Przejdź do zawartości

Dom Literatów w Krakowie

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Dom Literatów
Zabytek: nr rej. Gminna ewidencja zabytków – Kraków[1]
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Miejscowość

Kraków

Adres

ul. Krupnicza 22

Typ budynku

kamienica

Architekt

Henryk Lamensdorf

Rozpoczęcie budowy

1911

Ukończenie budowy

1914

Pierwszy właściciel

Adolf Lebeskind

Położenie na mapie Krakowa
Mapa konturowa Krakowa, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Dom Literatów”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Dom Literatów”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Dom Literatów”
Ziemia50°03′48″N 19°55′44″E/50,063333 19,928889
Multimedia w Wikimedia Commons

Dom Literatów – zabytkowa kamienica znajdująca się w Krakowie, w dzielnicy I przy ulicy Krupniczej 22, na Piasku.

W latach 1945–1995 mieścił się w niej Dom Literatów, należący do Związku Literatów Polskich.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Trzypiętrowa kamienica zbudowana została w latach 1911-1914 wg projektu Henryka Lamensdorfa. Przed wojną należała do krakowskiego adwokata Adolfa Lebeskinda i jego żony Heleny z Hochstimów. Była to kamienica czynszowa, z mieszkaniami pod wynajem, na parterze znajdowały się sklepy i kawiarnia[2]. W czasie II wojny światowej funkcjonował jako hotel dla urzędników III Rzeszy, tuż po wyparciu Niemców w 1945 roku służył jako kwatera dla oficerów Armii Czerwonej. W styczniu 1945 roku do Krakowa przyjechał z Lublina w randze kapitana LWP Adam Ważyk z zadaniem zorganizowania krakowskiego oddziału Związku Literatów Polskich. Literat Tadeusz Kwiatkowski zaproponował na siedzibę kamienicę przy ul. Krupniczej 22, którą znał sprzed wojny. 14 lutego 1945 roku dom został przydzielony Związkowi przez pełnomocnika Rządu Tymczasowego na województwo krakowskie[3].

Sala na parterze pełniła funkcję stołówki oraz miejsca zebrań. Na I piętrze mieściły się biura, gabinet prezesa, biblioteka i pokój gościnny. W trzech oficynach znajdowały się lokale mieszkalne dla literatów i ich rodzin. Mieszkało, tu w różnym okresie, kilkudziesięciu literatów z rodzinami, łącznie przez budynek przewinęło się ponad 100 osób. Dom zwany był przez Gałczyńskiego – jednego z mieszkańców – „Domem czterdziestu wieszczów”[3].

W 2017 roku wydawnictwo Księgarnia Akademicka wydało książkę Anny Grochowskiej Wszystkie drogi prowadzą na Krupniczą, poświęconą dziejom budynku[4].

W roku 2016 kamienica miała 23 współwłaścicieli, którzy nie mogli dojść do porozumienia w sprawie dalszych losów budynku[5].

Lokatorzy kamienicy

[edytuj | edytuj kod]

Wśród lokatorów kamienicy znajdowali się:[3]

Wieloletnią szatniarką byłą Karolina Surówka – „pani Lola”[7].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Gminna ewidencja zabytków Krakowa. Biuletyn Informacji Publicznej Miasta Krakowa. [dostęp 2024-08-16].
  2. ↑ Joanna Olczak-Ronikier: Wtedy. O powojennym Krakowie. Kraków: Wydawnictwo Znak, 2015, s. 17.
  3. ↑ a b c Paweł Stachnik: Legenda Domu Literatów. Mieszkało w nim stu wieszczów. Dziennik Polski, 2017-11-07. [dostęp 2020-01-23]. (pol.).
  4. ↑ Wszystkie drogi prowadzą na Krupniczą. O Domu Literatów. Lubimy czytać. [dostęp 2020-01-23]. (pol.).
  5. ↑ Łukasz Grzesiczak: Chcą, by kamienica przy Krupniczej 22 nadal służyła literatom. Gazeta Wyborcza, 2016-09-27. [dostęp 2020-01-23]. (pol.).
  6. ↑ Autorzy.Autorzy HA!ARTU.Natalia Rolleczek. ha.art.pl, 2009. [dostęp 2020-02-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-02-24)]. (pol.).
  7. ↑ Magdalena Janczura: O Mrożku, legendarnej pani Loli i Krupniczej 22. Gazeta Wyborcza – Kraków online, 2013-11-25. [dostęp 2020-02-16]. (pol.).

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Dom_Literatów_w_Krakowie&oldid=74713169”