Hieronim (biskup wrocławski)
| Kraj działania | |
|---|---|
| Data urodzenia | |
| Data śmierci | |
| Biskup wrocławski | |
| Okres sprawowania |
1051–1062 |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
| Inkardynacja | |
| Sakra biskupia |
|
Hieronim (zm. 1062) – biskup wrocławski w latach 1051–1062.
Diecezja wrocławska, utworzona na zjeździe gnieźnieńskim w 1000 roku, upadła w wyniku tzw. reakcji pogańskiej (1031/32) i najazdu czeskiego księcia Brzetysława I (1038). Zniszczone lub wywiezione zostały księgi diecezji (dlatego o wcześniejszych jej dziejach z czasów pierwszego biskupa Jana mamy informacje szczątkowe), upadła również dawna struktura administracyjna. Nadto cały Śląsk znalazł się w granicach Czech, a biskup praski Sewer planował włączenie regionu do swojej diecezji. Choć po stronie Polaków wystąpił w 1039 król niemiecki Henryk III Salicki, ostatecznie, podczas arbitrażu w 1041 uznał on zabór Śląska przez Czechów za fakt dokonany, choć niewykluczone, że Polsce zwrócono jakąś część tego regionu[1]. Książę polski Kazimierz Odnowiciel dążył do odzyskania terenów zagarniętych przez Czechy i do odnowienia diecezji wrocławskiej. Wysiłki te po kilku latach przyniosły rezultat. Prawdopodobnie na synodzie w Moguncji w październiku 1049 papież Leon IX zgodził się na reaktywowanie diecezji na Śląsku, być może podporządkowując ją metropolii magdeburskiej[2]. Rok później, w wyniku wojny polsko-czeskiej Śląsk został odzyskany, choć na mocy decyzji cesarza Henryka III z 1054 Polska musiała Czechom płacić czynsz z tego terytorium.
Hieronim pochodził z okolic Kolonii[3]. W 1051[4] Kazimierz Odnowiciel mianował Hieronima pierwszym biskupem odnowionej diecezji śląskiej. Hieronim rozpoczął wprawdzie odbudowę katedry wrocławskiej, jednak jego siedzibą był najprawdopodobniej nie Wrocław, lecz Ryczyn[5]. Wraz z objęciem biskupstwa przez Hieronima, został założony przez benedyktynów klasztor w Lubiążu, oraz przez mnichów irlandzkich w Oleśnicy[3]. W 1057 uczestniczył w synodzie niemieckich biskupów w Pöhlde, zapewne jako sufragan magdeburski[6]. Zmarł w 1062.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ T. Jurek, s. 40-44, uważa, że już w 1041 Polska odzyskała cały Śląsk oprócz ziemi Golęszyców, którą przyłączyła w 1050. Jest to jednak pogląd odosobniony, zob. Klaudia Dróżdż, Kazimierz Odnowiciel. Polska w okresie upadku i odbudowy, Wodzisław Śląski 2009, s. 107-108.
- ↑ Jurek, s. 50-51. Hipoteza o podporządkowaniu Wrocławia Magdeburgowi nie jest pozbawiona pewnych trudności, z brewe papieża Grzegorza VII z 20 kwietnia 1075 wynika bowiem, że polscy biskupi pozbawieni byli wówczas stałego zwierzchnictwa metropolitalnego. Jednakże z bulli Innocentego II z 4 czerwca 1133 wiadomo, że Leon IX przyznał arcybiskupom magdeburskim jakieś bliżej dotychczas nieustalone przywileje dotyczące zwierzchnictwa nad ziemiami polskimi. Jurek, s. 52-54, tłumaczy te sprzeczności tym, że zwierzchnictwo to strona polska zaakceptowała bardzo niechętnie i w następnych latach doszło do rozluźnienia więzi z Magdeburgiem.
- ↑ a b Pater 2000 ↓, s. 13.
- ↑ Datę tę podają wszystkie dawne katalogi biskupów wrocławskich z wyjątkiem tzw. edycji henrykowskiej, która datuje jego ordynację na rok 1046; zob. Jurek, s. 37-38.
- ↑ Jurek, s. 44-45
- ↑ Jurek, s. 52.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- T. Jurek: Ryczyn biskupi, Roczniki historyczne 1994, s. 21 i nast.
- Józef Pater: Poczet biskupów wrocławskich.. Wrocław: Wydawnictwo DTSK Silesia, 2000. ISBN 83-85689-88-5.