Powstanie maoistowskie w Indiach
 Maksymalny zasięg rewolucji | |||
| Czas |
od 1967 | ||
|---|---|---|---|
| Miejsce |
Ćhattisgarh, Jharkhand, Orisa, Bihar, Madhya Pradesh, Maharasztra | ||
| Terytorium | |||
| Wynik |
trwa | ||
| Strony konfliktu | |||
| |||
| Siły | |||
| |||
Powstanie maoistowskie w Indiach – rebelia maoistów indyjskich zwanych naksalitami bądź naksalami. Powstanie trwa od 1967 roku[1][2][3].
Historia
[edytuj | edytuj kod]Rozpoczęło się w 1967 roku w niewielkiej miejscowości Naksalbari, od której wywodzi się kreślenie „naksalici“[2][3]. Rebelia rozprzestrzeniła się na okoliczne wioski. Zbuntowani chłopi zamordowali miejscową elitę tworząc w jej miejsce komitety ludowe[4][2]. Na czele powstania stanął działacz maoistowski Charu Majumdar[3]. Ruch rozprzestrzenił się na cały Bengal Zachodni. W następstwie za naksalitami poszli maoiści, a także przedstawiciele niemaoistowskiego komunizmu z innych obszarów kraju. Antyrządowe rozruchy wybuchały w Indiach z różną częstotliwością i efektami[4]. W 1970 roku naksalici powołali ugrupowanie o nazwie Komunistyczna Partia Indii (Marksistowsko-Leninowska). Sekretarzem generalnym partii został Charu Muzumdar[3]. W tym samym roku wybuchły zamieszki maoistów w Kalkucie. Chaos w mieście trwał kilka miesięcy. Zamieszki zostały opanowane przez policje a kalkuccy maoiści zdziesiątkowani[3]. Charu Mazumdar wkrótce potem został ujęty przez policję i osadzony w areszcie, w którym zginął w 1972 roku[3].
Po śmierci Muzumdara ruch naksalitów uległ podziałowi. Powstały nowe organizacje maoistów, wśród których znalazły się ugrupowania takie jak Centralny Zespół Komunistycznej Partii Indii (Marksistowsko-Leninowskiej), Zjednoczona Organizacja KPI (M-L), Maoistowskie Centrum Komunistyczne, Zjednoczony Komitet Komunistycznych Rewolucjonistów Indii (M-L) czy Organizacyjny Komitet Komunistycznych Rewolucjonistów[3]. Zmianie uległa taktyka naksalitów. Zamiast otwartej walki postawili oni na wojnę prowadzoną metodami partyzanckimi[4].
Rebelia odżyła po 1980 roku[3]. W 2010 roku istniało 17 różnych organizacji zbrojnych maoistów. W wyniku działalności naksalitów rocznie ginie około 500-600 osób[3]. Naksalici nierzadko stosują metody uznawane za terrorystyczne[4][2].
W 2009 roku przeprowadzona została Operacja Lalgarh. Była to operacja wojskowa przeciwko naksalitom z PCAPA (Ludowy Ruch Przeciwko Okrucieństwu Policji) w Bengalu Zachodnim[5].
Lokalizacja rebelii
[edytuj | edytuj kod]Rebelianci działają na obszarze wschodnich i środkowych Indii. Obecni są w 182 dystryktach kraju. Ich działalność dotyczy głównie stanów Ćhattisgarh, Jharkhand, Orisa[6], Bihar, Madhya Pradesh, Maharasztra i Bengal Zachodni[2][7]. W niektórych regionach partyzantom prawie udało się zastąpić lokalną administrację[7].
Wsparcie zagraniczne
[edytuj | edytuj kod]W 2011 roku Indie oskarżyły Chiny o udzielanie schronienia przywódcom rebelii[1] oraz Pakistan o finansowanie działalności maoistów[1].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Cicha wojna w sercu Indii. Maoiści walczą już prawie 50 lat. wiadomosci.wp.pl. (pol.).
- ↑ a b c d e Naxalite, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2022-10-03] (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i Indie: Czerwona ośmiornica. wyborcza.pl. (pol.).
- ↑ a b c d Rokicka: Widmo komunizmu nie odleciało w siną dal. magazynkontakt.pl. (pol.).
- ↑ Lalgarh ops launched, then stalled. indiatoday.intoday.in. (ang.).
- ↑ Indie/ Policja walczy z maoistowskimi rebeliantami. psz.pl. (pol.).
- ↑ a b Indie przegrywają walkę z maoistami. psz.pl. (pol.).