European Rugby Champions Cup
 2022/2023
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Dyscyplina | |
| Organizator rozgrywek | |
| Data założenia |
• 1995 (Puchar Heinekena) |
| Założyciel | |
| Poprzednia nazwa |
Puchar Heinekena |
| Prezes |
Simon Halliday |
| Rozgrywki | |
| Liczba drużyn |
24 |
| Zwycięzcy | |
| Pierwszy zwycięzca | |
| Obecny zwycięzca |
|
| Najwięcej zwycięstw |
|
| Strona internetowa | |
European Rugby Champions Cup – najwyższy poziom międzynarodowych klubowych rozgrywek rugby union w Europie. W obecnej formie turniej organizowany jest od 2014 roku, jako kontynuacja istniejącego w latach 1995–2014 Pucharu Heinekena. W rozgrywkach uczestniczą kluby z krajów grających w Pucharze Sześciu Narodów reprezentujących trzy ligi: Top 14, Premiership oraz United Rugby Championship.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Puchar Heinekena
[edytuj | edytuj kod]Rozgrywki zostały zorganizowane z inicjatywy federacji rugby pięciu krajów: Irlandii, Walii, Włoch, Rumunii i Francji, które w tym celu zawiązały organizację European Rugby Cup. W pierwszym sezonie, 1995/1996, wzięło udział 12 drużyn, a zwycięstwo odniósł francuski klub Tuluza. Drużyny rywalizowały początkowo w czterech trzyzespołowych grupach, których zwycięzcy awansowali do półfinałów[1]. W kolejnym sezonie do rozgrywek dołączyły drużyny z Anglii i Szkocji, zabrakło natomiast drużyny rumuńskiej. Liczbę drużyn powiększono do 20 (skład grup zmieniono z 3 na 5 zespołów, a fazę play-off inaugurowano na etapie ćwierćfinałów)[2]. W następnym sezonie w fazie grupowej wprowadzono kołowy system gier (każda para drużyn w grupie rozgrywała mecz i rewanż)[3]. W sezonie 1998/1999 ponownie nie uczestniczyły drużyny z Anglii (liczba drużyn w rozgrywkach zmniejszyła się do 16)[4].
Od sezonu 1999/2000, gdy powróciły do pucharu drużyny angielskie, format rozgrywek ustalił się na dłuższy czas. Brały w nich udział 24 drużyny, po 6 angielskich i francuskich, 10 z Celtic League (Pro12), zaś zasady kwalifikacji 2 pozostałych były zmienne[5]. W pierwszym etapie drużyny były podzielone na 6 czterozespołowych grup, w których mecze rozgrywano systemem kołowym. W fazie play-off rozpoczynającej się od ćwierćfinałów (do których awansowali zwycięzcy grup i dwie najlepsze drużyny z drugich miejsc) decydował pojedynczy mecz[6].
European Rugby Champions Cup
[edytuj | edytuj kod]Począwszy od co najmniej 2007 roku pomiędzy federacjami narodowymi a organizatorami krajowych rozgrywek ligowych – angielskiej Premiership i francuskiej Ligue Nationale de Rugby – narastał konflikt[7][8]. Tamtejsze kluby podnosiły zarzuty o złą dystrybucję zysków i niesprawiedliwy system kwalifikacji[7][8][9][10][11][12]. Francuskie kluby kilkakrotnie groziły opuszczeniem rozgrywek[7][10], w 2012 roku zapowiadając stworzenie wraz z Anglikami alternatywnych zawodów po sezonie 2013/2014[10]. W efekcie negocjacji prowadzonych pomiędzy udziałowcami prowadzącej Puchar Heinekena spółki European Rugby Cup Ltd. zawarto porozumienie, na mocy którego jego strony powołały nową instytucję European Professional Club Rugby, a Puchar Heinekena został zastąpiony przez European Rugby Champions Cup. Liczbę uczestniczących w nim zespołów ograniczono do 20, zmieniono także reguły kwalifikacji. Wprowadzono zasadę podziału zysku po 1/3 dla klubów z każdej z lig. Porozumienie zawarto na okres co najmniej ośmiu lat[13].
W rozgrywkach uczestniczyło 20 klubów. Automatyczny awans uzyskiwało 19:
- siedem zespołów z ligi Pro14 (najlepsze kluby z czterech krajów uczestniczących w lidze – Irlandii, Szkocji, Walii i Włoch, oraz trzy kolejne najlepsze kluby)
- sześć najlepszych zespołów z ligi Top 14
- sześć najlepszych zespołów z ligi Premiership
Reguły przyznawania ostatniego, 20 miejsca w rozgrywkach, były zmienne. W sezonie 2017/2018 rywalizację o nie toczyły cztery drużyny (kolejne najlepsze dwie drużyny z Pro14 i po jednej z Top 14 i Premiership)[14].
W fazie grupowej drużyny dzielono na pięć czterozespołowych grup, które grały każdy z każdym po dwa mecze (u siebie i na wyjeździe). Zwycięzcy grup oraz trzy najlepsze drużyny z drugich miejsc awansowały do fazy pucharowej. W niej rozgrywano ćwierćfinały, półfinały i finał (w każdej rundzie po jednym meczu, bez rewanżu)[15].
W 2020 podjęto decyzję o zwiększeniu liczby uczestników do 24 (po ośmiu z każdej ligi) i zmianie formatu[16].
Obecny format rozrywek (2021/2022)
[edytuj | edytuj kod]Kwalifikacje
[edytuj | edytuj kod]Począwszy od sezonu 2020/2021 w rozgrywkach uczestniczą 24 kluby – po osiem najlepszych klubów z każdej ligi (United Rugby Championship – tu bez uwzględniania zespołów z Południowej Afryki, Top 14 i Premiership). Miejsce ósmej drużyny ze swojej ligi może zająć zwycięzca poprzedniego sezonu European Rugby Challenge Cup, o ile w lidze nie zostanie sklasyfikowany na miejscu dającym mu awans[17].
Turniej
[edytuj | edytuj kod]Kluby dzieli się na cztery koszyki w zależności od pozycji bądź etapu, na którym zakończyły rozgrywki w swoich ligach. Zwycięzca poprzedniego sezonu Champions Cup, o ile nie znalazł się w czołowej dwójce ligi, zostaje automatycznie przesunięty do pierwszego koszyka. Drużyny są rozlosowywane do dwóch grup po dwanaście zespołów, po trzy z każdego koszyka (przy czym każda z innej ligi). W fazie grupowej każda drużyna rozgrywa cztery mecze z dwoma przeciwnikami z innych lig (drużyna z 1 koszyka z drużynami z 4 koszyka, drużyna z 2 z drużynami z 3, drużyna z 3 z drużynami z 2 i drużyna z 4 z drużynami z 1). Osiem najlepszych drużyn każdej grupy awansuje do fazy pucharowej, trzy kolejne do 1/8 finału równoległych rozgrywek European Rugby Challenge Cup. Faza pucharowa składa się z rozgrywanego w formie dwumeczu 1/8 finału oraz ćwierćfinałów, półfinałów i finału, w których o rozstrzygnięciu decyduje tylko jedno spotkanie[18].
Nazwa
[edytuj | edytuj kod]Od początku istnienia do reorganizacji w 2014 rozgrywki nosiły nazwę Pucharu Heinekena, która pochodziła od głównego sponsora – holenderskiego koncernu Heineken. W 2014 wprowadzono nazwę European Rugby Champions Cup. W 2018 podpisano nową umowę partnerską z Heinekenem i na kolejne cztery sezony rozgrywki przyjęły komercyjną nazwę Heineken Champions Cup[19].
Finały rozgrywek
[edytuj | edytuj kod]Lista finałów rozgrywek[20]:
Gracze roku
[edytuj | edytuj kod]Organizatorzy rozgrywek od 2010 przyznają na zakończenie sezonu tytuł gracza roku. W kolejnych latach otrzymywali go[27]:
- 2010 – Ronan O’Gara (Munster)
- 2011 – Seán O'Brien (Leinster)
- 2012 – Rob Kearney (Leinster)
- 2013 – Jonny Wilkinson (Tulon)
- 2014 – Steffon Armitage (Tulon)
- 2015 – Nick Abendanon (Clermont)
- 2016 – Maro Itoje (Saracens)
- 2017 – Owen Farrell (Saracens)
- 2018 – Leone Nakarawa (Racing 92)
- 2019 – Alex Goode (Saracens)[28]
- 2020 – Sam Simmonds (Exeter Chiefs)[29]
- 2021 – Antoine Dupont (Tuluza)[30]
- 2022 – Josh van der Flier (Leinster)[31]
- 2023 – Grégory Alldritt (La Rochelle)[32]
- 2024 – Antoine Dupont (Tuluza)[33]
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Toulouse Win Inaugural Tournament. www.ercrugby.com. [dostęp 2018-03-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-10-01)]. (ang.).
- ↑ Brive the Champions [online], www.ercrugby.com [dostęp 2018-03-31] [zarchiwizowane z adresu 2010-10-01] (ang.).
- ↑ Bath Crowned Champions [online], www.ercrugby.com [dostęp 2018-03-31] [zarchiwizowane z adresu 2010-07-29] (ang.).
- ↑ Irish Eyes Smiling [online], www.ercrugby.com [dostęp 2018-03-31] [zarchiwizowane z adresu 2010-10-01] (ang.).
- ↑ Qualification Process [online], www.ercrugby.com [dostęp 2018-03-31] [zarchiwizowane z adresu 2012-12-18] (ang.).
- ↑ Key Tournament Rules [online], www.ercrugby.com [dostęp 2018-03-31] [zarchiwizowane z adresu 2012-11-23] (ang.).
- ↑ a b c Paul Rees, French clubs withdraw threat to down Heineken [online], guardian.co.uk, 10 stycznia 2007 [dostęp 2017-03-30] (ang.).
- ↑ a b Anglo-French breakaway plan from rugby Heineken Cup not ideal: IRB chief Brett Gosper, „South China Morning Post”, 20 września 2013 [dostęp 2018-07-27] [zarchiwizowane z adresu 2015-11-18] (ang.).
- ↑ Alasdair Reid, Scots approach Welsh proposal with caution, „The Daily Telegraph”, 8 września 2008 [dostęp 2017-03-30] [zarchiwizowane z adresu 2018-07-26] (ang.).
- ↑ a b c Chris Foy, European civil war: English and French clubs pull out of Heineken Cup and pledge to go it alone, „Daily Mail”, 10 września 2013 [dostęp 2018-07-27] [zarchiwizowane z adresu 2013-10-01] (ang.).
- ↑ Sim Thomas, Analysis: Does English TV deal spell end of Heineken Cup? [online], Wales Online, 14 września 2012 [dostęp 2018-07-27] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-04] (ang.).
- ↑ Gerry Thornley, European Cup’s unique sense of occasion wins out despite final flaws, „The Irish Times”, 2 maja 2015 [dostęp 2018-07-27] [zarchiwizowane z adresu 2017-05-03] (ang.).
- ↑ European Rugby statement [online], www.therugbypaper.co.uk, 10 kwietnia 2014 [dostęp 2017-03-30] [zarchiwizowane z adresu 2014-04-13] (ang.).
- ↑ Qualification, European Rugby Champions Cup [online], www.epcrugby.com [dostęp 2017-03-30] [zarchiwizowane z adresu 2017-01-17] (ang.).
- ↑ Champions Cup Rules [online], www.epcrugby.com [dostęp 2018-03-21] [zarchiwizowane z adresu 2017-09-08] (ang.).
- ↑ New EPCR tournament formats agreed for 2020/21 season. European Professional Club Rugby, 2020-09-02. [dostęp 2020-11-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-09-03)].
- ↑ Qualification. European Professional Club Rugby. [dostęp 2021-08-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-07-20)]. (ang.).
- ↑ Rules. European Professional Club Rugby. [dostęp 2021-08-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-08-14)]. (ang.).
- ↑ Heineken returns as Champions Cup title partner [online], www.epcrugby.com, 4 czerwca 2018 [dostęp 2018-07-27] [zarchiwizowane z adresu 2018-07-27] (ang.).
- ↑ Champions of Europe [online], www.epcrugby.com [dostęp 2018-03-21] [zarchiwizowane z adresu 2017-09-17] (ang.).
- ↑ Saracens lift third Heineken Champions Cup after victory over Leinster. European Professional Club Rugby, 2019-05-11. [dostęp 2019-05-11].
- ↑ Exeter Chiefs secure first Heineken Champions Cup after dramatic success over Racing 92. European Professional Club Rugby, 2020-10-17. [dostęp 2020-10-18].
- ↑ Toulouse claim fifth star after Heineken Champions Cup final success over La Rochelle. European Professional Club Rugby, 2021-05-22. [dostęp 2021-05-22].
- ↑ Retiere the hero as Stade Rochelais lift the Heineken Champions Cup. European Professional Club Rugby, 2022-05-28. [dostęp 2022-05-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-05-30)].
- ↑ La Rochelle stun Leinster to retain Heineken Champions Cup. European Professional Club Rugby, 2023-05-20. [dostęp 2023-06-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-06-19)].
- ↑ Investec Champions Cup final: Stade Toulousain lift sixth title after extra-time win. European Professional Club Rugby, 2024-05-25. [dostęp 2024-08-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2024-05-26)].
- ↑ EPCR European Player of the Year [online], www.epcrugby.com [dostęp 2018-05-16] [zarchiwizowane z adresu 2018-05-17] (ang.).
- ↑ Goode named EPCR European Player of the Year 2019. European Professional Club Rugby, 2019-05-11. [dostęp 2019-05-11].
- ↑ Sam Simmonds named EPCR European Player of the Year. European Professional Club Rugby, 2020-10-17. [dostęp 2020-10-18].
- ↑ Antoine Dupont named EPCR European Player of the Year. European Professional Club Rugby, 2021-05-22. [dostęp 2021-05-23].
- ↑ Josh van der Flier scoops European Player of the Year award. European Professional Club Rugby, 2022-05-31. [dostęp 2022-05-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-05-30)]. (ang.).
- ↑ Grégory Alldritt voted 2023 EPCR Player of the Year. European Professional Club Rugby, 2023-05-20. [dostęp 2023-06-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-05-20)]. (ang.).
- ↑ Antoine Dupont named Investec Player of the Year 2024. European Professional Club Rugby, 2024-05-25. [dostęp 2024-08-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2024-05-26)]. (ang.).