Tylozaur
| Tylosaurus | |
| Marsh, 1872 | |
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Podtyp | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Nadrząd | |
| Rząd | |
| Podrząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj |
tylozaur |
Tylozaur (Tylosaurus) – rodzaj morskich jaszczurek z rodziny mozazaurów (Mosasauridae).
Jego nazwa oznacza „wypukły jaszczur” (z gr. τυλος/tylos – „wypukłość” + σαυρος/sauros – „jaszczur”). Były dominującymi drapieżnikami w oceanach pod koniec kredy (od koniaku do środkowego kampanu, około 88–78 mln lat temu). W tym czasie ichtiozaury już nie występowały, a powoli zmniejszała się również liczebność plezjozaurów. Największym tylozaurem, osiągającym 12,3 m długości i więcej, był Tylosaurus proriger. Należał do największych i zarazem ostatnich wielkich gadów morskich[1][2].
Skamieniałe zawartości ich żołądków wskazują, że tylozaury polowały na różnorodne mniejsze zwierzęta, w tym: rekiny i inne ryby, mniejsze mozazaury (z rodzaju Clidastes[2]), plezjozaury, nurkujące ptaki jak Hesperornis. Niektóre stanowiska paleontoloiczne wskazują, że tylozaury preferowały płytsze, przybrzeżne wody, inne jednak wskazują na wody głębokie, daleko od brzegów. Skamieniałe szczątki tylozaurów są znajdywane w Ameryce Północnej. Tylozaury odkrywane na Nowej Zelandii są obecnie uznawane za przedstawicieli innych rodzajów[1].
- Gatunki
- Tylosaurus proriger (Cope, 1869)
- Tylosaurus nepaeolicus (Cope, 1874)
- Tylosaurus kansasensis Everhart, 2005
- Tylosaurus haumuriensis (Hector, 1874) = Taniwhasaurus oweni
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Ben Creisler: Mosasauridae Translation and Pronunciation Guide. [dostęp 2008-12-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (3 kwietnia 2010)]. (ang.).
- ↑ a b M. J. Everhart. Plesiosaurs as the food of mosasaurs; new data on the stomach contents of a Tylosaurus proriger (Squamata; Mosasauridae) from the Niobrara Formation of western Kansas. „The Mosasaur”. 7, s. 41–46, 2004. (ang.).