Przejdź do zawartości

Ross Lee Finney

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Ross Lee Finney
Data i miejsce urodzenia

23 grudnia 1906
Wells

Pochodzenie

amerykańskie

Data i miejsce śmierci

4 lutego 1997
Carmel-by-the-Sea

Gatunki

muzyka poważna, muzyka współczesna

Zawód

kompozytor

Odznaczenia
Purpurowe Serce (Stany Zjednoczone)

Ross Lee Finney (ur. 23 grudnia 1906 w Wells w stanie Minnesota[1][2], zm. 4 lutego 1997[3] w Carmel-by-the-Sea w stanie Kalifornia[4]) – amerykański kompozytor.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Był synem wykładowcy socjologii na University of Minnesota[5], bratem Theodore’a Finneya[1][2]. Studia muzyczne odbył pod kierunkiem Donalda Fergusona na University of Minnesota, następnie był uczniem Nadii Boulanger w Paryżu[1][2]. Po powrocie do Stanów Zjednoczonych odbył uzupełniające studia pod kierunkiem Edwarda Burlingame Hilla na Uniwersytecie Harvarda (1928–1929), później kształcił się też u Albana Berga w Wiedniu (1931–1932) oraz u Rogera Sessionsa (1935)[1][2][4]. W latach 1929–1949 wykładał w Smith College w Northampton w stanie Massachusetts[1][2][4]. Dwukrotny laureat stypendium Fundacji Pamięci Johna Simona Guggenheima (1937 i 1947)[2]. Podczas II wojny światowej służył w Europie jako członek Office of Strategic Services, został odznaczony Purpurowym Sercem oraz Certificate of Merit Medal[5].

Od 1948 do 1973 roku był wykładowcą University of Michigan w Ann Arbor[1][2], gdzie w 1963 roku założył studio muzyki elektronicznej[1]. Od 1962 roku był członkiem National Institute of Arts and Letters[2]. Opublikował książki The Game of Harmony (1947), Analysis and the Creative Process (1958) oraz Profile of a Lifetime: A Musical Autobiography (1992)[4]. W 1991 roku ukazała się także publikacja Thinking about Music: The Collected Writings of Ross Lee Finney pod redakcją Frederica Goossena[2].

Jego uczniami byli Robert Ashley, Gordon Mumma, George Crumb, George Cacioppo, Donald Scavarda, Roger Reynolds i Philip Krumm[4].

Twórczość

[edytuj | edytuj kod]

Początkowo obracał się w kręgu amerykańskiej muzyki ludowej i francuskiego neoklasycyzmu[1][4]. Na początku lat 50. XX wieku zaadaptował technikę dodekafoniczną[1][2][4], później tworzył również muzykę elektroniczną[1].

Wybrane kompozycje

[edytuj | edytuj kod]

(na podstawie materiałów źródłowych[1][2])

Utwory orkiestrowe

  • 2 koncerty skrzypcowe (I 1933 zrewid. 1952, II 1973 zrewid. 1977)
  • Barbership Ballad (1940)
  • Overture for a Drama (1940)
  • Slow Piece na smyczki (1940)
  • 4 symfonie (I „Communiqué 1943” 1942, II 1958, III 1964, IV 1972)
  • Hymn, Fuguing Tune and Holiday (1943)
  • 2 koncerty fortepianowe (I 1948, II 1968)
  • Variations (1957)
  • 3 Pieces na orkiestrę kameralną i taśmę (1962)
  • Koncert na perkusję i orkiestrę (1965)
  • Symphonie Concertante (1967)
  • Summer in Valley City na orkiestrę dętą (1969)
  • Landscapes Remembered (1971)
  • Spaces (1971)
  • Koncert na saksofon altowy i orkiestrę dętą (1974)
  • Narrative na wiolonczelę i 14 instrumentów (1976)
  • Koncert na smyczki (1977)
  • Skating on the Sheyenne na orkiestrę dętą (1977)

Utwory kameralne

  • 3 sonaty skrzypcowe (I 1934, II 1951, III 1955)
  • 2 tria fortepianowe (I 1938, II 1954)
  • Kwartet fortepianowy (1948)
  • Sonata wiolonczelowa (1950)
  • 2 kwintety fortepianowe (I 1953, II 1961)
  • Chromatic Fantasy na wiolonczelę (1957)
  • Kwartet smyczkowy (1958)
  • Fantasy in 2 Movements na skrzypce (1958)
  • Divertissement na fortepian, klarnet, skrzypce i wiolonczelę (1964)
  • 3 Studies in 4 na 4 perkusistów (1965)
  • 2 Acts for 3 Players na klarnet, perkusję i fortepian (1970)
  • 2 Ballades na flet i fortepian (1973)
  • Tubes 1 na od 1 do 5 puzonów (1975)
  • Kwartet na obój, wiolonczelę, perkusję i fortepian (1979)
  • 2 Studies na saksofon i fortepian (1981)

Utwory fortepianowe

  • 5 sonat (1933–1961)
  • Fantasy (1939)
  • Nostalgic Waltzes (1947)
  • Variations on a Theme by Alban Berg (1952)
  • Sonata quasi una fantasia (1961)
  • Waltz (1977)
  • Lost Whale Calf (1980)
  • Youth’s Companion (1980)
  • Narrative in Retrospects (1983)

Utwory wokalne

  • Pilgrim Psalms na chór (1945)
  • Spherical Madrigals na chór (1947)
  • Immortal Autumn na tenora i chór (1952)

Utwory wokalno-instrumentalne

  • Edge of Shadows na chór i orkiestrę (1959)
  • Earthrise: A Trilogy Concerned with the Human Dilemma (cz. 1 Still Are New World na baryton, chór, taśmę i orkiestrę 1962, cz. 2. The Martyr’s Elegy na głos wysoki, chór i orkiestrę 1967, cz. 3. Earthrise na solistów, chór i orkiestrę 1978)
  • The Remorseless Rush of Time na chór i orkiestrę (1969)

Opery

  • Weep Torn Land (1984)
  • Computer Marriage (1987)

Balety

  • Heyoka (1981)
  • The Joshua Tree (1984)
  • Ahab (1985)

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d e f g h i j k Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 3. Część biograficzna efg. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1987, s. 106. ISBN 83-224-0344-5.
  2. a b c d e f g h i j k Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 2 Conf–Gysi. New York: Schirmer Books, 2001, s. 1112–1113. ISBN 0-02-865527-3.
  3. Melvin P. Unger: Historical Dictionary of Choral Music. Lanham: Rowman & Littlefield, 2023, s. 104. ISBN 978-1-5381-2433-8.
  4. a b c d e f g Nicole V. Gagné: Historical Dictionary of Modern and Contemporary Classical Music. Lanham: Scarecrow Press, 2019, s. 130–131. ISBN 978-1-5381-2297-6.
  5. a b Edith Borroff: Music Melting Round: A History of Music in the United States. Lanham: Rowman & Littlefield, 2003, s. 283. ISBN 0-8108-4674-8.