Vénere
Vos an lenga piemontèisa | |
Për amprende a dovré 'l sistema dle parlà locaj ch'a varda sì. |
Vénere, opura Véner (dal latin VENUS, VENERIS) a l'é 'l second pianeta dël sistema solar për soa distansa dal Sol. A l'é 'dcò 'l second për dimension tra ij pianeta 'd pera; con na taja ch'a smija motobin cola dla Tèra. An piemontèis a së s-ciama 'dcò Stèila Boera. Ant ël cel a l'é maravijos: a l'é sempe bin lusent, pì che tuti j'àutri àster, gavà 'l Sol e la Lun-a naturalment. Ma i lo vëddoma nen sempe, quàich vòlta a la sèira e quàich vòlta a la matin, mai 'nt ël bon ëd la neuit. Sòn a l'é na conseguensa 'd soa vzinansa al Sol. Ël di ëd Vénere a dura 243,02 di terestr. L'atmosfera a l'é pròpi bin satìa, fàita pì che àutr ëd CO2. Lòn a càusa n'efet sèra potent ch'a lo fa esse 'l pì càud dij pianeta dël sistema solar.
Anviron l'80% ëd la lus solar a l'é arfletùa e mach ël 20% a riva a la surfassa. Ansima a Vénere as treuvo dle senten-e ëd vulcan. L'esplorassionVàire setélit a l'han esplorà Vénere, ma le sonde a arzisto pa vàire a soe condission atmosfériche. Malgré sòn, cheidun a l'ha mandà andré dle fòto e dj'anformassion a la Tèra. |