Postawy wobec języka

Postawy wobec języka – stanowiska zajmowane w sprawach językowych, zawierające zbiory poglądów, uzasadnianych racjonalnie lub emocjonalnie.

Stanowisko takie jest najważniejszym składnikiem świadomości językowej użytkowników. Charakteryzuje się też względną trwałością poglądów, w przeciwieństwie do wyrażanych okazjonalnie sądów językowych. Postawa taka ma przeważnie charakter przemyślany. Aby jednak wyartykułowany sąd językowy został uznany za przejaw przemyślanej postawy, musi być podparty wiedzą teoretyczną z zakresu kultury języka, znajomością uzusu albo emocjami.

Polscy językoznawcy wyróżniają kilka takich postaw. Są to:

Postawy wobec języka są charakterystyczne nie tylko dla poszczególnych użytkowników, ale także i całych grup społecznych. Jednak, jak do tej pory, nie przeprowadzono wśród Polaków żadnych badań, których wyniki pozwoliłyby na przypisanie danej postawy językowej określonemu środowisku. Językoznawcy ostrożnie wypowiadają się, na podstawie badań cząstkowych, że puryzm (w formie tradycjonalistycznej lub elitarnej) występuje przeważnie wśród użytkowników pochodzących z wielopokoleniowej inteligencji, perfekcjonizm jest popularny w środowisku użytkowników zajmujących się zawodowo naukami ścisłymi lub techniką, a środowisko młodzieży charakteryzuje liberalizm lub indyferentyzm językowy.

Postawy językowe bywają utożsamiane z ideologiami językowymi, choć niektórzy badacze rezerwują to drugie pojęcie dla koncepcji bardziej obiektywistycznych^[1].

Zobacz też

Bibliografia

AndrzejA. Markowski AndrzejA., Postawy wobec języka, [w:] Nowy słownik poprawnej polszczyzny, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2002, ISBN 83-01-13681-2 .

↑ Jonathan Culpeper, Paul Kerswill, Ruth Wodak, Anthony McEnery, Francis Katamba: English Language: Description, Variation and Context. Macmillan Education UK, 2018. ISBN 978-1-137-57185-4. (ang.).

[1] Jonathan Culpeper, Paul Kerswill, Ruth Wodak, Anthony McEnery, Francis Katamba: English Language: Description, Variation and Context. Macmillan Education UK, 2018. ISBN 978-1-137-57185-4. (ang.).

[1]