Przejdź do zawartości

Ursynów Północny

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Ursynów Północny
obszar MSI Warszawy
Ilustracja
Wejście do stacji metra Stokłosy, w tle budynek przy ul. Bacewiczówny 7
Państwo

 Polska

Województwo

 mazowieckie

Miasto

Warszawa

W granicach Warszawy

14 maja 1951

Położenie na mapie dzielnicy
Położenie na mapie
52°09′32″N 21°01′41″E/52,158889 21,028056

Ursynów Północny – obszar Miejskiego Systemu Informacji dzielnicy Ursynów w Warszawie, osiedle i dawne pasmo rozwojowe miasta.

Położenie i charakterystyka

[edytuj | edytuj kod]

Ursynów Północny to obszar MSI położony na stołecznym Ursynowie[1][2]. Według państwowego rejestru nazw geograficznych to część miasta o identyfikatorze 143142[3].

Obszar obejmuje teren ograniczony przez Potok Służewiecki na odcinku od granicy dzielnicy w alei Wyścigowej do zachodniego krańca terenu wyścigów konnych (m.in. przez Staw Wyścigi[2]). Dalej granica obszaru przebiega zachodnią granicą wyścigów do ulicy Puławskiej. Następnie ulicami: Puławską, rtm. Witolda Pileckiego, Jana Ciszewskiego i aleją Jana Rodowicza „Anody”, południową granicą osiedla leżącego przy ulicy Generała Chłapowskiego oraz jej przedłużeniem w kierunku fortu Służew. Tutaj granica przebiega po południowo-zachodnim krańcu fortu Służew oraz jego przedłużeniu w kierunku Doliny Służewieckiej. Na północy biegnie wzdłuż granicy Ursynowa do przecięcia z Potokiem Służewieckim w alei Wyścigowej[1]. Ursynów Północny w ramach dzielnicy graniczy z obszarami MSI Wyczółki, Grabów, Stary Imielin, Ursynów-Centrum i Stary Służew[4]. Zewnętrznie graniczy z obszarem MSI Mokotowa Służew[2].

MSI Ursynów Północny obejmuje części miasta Stokłosy i Jary[5], a także osiedla Koński Jar-Nutki[6], Surowieckiego 2, 4, 6, 8 i SBM „Techniczna”[7]. Przez jego teren przebiegają m.in. aleja Komisji Edukacji Narodowej i ulice: Puławska, Wawrzyńca Surowieckiego, Eugeniusza Romera, Stanisława Herbsta, Wojciecha Bogumiła Jastrzębowskiego oraz Zaolziańska[2]. Zlokalizowano tu stacje warszawskiego metra: Ursynów i Stokłosy[2].

Ursynów Północny to teren o przewadze zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej[8].

Historia

[edytuj | edytuj kod]

W dniu 14 maja 1951 rozporządzeniem Rady Ministrów część obszaru późniejszego osiedla Ursynów Północny został włączony w granice administracyjne Warszawy wraz z resztą gminy Wilanów[9]. Wcześniej, zgodnie z mapami z lat 1929–1939 Wojskowego Instytutu Geograficznego znajdowała się tu miejscowość Imielin Nowy, były to także prawdopodobnie grunty należące do Służewa i Wyczółek[10].

Od 1975 teren stanowił część południowego pasma rozwojowego (Ursynów-Natolin[11]) w dzielnicy Mokotów o nazwie Ursynów Północny o łącznej powierzchni 126 hektarów[12]. Pasmo dzieliło się na dwa osiedla przedzielone aleją Komisji Edukacji Narodowej: Jary (na zachodzie) i Stokłosy (na wschodzie)[12], a ograniczone było ówczesnymi lub planowanymi ulicami: Rzymowskiego (potem Dolinka Służewiecka), Rosoła (Rodowicza „Anody”), Ciszewskiego, Findera (Pileckiego) i Puławską[12]. Całość zaplanowano na 9580 mieszkań i ok. 39,3 tys. mieszkańców[12] (według innego źródła: 9575 mieszkań i 38,1 tys. mieszkańców[13]). Jej projektantami byli Marek Budzyński (główny projektant), Jerzy Szczepanik-Dzikowski i Andrzej Szkop[12]. Przewodniczącym zespołu projektowego, który brał udział w konkursie ogłoszonym przez Stowarzyszenie Architektów Polskich jeszcze w 1970 roku, był Ludwik Borawski, jednak po jego śmierci w 1971 został zastąpiony przez Budzyńskiego[14]. W projektowaniu brali także Olgierd Jagiełło, Zbigniew Zawistowski i Irena Bajerska[13].

Według tych planów budynki mieszkalne miały mieć 4 lub 13 kondygnacji i powstawać w technologii wielkiej płyty w systemach „Szczecin” i „Wk-70”[12]. Budynki usługowe natomiast miały mieć szkielet prefabrykowany żelbetowy i stalowy[12]. Główną zasadą urbanistyczną przyjętą podczas planowania była obudowa obiektami mieszkalnym i usługowymi ciągów pieszych[12]. Zabudowa inspirowana była rozwiązaniami duńskimi (pasmo rozwojowe Køge Bugt w Kopenhadze) i miała być w opozycji do założeń dużych zespołów mieszkaniowych w Warszawie takich jak Stegny, czy Bródno[11]. Wśród postulatów było traktowanie pasem lub zespołów osiedli jako osobnych organizmów miejskich[11]. Miały być też bardziej przyjazne ludziom; zabudowa miała być bardziej skoncentrowana i skupiona wokół osi metra[11]. Układ urbanistyczny można określić jako sieciowy z liniowym centrum[11]. Dominującą rolę odgrywa aleja Komisji Edukacji Narodowej[11]. Osiedle miało być podzielone na siedem kolonii pooddzielanych ulicami przelotowymi, wzdłuż których zaplanowano parkingi i dwupoziomowe garaże[13]. Przez kolonie meandrują ciągi piesze i pieszo-jezdne[13].

Od marca 1994 roku obszar osiedla Ursynów Północny znajduje się w granicach dzielnicy Ursynów[15]. W 1998 roku utworzono obszar MSI Ursynów Północny, który swoim zasięgiem objął oprócz samego osiedla także m.in. teren toru wyścigów konnych Służewiec[1][2]. W 2000 skorygowano teren obszaru w ten sposób, że wyłączono z niego na południu okolice ograniczone ulicami Galopu, Poleczki i Puławską[16].

Przyroda i geologia

[edytuj | edytuj kod]

Na terenie MSI Ursynów Północny znajdują się parki im. Jana Pawła II[17] oraz im. Romana Kozłowskiego ze sztucznym wzniesieniem Kopa Cwila[2]. Zlokalizowane są tu dwa stawy na terenie toru wyścigów konnych oraz Staw Wyścigi na granicy z MSI Wyczółki[18][2]. Zgodnie z badaniem z 2004 roku na terenie toru wyścigów konnych i w jego okolicach stwierdzono występowanie następujących gatunków ptaków: rycyk, uszatka zwyczajna, dzięciołek i dymówka[19].

Gleby Ursynowa Północnego to w większości gliny zwałowe zlodowacenia Warty[20]. Wśród pomników przyrody dominują głazy narzutowe (6 sztuk, a także chronione są dwie topole białe)[21], w tym tzw. Głaz Ursynowski o wysokości 2,62 m i obwodzie 1110 cm[22].

Galeria

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c Rada Gminy Warszawa-Ursynów, Uchwałą Nr 563 Rady Gminy Warszawa-Ursynów z dnia 18 czerwca 1998 r. z późniejszymi zmianami z dnia 18 czerwca 1998 r. w sprawie wprowadzenia Miejskiego Systemu Informacji w Gminie Warszawa-Ursynów [online].
  2. a b c d e f g h Główny Urząd Geodezji i Kartografii: Geoportal krajowy. geoportal.gov.pl. [dostęp 2021-01-14].
  3. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 1 stycznia 2023, identyfikator PRNG: 143142
  4. Dzielnica Ursynów – Zarząd Dróg Miejskich w Warszawie [online] [dostęp 2020-01-14].
  5. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 1 stycznia 2023, identyfikator PRNG: 44676, 131429
  6. Rada miasta stołecznego Warszawy, Uchwała nr XXV/697/2020 Rady miasta stołecznego Warszawy z dnia 16 stycznia 2020 r. w sprawie zasad i warunków sytuowania obiektów małej architektury, tablic reklamowych i urządzeń reklamowych oraz ogrodzeń, „Dziennik Urzędowy Województwa Mazowieckiego”, 8 marca 2022, s. 54.
  7. O nas, Spółdzielnia Budowlano-Mieszkaniowa "Techniczna", 24 września 2019 [dostęp 2022-03-14].
  8. Rada m.st. Warszawy, Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta stołecznego Warszawy ze zmianami [online], 1 marca 2018, s. 10 [dostęp 2020-01-14].
  9. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 5 maja 1951 r. w sprawie zmiany granic miasta stołecznego Warszawy (Dz.U. z 1951 r. nr 27, poz. 199).
  10. Jeziorna, [w:] Wojskowy Instytut Geograficzny, Mapa Szczegółowa Polski /1929 - 1939/, 1:25 000, Warszawa [dostęp 2020-01-19].
  11. a b c d e f Krystyna Ilmurzyńska, Ewolucja przestrzenna Ursynowa Północnego, „Przestrzeń/Urbanistyka/Architektura” (1/2018), s. 203–218, DOI10.4467/00000000PUA.18.015.8623, ISSN 2544-0853.
  12. a b c d e f g h Barbara Petrozolin-Skowrońska (red.), Encyklopedia Warszawy, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 921, ISBN 83-01-08836-2.
  13. a b c d Tomasz Żylski (red.), Osiedla Warszawy, Biura Architektury i Planowania Przestrzennego, Urząd m.st. Warszawy, s. 75, ISBN 978-83-950916-2-9.
  14. Lidia Pańków, Bloki w słońcu. Mała historia Ursynowa Północnego, Wołowiec: Wydawnictwo Czarne, 2016, s. 10, 14, 15, ISBN 978-83-8049-312-4.
  15. Ustawa z dnia 25 marca 1994 r. o ustroju miasta stołecznego Warszawy. (Dz.U. z 1994 r. nr 48, poz. 195).
  16. Rada Gminy Warszawa-Ursynów, Uchwała Nr 366 Zarządu Gminy Warszawa-Ursynów z dnia 9 lutego 2000 r. w sprawie uzupełnienia i skorygowania Miejskiego Systemu Informacji w Gminie Warszawa-Ursynów [online].
  17. Południe, Jak zbudowaliśmy park im. Jana Pawła II [online], 17 maja 2020 [dostęp 2021-01-15].
  18. Rada m.st. Warszawy, Załącznik tekstowy i tabelaryczny do programu Ochrony Środowiska dla miasta stołecznego Warszawy na lata 2009–2012 z uwzględnieniem perspektywy do 2016 r. [online], bip.warszawa.pl, 21 października 2010, 3.5.1. Zbiorniki wodne lewobrzeżnej Warszawy [dostęp 2021-01-21].
  19. Opracowanie ekofizjograficzne do studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego m. st. Warszawy - Załącznik nr II.7 [online], Biuro Naczelnego Architekta Miasta, 2004 [dostęp 2021-01-21] [zarchiwizowane z adresu 2021-01-28].
  20. Rada m.st. Warszawy, Załącznik graficzny do Programu Ochrony Środowiska dla miasta stołecznego Warszawy na lata 2009–2012 z uwzględnieniem perspektywy do 2016 r. [online], 3.4.1 Mapa gruntów w cięciu na głębokości 0,5 m ppt oraz 3.4.2 Mapa gruntów w cięciu na głębokości 2,0 m ppt [dostęp 2021-01-21] [zarchiwizowane z adresu 2021-01-17].
  21. Makarewicz Andrzej, Pomniki przyrody na terenie m.st. Warszawy, pomniki przyrody na terenie dzielnicy Ursynów [online], bip.warszawa.pl [dostęp 2021-01-21].
  22. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, Głaz Ursynowski [online] [dostęp 2021-01-21].