Przejdź do zawartości

Kappa Herculis

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kappa Herculis A
κ Her A
Dane obserwacyjne (J2000)
Rektascensja

16h 08m 04,525s[1]

Deklinacja

+17° 02′ 49,11″[1]

Paralaksa (π)

0,00878 ± 0,00055[1]

Odległość

368 ± 24 ly
112,7 ± 7,5 pc

Wielkość obserwowana

4,994 ± 0,009m[1]

Ruch własny (RA)

−35,55 ± 0,51 mas/rok[1]

Ruch własny (DEC)

−7,04 ± 0,50 mas/rok[1]

Prędkość radialna

−10,50 ± 0,10 km/s[1]

Charakterystyka fizyczna
Rodzaj gwiazdy

żółty olbrzym

Typ widmowy

G7–8 III[1][2]

Masa

~3 M[2]

Promień

16 R[2]

Wielkość absolutna

−0,266 ± 0,028m[3]

Jasność

150 L[2]

Okres obrotu

<80 d[2]

Wiek

400 mln lat[2]

Temperatura

4990 K[2]

Alternatywne oznaczenia
Oznaczenie Flamsteeda: 7 Her A
2MASS: J16080452+1702490
Bonner Durchmusterung: BD +17°2964
Fundamentalny katalog gwiazd: FK5 1421
Boss General Catalogue: GC 21696
Katalog Henry’ego Drapera: HD 145001
Katalog Hipparcosa: HIP 79043
Katalog jasnych gwiazd: HR 6008
SAO Star Catalog: SAO 101951
Marsic, Marfik, Marfak, Mirfak, Marsia, Marfic
Kappa Herculis B
κ Her B
Dane obserwacyjne (J2000)
Rektascensja

16h 08m 04,954s[4]

Deklinacja

+17° 03′ 15,69″[4]

Paralaksa (π)

0,00155 ± 0,00198[4]

Odległość

470 ly
~140 pc

Wielkość obserwowana

6,23m[4]

Ruch własny (RA)

−25,70 ± 1,76 mas/rok[5]

Ruch własny (DEC)

−39,45 ± 1,95 mas/rok[5]

Prędkość radialna

32,21 ± 0,16 km/s[5]

Charakterystyka fizyczna
Rodzaj gwiazdy

olbrzym

Typ widmowy

K1 III[2]

Masa

~3 M[2]

Promień

12 R[2]

Wielkość absolutna

−0,266 ± 0,028m[3]

Jasność

70 L[2]

Wiek

700 mln lat[2]

Temperatura

4650 K[2]

Alternatywne oznaczenia
Oznaczenie Flamsteeda: 7 Her B
2MASS: J16080495+1703157
Bonner Durchmusterung: BD +17°2965
Boss General Catalogue: GC 21698
Katalog Henry’ego Drapera: HD 145000
Katalog Hipparcosa: HIP 79045
Katalog jasnych gwiazd: HR 6009
SAO Star Catalog: SAO 101952

Kappa Herculis (Marsic, κ Her) – gwiazda optycznie podwójna w gwiazdozbiorze Herkulesa, odległa o 368 lat świetlnych od Słońca.

Jaśniejsza z pary gwiazd nosi tradycyjną nazwę Marsic[6], która jest zniekształconą wersją arabskiej nazwy ‏لمرفق‎ al Marfiḳ, co oznacza „łokieć”. Nazwa ta nawiązuje do wyobrażonej postaci Herkulesa, a błąd wiąże się prawdopodobnie z pomyleniem małej litery f z długim s[2][7]. Międzynarodowa Unia Astronomiczna w 2017 roku zatwierdziła użycie nazwy Marsic dla określenia tej gwiazdy[6].

Charakterystyka

[edytuj | edytuj kod]

Kappa Herculis A i B to olbrzymy, z których A należy do typu widmowego G, zaś B do typu widmowego K. Mają one podobne temperatury, odpowiednio 4990 i 4650 K, świecą z jasnością 150 i 70 razy większą niż Słońce. Promień gwiazdy A to 16 promieni Słońca, zaś masa to 3 masy Słońca; gwiazda B ma 13 razy większy promień i 2,5 raza większą masę niż Słońce. Pomimo podobieństw, gwiazdy różnią się wiekiem: Kappa Herculis A ma 400 milionów lat, podczas gdy Kappa Herculis B ma 700 milionów lat. Ponadto odległość kątowa tych dwóch gwiazd w ciągu 300 lat obserwacji zmalała z 57 do 27 sekund kątowych, co ukazuje, że nie jest to rzeczywisty układ podwójny, a jedynie przypadkowo sąsiadują one na niebie[2]. Gwiazda A ma jednak rzeczywistego, związanego grawitacyjnie kompana, odległą o minutę kątową Kappa Herculis C, pomarańczowego karła typu K, trzynastej wielkości gwiazdowej[2][8]. Gwiazdy dzieli w przestrzeni co najmniej 7500 au i obiegają one wspólny środek masy co najmniej 340 tysięcy lat. Pobliska gwiazda 8 Herculis znajduje się w podobnej odległości od Słońca co Kappa Herculis A, ale ma inny ruch własny i nie jest z nią związana[2].

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d e f g h kap Her A w bazie SIMBAD (ang.)
  2. a b c d e f g h i j k l m n o p q Jim Kaler: MARSIC (Kappa Herculis). [w:] STARS [on-line]. 2008-11-21. [dostęp 2017-03-26]. (ang.).
  3. a b Obliczona na podstawie wielkości obserwowanej i paralaksy.
  4. a b c d kap Her B w bazie SIMBAD (ang.)
  5. a b c Kappa Herculis w bazie SIMBAD (ang.)
  6. a b Naming Stars. Międzynarodowa Unia Astronomiczna, 2017-02-01. [dostęp 2018-12-04].
  7. Richard Hinckley Allen: Star Names Their Lore and Meaning. Nowy Jork: Dover Publications Inc., 1963, s. 244. ISBN 0-486-21079-0. (ang.).
  8. UCAC3 215-130072 w bazie SIMBAD (ang.)