Adhémar Barré de Saint-Venant
 |
Vos an lenga piemontèisa |
| Për amprende a dovré 'l sistema dle parlà locaj ch'a varda sì. |
 Matemàtich e angegné. VitaA l'é nassù ant ël castel ëd Fortoiseau da Jean Barré de Saint-Venant, ufissial colonial sl'ìsola ëd Saint-Dominigue e Marie Thérèse Josèphe Laborie, originaria ëd na famija nòbil. A l'ha furnì jë studi clàssich al liceo ëd Bruges. Dël 1813 a l'é anscrivùsse a la Scòla Politécnica, ma l'ann apress, conforma a lòn ch'a l'ha scrivù da Stepan Timošenko dël 1953, a l'é stàit taparà via, dagià ch'a l'era butasse conta Napoleon Bon-apart e a pro dla monarchìa. Passionà 'd chìmica e anlev ëd Joseph Louis Gay-Lussac, dal 1816 al 1823 a l'ha dovù contentesse ëd n'angagg al Service des Poudres et Salpêtres, andoa a l'é fasse noté për la dëscuverta d'un process lest për dosé 'l clòro. Dël 1823 a l'é intrà ant la Scòla nassional ëd pont e strà, furnend jë studi dël 1825, prim ëd sò cors. Dal 1826 al 1837 a l'ha esercità la profession d'angegné dij travaj pùblich an vàire provinse fransèise e a Paris. Dë sti agn, possà dcò da lë spìrit filantròpich d'ameliorament dle condission ëd vita ant la campagna e 'd promossion dël dësvlup agrari, a l'é anteressasse 'd chestion d'idràulica, an particolar dij problema ëd seivage. Dël 1837 a l'ha marià Julie Rohault de Fleury e dal 1837 al 1842 a l'é stàit professior (prima assistent e peuj d'ròl) ëd mecànica aplicà a la Scòla ëd pont e strà, arpiassand Gaspard Gustave de Coriolis. Da professor a scriv ën test didàtich ëd Mecanique appliquée anté a presenta dij contnù neuv sla teorìa dl'elasticità e sl'arzistensa dij materiaj ch'a marcrà j'ansëgnament posterior ant le scòle politécniche. Dël 1843 a concor për ën pòst ant l'Académie des Sciences, noneus. Da arconossù dot d'idràulica, a l'é stàit nominà dël 1843 angegné cap al Service du Pavé ëd Paris, anté a l'ha vorsù fé pianté d'erbo arlongh le lèje prinsipaj dla sità. Dël 1843 a edita la coreta derivassion dj'equassion ëd Navier-Stokes pr'ën flùid viscos e a l'é stàit ël prim a "identifiché dabon ël coeffissent ëd viscosità e sò ròl da fator moltiplicant për ij gradient d'andi ant ij flùid". Combin ch'a l'ha publicà dnans Stokes, l'equassion a l'ha nen pijà sò nòm. Barré de Saint-Venant a l'ha bele dësvlupà na version dël càlcol dij vetor sìmil a col ëd Grassmann (ancheuj considerà fra le forme diferensiaj esteriore) che chiel a l'ha publicà dël 1845. A l'é vnùa fòra na rusa fra Saint-Venant e Grassmann ansima chi ch'a l'ha anventà sòn prima. Grassman a l'ha publicà sòj arzultà dël 1844, ma Barré de Saint-Venant a disìa d'avejla dësvlupà ës meud ëd calcolé dël 1832. Dël 1848 a l'é stàit pensionà dal neuv goern. Dal 1848 a pùblica vàire dëscussion ëd mecànica. Dël 1850 a-j assegno 'l cors d'angegnerìa sivil a l'Institut agronomique ëd Versailles, e a l'ha mantnù ës modest angagg fin-a 'l 1852, quand che l'anstitussion a l'é fàita saré. Da ës moment a arseivrà pì gnun angagg pùblich, bele ch'a va fòrt con sòj studi. Fra 'l 1855 e 'l 1856 a pùblica sòj doi travaj pì amportant sla torsion e la flession dij prism, anté a dëspiega con ël meud semi-anvertià, ël problema dla solicitassion d'un prism carià sle doe session d'estremità. Dël 1868, a 71 agn, sòj mérit a son arconossù da l'Académie des Sciences, ch'a lo eles mémber al pòst ëd Jean Victor Poncelet. Papa Pio IX a-i da 'l tìtol ëd "Cont" dël 1869. A va fòrt con j'arserche pêr 18 agn fin-a ch'a meur dël 1886. Scrit(an fransèis)
|
