Heuriger
Heuriger [ˈhɔyrɪɡɐ] – rodzaj gospody w Austrii, w której producenci wina serwują wino wyprodukowane w danym roku, a goście doświadczają "Gemütlichkeit" czyli typowej austriackiej "miłej atmosfery". Gospody te działają w oparciu o specjalne licencje. Wyraz "heurig" w szwajcarskiej i austriackiej wersji języka niemieckiego oznacza "tegoroczny", stąd Heuriger.
Charakterystka lokalu
Heuriger działa na zasadach ściśle prawnie określonych prawnie. Można tam serwować tylko wino własnej produkcji i określony rodzaj dań prosto z bufetu. W niektórych herugerach podawane są również przekąski na zimno, jak na przykład "talerz serów", "talerz wędlin", ser liptowski z pieczywem, a także czasami niektóre dania na ciepło, jak Wiener Schnitzel (sznycel wiedeński). Heuriger jest otwarty tylko przez kilka miesięcy w roku. Typowe heurigery znajdują się najczęściej na obrzeżach miasta. W miejscowościach, gdzie działa kilka heurigerów, mieszkańcy na ogół znają godziny otwarcia tych lokali i zazwyczaj zawsze przynajmniej jeden z nich jest otwarty. Najczęściej wejście do heurigera to duża brama. Jeśli przy niej zawieszone są gałązki modrzewia, jodły lub inne, to oznacza, że heuriger jest otwarty dla gości.
W Wiedniu, szczególnie w 19 dzielnicy, wiele restauracji wygląda jak typowy heuriger, lecz w rzeczywistości działają one na licencji restauracji. Serwowane jest tam wino różnego pochodzenia, a nawet piwo i kawa, co jest niedopomyślenia w typowym, klasycznym heurigerze.
Aż do XX wieku goście mogli przynosić swoje własne jedzenie do heurigeru, aby tam spożyć je do podanego wina. W celu zwiększenia zysków, w wielu miejscach zezwolono producentom wina (niem. Winzer) na wzięcie gospody w dzierżawę. Stąd lokale te noszą nazwę Winzerstube.
17 sierpnia 1784 roku cesarz Józef II wydał dekret zezwalający wszystkim obywatelom na otwieranie lokali, w których mogą serwować własnej produkcji wino, soki i potrawy. Dzisiaj funkcjonowanie heurigerów reguluje prawo poszczególnych landów.
Miejscowości znane z Heurigerów
Heurigery znajdują się głównie we wschodniej Austrii, a więc w Wiedniu, Dolnej Austrii, Burgerlandie, oraz w południowej części Styrii i Karyntii, gdzie używa się częściej nazwy Buschenschank.
- Wieden i jego okolice: Grinzing, Heiligenstadt, Sievering, Neustift am Walde, Stammersdorf, Strebersdorf, Mauer, Oberlaa, Nußdorf
- Dolna Austria: Guntramsdorf, Braunsdorf, Traiskirchen, Gumpoldskirchen, Baden, Perchtoldsdorf, Ebreichsdorf, Heiligenkreuz, Traismauer, Tattendorf, Mödling, Sooß, Tribuswinkel, Dürnstein, Königstetten, Spitz in der Wachau, Furth bei Göttweig, Palt, Krems a.D., Langenlois, Retz, Ternitz, Pulkau, Bad Vöslau, Klosterneuburg, Hagenbrunn, Martinsdorf, Sitzenberg-Reidling, Feuersbrunn, Höflein
- Burgerland: rejon jeziora Nuesidler, w szczególności Rust, Mörbisch, Purbach, Neusiedl, Gols, Podersdorf am See, Frauenkirchen, Weiden, Illmitz, oraz w południowej Burgerlandii: Rechnitz, Deutschkreutz, Lutzmannsburg, Eisenberg, Heiligenbrunn, Oberschützen, Moschendorf, Rohrbach bei Mattersburg, Neudörfl
- Styria: Gamlitz, Kitzeck im Sausal, Klöch, Stainz, Sankt Anna am Aigen.
Innym rodzajem heurigeru są tak zwane Mostheurigery, gdzie serwuje się moszcz jabłkowy lub gruszkowy.