Uprowadzenie byków z Cooley

Uprowadzenie byków z Cooley (Táin Bó Cúailnge) (wymowa: [t̪ˠaːnʲ boː ˈkuəlʲɲə] ) to legendarna wczesnośredniowieczna opowieść irlandzka, często zaliczana do gatunku epopei, mimo że została napisana głownie prozą, a nie wierszem. ‘Uprowadzenie…’ opowiada o wojnie przeciwko Ulaid (ang. Ulster) prowadzonej przez królową Connacht, Medb, i jej męża, Ailil, którzy zamierzali skraść znanego ze swej płodności byka, należacego do Donna Cuailnge’a. Przeciwstawia się im jedynie nastoletni bohater z Ulsteru, Cú Chulainn. ‘The Táin’ jest jednym z wiodących tekstów cyklu opowieści znanego jako ‘Cykl Ulsterski’, rozgrywającego się w I wieku n.e., w czasach zanim w Irlandii ukształtowało się chrześcijaństwo. Zachowały się trzy rękopisy pochodzące z przełomu XI i XII wieku. Pierwszy manuskrypt zawiera teksty napisane w języku staroirlandzkim, drugi, bardziej spójny, w średnioirlandzkim, natomiast trzeci napisany został w w języku wczesnoirlandzkim.