Spółgłoska szczelinowa podniebienna bezdźwięczna
| Numer IPA | {{{numer IPA}}} |
|---|---|
| {{{1. zapis}}} | |
| Jednostka znakowa |
{{{1. zapis}}} |
| Unikod |
U+007b U+007b U+007b U+0031 U+002e U+0020 U+007a U+0061 U+0070 U+0069 U+0073 U+007d U+007d U+007d |
| UTF-8 (hex) |
7b 7b 7b 31 2e 20 7a 61 70 69 73 7d 7d 7d |
| Inne systemy | |
| X-SAMPA | C |
| Kirshenbaum | C |
| IPA Braille↗ | ⠖⠉ |
| Przykład | |
| [[Plik:{{{dźwięk}}}|240px|Przykład dźwięku]][[:c:File:{{{dźwięk}}}|informacje]] • pomoc | |
| Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu. | |
Spółgłoska szczelinowa podniebienna bezdźwięczna – rodzaj dźwięku spółgłoskowego występujący w językach naturalnych. W międzynarodowej transkrypcji fonetycznej IPA oznaczana jest symbolem: [ç]
Artykulacja
W czasie artykulacji podstawowego wariantu [ç]:
- modulowany jest prąd powietrza wydychanego z płuc, czyli jest to spółgłoska płucna egresywna
- tylna część podniebienia miękkiego zamyka dostęp do jamy nosowej, powietrze uchodzi przez jamę ustną (spółgłoska ustna)
- prąd powietrza w jamie ustnej przepływa ponad całym językiem lub przynajmniej uchodzi wzdłuż środkowej linii języka (spółgłoska środkowa)
- środkowa część języka zbliża się podniebienia – jest to spółgłoska podniebienna tworząc szczelinę.
- więzadła głosowe nie drgają – jest to spółgłoska bezdźwięczna
Warianty
Dodatkowym elementem artykulacji może być:
- napięcie mięśni gardła - mówimy o spółgłosce faryngalizowanej [çˁ]
- zaokrąglenie warg, mówimy wtedy o spółgłosce labializowanej [çʷ]
Przykłady
- w języku irlandzkim: a Sheáin Szablon:IPA3 "O Janie"
- w języku japońskim: 貧血 / hinketsu Szablon:IPA3 "anemia"
- w języku niemieckim: dicht Szablon:IPA3 "gęsty"
- w języku norweskim: kyss Szablon:IPA3 "pocałunek"
- w języku nowogreckim: χιόνι Szablon:IPA3 "śnieg"