Spółgłoska zwarta podniebienna bezdźwięczna
Wygląd
Numer IPA | {{{numer IPA}}} |
---|---|
{{{1. zapis}}} | |
Jednostka znakowa |
{{{1. zapis}}} |
Unikod |
U+007b U+007b U+007b U+0031 U+002e U+0020 U+007a U+0061 U+0070 U+0069 U+0073 U+007d U+007d U+007d |
UTF-8 (hex) |
7b 7b 7b 31 2e 20 7a 61 70 69 73 7d 7d 7d |
Inne systemy | |
X-SAMPA | c |
Kirshenbaum | c |
IPA Braille↗ | ⠉ |
Przykład | |
[[Plik:{{{dźwięk}}}|240px|Przykład dźwięku]][[:c:File:{{{dźwięk}}}|informacje]] • pomoc | |
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu. |
Spółgłoska zwarta podniebienna bezdźwięczna – rodzaj dźwięku spółgłoskowego występujący w językach naturalnych, oznaczany w międzynarodowej transkrypcji fonetycznej IPA symbolem [c].
Artykulacja
Opis
W czasie artykulacji tej spółgłoski:
- modulowany jest strumień powietrza wydychany z płuc, czyli jest to spółgłoska płucna egresywna
- tylna część podniebienia miękkiego zamyka dostęp do jamy nosowej, jest to spółgłoska ustna
- prąd powietrza w jamie ustnej uchodzi wzdłuż środkowej linii języka – spółgłoska środkowa
- środkowa część języka dotyka podniebienia twardego – jest to spółgłoska podniebienna
- Dochodzi do całkowitego zablokowania przepływu powietrza przez jamę ustną i nosową, a następnie do przerwania utworzonej blokady i wybuchu (plozji) – jest to spółgłoska zwarta.
- wiązadła głosowe nie drgają, spółgłoska ta jest bezdźwięczna
Warianty
Opisanej powyżej artykulacji może towarzyszyć dodatkowo:
- przewężenie w gardle, mówimy spółgłosce faryngalizowanej spółgłosce: [cˤ]
- zaokrąglenie warg, mówimy wtedy o labializowanej spółgłosce [cʷ]
Spółgłoska może być wymówiona:
- z rozwarciem bez plozji, mówimy wtedy o spółgłosce bez plozji: [c̚].
- z silnym przydechem (aspiracją), mówimy wtedy o spółgłosce przydechowej (aspirowanej): [cʰ]
Przykłady
- w języku albańskim: kuq Szablon:IPA3 "czerwony"
- w języku dinka: car Szablon:IPA3 "czarny"
- w języku nowogreckim: κέδρος Szablon:IPA3 "cedr"
- w języku łotewskim: ķirbis Szablon:IPA3 "dynia"
- w języku macedońskim: вреќа Szablon:IPA3 "torba"
- w języku szkockim: ceann Szablon:IPA3 "głowa"
- w języku wietnamskim: chị Szablon:IPA3 "starsza siostra"