Józef Maroszek (historyk)
Józef Maroszek (ur. 18 października 1950 w Białymstoku, zm. 20 sierpnia 2024 tamże[1]) – polski historyk[2].
| Data i miejsce urodzenia |
18 października 1950 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
20 sierpnia 2024 |
| doktor habilitowany nauk humanistycznych | |
| Specjalność: historia nowożytna, zabytkoznawstwo | |
| Alma Mater | |
| Doktorat |
1981 |
| Habilitacja |
21 listopada 2000 |
| Nauczyciel akademicki | |
| Uczelnia | |
Życiorys
Nył bratankiem konstruktora broni i wieloletniego wykładowcy Politechniki Warszawskiej, także Józefa Maroszka[3].
W 1974 ukończył studia historyczne na Uniwersytecie Warszawskim, w 1981 uzyskał tam stopień naukowy doktora. W 2000 habilitował się na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Od 2002 był profesorem Uniwersytetu w Białymstoku, gdzie pracował w Instytucie Historii i Nauk Politycznych[4]. Aktywny w tworzeniu białostockiego środowiska historycznego, promotor 6 obronionych tam doktoratów[5].
W 2015 roku został odznaczony za ratowanie polskiego dziedzictwa kulturowego[6].
Profesor Józef Maroszek przez wiele lat był wykładowcą Instytutu Historii Uniwersytetu Białymstoku (kierował Zakładem Historii Regionalnej) oraz prezesem Białostockiego Towarzystwa Naukowego.
W swej pracy naukowej podejmował badania, m.in. nad:
- nowożytnymi dziejami Wielkiego Księstwa Litewskiego i Podlasia, ze szczególnym uwzględnieniem pogranicza na linii rzek Biebrza i Brzozówka,
- ochroną dziedzictwa kulturowego Litwy i Korony,
- losami Polaków na Kresach północno-wschodnich w XX w.
Publikacje Józefa Maroszka, szczególnie te z dziedziny historii regionalnej (od Drohiczyna, Białowieży poprzez Jałówkę, Supraśl, Świętą Wodę, Korycin, Knyszyn, Trzcianne, Goniądz po Bobrę Wielką, Pawłowicze, Łosośnę Małą, Tołoczki Wielkie i jeszcze dalej na Wschód – na szlak mickiewiczowski – oraz po Raków, Rudawę i Iwieniec) – poświęcone są tematyce przybliżającej dzieje okolicznych ziem[7].
Jego zainteresowania naukowe ewoluowały od historii gospodarczo-społecznej do badań nad dziejami osadnictwa oraz przemian gospodarczych i kulturowych na terenie Podlasia, czyli Polski, a nie „kraju przy granicy z Polską” czy „krainy pod lasem”.[8]
Czytaj więcej: https://histmag.org/Nie-zyje-Jozef-Maroszek-wybitny-historyk-krewny-znanego-konstruktora-broni-27256 . Większość prac, które wyszły spod pióra Józefa Maroszka koncentruje się na problematyce historii dawnego pogranicza Korony i Wielkiego Księstwa Litewskiego w okresie od wczesnego średniowiecza po wiek XX[9].
W 2020 roku Profesorowi Józefowi Maroszkowi w siedemdziesiątą rocznicę urodzin, pod red. Ewy Rogalewskiej - zostały ofiarowane prace pt. "Historia, tradycja, pamięć" (Prace Białostockiego Towarzystwa Naukowego , ISSN 0067-6470 ; nr 54)[10].
Wybrane publikacje
- Rzemiosło w miastach podlaskich w XVI-XVIII w., Warszawa 1976
- Katalog parków i ogrodów zabytkowych woj. białostockiego, t. I-XII, Białystok 1988
- Targowiska wiejskie w Koronie Polskiej w XVII i XVIII w., Białystok 1990
- Prawa i przywileje miasta i dóbr ziemskich Zabłudów, Białystok 1994
- Klasztory Podlasia – źródła kultury i świadomości narodowej, Białystok 1995
- Dziedzictwo unii kościelnej w krajobrazie kulturowym Podlasia, Białystok 1996
- Księga wizyty dziekańskiej dekanatu podlaskiego, Białystok 1996
- Akta albo sprawy Knyszyna 1553-1580 (wstęp i opracowanie J. Maroszek), Białystok 1999
- Pogranicze Litwy i Korony w planach króla Zygmunta Augusta – z dziejów realizacji myśli monarszej między Niemnem a Narwią, Białystok 1999
Przypisy
- ↑ PLanR, Zmarł prof. Józef Maroszek, twórca białostockiej szkoły historycznej. Wieloletni wykładowca Uniwersytetu w Białymstoku miał 73 lata, https://poranny.pl/zmarl-prof-jozef-maroszek-tworca-bialostockiej-szkoly-historycznej-wieloletni-wykladowca-uniwersytetu-w-bialymstoku-mial-73-lata/ar/c5-18753133, 20 sierpnia 2024 [dostęp 2024-08-21] (pol.).
- ↑ Leonard Drożdżewicz, Józef Maroszek – badacz dziejów wschodnich, „Znad Wilii”, nr 3 (83), 2020, s. 120-123.
- ↑ Józef Maroszek: Wspomnienie o profesorze Politechniki Warszawskiej inż. Józefie Maroszku (1904–1985), konstruktorze karabinów samopowtarzalnych wz. 32, wz. 38 „M” i przeciwpancernego „UR” wz. 35. W: Społeczeństwo, wojsko, polityka: studia i szkice ofiarowane profesorowi Adamowi Czesławowi Dobrońskiemu w okazji 70 urodzin. Małgorzata Dajnowicz, Adam Miodowski, Tomasz Wesołowski (red. nauk.), Juliusz Łukasiewicz (rec.). Białystok: Wydawnictwo PRYMAT Mariusz Śliwowski, 2013, s. 313. PB 2014/25973. ISBN 978-83-7657-192-8. OCLC 876451312. (pol.).
- ↑ Instytut Historii i Nauk Politycznych • Katedry i Zakłady. Instytut Historii i Nauk Politycznych UWB. [dostęp 2019-07-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-20)].
- ↑ Stopień doktora nauk humanistycznych w dyscyplinie Historia nadany przez Radę Naukową Instytutu Historii i Nauk Politycznych (1997-2019), historia.uwb.edu.pl, 24 września 2020 [zarchiwizowane 2020-09-24].
- ↑ Uniwersytet w Białymstoku, Prof. Józef Maroszek odznaczony za ratowanie polskiego dziedzictwa kulturowego, [online], 5 października 2015 [dostęp 2021-03-22].
- ↑ Leonard Drożdżewicz, Jubileusz Profesora Józefa Maroszka [online] [dostęp 2020-12-23] (pol.).
- ↑ Nie żyje Józef Maroszek – wybitny historyk, krewny znanego konstruktora broni [online], histmag.org [dostęp 2024-08-23].
- ↑ Leonard Drożdżewicz, Benefis Profesora Józefa Maroszka, „Znad Wilii”, nr 4(88), 2021, s. 92.
- ↑ Historia, tradycja, pamięć : prace ofiarowane Profesorowi Józefowi Maroszkowi w siedemdziesiątą rocznicę urodzin / pod red. Ewy Rogalewskiej [online], NUKAT.
Linki zewnętrzne
- Józef Maroszek, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2009-09-06].
- Bibliografia prac prof. Józefa Maroszka