Mieczysław Sygnarski
Mieczysław Sygnarski (ok. 1950) | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Miejsce spoczynku | |
Zawód, zajęcie |
nauczyciel |
Narodowość |
polska |
Edukacja | |
Uczelnia | |
Rodzice |
Władysław, Pelagia |
Dzieci |
Zbigniew, Władysław, Jan |
Odznaczenia | |
Mieczysław Julian Sygnarski (ur. 30 listopada 1889 w Brzozowie, zm. 26 maja 1979 w Krakowie) – polski nauczyciel, wykładowca uniwersytecki, dydaktyk i popularyzator języka esperanto.
Życiorys
Urodził się 30 listopada 1889[1][2]. W 1908 zdał egzamin dojrzałości w C. K. Gimnazjum Męskim im. Królowej Zofii w Sanoku (w jego klasie był m.in. Jan Świerzowicz)[1][2][3][4]. Podjął studia na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego[1][2].
We wrześniu 1913 został mianowany na stanowisko zastępcy nauczyciela w C. K: Gimnazjum im. Franciszka Józefa w Drohobyczu[5]. Później w charakterze kandydata do stanu nauczycielskiego pracował jako zastępca nauczyciela w macierzystym gimnazjum w Sanoku, wykładając język niemiecki i historię od 12 września do 3 listopada 1915, po czym urlopowany celem pełnienia stanowiska nauczyciela w Strzyżowie[6][7], gdzie w Gimnazjum Realnym Miejskim uczył języka niemieckiego, gimnastyki oraz był kierownikiem gier i zabaw młodzieży[8].
Studia wyższe ukończył w 1918[1][2]. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości od 1919 do 1920 był nauczycielem w Państwowym Gimnazjum im. Stanisława Staszica w Warszawie[1][2]. Od 1 kwietnia 1920 do końca istnienia II Rzeczypospolitej w 1939 był nauczycielem w Państwowym Gimnazjum Klasycznym w Bydgoszczy[1][2][9][10]. W szkole był profesorem wykładającym język polski, język niemiecki i wychowanie fizyczne[2].
Zachęcony przez Leopolda Kronenberga , 15 marca 1921, w wieku 32 lat podjął naukę języka esperanto[11]. Z czasem nauczał języka esperanto w bydgoskim gimnazjum oraz był propagatorem jego nauki w szkołach, przyczyniając się do tego wygłaszaniem odczytów i organizowaniem prelekcji propagujących[2]. Był autorem pierwszego podręcznika do nauki języka esperanto dla szkół średnich pt. Lekcje języka światowego Esperanto z 1931[2][12][13]. Napisał podręczniki nauki esperanto, w tym Pełny kurs międzynarodowego języka esperanto (przedmowę do niego napisał Zenon Klemensiewicz). Był autorem 16 opracowań i podręczników do nauki esperanto[2].
W Bydgoszczy należał do Towarzystwa Śpiewaczego „Echo”[2]. Po wybuchu II wojny światowej i wkroczenia Niemców do Bydgoszczy w jego mieszkaniu dokonano rewizji, bogaty księgozbiór i dokumenty zniszczono (m.in. rękopisy jego przekładów[14]), a rodzina Sygnarskich została zmuszona do opuszczenia miasta w listopadzie 1939[1][2]. Podczas okupacji przebywał z rodziną w Krakowie[1][2]. Po zakończeniu wojny powrócił do Bydgoszczy i został nauczycielem w macierzystym gimnazjum, jednak nie otrzymując zwrotu swojego przedwojennego mieszkania ani przydziału nowego.
W 1947 osiadł ponownie w Krakowie[1][2]. Tam od 1 września 1947 był nauczycielem w V Liceum Ogólnokształcącego im. Augusta Witkowskiego w Krakowie aż do przejścia na emeryturę w 1950[2][14]. Od 1947 do 1976 pracował jako lektor języka esperanto na Uniwersytecie Jagiellońskim i w Wyższej Szkole Pedagogicznej[1][2][14][15][16]. W 1946 był organizatorem Oddziałów Polskiego Związku Esperantystów[17], działał w krakowskim oddziale PZE[18][19], którego był prezesem oraz wieloletnim przewodniczącym sekcji nauczycielskiej[14]. Swój dorobek zawodowy i naukowy przekazał za rzecz Biblioteki Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego[1][2]. Do końca życia był aktywny naukowo, dokonując m.in. tłumaczeń, pisząc artykuły, prowadząc kursy, głosząc prelekcje i wykłady[14]. W 1978 ukazał się jego przekład książki W pustyni i w puszczy autorstwa Henryka Sienkiewicza[14].
Życie prywatne
Był najstarszym z dzieci Władysława Sygnarskiego (urodzonego w Tarnowie nauczyciela i dyrektora szkół w Sanoku[20]) oraz Pelagii z domu Dubas (mieli oni też Marię ur. 1891[21], Tadeusza ur. 1893, Kazimierza ur. 1897[22], Bolesława 1899–1959[23])[1][2].
W roku szkolnym 1913/1914 jego żoną została Maria z domu Jastrzębska (1891–1965), z którą przeżył 48 lat[1][2]. Mieli synów[16]: Zbigniewa (1919–1992)[2], Władysława[11], Jana (1926–1982)[24].
W Krakowie mieszkał przy ulicy Bolesława Prusa 4[25].
Zmarł 26 maja 1979 w Krakowie[1][2]. 30 maja 1979 został pochowany na tamtejszym Cmentarzu Salwatorskim[16][24].
Publikacje
- Lecionoj de mondlingvo „Esperanto”: la unua lernolibro por lerneja gejunularo sur bazo de tekstoj de dr. L. Zamenhof (Lekcje języka światowego esperanto: pierwszy podręcznik do użytku młodzieży szkół średnich na podstawie tekstów dr. L. Zamenhofa) (1931)
- Lecionoj de mondlingvo „Esperanto”: la unua lernolibro por lerneja gejunularo = Lekcje języka światowego „Esperanto” (1935)
- Kurs elementarny Esperanto: pomocniczego języka międzynarodowego w 15 lekcjach (1947)
- Pełny kurs esperanto, pomocniczego języka międzynarodowego: w 25 lekcjach. Cz. 1, Kurs elementarny metodą konwersacyjną (1956)
- Pełny kurs esperanto, pomocniczego języka międzynarodowego: w 25 lekcjach. Cz. 2, Kurs wyższy: lekcja 16–25 (1957)
- Pełny kurs międzynarodowego języka Esperanto (1958)
- Podręcznik do nauki międzynarodowego języka Esperanto: metoda konwersacyjna w 34 lekcjach (1961)
- Podręcznik języka esperanto (1963)
- Podręcznik języka esperanto [Cz. 2] (1963)
Przekłady na język esperanto
- Tra dezerto kaj praarbaro (powieść W pustyni i w puszczy Henryka Sienkiewicza), Wydawnictwo Interpress, Warszawa 1978)[14]
Odznaczenia i wyróżnienia
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski[1][2][14][16].
- Złoty Krzyż Zasługi[1][2][14].
- Złota odznaka „Za pracę społeczną dla miasta Krakowa”[2][14].
- Członek honorowy Universala Esperanto-Asocio (jedyny w Polsce)[1][2].
Przypisy
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q Edward Zając. Człowiek z pięknym charakterem (I). „Gazeta Bieszczadzka”. Nr 22 (174), s. 8, 30 października 1998. Edward Zając. Człowiek z pięknym charakterem (II). „Gazeta Bieszczadzka”. Nr 23 (175), s. 8, 13 listopada 1998.
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y Edward Zając: Szkice z dziejów Sanoka. Część druga. Sanok: Miejska Biblioteka Publiczna im. Grzegorza z Sanoka w Sanoku, 2000, s. 94-97. ISBN 83-909787-0-9.
- ↑ XXVII. Sprawozdanie Dyrektora c.k. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1907/8. Sanok: Fundusz Naukowy, 1908, s. 53.
- ↑ Absolwenci. 1losanok.pl. [dostęp 2016-03-16].
- ↑ Wiadomości osobiste. „Dziennik Urzędowy c. k. Rady szkolnej krajowej w Galicyi.”, s. 400, nr 20 z 17 września 1913.
- ↑ XXXIV. Sprawozdanie Dyrekcyi c.k. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1915/16. Sanok: Fundusz Naukowy, 1916, s. 4, 9, 11, 12.
- ↑ XXXV. Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazjum w Sanoku za rok szkolny 1920/1921 wraz z dodatkiem za lata 1917, 1918, 1919 i 1920. Sanok: Fundusz Naukowy, 1921, s. 3, 4.
- ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi Gimnazyum Realnego Miejskiego z prawem publiczności w Strzyżowie za rok szkolny 1916/17. Strzyżów: 1917, s. 7, 8, 16, 20.
- ↑ Zygmunt Zagórowski: Spis nauczycieli szkół wyższych, średnich, zawodowych, seminarjów nauczycielskich oraz wykaz zakładów naukowych i władz szkolnych. R. 2. Warszawa / Lwów: Książnica-Atlas, 1926, s. 215.
- ↑ Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazjum Klasycznego w Bydgoszczy za lata szkolne 1920-1929. Bydgoszcz: 1929, s. 33, 34.
- ↑ a b Jak stałem się esperantystą. „Pomocniczy Język Światowy”, s. 3–4, Nr 6 z 1931.
- ↑ Książki, czasopisma. „Dziennik Urzędowy Kuratorjum Okręgu Szkolnego Lwowskiego”, s. 611, nr 10 z 25 października 1931. Kuratorium Okręgu Szkolnego Lwowskiego.
- ↑ Książki, czasopisma. „Dziennik Urzędowy Kuratorjum Okręgu Szkolnego Lwowskiego”, s. 570, nr 12 z 25 grudnia 1935. Kuratorium Okręgu Szkolnego Lwowskiego.
- ↑ a b c d e f g h i j Z kroniki żałobnej. Mieczysław Sygnarski. „Dziennik Polski”, s. 4, Nr 119 z 29 maja 1979.
- ↑ Księga pamiątkowa Gimnazjum Męskiego w Sanoku 1888-1958. Kraków: 1958, s. 97.
- ↑ a b c d Nekrolog. Mieczysław Sygnarski. „Dziennik Polski”, s. 4, Nr 119 z 29 maja 1979.
- ↑ 18 stycznia - urodził się Leszek Biały. bydgoszcz24.pl, 16 stycznia 2012. [dostęp 2014-10-14].
- ↑ Komunikaty. Zarząd krak. Zw. Esperantystów. „Dziennik Polski”, s. 5, Nr 253 z 16 września 1947.
- ↑ Kronika krakowska. Nauka esperanto. „Dziennik Polski”, s. 4, Nr 37 z 7 lutego 1948.
- ↑ Wojciech Sołtys, Oświata i szkolnictwo, W epoce autonomii galicyjskiej, w: Sanok. Dzieje miasta. Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 432.
- ↑ Księga chrztów 1882–1892. Parafia rzymskokatolicka w Sanoku, s. 288 (poz. 233).
- ↑ CK Gimnazjum Państwowe Wyższe w Sanoku. Katalog główny, rok 1912/13 (zespół 7, sygn. 59). AP Rzeszów – O/Sanok, s. 317.
- ↑ Księga Zmarłych 1959–1975 Sanok. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 6 (poz. 53).
- ↑ a b Sygnarscy. krakowsalwator.artlookgallery.com. [dostęp 2017-03-03].
- ↑ Zofia Bandurka: Wykaz imienny zaproszonych i obecnych na Zjeździe – przygotowała mgr Zofia Bandurkówna. W: Dwa dni w mieście naszej młodości. Sprawozdanie ze zjazdu koleżeńskiego wychowanków Gimnazjum Męskiego w Sanoku w 70-lecie pierwszej matury w roku 1958. Warszawa: 1960, s. 147.
Bibliografia
- Jak stałem się esperantystą. „Pomocniczy Język Światowy”, s. 3–4, Nr 6 z 1931.
- Maria Myćka-Kril: Dorobek nauczycieli i uczniów Gimnazjum w Sanoku. W: Księga pamiątkowa Gimnazjum Męskiego w Sanoku 1888–1958. Kraków: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1958, s. 103.
- Z kroniki żałobnej. Mieczysław Sygnarski. „Dziennik Polski”, s. 4, Nr 119 z 29 maja 1979.
- Edward Zając. Człowiek z pięknym charakterem (I). „Gazeta Bieszczadzka”. Nr 22 (174), s. 8, 30 października 1998.
- Edward Zając. Człowiek z pięknym charakterem (II). „Gazeta Bieszczadzka”. Nr 23 (175), s. 8, 13 listopada 1998.
- Edward Zając: Szkice z dziejów Sanoka. Część druga. Sanok: Miejska Biblioteka Publiczna im. Grzegorza z Sanoka w Sanoku, 2000, s. 94-97. ISBN 83-909787-0-9.
- Mieczysław Sygnarski – publikacje w serwisie worldcat.org. worldcat.org. [dostęp 2014-10-14]. (ang.).
- Mieczysław Sygnarski – publikacje w serwisie google.books. worldcat.org. [dostęp 2014-10-14].
- M. Barcik, A. Cieślak, P. Gaszyński, D. Grodowska-Kulińska, U. Perkowska, P. M. Żukowski: Corpus Studiosorum Universitatis Iagellonicae 1850/51-1917/18 t. III: S-Ś. Księgarnia Akademicka, 2014. s. 40. [dostęp 2015-03-28].
- Absolwenci Gimnazjum im. Królowej Zofii w Sanoku
- Polscy esperantyści
- Galicyjscy nauczyciele
- Ludzie urodzeni w Brzozowie
- Ludzie związani z Bydgoszczą
- Nauczyciele II Rzeczypospolitej
- Nauczyciele związani z Sanokiem
- Odznaczeni Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (Polska Ludowa)
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (Polska Ludowa)
- Pochowani na cmentarzu Salwatorskim w Krakowie
- Polscy autorzy podręczników szkolnych
- Polscy nauczyciele języka esperanto
- Polscy nauczyciele języka niemieckiego
- Polscy nauczyciele języka polskiego
- Polscy nauczyciele wychowania fizycznego
- Polscy pedagodzy
- Wykładowcy Uniwersytetu Jagiellońskiego
- Wykładowcy Uniwersytetu Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
- Urodzeni w 1889
- Zmarli w 1979
- Ludzie związani z V Liceum Ogólnokształcącym im. Augusta Witkowskiego w Krakowie