Macica człowieka
Uterus | |
Przekrój czołowy przez macicę | |
Przekrój strzałkowy przez układ rozrodczy. Legenda:
1. Więzadło obłe macicy 2. Macica 3. Jama macicy 4. Jelitowa powierzchnia macicy 5. Powierzchnia pęcherzowa 6. Dno macicy 7. Trzon macicy 8. Fałdy pierzaste kanału szyjki macicy 9. Kanał szyjki 10. Warga tylna 11. Ujście zewnętrzne macicy 12. Cieśń macicy 13. Nadpochwowa część szyjki macicy 14. Pochwowa część szyjki macicy 15. Warga przednia 16. Szyjka macicy | |
Narządy | |
---|---|
Tętnice |
t. jajowodowa, t. maciczna, gałęzie spiralne t. macicznej |
Żyły |
splot żylny maciczny |
Układ limfatyczny |
węzły chłonne lędźwiowe, pachwinowe powierzchowne, biodrowe wewnętrzne |
Prekursor |
Macica jest nieparzystym narządem, o kształcie zbliżonym do spłaszczonej gruszki, służącym do przyjęcia zapłodnionego jaja oraz rozwoju płodu i wydalenia go poza ustrój matczyny po zakończeniu rozwoju. Wymiary macicy u kobiety, która nie rodziła, są następujące: długość około 7 cm, największa szerokość około 4 cm i grubość około 2,5 cm, przy wadze 50-60g.
Anatomia
Macica jest położona pośrodku jamy miednicy mniejszej między odbytnicą i pęcherzem moczowym. W macicy wyróżnia się dwie powierzchnie i dwa brzegi. Powierzchnia przednia jest spłaszczona i nosi nazwę powierzchni pęcherzowej, natomiast wypukła powierzchnia tylna stanowi powierzchnię jelitową. Obie powierzchnie schodzą się w brzegu prawym i lewym.
Podział anatomiczny macicy[1]
- trzon macicy - zbudowany jest głównie z mięśni gładkich. Jego wewnętrzne ściany wyścieła błona śluzowa jamy macicy (endometrium), niezbędna dla zagnieżdżenia zapłodnionej komórki jajowej. W obrębie jamy macicy dojrzewa zarodek, w późniejszym okresie ciąży płód.
- cieśń macicy - kilkumilimetrowa część kanału szyjki, poniżej ujścia wewnętrznego.
- szyjka macicy - zbudowana głównie z elastycznej tkanki łącznej. Śluzówka kanału szyjki produkuje zasadową wydzielinę, ułatwiającą penetrację plemników. W ciężarnej macicy szyjka działa jako zwieracz zamykający jamę macicy.
Budowa ściany macicy
Ściana macicy jest zbudowana z trzech warstw: błony surowiczej, błony mięśniowej i błony śluzowej.
Błona surowicza
Inaczej omacicze (łac. perimetrium) nie pokrywa całej powierzchni macicy.
Błona mięśniowa
Zwana śródmaciczem (łac. myometrium) jest najgrubszą warstwą ściany. Zbudowana jest z włókien mięśniówki gładkiej o bardzo zawiłym przebiegu. Można wyróżnić trzy warstwy: zewnętrzną i wewnętrzną o podłużnym przebiegu włókien oraz środkową i okrężną.
Błona śluzowa
Inaczej wmacicze (łac. endometrium) leży bezpośrednio na błonie mięśniowej i pokryta jest cylindrycznym nabłonkiem, częściowo migawkowym.
Układ więzadłowy macicy
Utworzony przez tkanki przymacicze, ich główne pasma biegną jako przymaciczna błona boczna. Aparat więzadłowy tworzą:
- więzadło podstawowe macicy (boczne)
- więzadło krzyżowo-maciczne (inaczej więzadło odbytniczo-maciczne) (tylne)
- więzadło pęcherzowo-maciczne (przednie)
- więzadło obłe macicy
- więzadło szerokie macicy
Zobacz też
- ↑ A.D.T. Govan, D. McKay Hart, Robin Callander, Ginekolgia ilustrowana, LibraMed, Gdańsk, 1995, ISBN 8390136104, str. 31-33
Bibliografia
- Zofia Ignasiak, Antoni Janusz, Aniela Jarosińska, Anatomia Człowieka, część II, wyd. VII, Wrocław 2002, Wydawnictwo AWF Wrocław, ISBN 83-87389-24-2