Języki berberyjskie
tamazight środkowomarokański
Języki berberyjskie (berberskie, amazygijskie) – podrodzina języków afroazjatyckich, używanych głównie na terenach gór Atlas w Maroku (gałąź północna) oraz w Libii, Algierii i Nigrze (gałąź południowa). Widoczna wydaje się unifikacja językowa północnych plemion berberyjskich wyrażająca się w przyjęciu wspólnej wersji języka zwanej tamazight, plemiona południowe (Tuaregowie) posługują się natomiast głównie językiem tamaszek. Piśmiennictwo istnieje od starożytności, a do zapisu tradycyjnie używa się alfabetu tifinagh.
Językami berberyjskimi posługuje się ok. 22 mln ludzi.
Główne języki berberyjskie
[edytuj | edytuj kod]Podział języków berberyjskich jest kwestią sporną; wśród uczonych brak jednomyślności w kwestii postrzegania statusu zespołów gwarowych i ich klasyfikacji.
Jedna z wersji podziału języków berberyjskich:
- język libijski starożytny †
- język Guanczów †
- język tamaszek (tuareski)
- język tamazight
- język beraber
- język riff
- język shilha
- język kabylski
- język siwi
- język nefusi
- język zanaga
- język zanata
Inny podział języków berberyjskich:
- język libijski starożytny †
- język Guanczów †
- język beraber
- język kabylski
- język tuareski
- język szlech
- język zenaga
- grupa języków zenet
Kolejna wersja podziału:
- język tashelhiyt
- język tamazight środkowomarokański
- język tarifit (riff, rifski)
- język chenoua
- język kabylski
- język chaouia
- język tamaszek (język tuareski)
- języki Berberów saharyjskich
- język judeo-berberyjski (obecnie w Izraelu)
Liczba użytkowników
[edytuj | edytuj kod]
Szacunki dotyczące liczby użytkowników poszczególnych języków berberyjskich są bardzo rozbieżne, zaś różnice pomiędzy skrajnymi wariantami liczebności są kilkukrotne. Określenie dokładnej liczby mówiących poszczególnymi językami jest utrudnione także z tego powodu, że duża część Berberów to osoby dwujęzyczne, posługujące się zarówno którymś z języków berberyjskich (niekiedy dwoma), jak i językiem arabskim.
- język tuareski (różne dialekty) 1–3 mln
- język tamazight środkowomarokański: 3–5 mln (podawana jest nawet liczba 20 mln)[potrzebny przypis]
- język tarifit: 1,5–5 mln
- język chenoua: 4,5–28 tys. (podawana jest nawet liczba 4 mln)
- język kabylski: 3–6 mln
- język chaouia: 1,5–4 mln
- język tashelhiyt: 3–8 mln (podawana jest nawet liczba 20 mln)
- języki berbero-saharyjskie: 70–300 tys., w tym
- język nafusi: 140–170 tys.
- język zenaga: 250–300 osób
