sprawą wychowawców z domu dziecka trafiła do Zespołu Pieśni i Tańca „Skolimów”, z którym wkrótce zadebiutowała na scenie[7]. W czasach licealnych często uczestniczyła w akademiach szkolnych z uwagi na talent do recytacji[8]. Uczęszczała również do kółka dramatycznego, które działało w Pałacu Kultury i Nauki; jednym z jej ówczesnych kolegów był Krzysztof Kowalewski[8].

W 1959 wyszła za reżysera Jerzego Skolimowskiego[9][a]. W 1960 ukończyła Państwową Wyższą Szkołę Teatralną w Warszawie[11]. Janusz Głowacki, z którym aktorka była na jednym roku, wspominał, że już wtedy Czyżewska wyróżniała się szczególnym talentem[12]. W trakcie drugiego roku studiów dołączyła do Studenckiego Teatru Satyryków[8]. Była pierwszą wykonawczynią piosenki „Kochankowie z ulicy Kamiennej” (ze spektaklu Bal maskowy)[8], która uważana jest za hymn liryczny STS-u[5].

Kariera teatralna i filmowa

Po pierwszym roku studiów podczas wakacji przebywała z koleżankami ze szkoły teatralnej na Mazurach, gdzie zadebiutowała przed kamerą, grając w dramacie Jana Łomnickiego dziewczynę przechadzającą się w tle[13][14]. Na scenie zadebiutowała w 1958 rolą córki Illa w Wizycie starszej pani w reżyserii Ludwika René. W latach 1961–1966 była na stałe związana z warszawskim Teatrem Dramatycznym[11]. Do 1961 zagrała Daisy w Nosorożcu w reż. Wandy Laskowskiej, rzeźbiarkę Alicję w Uczcie morderców w reż. Wydrzyńskiego, czarownicę w Makbecie, Zinę w Czasie miłości i Kuburri w sztuce Anioł zstąpił do Babilonu Friedricha Dürrenmatta, poza tym wystąpiła jako Ona w jednoaktówce Zbigniewa Herberta Drugi pokój oraz grała w cyklicznej audycji On i Ona w duecie z Bogumiłem Kobielą[11]. W 1962 za rolę Soni w Płatonowie otrzymała nagrodę II stopnia na Festiwalu Sztuk Rosyjskich i Radzieckich w Katowicach. Współpracowała z Ludwikiem René przy sztuce Don Juan (1964), w której grała Mirandę, i przy Po upadku według autobiograficznego tekstu Arthura Millera, gdzie wcieliła się w postać Maggie (rola była pastiszem Marilyn Monroe)[15]. Na premierze sztuki obecny był sam Miller, który – wracając ze Związku Radzieckiego – wstąpił do Warszawy, aby obejrzeć sztukę, a po przedstawieniu gratulował Czyżewskiej. Do aktorki przylgnął wówczas przydomek „polskiej Marilyn Monroe”[15].

W filmie zadebiutowała epizodem w Cafe „Pod Minogą” (1959)[16][17]. Następnie zagrała postać Renaty w filmie Stanisława Barei Mąż swojej żony (1960)[14], w którym jej postać uwodzi Józka (Wiesław Gołas). W 1961 wystąpiła jako porucznik Listek w filmie psychologicznym Tadeusza Konwickiego Zaduszki, Dorota w Złocie Wojciecha Jerzego Hasa oraz Monika w Zuzannie i chłopcach[18]. Kontynuowała także współpracę z Bareją, realizując komedię Żona dla Australijczyka (1963) i Małżeństwo z rozsądku (1966)[18].

W 1962 zagrała akrobatkę Teresę Kwaśniakówną w filmie Stanisława Jędryki Dom bez okien, a na potrzeby roli odbyła kilkutygodniowy trening sztuki cyrkowej[19]. W tym samym roku wystąpiła jako Krystyna w Dziewczynie z dobrego domu i Ania, pierwszoplanowa bohaterka Godziny pąsowej róży[19]. Po głównych rolach w komediach wojennych: Giuseppe w Warszawie (1964), w której pojawiła się jako działaczka antyniemieckiego podziemia w Warszawie gromadząca broń dla partyzantów, i w Gdzie jest generał... (1963), gdzie wystąpiła jako obowiązkowa i energiczna radziecka służbistka Marusia kierująca ruchem ciężarówek pod Berlinem i przed poważną bitwą postanawia przypilnować piwnicy z winem, Czyżewska stała się jedną z najpopularniejszych aktorek w PRL-u. Występowała w filmie, telewizji i teatrze. Uważana wówczas za „królową polskich komedii”[5], miała na koncie również znaczące role dramatyczne, dzięki którym zdobyła uznanie krytyków i często była przez nich nazywana „Cybulskim w spódnicy”[20]. U Kazimierza Kutza w Milczeniu (1963) zagrała pielęgniarkę Kazię, która jako jedyna potrafiła się przeciwstawić presji środowiska małomiasteczkowego. Pierwszy dzień wolności (1964) Aleksandra Forda, gdzie zagrała młodą Niemkę, Luzzi Rhode. U Wojciecha Jerzego Hasa wystąpiła w jego najsłynniejszym obrazie, Rękopisie znalezionym w Saragossie (1964), gdzie wcieliła się w postać Frasquetti Salero. Występowała również w filmach Jerzego Skolimowskiego - zagrała w Rysopisie (1964), gdzie wcielała się w trzy różne postacie (Teresę, Barbarę i Leszczycę)[21] i w Walkowerze (1965), gdzie pojawiła się w epizodycznej roli dziewczyny na dworcu.

W 1964 prowadziła 4. Międzynarodowy Festiwal Piosenki w Sopocie razem z Lucjanem Kydryńskim, z którym wdała się w romans[22].

Ofiara marca 1968

W połowie lat 60. do Polski przyjechał korespondent „New York Timesa” David Halberstam (1934-2007), który był wówczas laureatem Pulitzera za artykuł potępiający elitę rządzącą Wietnamem Południowym, kraju – wówczas popieranym przez USA – toczącym krwawą wojnę z komunistycznym Wietnamem Północnym. Publicysta szybko zaskarbił sobie sympatię warszawskiej bohemy artystycznej, budził też zainteresowanie, gdyż był zza „żelaznej kurtyny”[23]. Dziennikarz oczarował Czyżewską, z którą po raz pierwszy spotkał się po premierze sztuki Po upadku[24]. Pobrali się 13 czerwca 1965, zaledwie cztery miesiące po pierwszym spotkaniu[25]. Aktorka tego samego dnia otrzymała Złotą Maskę dla najpopularniejszej aktorki telewizyjnej[26]. Straciła przychylność władz w 1967 po tym, jak Halberstam w „New York Timesie” opublikował artykuł krytykujący Władysława Gomułkę, przez co stał się persona non grata w Polsce i został zmuszony do wyjazdu z kraju[27]. Czyżewska postanowiła zostać w kraju, jednak po wydarzeniach marca 1968 i presji władzy była publicznie krytykowana przez władze[28]. 22 kwietnia 1968 opuściła kraj.

16 grudnia 1968 wróciła do Polski na zaproszenie Andrzeja Wajdy, aby zagrać w filmie Wszystko na sprzedaż[29]. Jej powrót był niemile widziany przez władze, które inspirowały protestacyjne „listy otwarte” do reżysera, jednak ten nie ugiął się i Czyżewska wystąpiła w filmie jako Ela, żona Aktora (w domyśle Zbigniewa Cybulskiego, który zginął tragicznie w 1967)[30]. Była też krytykowana w prasie; w tygodniku „Walka Młodych” ukazał się artykuł, w którym napisano: „Powstaje pytanie, dlaczego nasza wybitna, polska przecież aktorka, zdradza nasze żywotne, polskie interesy? Czyżby tak ją otumanił zielony kolor amerykańskich banknotów? Jak można nazwać taką kobietę? Aktorkę, która wszystko zawdzięcza Polsce Ludowej, a która tak niegodnie obraża nas wszystkich, Naród polski”[23][31]. Opuściła kraj jeszcze przed premierą filmu, a gdy pojawiła się na Okęciu, poddano ją rewizji osobistej, która według świadków tego zdarzenia (Jerzego Karaszkiewicza i Janusza Głowackiego) miała na celu upokorzyć aktorkę[32][33][34].

Z racji swego związku z Dawidem Halberstamem znalazła się w zainteresowaniu Służby Bezpieczeństwa i była rozpracowywana w ramach Sprawy Operacyjnego Rozpracowania o kryptonimie „Lewy”. SB nadała jej pseudonim „Bulwa”[35]. Dokumenty z jej inwigilacji zachowały się w Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej pod sygnaturą AIPN 01178/224/CD/2[36].

Emigracja

Po opuszczeniu Polski zamieszkała z mężem w Nowym Jorku na 48. ulicy na Manhattanie[37]. Na emigracji brała udział w wielu castingach filmowych, jednak barierą był jej wyraźny wschodni akcent[38]. Od czasu do czasu pojawiała się jednak na małym i dużym ekranie w niewielkich rolach charakterystycznych, m.in. zagrała pokojówkę w filmie Roberta Downeya Sr. Putney Swope (1969) i Simoczkę w filmie Aleksandra Forda Krąg pierwszy (1971).

Skupiła się także na rolach w teatrze, tzw. Off-Broadwayu. W 1974 zagrała w przedstawieniu Biesy Dostojewskiego w reżyserii Andrzeja Wajdy w teatrze Yale Repertory Theatre[39]. Na scenie grała u boku młodej Meryl Streep, która – zafascynowana grą Polki – poprosiła ją o lekcje[40]; zdobyte umiejętności i wyuczony polski akcent pomogły Streep w budowaniu tytułowej roli w Wyborze Zofii, za którą otrzymała Oscara.

W 1975 rozpadło się jej małżeństwo z Davidem Halberstamem[41]. Jeszcze przed kryzysem w małżeństwie popadła w uzależnienie od alkoholu[42], miała także problemy finansowe[43]. Występowała w małych, podrzędnych teatrach i pracowała jako dublerka[39].

Po „odwilży” sierpnia 1980 odwiedziła Polskę i wystąpiła w Debiutantce Barbary Sass[44] oraz w Limuzynir Daimler-Benz Filipa Bajona. W 1982 wystąpiła w Odwecie Tomasza Zygadły.

Spotkanie z Joanną Pacułą

W 1982 poznała Joannę Pacułę, która poprosiła ją o schronienie w swoim domu w Nowym Jorku[45]. Pomagała młodej aktorce zarówno finansowo, jak i wspomagała ją w karierze, m.in. umawiała na castingi czy przedstawiała ludziom z branży. W niedługim czasie Pacuła dostała rolę w Parku Gorkiego (1984), za którą otrzymała nominację do Złotego Globu[46]. Przyjaźń Czyżewskiej i Pacuły zakończyła się awanturą[46], po której Pacuła wyjechała do Los Angeles. Obie aktorki nie kontaktowały się więcej i nie chciały odpowiadać na pytania o siebie nawzajem[45]. W 1987 Agnieszka Holland i Jerzy Bogajewicz zrealizowali film Anna, który inspirowany był relacją Czyżewskiej i Pacuły[47]. Czyżewska miała zagrać tytułową rolę w tej produkcji, jednak nieporozumienia z twórcami wymusiły rezygnację aktorki[48]. W tytułowej roli wystąpiła Sally Kirkland, która za swój występ w filmie dostała Złoty Glob i nominację do Oscara[49][50].

Późniejsze życie

W 1987 zagrała Marię, kierowniczkę prowincjonalnego kina w filmie Piotra Łazarkiewicza Kocham kino[39], a za swój występ dostała nagrodę aktorską na Festiwalu Młode Kino Polskie w Gdańsku. Następnie pojawiła się w obrazach Stracone lata Sidneya Lumeta i Niewłaściwe miejsce, w którym wystąpiła w swojej pierwszej roli pierwszoplanowej w filmie od przyjazdu do Ameryki. Pod koniec lat 80. zwalczyła nałóg alkoholowy[51]. W 1990 zagrała w filmie Pozytywka Costy-Gavrasa i w epizodycznej roli w Sprzedawcy cadillaków Rogera Donaldsona. W następnym roku zagrała epizod w filmie Pocałunek przed śmiercią.

Kontynuowała również karierę teatralną. W 1990 została nagrodzona nagrodą Obie za rolę w sztuce Crowbar Maca Wellmana. W tym samym roku z Olkiem Krupą występowała z powodzeniem w sztuce Polowanie na karaluchy Janusza Głowackiego, z którym miał także łączyć ją romans[50]. Prapremiera sztuki odbyła się w Woodstock[16]. Sztuka cieszyła się popularnością i została przeniesiona na Broadway. Jednak reżyser broadwayowskiej wersji, Arthur Penn, główną rolę powierzył aktorce Dianne Wiest[50]. W 1992 wystąpiła w kolejnej sztuce Głowackiego, Antygona w Nowym Jorku, w której wcielała się w postać tytułową. Występowała w When We Dead Awaken Ibsena w American Repertory Theater. Zagrała także w Big Potato Arthura Laurentsa na scenie Doris Duke Theater. W 1994 wystąpiła w filmie Szczur Jana Łomnickiego. W tym samym roku wróciła na scenę Teatru Dramatycznego, grając Louisę w Szóstym stopniu oddalenia w reż. Piotra Cieślaka[52]. Jej występ został jednak chłodno przyjęty przez krytyków i publiczność, dlatego teatr zakończył z nią współpracę wraz z końcem sezonu[53]. Rozczarowana sytuacją, wróciła do Nowego Jorku[54].

W 1996 wystąpiła u boku Jeanne Moreau w komedii I Love You, I Love You Not. W 1997 zasiadła w Jury Konkursu Głównego 22. Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni. W 1999 wystąpiła jako seksuolożka, dr Shapiro, w jednym z odcinków serialu Seks w wielkim mieście[51]. Rok później wystąpiła w odcinku serialu Brygada ratunkowa.

Grób Elżbiety Czyżewskiej na warszawskim Cmentarzu Komunalnym d. Wojskowym na Powązkach

W 2003 odcisnęła dłoń na Promenadzie Gwiazd w Międzyzdrojach oraz zagrała w jednym z odcinków serialu Prawo i porządek: Zbrodniczy zamiar. 10 lipca 2004 gwiazda 240371 Crux w konstelacji Krzyż Południa, została nazwana jej imieniem. W 2004 grała w sztuce Hedda Gabler w New Theatre Workshop. W 2005 został zrealizowany przegląd filmów Czyżewskiej podczas I Nowojorskiego Festiwalu Filmów Polskich, aktorka została odznaczona także Krzyżem za zasługi kulturalne w Polskim Konsulacie Generalnym w Nowym Jorku. W 2006 pojawiła się w roli nieznajomej z Nowego Orleanu w filmie Samotność w sieci. W 2006 grała w sztuce Darkling w The 13th Street Theater. W czerwcu 2007 grała rolę w tej sztuce, wystawianą w Teatrze im. Aleksandra Fredry w Gnieźnie.

W 2007 zmarła siostra Czyżewskiej, Krystyna[12]. W tym samym roku w wypadku samochodowym zginął Halberstam. Czyżewska przeżyła obie śmierci głęboko i popadła w depresję[12][13].

Przed śmiercią gościnnie wystąpiła w jednym z odcinków serialu Układy.

Śmierć

Zmarła w nowojorskim szpitalu New York Presbyterian Hospital na Manhattanie, w wieku 72 lat, przegrywając walkę z rakiem przełyku[55][56]. Czyżewska od lat była nałogową palaczką, zawsze miała przy sobie papierośnicę i zapalniczkę, aby móc zapalić w każdej chwili, co było nieodłącznym elementem jej wizerunku[45].

Czyżewską wspomniał „New York Times”, nazywając ją w artykule „królową bez kraju”[56]. Aktorkę pożegnali również aktorzy z Actors Studio[57].

Pogrzeb aktorki odbył się 18. października 2010 w Warszawie. Została pochowana na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie[58] (kwatera 30A-tuje-18)[59]. W ostatniej drodze towarzyszyli jej m.in. Daniel Olbrychski, Janusz Głowacki, Andrzej Mitan, Joanna Szczepkowska i dyrektor Instytutu Adama Mickiewicza, Paweł Potoroczyn[60].

W 2015 do kin trafił film o Czyżewskiej pt. Aktorka[61]. W serialu biograficznym Osiecka zagrała ją Barbara Garstka[3].

Filmografia

Filmy fabularne

Źródło: Internet Movie Database[62], Internetowa Baza Filmu Polskiego[3]

Seriale telewizyjne

Nagrody

  • 1962 – Nagroda (nagroda II stopnia za rolę Soni w Płatonowie w Teatrze Dramatycznym w Warszawie na Festiwalu Sztuk Rosyjskich i Radzieckich w Katowicach)[3]
  • 1963 – Nagroda (Srebrna Maska w plebiscycie „Expressu Wieczornego” na najpopularniejszych aktorów telewizyjnych)
  • 1964 – Nagroda (Srebrna Maska w plebiscycie „Expressu Wieczornego” na najpopularniejszych aktorów telewizyjnych)
  • 1965 – Nagroda (Złota Maska w plebiscycie „Expressu Wieczornego” na najpopularniejszych aktorów telewizyjnych)
  • 1988 – Nagroda (nagroda SFP na V Festiwalu „Młode Kino Polskie”)
  • 1990 – Nagroda Obie dla najlepszej aktorki za rolę w sztuce Crowbar
  • 2003 – Odcisk dłoni aktorki:Promenada Gwiazd w Międzyzdrojach

Uwagi

  1. ↑ Wg niektórych źródeł Czyżewska była żoną Skolimowskiego i w 1965 r. się rozwiedli. Jednak sam Skolimowski twierdzi, że małżeństwem nie byli[10].

Przypisy

  1. ↑ Elzbieta Czyzewska obituary. guardian.co.uk. [dostęp 2010-07-11].
  2. ↑ Magda Sendecka: Elżbieta Czyżewska. Akademia Polskiego filmu. [dostęp 2018-05-14]. (pol.).
  3. ↑ a b c d Elżbieta Czyżewska. FilmPolski.pl. [dostęp 2010-08-06].
  4. ↑ Czyżewska Elżbieta, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2018-05-14].
  5. ↑ a b c Elżbieta Czyżewska. Culture.pl. [dostęp 2010-06-27].
  6. ↑ Elżbieta Czyżewska, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2018-05-14].
  7. ↑ a b c Kinzler 2015 ↓, s. 115.
  8. ↑ a b c d Kinzler 2015 ↓, s. 116.
  9. ↑ Kinzler 2015 ↓, s. 121.
  10. ↑ Donata Subbotko: Skolimowski: w sierocińcu najgorsze były wszy. Ojca ledwo pamiętam. Sam zgłosił się do transportu. Poszedł prosto do komory. Gazeta Wyborcza, 2018-05-18. [dostęp 2022-02-15]. (pol.).
  11. ↑ a b c Kinzler 2015 ↓, s. 117.
  12. ↑ a b c Życia nie da się powtórzyć (Elżbieta Czyżewska) – (1) [online], marhan.pl, 15 czerwca 2010 [dostęp 2010-07-29] [zarchiwizowane z adresu 2012-02-12].
  13. ↑ a b Aktorka z iskrą w oczach. rp.pl. [dostęp 2010-07-29].
  14. ↑ a b Kinzler 2015 ↓, s. 118.
  15. ↑ a b Kinzler 2015 ↓, s. 124.
  16. ↑ a b Odeszła Elżbieta Czyżewska [online], TVP Info, 18 czerwca 2010 [dostęp 2010-07-29] [zarchiwizowane z adresu 2010-06-21].
  17. ↑ Kinzler 2015 ↓, s. 117–118.
  18. ↑ a b Kinzler 2015 ↓, s. 119.
  19. ↑ a b Kinzler 2015 ↓, s. 120.
  20. ↑ Kinzler 2015 ↓, s. 118–119.
  21. ↑ Kienzler 2015 ↓, s. 123.
  22. ↑ Kinzler 2015 ↓, s. 123.
  23. ↑ a b Elżbieta Czyżewska, czyli ofiara marca 1968 r.. Filmtrack.pl. [dostęp 2010-06-27].
  24. ↑ Kinzler 2015 ↓, s. 125–126.
  25. ↑ Kinzler 2015 ↓, s. 126–129.
  26. ↑ Kinzler 2015 ↓, s. 129.
  27. ↑ Kinzler 2015 ↓, s. 130.
  28. ↑ Kinzler 2015 ↓, s. 132.
  29. ↑ Kinzler 2015 ↓, s. 135.
  30. ↑ Kienzler 2015 ↓, s. 135.
  31. ↑ Kienzler 2015 ↓, s. 135–136.
  32. ↑ Elżbieta Czyżewska nie żyje. Gazeta Wyborcza.pl. [dostęp 2010-07-29].
  33. ↑ Jerzy Karaszkiewicz. Słodkie lata. Gazeta Wyborcza. [dostęp 2010-07-29].
  34. ↑ Kienzler 2015 ↓, s. 136.
  35. ↑ Gańczak 2011 ↓, s. 82.
  36. ↑ Gańczak 2011 ↓, s. 349.
  37. ↑ Życia nie da się powtórzyć (Elżbieta Czyżewska) – (2). marhan.pl. [dostęp 2010-06-27].
  38. ↑ Kinzler 2015 ↓, s. 134–135.
  39. ↑ a b c Kienzler 2015 ↓, s. 140.
  40. ↑ Meryl Streep: The Inspiration For Her Polish Accent In „Sophie’s Choice” – UMass Lowell (2:00). umasslowell [dostęp 2016-11-14].
  41. ↑ Kienzler 2015 ↓, s. 139.
  42. ↑ Natalia Jeziorek: Elżbieta Czyżewska. Jej życie to bajka bez happy endu. gazeta.pl, 2018-04-13. [dostęp 2023-01-24]. (pol.).
  43. ↑ Kienzler 2015 ↓, s. 136–140.
  44. ↑ Kienzler 2015 ↓, s. 141.
  45. ↑ a b c Anna Bikont, Srebrna papierośnica i czarna suczka [online], Wyborcza.pl, 12 lipca 2010 [dostęp 2010-07-29] [zarchiwizowane z adresu 2013-05-04].
  46. ↑ a b Kienzler 2015 ↓, s. 143.
  47. ↑ Kienzler 2015 ↓, s. 144.
  48. ↑ Kienzler 2015 ↓, s. 144–145.
  49. ↑ Sally Kirkland awards. imdb.com. [dostęp 2010-07-29].
  50. ↑ a b c Kienzler 2015 ↓, s. 145.
  51. ↑ a b Kienzler 2015 ↓, s. 146.
  52. ↑ Kienzler 2015 ↓, s. 146—147.
  53. ↑ Kienzler 2015 ↓, s. 147–148.
  54. ↑ Kienzler 2015 ↓, s. 148.
  55. ↑ Zmarła Elżbieta Czyżewska. Nowy Dziennik – Polish Daily News. [dostęp 2010-06-17].
  56. ↑ a b Elzbieta Czyzewska, Polish Actress Unwelcome in Her Own Country, Dies at 72. The New York Times. [dostęp 2010-06-17].
  57. ↑ Amerykańscy artyści pożegnali Elżbietę Czyżewską. Stopklatka.pl. [dostęp 2010-06-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-06-28)].
  58. ↑ Jerzy S. Majewski, Tomasz Urzykowski. Narodowy Panteon na Powązkach. Sławne osoby pochowane w latach 2007–2017. „Gazeta Stołeczna”, s. 11, 27 października 2017. 
  59. ↑ Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze
  60. ↑ Ostatnia droga Elżbiety Czyżewskiej. wp.pl, 2010-10-18. [dostęp 2010-10-18].
  61. ↑ Jacek Szczerba: Elżbieta Czyżewska w Ameryce. Film „Aktorka” wchodzi do kin. wyborcza.pl. [dostęp 2017-01-13]. (pol.).
  62. ↑ Elzbieta Czyzewska. IMDb.com. [dostęp 2010-08-03].
  63. ↑ (dwie rozmowy, kolejno z: Kingą Dębską i Marią Konwicką) Małgorzata Steciak: „Aktorka”: dwa spojrzenia na Elżbietę Czyżewską. [w:] OnetFilm (film.onet.pl) [on-line]. Grupa Onet.pl S.A., 24 lipca 2015. [dostęp 2016-05-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (6 maja 2016)].

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Elżbieta_Czyżewska&oldid=70002493”