Przejdź do zawartości

Jan Rucker

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jan Rucker
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

21 czerwca 1867
Lwów, Austro-Węgry

Data i miejsce śmierci

10 marca 1945
Krosno, Polska

Zawód, zajęcie

przemysłowiec

Rodzice

Zygmunt

Małżeństwo

Stefania

Dzieci

Zygmunt, Maria

Faksymile
Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
Multimedia w Wikimedia Commons

Jan Jerzy Rucker (ur. 21 czerwca 1867 we Lwowie, zm. 10 marca 1945 w Krośnie) – przemysłowiec, działacz gospodarczy, radny Rady Miasta Lwowa.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]
Jan Rucker z synem Zygmuntem (1924)
Jubileusz 50-lecia fabryki 1874-1924
Wspólna reklama działalności Jana i Zygmunta Ruckerów, opublikowana w „Kalendarzu Macierzy Polskiej na rok 1898”
Reklama fabryki Dr. Jan Rucker i Sp., opublikowana w „Gazecie Lwowskiej” z 1905

Pochodził z rodziny żydowskiej. Jego ojcem był Zygmunt Rucker (1836–1888[1])[2], właściciel apteki „Pod Srebrnym Orłem” przy ulicy Skarbkowskiej 7, następnie Krakowskiej[2] 26 lub 93[2] (sam nie był farmaceutą[3]), założyciel fabryki konserw we Lwowie[4], radny tego miasta[5].

Kształcił się w C. K. Gimnazjum im. Franciszka Józefa we Lwowie, gdzie w 1884 ukończył VIII klasę i zdał egzamin dojrzałości (w jego klasie byli m.in. Antoni Borzemski, Leonard Stahl)[6][7]. Był członkiem wydziału żydowskiego stowarzyszenia „Agudas Achim” (hebr. Przymierze Braci; przewodniczącym był Jakub Piepes, pracujący w aptece Ruckerów)[8]. Uzyskał tytuł naukowy doktora w dziedzinie medycyny[9] lub chemii[10].

W okresie zaboru austriackiego w ramach autonomii galicyjskiej na przełomie XIX/XX wieku był radnym Lwowa, sędzią obywatelskim przy c. k. sądzie krajowym we Lwowie, dyrektorem związku kredytowego we Lwowie[9]. Był członkiem komitetu obywatelskiego niezawisłych radnych[11][12]. Po ojcu odziedziczył aptekę, którą prowadził[13], a później zbył (prawdopodobnie w 1902[2]). Został członkiem wydziału Galicyjskiego Towarzystwa Aptekarskiego[14]. Po ojcu przejął także fabrykę konserw, którą prowadził jako fabrykę konserw zupowych (w tym czasie w 1904 zasiadł w wydziale Centralnego Związku Galicyjskiego Przemysłu Fabrycznego[15]). Podczas Pierwszego Zjazdu Przemysłowego w Krakowie we wrześniu 1901 wygłosił odczyt na temat przemysłu konserw[16]. W lutym 1911 został zawiadowcą Pierwszej Austriackiej Fabryki Konserw Zygmunta Ruckera spółki z o.o.[17] (przyrodniego brata). Nowa fabryka konserw Jana Ruckera została uroczyście poświęcona 9 czerwca 1912[18] (w zamierzeniu miała produkować konserwy zupowe przede wszystkim dla wojska[19]). Działał w komitecie jarmarku wyrobów krajowych we Lwowie[20]. W 1904 kierowana przez niego spółka komandytowa przejęła zabudowania i infrastrukturę po fabryce cukierniczej „Confisierie Union” przy ulicy Zamarstynowskiej 24[10] we lwowskiej dzielnicy Zamarstynów, po czym zmodernizowała i uruchomiła na nowo pod nazwą Dr. Jan Rucker i Sp.[21] W 1905 Jan Rucker został właścicielem firmy „Dr. Jan Rucker i spółka komandytowa”, zajmującej się wyrobem i sprzedażą cukierków[22][23][24], w 1908 objętej spółką pod nazwą Parowa Fabryka Cukrów i Czekolady „Postęp” we Lwowie (obok niego dyrektorami zostali Józef Hofman i Józef Karrach)[25]. Jan Rucker był w fabryce kierownikiem technicznym, a prócz niego wspólnikami spółki byli książę Andrzej Lubomirski, hrabia Stanisław Wiśniewski, Jan Mars, Antoni Jaegermann, Adolf Zimand, Alfred Zachariewicz, Józef Hofman, Józef i Marceli Aksentowicz, Ignacy Steinhaus[10]. W fabryce były produkowane cukierki z karmelu, czekolady, wyroby francuskie[10], herbatniki, przetwory owocowe. Sklepy fabryki funkcjonowały we Lwowie przy Placu Gołuchowskich i przy ulicy Karola Ludwika 3[10][26]. Ponadto był prowadzony zbyt na eksport[10].

W ramach Towarzystwa Opieki nad Sierotami we Lwowie został zastępcą referenta dzielnicy III[27]. Był wybierany cenzorem Banku Krajowego: w 1900[9], 1910[28]. Uczestniczył w II Galicyjskim Zjeździe Przemysłowym w Krakowie w dniach 28–29 września 1917[29]. Działał w Lidze Pomocy Przemysłowej[30]. Był członkiem zwyczajnym Towarzystwa Politechnicznego we Lwowie[31].

Podczas I wojny światowej w lutym 1918 został jednym ze stu członków Tymczasowej Rady Miejskiej we Lwowie[32]. Tuż po zakończeniu I wojny światowej, podczas wojny polsko-ukraińskiej w listopadzie 1918 brał udział w obronie Lwowa, służąc w Intendenturze Naczelnej Komendy[33]. W II Rzeczypospolitej był radnym polskiej Rady Miasta Lwowa[34], wybrany w wyborach samorządowych 1934 z listy nr 1, prorządowej[35][36]. W 1921 został powołany do funkcji znawcy dla oszacowania przedmiotów i gruntów, mogących ulec wywłaszczeniu na rzecz kolei żelaznych[37]. Był członkiem i zasiadał w zarządzie Towarzystwa „Miejskie Ochronki Chrześcijańskie” i wspierał finansowo jego działalność[38]. W 1929 był współzałożycielem Towarzystwa Szkoły Grafiki (wraz z nim m.in. Tadeusz Höflinger) i został wybrany jego prezesem[39].

Działał w Izbie Przemysłowo-Handlowej we Lwowie zarówno w okresie zaboru austriackiego, jak i w niepodległej II Rzeczypospolitej w latach 20. i 30.[40]. Był członkiem sekcji przemysłowej IPH[41], był wybierany jej wiceprezydentem (wzgl. wiceprezesem): w 1925[42], w 1926[43], wybrany I wiceprezydentem w 1927; wówczas prezesem został Henryk Kolischer, a II wiceprezydentem Tadeusz Höflinger[44])[45][46][47][48]. Piastował urząd prezesa Rady Instytutu Handlowego we Lwowie od czasu jej powołania przy lwowskiej IPH[49]. Działał w ramach Targów Wschodnich we Lwowie: w 1926 – wówczas w ich ramach został członkiem komitetu pierwszej ogólnopolskiej Wystawy Budowlanej we Lwowie organizowanej we wrześniu 1926[50] (w ich trakcie był także członkiem komitetu konkursu na rysunek dyplomu honorowego dla uczestników Ogólnopolskiej Wystawy Higieniczno-Spożywczej[51]), w 1927[52]. Zasiadał w komisjach rewizyjnych: w 1925 Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego[53], w kwietniu 1932 Komitetu Chłodnictwa[54]. W 1928 jako przedstawiciel organizacji gospodarczo-społecznych został członkiem Dyrekcyjnej Rady Kolejowej we Lwowie[55]. Członek Wydziału Zjednoczenia Stanu Średniego w 1928[56]. Do 1939 pełnił funkcję prezesa Centralnego Związku Przemysłowców we Lwowie[57][58][59][60].

W II Rzeczypospolitej nadal zajmował się produkcją konserw wspólnie z synem Zygmuntem, który objął nad nią kierownictwo i od lutego 1935 prowadził spółkę akcyjną „Fabryka Konserw we Lwowie” (jego poprzednikiem był Tadeusz Höflinger)[61]. Wcześniej, w 1924 obchodzono uczystość 50-lecia istnienia frabryki[62]. W 1930 donoszono o upadłości fabryki[63]. W 1931 Jan był likwidatorem jego spółki z ograniczoną odpowiedzialnością[64]. Fabryka konserw Ruckerów była uważana za największą prywatną tego typu po I wojnie światowej (na przełomie 1938/1939 było w niej zatrudnionych 500-600 pracowników)[65].

W 1932 otrzymał Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski[66].

Zamieszkiwał przy ulicy Listopada 20 we Lwowie[67], Zyblikiewicza 27[68]. Jego żoną została Stefania, z domu Markheim (1860-1945)[4]. Ich dziećmi byli Zygmunt i Maria (po mężu Nahtik)[2]. Po wybuchu II wojny światowej oboje przenieśli się do Krosna[4]. Tam zmarli oboje w 1945.

W 1965 w Nowym Jorku została wydana publikacja pt. Wspomnienia o Lwowie. Wyjątki z pamiętników z lat 1867–1939 autorstwa Jana Ruckera[69][70][71].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Korespondencya Gazety Warszawskiej. „Gazeta Warszawska”, s. 4, nr 174 z 5 lipca 1888. 
  2. ↑ a b c d e Nazwiska pojawiające się w dziennikach Marii Inlender (1901-1907). czapska.com.pl. [dostęp 2015-03-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (18 grudnia 2014)].
  3. ↑ Rodzina Oberhard. Lwów – koniec XIX wieku – kalendarium. oberhard.com, 15 września 2013. [dostęp 2015-03-23].
  4. ↑ a b c Bożena Ratter: Przejdź świat cały, gdzie znajdziesz drugi tak wspaniały. wpolityce.pl, 9 października 2012. [dostęp 2015-03-23].
  5. ↑ Zygmunt Rucker – profil w bazie Sejm Wielki. sejm-wielki.pl. [dostęp 2015-03-23].
  6. ↑ Kronika miejscowa i zamiejscowa. „Gazeta Narodowa”, s. 2, Nr 137 z 17 czerwca 1884. 
  7. ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum Lwowskiego im. Franciszka Józefa za rok szkolny 1884. Lwów: 1884, s. 76.
  8. ↑ Wieniec z pogrzebu Adama Mickiewicza w Krakowie. katalog.muzeum.krakow.pl. [dostęp 2015-03-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2 kwietnia 2015)].
  9. ↑ a b c Komitet cenzorów dla wydziału wekslowego. W: Bank Krajowy Królewstwa Galicyi i Lodomeryi z W. Księstwem Krakowskiem. Lwów: 1900, s. 42.
  10. ↑ a b c d e f Dział ekonomiczny. Lwów fabryczny (Fabryka czekolady i cukrów dr. Ruckera i Sp.). „Słowo Polskie”, s. 9, nr 561 z 10 grudnia 1906. 
  11. ↑ Z ruchu przedwyborczego. „Słowo Polskie”, s. 3, nr 43 z 19 lutego 1899. 
  12. ↑ Rada Miasta Lwowa. „Gazeta Lwowska”, s. 4, nr 285 z 13 grudnia 1902. 
  13. ↑ Wina lecznicze dra Jana Ruckera. W: Kalendarz Macierzy Polskiej na rok pański 1898. Lwów: Macierz Polska, Lwów, s. 113-.
  14. ↑ Kronika krajowa. „Przewodnik Kółek Rolniczych”, s. 395, nr 10 z 1 października 1892. 
  15. ↑ Centralny Związek Galic. Przemysłu Fabrycznego. „Ilustracja Polska”, s. 76, nr 5 z 5 lutego 1904. 
  16. ↑ Pierwszy Zjazd przemysłowy w Krakowie w d. 19, 20, 21 i 22 września 1901 r. II dzień zjazdu, „Chemik Polski”, 1 (27), 1901, s. 638.
  17. ↑ Firmy. „Gazeta Lwowska”, s. 11, nr 70 z 28 marca 1911. 
  18. ↑ Kronika. Poświęcenie fabryki konserw. „Gazeta Lwowska”, s. 4–5, nr 131 z 11 czerwca 1912. 
  19. ↑ Sprawy bieżące. Nowa fabryka. „Czasopismo Techniczne”, s. 219, nr 16 z 15 czerwca 1912. Polskie Towarzystwo Politechniczne we Lwowie. 
  20. ↑ Jarmark wyrobów krajowych we Lwowie. „Przemysłowiec”, s. 289, nr 36 z 4 czerwca 1904. 
  21. ↑ Telegramy Słowa Polskiego. Nowa fabryka cukrów. „Słowo Polskie”, s. 3, nr 568 z 3 grudnia 1904. 
  22. ↑ Firmy. „Gazeta Lwowska”, s. 11, nr 32 z 10 lutego 1905. 
  23. ↑ Wpis do rejestru handlowego firmy spółkowej. „Zbiór ogłoszeń firmowych trybunałów handlowych”, s. 25, nr 3 z marca 1905. 
  24. ↑ Katalog I. lokalnej wystawy prac uczniów przemysłowo-rękodzielniczych i zabytków cechowych we Lwowie. Lwów: 1905, s. XIX.
  25. ↑ Wpis spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. „Zbiór ogłoszeń firmowych trybunałów handlowych”, s. 66–67, nr 7 z lipca 1908. 
  26. ↑ Ogłoszenia. „Gazeta Narodowa”, s. 4, nr 273 z 5 grudnia 1906. 
  27. ↑ Kronika. Towarzystwo opieki nad sierotami. „Gazeta Lwowska”, s. 3, nr 47 z 27 lutego 1907. 
  28. ↑ Gospodarstwo i Handel. Lwowska Izba handlowa i przemysłowa. „Gazeta Lwowska”, s. 6, nr 60 z 16 marca 1910. 
  29. ↑ Pamiętnik II Galicyjskiego Zjazdu Przemysłowego odbytego w Krakowie w dniach 28–29 września 1917. Aleksander Szczepański (red.). Kraków: 1919, s. 33.
  30. ↑ Sprawozdanie działalności „Ligi Pomocy Przemysłowej” za czas od 15 sierpnia 1908 do 31 grudnia 1909. Lwów: 1910, s. 383.
  31. ↑ Spis członków Towarzystwa Politechnicznego we Lwowie według stanu z dnia 31 grudnia 1910. „Czasopismo Techniczne”, s. 30, nr 24 z 25 grudnia 1910. Polskie Towarzystwo Politechniczne we Lwowie. 
  32. ↑ Tymczasowa Rada Miejska we Lwowie. „Gazeta Lwowska”, s. 4, nr 31 z 7 lutego 1918. 
  33. ↑ Obsada personalna obrony Lwowa 1 – 22.11.1918r.. stankiewicze.com. [dostęp 2015-03-23].
  34. ↑ Z Rady miasta Lwowa. „Gazeta Lwowska”, s. 3, nr 53 z 5 marca 1919. 
  35. ↑ Oficjalne wyniki wyborów do Rady Miejskiej we Lwowie. „Gazeta Lwowska”, s. 3, nr 130 z 31 maja 1934. 
  36. ↑ Z posiedzenia Rady Miejskiej. „Gazeta Lwowska”, s. 2, nr 123 z 30 maja 1936. 
  37. ↑ Zawiadomienia. Lista znawców. „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Sprawiedliwości”, s. 84, nr 5 z 1 marca 1921. Ministerstwo Sprawiedliwości. 
  38. ↑ Miejskie Ochronki Chrześcijańskie we Lwowie. Sprawozdanie z działalności Towarzystwa za rok 1926. Lwów: 1927, s. 17, 20, 24, 27.
  39. ↑ Towarzystwo Szkoły Grafiki. „Ognisko”, s. 5, nr 6 / 1929. 
  40. ↑ Reforma ustawy o podatku dochodowym i ustawy o opłatach stemplowych. „Gazeta Lwowska”, s. 4, nr 287 z 18 grudnia 1937. 
  41. ↑ Kooptacja 4 radców do Izby Przem.-Handlowej we Lwowie. „Wiadomości Gospodarcze Izby Przemysłowo-Handlowej we Lwowie”, s. 86, nr 7 z 5 kwietnia 1937. Izba Przemysłowo-Handlowa we Lwowie. 
  42. ↑ Nowe prezydium Izby Przemysłowo-Handlowej we Lwowie. „Nowości Illustrowane”. Nr 23, s. 8, 6 czerwca 1925. 
  43. ↑ Konferencja w sprawie budowy elewatorów w Polsce. „Gazeta Lwowska”, s. 2, nr 113 z 21 maja 1926. 
  44. ↑ Wiadomości z kraju. Wybory w lwowskiej izbie przemysłowo handlowej. „Nowy Dziennik”, s. 7, nr 30 z 6 lutego 1927. 
  45. ↑ Z kraju. Lwów. Izba Handlowo-Przemysłowa. „Warszawianka”, s. 3, nr 32 z 2 lutego 1928. 
  46. ↑ Wybory do lwowskiej Izby Przemysł.-Handlowej. „Gazeta Handlowa”, s. 2, nr 243 z 12 listopada 1928. 
  47. ↑ Przed imieninami Marszałka. „Gazeta Lwowska”, s. 1, nr 46 z 25 lutego 1928. 
  48. ↑ Wieczór dyskusyjny Stowarzyszenia Kupców Polskich. „Gazeta Lwowska”, s. 7, nr 23 z 27 stycznia 1929. 
  49. ↑ Rada Instytutu Handlowego we Lwowie. „Gazeta Handlowa”, s. 2, nr 172 z 30 lipca 1929. 
  50. ↑ Kronika. Pierwsza ogólnopolska wystawa budowlana we Lwowie. „Architektura i Budownictwo”, s. 34, Zeszyt 5 z czerwca 1926. 
  51. ↑ Kronika Gospodarcza. Rozstrzygnięcie konkursu na dyplom honorowy wystawy spożywczej. „Gazeta Gdańska – Echo Gdańskie”, s. 5, nr 202 z 2 września 1926. 
  52. ↑ Targi wschodnie we Lwowie. „Ilustrowana Republika”, s. 1, nr 243 z 5 września 1927. 
  53. ↑ Kronika Krajowa. Z Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego. „Gazeta Bankowa”, s. 109, nr 6 z 25 marca 1925. 
  54. ↑ Walne zebranie Komitetu Chłodnictwa. „Gazeta Handlowa”, s. 6, nr 82 z 11 kwietnia 1932. 
  55. ↑ Członkowie Dyrekcyjnej Rady Kolejowej we Lwowie. „Chwila”, s. 6, nr 3270 z 29 kwietnia 1928. 
  56. ↑ Obrady Zgromadzenia Obywatelskiego odbytego w dniu 30 grudnia 1928 staraniem Zjednoczenia Stanu Średniego oraz Mieszczańskiego Towarzystwa Strzeleckiego w sali tegoż Tow. we Lwowie, Lwów 1929 s. 42.
  57. ↑ Centralny Związek Przemysłowców we Lwowie. „Gazeta Lwowska”, s. 2, nr 111 z 16 maja 1935. 
  58. ↑ Ograniczenia ciężarów socjalnych podatków i interwencjonizmu domagają się lwowscy przemysłowcy. „Codzienna Gazeta Handlowa”, s. 2, nr 298 z 28 grudnia 1935. 
  59. ↑ Enuncjacja p. Wojewody Lwowskiego wobec przemysłowców Małopolski Wschodniej. „Gazeta Lwowska”, s. 2, nr 105 z 13 maja 1937. 
  60. ↑ Organizacja Komitetu Wczasów Robotniczych we Lwowie. „Gazeta Lwowska”, s. 4, nr 128 z 10 czerwca 1939. 
  61. ↑ Firmy. „Gazeta Lwowska”, s. 3, nr 134 z 14 czerwca 1925. 
  62. ↑ 50-letni jubileusz fabryki konserw Zygmunta Ruckera. „Nowości Illustrowane”. Nr 30, s. 14, 28 lipca 1924. 
  63. ↑ Zdarzenia i wypadki ubiegłej doby. „Echo”, s. 2, nr 64 z 6 marca 1930. 
  64. ↑ Zawiadomienie. „Gazeta Lwowska”, s. 8, nr 114 z 19 maja 1931. 
  65. ↑ Andrzej Bonusiak: Lwów w latach 1918–1939: Ludność-Przestrzeń-Samorząd. [dostęp 2015-03-23].
  66. ↑ Dekoracja zasłużonych obywateli Krzyżami Zasługi. „Gazeta Lwowska”, s. 6, nr z 5 maja 1932. 
  67. ↑ Zawiadomienie. „Gazeta Lwowska”, s. 8, nr 116 z 21 maja 1931. 
  68. ↑ Książka telefoniczna. genealogyindexer.org. [dostęp 2015-03-23].
  69. ↑ Czas, New York. library.ccsu.edu. [dostęp 2015-03-23].
  70. ↑ Wspomnienia o Lwowie: wyjątki z Pamietników z lat 1867–1939. books.google.pl. [dostęp 2015-03-23].
  71. ↑ Wspomnienia o Lwowie; wyjatki z Pamietników z lat. 1867-1939.. worldcat.org. [dostęp 2015-03-23].
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Jan_Rucker&oldid=71751493”