Przejdź do zawartości

maszyna: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikisłownika – wolnego słownika wielojęzycznego
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycja
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
m po japońsku
Agnese (dyskusja | edycje)
Redaktorzy
173 412 edycji
dodano bułgarski: (1.1) машина {{ż}}; (1.2) машина {{ż}}; (1.3) машина {{ż}}
 
(Nie pokazano 41 wersji utworzonych przez 22 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
[[en:maszyna]] [[fr:maszyna]] [[io:maszyna]] [[mg:maszyna]]
== maszyna ({{język polski}}) ==
== maszyna ({{język polski}}) ==
[[Plik:Olivetti Lettera 22 by LjL.jpeg|thumb|maszyna (1.1)]]
[[Plik:Olivetti Lettera 22 by LjL.jpeg|thumb|maszyna (1.1) [[do]] [[pisanie|pisania]]]]
[[Plik:Sewing machine CPS5032 by Brother Industries, Ltd. (2015-06-27).JPG|thumb|maszyna (1.1) [[do]] [[szycie|szycia]]]]
[[Plik:Helwell Bay, West Somerset Railway - geograph.org.uk - 36876.jpg|thumb|maszyna (1.8)]]
{{wymowa}} {{audio|Pl-maszyna.ogg}}, {{IPA3|maˈʃɨ̃na}}, {{AS3|maš'''ỹ'''na}}, {{objaśnienie wymowy|NAZAL}}
{{wymowa}} {{audio|Pl-maszyna.ogg}}, {{IPA3|maˈʃɨ̃na}}, {{AS3|maš'''ỹ'''na}}, {{objaśnienie wymowy|NAZAL}}
{{znaczenia}}
{{znaczenia}}
''rzeczownik, rodzaj żeński''
''rzeczownik, rodzaj żeński''
: (1.1) {{techn}} [[urządzenie]] [[zawierać|zawierające]] [[mechanizm]] [[lub]] [[zespół]] [[współdziałać|współdziałających]] [[mechanizm]]ów, [[służyć|służące]] [[do]] [[przetwarzanie|przetwarzania]] [[energia|energii]] [[albo]] [[do]] [[wykonywanie|wykonywania]] [[określony|określonej]] [[praca|pracy]]<ref name="sjp">{{SJPonline|id=2481703|hasło=maszyna}}</ref>
: (1.1) [[rzecz]] [[zmechanizowany|zmechanizowana]], [[urządzenie]]
: (1.2) [[pojazd]] [[mechaniczny]], [[zwłaszcza]] [[samolot]]<ref name="sjp" />
: (1.3) {{przen}} [[osoba]] [[wykonywać|wykonująca]] [[coś]] [[automatycznie]] [[i]] [[bezmyślnie]]<ref name="sjp" />
: (1.4) {{przen}} [[działać|działający]] [[sprawnie]] [[system]] [[organizacyjny]]<ref name="sjp" />
: (1.5) {{środ}} [[automatyczny|automatyczna]] [[broń]] [[palny|palna]]<ref name="sjp" />
: (1.6) {{przen}} {{pot}} [[młody|młoda]], [[atrakcyjny|atrakcyjna]] [[seksualnie]] [[kobieta]]<ref name="MS">Małgorzata Stefaniak, ''„Absztyfikant założył ancug”, czyli o niemieckich zapożyczeniach we współczesnej polszczyźnie potocznej'', w: ''Język, Komunikacja, Informacja'' nr 6/2011, red. I. Koutny, P. Nowak, s. 220.</ref>
: (1.7) {{gw-pl|Bukowina}} [[samochód]]<ref name="Greń">Zbigniew Greń, Helena Krasowska, [http://rcin.org.pl/Content/39095/WA243_54147_2631445_SLOWNIK-GORALI_0000.pdf ''Słownik górali polskich na Bukowinie''], SOW, Warszawa 2008, s. 135; dostęp: 9 listopada 2018.</ref>
: (1.8) {{gw-pl|Śląsk Cieszyński}} {{techn}} [[pociąg]]<ref>{{WroniczSG2010}}</ref>
: (1.9) {{przen}} {{gw-pl|Śląsk Cieszyński}} {{żart}} [[tęgi|tęga]] [[kobieta]]
{{odmiana}}
{{odmiana}}
: (1.1) {{odmiana-rzeczownik-polski
: (1.1-6) {{odmiana-rzeczownik-polski
|Mianownik lp = maszyna
|Mianownik lp = maszyna
|Dopełniacz lp = maszyny
|Dopełniacz lp = maszyny
|Celownik lp = maszynie
|Celownik lp = maszynie
|Biernik lp = maszynę
|Biernik lp = maszynę
|Narzędnik lp = maszyną
|Narzędnik lp = maszyną
|Miejscownik lp = maszynie
|Miejscownik lp = maszynie
|Wołacz lp = maszyno
|Wołacz lp = maszyno
|Mianownik lm = maszyny
|Mianownik lm = maszyny
|Dopełniacz lm = maszyn
|Dopełniacz lm = maszyn
|Celownik lm = maszynom
|Celownik lm = maszynom
|Biernik lm = maszyny
|Biernik lm = maszyny
|Narzędnik lm = maszynami
|Narzędnik lm = maszynami
|Miejscownik lm = maszynach
|Miejscownik lm = maszynach
|Wołacz lm = maszyny
|Wołacz lm = maszyny
}}
}}
{{przykłady}}
{{przykłady}}
: (1.1) ''[[samochód|Samochód]] [[to]] [[wspaniały|wspaniała]] [[maszyna]].''
: (1.1) ''[[samochód|Samochód]] [[to]] [[wspaniały|wspaniała]] [[maszyna]].''
{{składnia}}
{{składnia}}
: (1.1) maszyna [[do]] + {{D}} • maszyna + {{przym}} • maszyna + {{ims}} ''odczasownikowy czynny''
{{kolokacje}}
{{kolokacje}}
: (1.1) [[maszyna do pisania]] • [[maszyna do szycia]] • [[maszyna parowa]] • [[maszyna licząca]] • [[maszyna rolnicza]] • [[maszyna elektryczna]] • [[maszyna matematyczna]] • maszyna [[do]] [[lód|lodów]] / [[do]] [[asfalt]]u / [[do]] [[pieczenie|pieczenia]] / [[do]] [[popcorn]]u • maszyna [[żniwny|żniwna]] / [[szyfrować|szyfrująca]] / [[żakardowy|żakardowa]] • [[projektować]] / [[zaprojektować]] / [[konstruować]] / [[skonstruować]] / [[naprawiać]] / [[naprawić]] / [[obsługiwać]] / [[obsłużyć]] / [[psuć]] / [[zepsuć]] maszynę
: (1.1) [[maszyna do pisania]] • [[maszyna prosta]]
{{synonimy}}
{{synonimy}}
: (1.1) [[urządzenie]], [[automat]]
: (1.1) [[urządzenie]], [[automat]]
{{antonimy}}
{{antonimy}}
: (1.1) [[człowiek]], [[ręka]]
{{hiperonimy}}
{{hiponimy}}
: (1.1) [[robot]], [[silnik]], [[turbina]]
{{holonimy}}
{{meronimy}}
: (1.1) [[mechanizm]], [[obudowa]]
{{pokrewne}}
{{pokrewne}}
: {{rzecz}} [[maszyneria]] {{ż}}, [[maszynownia]] {{ż}}, [[maszynista]] {{mos}}, [[maszynistka]] {{ż}}, [[maszyniarka]] {{ż}}, [[machina]] {{ż}}, [[maszynówka]] {{ż}}, [[machinacja]] {{ż}}, [[maszynowiec]] {{m}}, [[maszynówa]] {{ż}}
⚫
: {{przym}} [[maszynowy]]
: {{przysł}} [[maszynowo]]; {{zdrobn}} [[maszynka]]
:: {{zdrobn}} [[maszynka]] {{ż}}
⚫
: {{przym}} [[maszynowy]], [[machinalny]]
: {{rzecz}} [[maszyneria]] {{f}}, [[maszynownia]] {{f}}, [[maszynka]] {{f}}, [[maszynista]], [[maszynistka]]
: {{przysł}} [[maszynowo]], [[machinalnie]]
: {{temsłow}} [[maszyno-]]
{{frazeologia}}
{{frazeologia}}
: (1.1) [[maszyna prosta]]
: (1.1) [[maszyna prosta]] • [[pracować jak maszyna]] • [[maszyna Turinga]] • [[maszyna wirtualna]]
{{etymologia}}
{{etymologia}}
: (1.1) {{etym|franc|machine}}
: (1.1) {{etym|franc|machine}}
: (1.6) {{etym|niem|Maschine}}<ref name="MS"/>
: (1.7) {{por}} {{etymn|rum|maşină}}<ref name="Greń"/>, {{gwara}} {{etym2n|ukr|машина|маши́на}}<ref name="Greń"/>
: (1.8) {{etym|niem|Maschine}}
{{uwagi}}
{{uwagi}}
: {{zob|deus ex machina}}
{{tłumaczenia}}
{{tłumaczenia}}
: (1.8) {{zobtłum|pociąg}}
* angielski: (1.1) [[machine]]
* angielski: (1.1) [[machine]]
* arabski: (1.1) [[ماكينة]] {{f}}, {{algierarab|[[ماشينه]]}}
* arabski: (1.1) [[ماكينة]] {{ż}}, {{algierarab|[[ماشينه]]}}
* baskijski: (1.1) [[makina]]
* bułgarski: (1.1) [[машина]] {{ż}}; (1.2) [[машина]] {{ż}}; (1.3) [[машина]] {{ż}}
* chorwacki: (1.1) [[stroj]] {{m}}
* chorwacki: (1.1) [[stroj]] {{m}}
* dolnołużycki: (1.1) [[mašina]] {{f}}
* dolnołużycki: (1.1) [[mašina]] {{ż}}
* duński: (1.1) [[maskine]] {{w}}
* duński: (1.1) [[maskine]] {{w}}
* esperanto: (1.1) [[maŝino]]
* esperanto: (1.1) [[maŝino]]
* francuski: (1.1) [[machine]] {{f}}
* francuski: (1.1) [[machine]] {{ż}}
* grenlandzki: (1.1) [[maskiina]]
* hiszpański: (1.1) [[máquina]] {{ż}}
* interlingua: (1.1) [[machina]]
* interlingua: (1.1) [[machina]]
* islandzki: (1.1) [[vél]] {{f}}
* islandzki: (1.1) [[vél]] {{ż}}
* japoński: (1.1) [[機]]
* japoński: (1.1) [[機械]], [[機関]], [[機]]
* jidysz: (1.1) [[מאַשין]] {{f}} (maszin)
* jidysz: (1.1) [[מאַשין]] {{ż}} (maszin)
* łaciński: (1.1) [[machina]] {{f}}
* kataloński: (1.1) [[màquina]] {{ż}}
* niemiecki: (1.1) [[Maschine]] {{f}}
* łaciński: (1.1) [[machina]] {{ż}}
* niemiecki: (1.1) [[Maschine]] {{ż}}
* norweski (bokmål): [[maskin]] {{m}}
* norweski (bokmål): [[maskin]] {{m}}
* rosyjski: (1.1) [[машина]] {{f}}
* rosyjski: (1.1) [[машина]] {{ż}}
* słowacki: (1.1) [[stroj]] {{m}}
* szwedzki: (1.1) [[maskin]] {{w}}
* szwedzki: (1.1) [[maskin]] {{w}}
* tahitański: (1.1) [[mātini]]
* ukraiński: (1.1) [[машина]] {{ż}}
* węgierski: (1.1) [[gép]]
* węgierski: (1.1) [[gép]]
* wilamowski: (1.1) [[masin]] {{f}}
* wilamowski: (1.1) [[masin]] {{ż}}, [[mȧśin]] {{ż}}
{{źródła}}
{{źródła}}
<references />

Aktualna wersja na dzień 17:11, 26 mar 2023

maszyna (język polski)

[edytuj]
maszyna (1.1) do pisania
maszyna (1.1) do szycia
maszyna (1.8)
wymowa:
​?/i, IPA: [maˈʃɨ̃na], AS: [mašỹna], zjawiska fonetyczne: nazal.
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) techn. urządzenie zawierające mechanizm lub zespół współdziałających mechanizmów, służące do przetwarzania energii albo do wykonywania określonej pracy[1]
(1.2) pojazd mechaniczny, zwłaszcza samolot[1]
(1.3) przen. osoba wykonująca coś automatycznie i bezmyślnie[1]
(1.4) przen. działający sprawnie system organizacyjny[1]
(1.5) środ. automatyczna broń palna[1]
(1.6) przen. pot. młoda, atrakcyjna seksualnie kobieta[2]
(1.7) gw. (Bukowina) samochód[3]
(1.8) gw. (Śląsk Cieszyński) techn. pociąg[4]
(1.9) przen. gw. (Śląsk Cieszyński) żart. tęga kobieta
odmiana:
(1.1-6)
 
przypadekliczba pojedynczaliczba mnoga
mianownikmaszynamaszyny
dopełniaczmaszynymaszyn
celownikmaszyniemaszynom
biernikmaszynęmaszyny
narzędnikmaszynąmaszynami
miejscownikmaszyniemaszynach
wołaczmaszynomaszyny
przykłady:
(1.1) Samochód to wspaniała maszyna.
składnia:
(1.1) maszyna do + D. • maszyna + przym. • maszyna + ims. odczasownikowy czynny
kolokacje:
(1.1) maszyna do pisania • maszyna do szycia • maszyna parowa • maszyna licząca • maszyna rolnicza • maszyna elektryczna • maszyna matematyczna • maszyna do lodów / do asfaltu / do pieczenia / do popcornu • maszyna żniwna / szyfrująca / żakardowa • projektować / zaprojektować / konstruować / skonstruować / naprawiać / naprawić / obsługiwać / obsłużyć / psuć / zepsuć maszynę
synonimy:
(1.1) urządzenie, automat
antonimy:
(1.1) człowiek, ręka
hiperonimy:
hiponimy:
(1.1) robot, silnik, turbina
holonimy:
meronimy:
(1.1) mechanizm, obudowa
wyrazy pokrewne:
rzecz. maszyneria ż, maszynownia ż, maszynista mos, maszynistka ż, maszyniarka ż, machina ż, maszynówka ż, machinacja ż, maszynowiec m, maszynówa ż
zdrobn. maszynka ż
przym. maszynowy, machinalny
przysł. maszynowo, machinalnie
tem. słow. maszyno-
związki frazeologiczne:
(1.1) maszyna prosta • pracować jak maszyna • maszyna Turinga • maszyna wirtualna
etymologia:
(1.1) franc. machine
(1.6) niem. Maschine[2]
(1.7) por. rum. maşină[3], gw. ukr. маши́на[3]
(1.8) niem. Maschine
uwagi:
zob. deus ex machina
tłumaczenia:
(1.8) zobacz listę tłumaczeń w haśle: pociąg
źródła:
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Hasło „maszyna” w: Słownik języka polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN.
  2. ↑ 2,0 2,1 Małgorzata Stefaniak, „Absztyfikant założył ancug”, czyli o niemieckich zapożyczeniach we współczesnej polszczyźnie potocznej, w: Język, Komunikacja, Informacja nr 6/2011, red. I. Koutny, P. Nowak, s. 220.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 Zbigniew Greń, Helena Krasowska, Słownik górali polskich na Bukowinie, SOW, Warszawa 2008, s. 135; dostęp: 9 listopada 2018.
  4. ↑ Słownik gwarowy Śląska Cieszyńskiego, red. Jadwiga Wronicz, Galeria „Na Gojach”, Ustroń 2010, ISBN 978-83-60551-28-8.
Źródło: „https://pl.wiktionary.org/w/index.php?title=maszyna&oldid=8104305”