Józef Zarański
Józef Makary Zarański (ur. 10 marca 1903 w Krakowie, zm. 11 lipca 1972 w Londynie) – polski dyplomata i urzędnik konsularny, następnie pracownik Sekcji Polskiej BBC i jej dyrektor (1961-1966)[1]
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Od 1927 pracował w Ministerstwie Spraw Zagranicznych, m.in. jako sekretarz Ambasady RP w Londynie (1931-1934), konsul generalny RP w Wiedniu (20 marca 1938 – wrzesień 1939, z tym, że początkowo funkcję pełnił tymczasowo, a tytuł konsula generalnego otrzymał w maju 1939), delegat rządu RP do spraw uchodźców na Węgrzech (od września 1939-1940), wobec władz węgierskich przedstawiał się jako konsul generalny RP w Budapeszcie (1940- styczeń 1941), ale prawdopodobnie nie miał formalnej nominacji, jesienią 1941 wyjechał do Wielkiej Brytanii, był sekretarzem w Ministerstwie Spraw Zagranicznych (od września 1941-1943), sekretarzem ambasady RP w Londynie (kwiecień 1943-styczeń 1944), szefem sekretariatu Prezesa Rady Ministrów (styczeń 1944-grudzień 1944). Od czerwca 1946 pracował w Sekcji Polskiej BBC, w której przygotowywał m.in. audycje historyczne. Był jej dyrektorem w latach 1960-1966. Autor książki Zagadka katastrofy Gibraltarskiej po 15 latach (1959) wspomnień Świadek wydarzeń. Od Anschlussu do Jałty (Londyn 1968), opracował czwarty tom Diarusza Jana Szembeka (wyd. 1972).
Starszy brat Jana Zarańskiego.
W 1933 został odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Korony Rumunii[2], w 1938 polskim Złotym Krzyżem Zasługi[3], a w 1939 greckim Krzyżem Komandorskim Orderu Feniksa[4].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ W literaturze pojawia się błędna data 1953-1960. Dotyczy ona jednak okresu, w którym kierował sekcją Stanisław Faecher. Temu ostatniemu przypisuje się błędnie okres 1960-1966. Por. Antoni Pospieszalski Wspomnienie o Józefie Zarańskim w Wiadomości nr 36 z 3.09.1972
- ↑ Odznaczenia. „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Spraw Zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej”. Nr 19, s. 189, 1933.
- ↑ Odznaczenia. „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Spraw Zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej”. Nr 1, s. 17, 1938.
- ↑ Zezwolenie na przyjęcie odznaczeń cudzoziemskich. „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Spraw Zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej”. Nr 1, s. 20, 1939.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Słownik Biograficzny Polskiej Służby Zagranicznej 1918-1945. Tom IV, Wyd. Ministerstwo Spraw Zagranicznych Warszawa 2007
- Krzysztof Pszenicki: Tu mówi Londyn. Historia Sekcji Polskie BBC, wyd. Rosner & Wspólnicy Warszawa 2009
- Antoni Pospieszalski Wspomnienie o Józefie Zarańskim w Wiadomości nr 36 z 3.09.1972
- Konsulowie II Rzeczypospolitej
- Przedstawiciele dyplomatyczni II Rzeczypospolitej w Wielkiej Brytanii
- Sekretarze legacyjni II Rzeczypospolitej
- Urodzeni w 1903
- Zmarli w 1972
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (II Rzeczpospolita)
- Polscy dziennikarze emigracyjni
- Polacy odznaczeni Orderem Feniksa
- Polacy odznaczeni Orderem Korony Rumunii
- Przedstawiciele dyplomatyczni władz RP na uchodźstwie
- Urzędnicy Ministerstwa Spraw Zagranicznych (władze RP na uchodźstwie)