Kormoran mały

Kormoran mały
	Microcarbo pygmaeus
	(Pallas, 1773)
	; Kormoran mały suszący skrzydła
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	głuptakowe
Podrząd	głuptakowce
Rodzina	kormorany
Rodzaj	Microcarbo
Gatunek	kormoran mały
Synonimy
	Pelecanus pygmeus Pallas, 1773; Phalacrocorax pygmeus (Pallas, 1773); Microcarbo pygmeus (Pallas, 1773); Halietor pygmeus (Pallas, 1773); Haliëtor pygmeus (Pallas, 1773);
	Pelecanus pygmeus Pallas, 1773; Phalacrocorax pygmeus (Pallas, 1773); Microcarbo pygmeus (Pallas, 1773); Halietor pygmeus (Pallas, 1773); Haliëtor pygmeus (Pallas, 1773);
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Zasięg występowania
	; okres lęgowy występuje przez cały rok zimowiska zalatuje, sezonowość występowania niepewna
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Kormoran mały^[5] (Microcarbo pygmaeus) – gatunek średniej wielkości ptaka wodnego z rodziny kormoranów (Phalacrocoracidae), zamieszkujący południową i południowo-wschodnią Europę oraz zachodnią i środkową Azję. Zalatuje do Polski. Nie jest zagrożony.

Systematyka

Takson ten bywał niekiedy łączony w jeden gatunek z kormoranem skromnym (M. niger)^[2]. Nie wyróżnia się podgatunków^[2]^[6]. Dawniej stosowany epitet gatunkowy pygmeus został zastąpiony przez poprawną formę pygmaeus^[2].

Zasięg występowania

Kormoran mały zamieszkuje plamowo dolinę Padu, Półwysep Bałkański, Bliski Wschód (w tym Azję Mniejszą), Kaukaz, deltę Wołgi i Azję Środkową (po Tadżykistan i rejon Jeziora Aralskiego^[2]). Populacje północne zimują w południowej części zasięgu^[2]. Dawniej występował także w północnej Afryce^[2].

Do Polski zalatuje – do 2021 roku odnotowano 199 stwierdzeń, łącznie obserwowano 440 osobników^[7].

Morfologia

Długość ciała 45–55 cm, rozpiętość skrzydeł 80–90 cm; masa ciała 565–870 g^[2]. Upierzenie godowe – głowa ciemnobrązowa, ciało czarne z metalicznym zielono-czerwonym połyskiem i białymi cętkami. W upierzeniu spoczynkowym na podgardlu biała plama i brak cętek na ciele. Charakterystyczny, dłuższy niż u innych kormoranów ogon. Osobniki młodociane brązowe z wierzchu i jasne od spodu.

Ekologia i zachowanie

Biotop: Rzeki, jeziora (z dużą ilością roślinności) i słone zalewy (unika jednak wybrzeży morskich).
Gniazdo: Kolonie lęgowe na niskich drzewach, krzewach lub w trzcinach, często w towarzystwie czapli. Gniazdo zbudowane jest z drobnych gałązek.
Jaja: W zniesieniu 2–8 jaj (zwykle 4–6)^[2].
Wysiadywanie, pisklęta: Jaja wysiadywane są przez okres 27 do 30 dni przez obydwoje rodziców. Pisklęta opuszczają gniazdo po 70 dniach.
Pożywienie: Zasadniczo ryby, rzadziej inne drobne zwierzęta wodne (w tym ssaki), które zdobywa nurkując.

Status i ochrona

W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody kormoran mały od 2005 roku klasyfikowany jest jako gatunek najmniejszej troski (LC – Least Concern); wcześniej, od 1994 roku uznawano go za gatunek bliski zagrożenia (NT – Near Threatened). W 2015 roku liczebność światowej populacji, według szacunków organizacji Wetlands International, mieściła się w przedziale 48–137 tysięcy osobników. Globalny trend liczebności populacji uznawany jest za wzrostowy^[4].

W Polsce podlega ścisłej ochronie gatunkowej^[8].

Zobacz też

ptaki Polski

Przypisy

↑ ^a ^b ^c Microcarbo pygmaeus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ J. Orta, D.A. Christie, F. Jutglar, E.F.J. Garcia & G.M. Kirwan: Pygmy Cormorant (Microcarbo pygmaeus). W: J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie & E. de Juana (red.): Handbook of the Birds of the World Alive. Barcelona: Lynx Edicions, 2017. [dostęp 2021-05-21]. (ang.).
↑ ^a ^b D. Lepage: Pygmy Cormorant Microcarbo pygmaeus. [w:] Avibase [on-line]. [dostęp 2023-01-22]. (ang.).
↑ ^a ^b Microcarbo pygmaeus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
↑ Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Phalacrocoracidae Reichenbach, 1849-50 - kormorany - Cormorants (Wersja: 2017-09-23). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-02-11].
↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v12.2). [dostęp 2023-01-22]. (ang.).
↑ Komisja Faunistyczna Sekcji Ornitologicznej Polskiego Towarzystwa Zoologicznego. Raport nr 38. Rzadkie ptaki obserwowane w Polsce w roku 2021. „Ornis Polonica”. 63, s. 130–159, 2022.
↑ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz.U. z 2016 r. poz. 2183).

Linki zewnętrzne

Zdjęcia, nagranie głosu i krótkie filmy. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).

[itis-1] Microcarbo pygmaeus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[hbwa-2] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ J. Orta, D.A. Christie, F. Jutglar, E.F.J. Garcia & G.M. Kirwan: Pygmy Cormorant (Microcarbo pygmaeus). W: J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie & E. de Juana (red.): Handbook of the Birds of the World Alive. Barcelona: Lynx Edicions, 2017. [dostęp 2021-05-21]. (ang.).

[avibase-3] D. Lepage: Pygmy Cormorant Microcarbo pygmaeus. [w:] Avibase [on-line]. [dostęp 2023-01-22]. (ang.).

[iucn-4] Microcarbo pygmaeus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

[Mielczarek&Kuziemko-5] Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Phalacrocoracidae Reichenbach, 1849-50 - kormorany - Cormorants (Wersja: 2017-09-23). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-02-11].

[ioc-6] F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v12.2). [dostęp 2023-01-22]. (ang.).

[kf2021-7] Komisja Faunistyczna Sekcji Ornitologicznej Polskiego Towarzystwa Zoologicznego. Raport nr 38. Rzadkie ptaki obserwowane w Polsce w roku 2021. „Ornis Polonica”. 63, s. 130–159, 2022.

[8] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz.U. z 2016 r. poz. 2183).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]