Galaksowate
| Galaxiidae[1] | |
| Müller, 1846 | |
 Przedstawiciel rodziny – Galaxias maculatus | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Podtyp | |
| Gromada | |
| Rząd | |
| Rodzina |
galaksowate |
Galaksowate[2] (Galaxiidae) – rodzina małych ryb stynkokształtnych (Osmeriformes). Niektóre gatunki są poławiane dla smacznego, delikatnego mięsa.
Występowanie i biotop
[edytuj | edytuj kod]Przybrzeżne strefy morskie oraz wody słodkie półkuli południowej – południowa Australia, Tasmania i Nowa Zelandia, Ameryka Południowa i południowa Afryka. Galaxias maculatus jest prawdopodobnie najbardziej rozpowszechnioną w naturze rybą słodkowodną. Niektóre galaksowate są gatunkami dwuśrodowiskowymi[3][2].
Cechy charakterystyczne
[edytuj | edytuj kod]Ciało wydłużone, bocznie ścieśnione, nagie lub pokryte drobnymi bez łuskami. Głowa lekko spłaszczona. Otwór gębowy w położeniu końcowym. Brak zębów. Płetwa grzbietowa i odbytowa przesunięte do nasady ogona. Brak płetwy tłuszczowej – jej miejsce zajmuje płetwa grzbietowa, której podstawa znajduje się w linii lub za linią podstawy płetwy odbytowej. Wyraźnie zaznaczona jest linia boczna[2]. Największe gatunki galaksowatych dorastają maksymalnie do 38 cm długości.
Wśród galaksowatych występują gatunki spędzające całe życie w wodach słodkich (niektóre endemiczne) oraz gatunki anadromiczne.
Klasyfikacja
[edytuj | edytuj kod]Filogeneza gatunków zaliczanych do tej rodziny nie została jednoznacznie ustalona, chociaż Johnson i Patterson (1996)[4] przedstawili mocne argumenty za monofiletyzmem wyróżnianego dotychczas w odrębnej rodzinie Lepidogalaxias salamandroides i galaksowatych. W Fishes of the World z 2006 Nelson zaliczył Lepidogalaxias do galaksowatych i obniżył rangę Lovettiinae, Aplochitoninae i Galaxiinae z podrodzin do plemion (tribus).
Według Eschmeyera[5] Lepidogalaxias wyodrębniany jest do Lepidogalaxiidae, a rodzaje zaliczane do Galaxiidae są zgrupowane w podrodzinach:
- Aplochitoninae: Aplochiton — Lovettia
- Galaxiinae: Brachygalaxias — Galaxias — Galaxiella — Neochanna — Paragalaxias
Znane z pokładów późnej kredy Afryki Południowej szczątki †Stompooria prawdopodobnie należą do Galaxiidae[3].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Galaxiidae, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b c Rutkowicz 1982 ↓, s. 53.
- ↑ a b Nelson 2006 ↓, s. 197.
- ↑ Johnson, G. D., C. Patterson. 1996. Relationships of lower euteleostean fishes, ss. 251–332. [w:] M. L. J. Stiassny, L. R. Parenti, G. D. Johnson (red.), Interrelationships of fishes. Academic Press, San Diego.
- ↑ W. N. Eschmeyer: Catalog of Fishes electronic version (3 Jan 2014). California Academy of Sciences. [dostęp 2014-01-20]. (ang.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Joseph S. Nelson: Fishes of the World. John Wiley & Sons, 2006. ISBN 0-471-25031-7.
- G. Nikolski: Ichtiologia szczegółowa. Tłum. Franciszek Staff. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1970.
- Włodzimierz Załachowski: Ryby. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1997. ISBN 83-01-12286-2.
- Stanisław Rutkowicz: Encyklopedia ryb morskich. Gdańsk: Wydawnictwo Morskie, 1982. ISBN 83-215-2103-7.