Miecław
książę Mazowsza | |
Okres | |
---|---|
Dane biograficzne | |
Data urodzenia | |
Data śmierci | |
Miecław (Masław, Mojsław, Miesław; zm. 1047) – władca Mazowsza, wcześniej cześnik Mieszka II.
Działalność polityczna
Po śmierci króla Mieszka II i ucieczce z kraju na Węgry jego syna księcia Kazimierza Odnowiciela w kraju zapanował chaos oraz wybuchło w 1038 powstanie ludowe[1]. W tym czasie Miecław objął władzę na Mazowszu ogłaszając się księciem (1037)[2]. Założył tzw. „Państwo Miecława”. Według ustaleń Mateusza Boguckiego Miecław umocnił swoje panowanie przez emisję własnych monet[3]. Gdy Kazimierz I Odnowiciel powrócił w 1039 roku do Polski, Miecław przeciwstawił się mu zbrojnie w 1041 roku, sprzymierzając się z Pomorzanami i Jaćwingami. Konflikt ten znany jest w historiografii polskiej jako „bunt Miecława”. Bitwa rozegrała się w okolicach wsi Pobiedziska na terenie Wielkopolski, w której to bitwie książę Kazimierz odniósł zwycięstwo. Upadła wtedy koncepcja ustanowienia przez Miecława nowej dynastii w Polsce[2].
Według Galla Anonima Miecław zginął w 1047 roku w bitwie z wojskami księcia Kazimierza Odnowiciela i posiłkami księcia kijowskiego Jarosława Mądrego. Według wersji przekazanej przez Wincentego Kadłubka Miecław jednak zbiegł do Prus i tam dopiero został zamordowany[2].
Geneza imienia
Imię występuje w źródłach jako Meczzlaus, Meczslaus, Meslaus, brzmiało Miecław, z Miecław, Miecisław, czyli ten, który miota sławę[potrzebny przypis]. Według hipotezy Stanisława Rosponda, Masław jest skróconą formą niezachowanego w pierwotnym brzmieniu imienia Jimasław, który wtórnie utrzymał się jako Jimisław[4].
Miecław w kulturze
- Miecław jest bohaterem powieści historycznej Józefa Ignacego Kraszewskiego, Masław: powieść z XI wieku, wydanej w 1877 roku[5].
- Miecław jest jednym z bohaterów powieści Mściwy karzeł i Masław, książę mazowiecki Zygmunta Krasińskiego.
- Miecław jest także bohaterem powieści z gatunku fantastyki historycznej Witolda Jabłońskiego, „Słowo i miecz”. Ukazany jest jako bękart Bolesława Chrobrego oraz wierny wyznawca religii słowiańskiej.
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Tadeusz Łepkowski, Słownik historii Polski. Warszawa 1973, s. 363,
- ↑ a b c Ł. Piernikarczyk: Masław i jego państwo (1037–1047). [dostęp 12 stycznia 2010].
- ↑ Mateusz Bogucki ↓, Czy istnieją monety Miecława, zbuntowanego cześnika Mieszka II?.
- ↑ S. Rospond: Uwagi polemiczne o Mieszku, Masławie i Dąbrówce [w:] Onomastica.
- ↑ J. I. Kraszewski: Masław. Powieść z XI. wieku. Kraków: Spółka wydawnicza księgarzy w Warszawie, 1877.
Bibliografia
- Rospond S., Uwagi polemiczne o Mieszku, Masławie i Dąbrówce [w:] Onomastica, r. I, Wrocław 1995.
- Bieniak J., Państwo Miecława. Studium analityczne, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2011.
- Piernikarczyk Ł., Masław i jego państwo (1037–1047), [dostęp 2010-01-12].
- Tadeusz Łepkowski, Słownik historii Polski. Warszawa 1973.
- Mateusz Bogucki. Czy istnieją monety Miecława, zbuntowanego cześnika Mieszka II?. „Notae Numismaticae-Zapiski Numizmatyczne”. IX, 2014.