Vincent van Gogh

Vincent van Gogh, Autoportret (1887)

Vincent van Gogh (1853–1890) – holenderski malarz postimpresjonista.

• Cierpieć bez skargi to jedyna rzecz, której należy się nauczyć w tym życiu.
  • Souffrir sans se plaindre est l’unique leçon qu’il s’agit d’apprendre dans cette vie. (fr.)
  • Źródło: list do brata Theo, 19 marca 1889.

• Dobro czy zło jako takie są równie rzadkie, jak czysta czerń czy biel w przyrodzie.
  • Goed en kwaad komen op zich zelf even min voor als zwart en wit in de natuur. (nid.)
  • Źródło: list do brata Theo, 27 lipca 1883.
  • Zobacz też: barwa, kolor

• Dobrze jest umierać, gdy się ma świadomość, że zrobiło się w życiu coś naprawdę dobrego, że pozostanie się w pamięci choćby kilku ludzi i będzie się przykładem dla potomnych.

• Gdy się kiedyś zakochasz, nie zostawiaj sobie furtki do odwrotu, albo raczej: jeśli się zakochasz, to nie będziesz myślał o furtce odwrotu.

• Jeśli chodzi o moją pracę, naraziłem dla niej życie, a rozum mój załamał się.
  • Źródło: Collin Wilson, Outsider-artysta (van Gogh), „Życie Literackie” nr 9, 2 marca 1958, s. 10.

• Każdemu człowiekowi Bóg wyznacza jego drogę.

• Kiedy sięgniesz pamięcią wstecz, widzisz, jak wiele z naszego życia zmarnowaliśmy w samotności. Każdemu potrzebni są przyjaciele.

• Kochajmy przyrodę, bo dzięki niej coraz lepiej rozumiemy sztukę.
  • Veel van de natuur houden, want dat is de ware manier om de kunst meer & meer te leeren begrijpen. (nid.)
  • Źródło: list do brata Theo, styczeń 1874.

• Ktoś, kto nie umie powiedzieć: „ta albo żadna”, czy będzie wiedział, co to znaczy miłość?
  • Wie nog niet geleerd heeft te zeggen „zij en geen ander”, weet die wat liefde is? (nid.)
  • Źródło: list do brata Theo, 7 listopada 1881.

• Malarze — żeby tylko o nich mówić — będąc martwi i pochowani, przemawiają do następnego pokolenia lub do kilku kolejnych pokoleń poprzez swoje dzieła.
  • Les peintres – pour ne parler que d’eux – etant morts et enterrés, parlent à une génération suivante ou à plusieurs générations suivantes par leurs oeuvres. (fr.)
  • Źródło: list do brata Theo, 10 lipca 1888.

• Miewam… straszną potrzebę… czyż wypowiem to słowo?… religii. Wychodzę wtedy nocą i maluję gwiazdy.
  • J’ai un besoin terrible de, dirai je le mot – de religion – alors je vais la nuit dehors pour peindre les étoiles. (fr.)
  • Źródło: list do brata Theo, 29 września 1888.

• Miłość jest uczuciem pozytywnym, uczuciem silnym, uczuciem tak prawdziwym, że dla kogoś, kto kocha, wyzbycie się miłości jest tak samo niemożliwe, jak zamach na własne życie.
  • De liefde toch is iets positiefs, iets sterks, iets zóó werkelijks dat het even onmogelijk is voor iemand die liefheeft dat gevoel weer in te trekken als de hand te slaan aan zijn eigen leven. (nid.)
  • Źródło: list do brata Theo, 7 listopada 1881.

• Miłość to znaczy więcej, niż zwykle ludzie o niej wiedzą.
  • De liefde steekt dan de lui er gewoonlijk achter zoeken. (nid.)
  • Źródło: list do brata Theo, 31 lipca 1874.

• Moim zdaniem to niczego nie jestem pewien, jednak widok gwiazd zawsze mnie rozmarza w równie prosty sposób, jak czarne punkty wyobrażające na mapie miasta i wsie. Dlaczego, powiadam sobie, świetlne punkty na firmamencie miałyby być dla mnie mniej dostępne niż czarne punkty na mapie Francji?
  • Moi je déclare ne pas en savoir quoi que ce soit.– Mais toujours la vue des étoiles me fait rêver aussi simplement que me donnent à rêver les points noirs représentant sur la carte géographique villes & villages. Pourquoi, me dis je, les points lumineux du firmament nous seraient elles moins accessibles que les points noirs sur la carte de France. (fr.)
  • Źródło: list do brata Theo, 9 lub 10 lipca 1888.
  • Zobacz też: gwiazda

• Może właśnie dlatego, że miłość jest uczuciem bardzo silnym, jesteśmy, zwłaszcza w młodym wieku (…) zbyt słabi, aby utrzymać mocno ster w ręku.
  • Maar juist omdat de liefde zoo sterk is zijn wij in onze jeugd vooral (…) meestal niet sterk genoeg om ons roer alsdan regt te houden. (nid.)
  • Źródło: list do brata Theo, 12 listopada 1881.

• Nic nie poradzę, że moje obrazy się źle sprzedają. Ale nadejdzie czas, gdy ludzie zrozumieją, że są warte znacznie więcej niż cena farby, której użyłem do ich namalowania.
  • Je n’y puis rien que mes tableaux ne se vendent pas. Le jour viendra cependant où l’on verra que cela vaut plus que le prix de la couleur (…) en somme très maigre que nous y mettons. (fr.)
  • Źródło: list do brata Theo, 25 października 1888.

• Smutek będzie trwał wiecznie.
  • La tristesse durera toujours. (fr.)
  • Opis: ostatnie słowa przed śmiercią, wypowiedziane do brata.
  • Źródło: Terry Breverton, Immortal Last Words

• Rozum jest naszym przewodnikiem, często jednak pierwszy nas zdradza.

• (…) to jest tak, jak z samobójcą, który widząc, że woda jest zbyt zimna, płynie do brzegu.

• Tak w życiu, jak i w malarstwie mogę sobie poradzić bez pana Boga. Nie mogę natomiast istnieć ja – człowiek cierpiący, bez czegoś większego ode mnie, czegoś, co wypełnia całe moje życie – bez siły twórczej.
  • Je peux bien dans la vie et dans la peinture aussi me passer de bon Dieu mais je ne puis pas, moi souffrant, me passer de quelque chose plus grand que moi qui est ma vie, la puissance de créer. (fr.)
  • Źródło: list do brata Theo, 3 września 1888.

• Wiedz, że im bardziej się zastanawiam, tym bardziej dochodzę do przekonania, że nie ma nic bardziej artystycznego niż kochać ludzi.
  • Et saches le bien que plus j’y réflechis plus je sens qu’il n’y a rien de plus reellement artistique que d’aimer les gens. (fr.)
  • Źródło: list do brata Theo, 18 września 1888

• Wierzę, że im bardziej się kocha, tym więcej się czyni, gdyż miłości, która nie jest niczym więcej niż uczuciem, nie mógłbym nawet nazwać miłością.
  • Zobacz też: miłość

O Vincencie van Goghu

• Nie należy do rzędu osób, którym do działania musi przyświecać nadzieja, którym powodzenie konieczne jest do wytrwania. On jest z tych, co widząc przegraną nie dbają o to i dalej robią swoje. Jest z plemienia buntowników.
  • Autor: Henri Perruchot, Van Gogh