Drozdoń tajgowy
| Zoothera aurea[1] | |||
| (Holandre, 1825) | |||
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
drozdoń tajgowy | ||
| Synonimy | |||
| |||
| Podgatunki | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |||
 | |||
Drozdoń tajgowy[4] (Zoothera aurea) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny drozdowatych (Turdidae). Występuje od zachodniego Uralu na wschód po wybrzeża Morza Ochockiego i Japońskiego, Sachalin, Japonię i południowe Wyspy Kurylskie. Wędrowny – zimuje we wschodniej i południowo-wschodniej Azji. W Europie (nie licząc europejskiej części Rosji) stwierdzany sporadycznie[5]. Nie jest zagrożony.
Systematyka
Systematyka tego gatunku jest nadal kwestią sporną[2]. Takson Z. aurea został wydzielony z gatunku o nazwie drozdoń pstry (Zoothera dauma)[2][6]. Obecnie zwykle wyróżnia się dwa podgatunki drozdonia tajgowego: Z. aurea aurea i Z. aurea toratugumi[1][7][8]. Na wykorzystywanej przez IUCN liście ptaków świata opracowywanej we współpracy BirdLife International z autorami Handbook of the Birds of the World (HBW), oprócz tych dwóch podgatunków, do Z. aurea zaliczane są trzy kolejne – dwa z nich (iriomotensis i horsfieldi) są przez innych badaczy zwykle zaliczane do Z. dauma[7][8], zaś trzeci (imbricata) uznawany jest albo za podgatunek Z. dauma[4], albo za osobny gatunek[7][8].
Zasięg występowania
Drozdoń tajgowy zamieszkuje w zależności od podgatunku:
- Z. aurea aurea – skrajnie wschodnia europejska część Rosji na wschód do wybrzeży Morza Ochockiego (wschodnia Syberia) i północnej Mongolii; także zachodni Ałtaj i zachodni Tienszan w Kazachstanie. Zimuje w środkowej i południowej Japonii, południowych i południowo-wschodnich Chinach, północnej części Azji Południowo-Wschodniej oraz w północnych i zachodnich Filipinach[2].
- Z. aurea toratugumi – południowo-wschodnia Rosja, Korea, Sachalin, południowe Wyspy Kurylskie i Japonia. Zimuje głównie we wschodnich Chinach i na Tajwanie[2].
Biotop
Bogata w podszyt tajga. Podgatunek toratugumi gniazduje także w lasach górskich i podgórskich w Korei, a w Japonii w wilgotnych lasach liściastych lub mieszanych z gęstym podszytem, głównie na wysokości 500–1600 m w centralnej części Honsiu oraz 0–800 m na Hokkaido[3].
Morfologia
Długość ciała 29 cm. Duży jak na drozda, złotobrązowy, pokryty ciemnymi, półksiężycowatymi plamkami. Długi dziób. W locie spód skrzydeł z czarno-białym rysunkiem. Poszczególne szaty nie różnią się od siebie.
Głos
Śpiewa monotonnie powtarzanym, długim gwizdem.
Status i ochrona
W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych IUCN drozdoń tajgowy jest klasyfikowany jako gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern), z tym że, jak wyżej wspomniano, organizacja ta stosuje szersze ujęcie systematyczne obejmujące 5 podgatunków[3][9]. Trend liczebności populacji oceniany jest jako spadkowy, choć w Europie (według danych BirdLife International z 2015 roku) jego liczebność wzrasta[3].
Drozdoń tajgowy sporadycznie zalatuje do Polski[10] (10 stwierdzeń do 2004 roku[5]). Takson ten był jednak uprzednio klasyfikowany jako podgatunek drozdonia pstrego i pod taką też nazwą występuje w starszych publikacjach, a także w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt, na mocy którego jest na terenie kraju objęty ochroną gatunkową ścisłą[11].
Zobacz też
Przypisy
- ↑ a b Zoothera aurea, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b c d e del Hoyo, J., Collar, N., Christie, D.A. & Kirwan, G.M.: White's Thrush (Zoothera aurea). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (eds.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. 2020. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-05-06)].
- ↑ a b c d Zoothera aurea, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ a b Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Turdinae Rafinesque, 1815 - drozdy (wersja: 2022-11-20). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2023-02-13].
- ↑ a b wynik wyszukiwania: Zoothera aurea. [w:] Tarsiger.com [on-line]. [dostęp 2023-02-13]. (ang.).
- ↑ T. Stawarczyk. Kolejna aktualizacja systematyki i taksonomii ptaków krajowych. „Ornis Polonica”. 57, s. 274–278, 2016.
- ↑ a b c F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v13.1). [dostęp 2023-02-13]. (ang.).
- ↑ a b c J.F. Clements i inni, The eBird/Clements Checklist of Birds of the World: v2022 [online], 2022 [dostęp 2023-02-05].
- ↑ Handbook of the Birds of the World and BirdLife International, Handbook of the Birds of the World and BirdLife International digital checklist of the birds of the world. Version 7 [online], grudzień 2022 [dostęp 2023-02-13].
- ↑ Komisja Faunistyczna Sekcji Ornitologicznej Polskiego Towarzystwa Zoologicznego: Lista awifauny krajowej. Gatunki ptaków stwierdzone w Polsce – stan z 31.12.2022. [dostęp 2023-02-13].
- ↑ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz.U. z 2016 r. poz. 2183).
Bibliografia
- Peter H. Barthel, Paschalis Dougalis: Jaki to ptak?. Warszawa: Multico, 2009, s. 142. ISBN 978-83-7073-688-0.
Linki zewnętrzne
- Zdjęcia, nagrania głosów i krótkie filmy. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).