Izvorni kod stranice Ankara

{{Naselje (HR)
| ime =Ankara
| ime_genitiv =Burse
| izvorno_ime =
| translit_jezik1 =
| translit_jezik1_vrsta =
| translit_jezik1_info =
| slika_panorama =Ankara and mosque wza.jpg
| veličina_slike =280px
| opis_slike     =Panorama grada

| slika_zastava                =
| slika_zastava_veličina       =
| slika_pečat                  =
| slika_pečat_veličina         =
| slika_grb                    =
| slika_grb_veličina           =
| slika_amblem_prazno          =
| slika_amblem_prazno_veličina =
| slika_amblem_prazno_opis     =

| slika_karta     =
| veličina_karte  =
| opis_karte      =
| slika_karta1    =
| veličina_karte1 =
| opis_karte1     =

| slika_lokacijska_karta_država =Turska
| slika_lokacijska_karta_opis   =<center>Ankara na karti Turske
| nadimak =
| geslo   =

| širina-stupnjevi =39
| širina-minute    =52
| širina-oznaka    =N
| dužina-stupnjevi =32
| dužina-minute    =52
| dužina-oznaka    =E

| lokacija_ime   =[[Popis država|Država]]
| lokacija_info  ={{flag|Turska}}
| lokacija1_ime  =Regija
| lokacija1_info =[[Centralna Anadolija (regija)|Centralna Anadolija]] 
| lokacija2_ime  =[[Turske provincije|Provincija]]
| lokacija2_info =[[Ankara (provincija)|Ankara]]
| lokacija3_ime  =
| lokacija3_info =

| utemeljenje_ime    =
| utemeljenje_datum  = Mansur Yavaş 
| utemeljenje1_ime   =
| utemeljenje1_datum =
| utemeljenje2_ime   =
| utemeljenje2_datum =
| utemeljenje3_ime   =
| utemeljenje3_datum =
| osnivač            =
| nazvan_po          =

| dijelovi       =
| vrsta_dijelova =
| d1-d50

| vrsta_vlasti   =
| vlast_bilješke =
| titula_vođe    =Gradonačelnik
| ime_vođe       = Mansur Yavaş
| stranka_vođe   =

| površina_bilješke =
| površina_ukupna   = 2 516 [[km²]]
| površina_kopna    =
| površina_vode     =
| postotak_vode     =
| površina_uža      =
| površina_šira     =
| površina_prazno1_ime =
| površina_prazno1     =
| površina_prazno2_ime =
| površina_prazno2     =
| visina            =938
| visina_izvor      =
| visina_max        =
| visina_min        =

| stanovništvo_godina       =[[2000]].
| stanovništvo_bilješke     =
| stanovništvo              =
| stanovništvo_gustoća      =
| stanovništvo_uže          =3 203 362
| stanovništvo_uže_gustoća  =
| stanovništvo_šire         =4 007 860
| stanovništvo_šire_gustoća =
| stanovništvo_prazno1_ime  =
| stanovništvo_prazno1      =
| stanovništvo_gustoća_prazno1 =
| stanovništvo_prazno2_ime     =
| stanovništvo_prazno2         =
| stanovništvo_gustoća_prazno2 =

| vremenska_zona     =[[UTC+2]]
| utc_pomak          =+3
| vremenska_zona_DST =
| utc_pomak_DST      =
| poštanski_broj     =06xxx
| pozivni_broj       =312
| gradovi_prijatelji =

| web_stranica =[http://www.ankara.bel.tr/TasarimOgeleri/default.aspx www.Ankara.bel.tr/]
| bilješke =
}}
'''Ankara''' (nekad zvana '''Angira''' i '''Angora''') je [[glavni grad]] [[Turska|Republike Turske]], administrativni centar [[Ankara (provincija)|Provincije Ankara]], u regiji [[Centralna Anadolija (regija)|Centralna Anadolija]] . Sa svojih 3 203 362 stanovnika u užem centru (4 007 860 metropolski grad)<ref name=city>{{cite web
 | url =http://www.citypopulation.de/Turkey-C20.html
 | title =''TURKEY: Census Population''
 | accessdate = 31. 05. 2012
 | language=engleski
 | publisher=Citypopulationde
}}</ref> ona je drugi grad po veličini u Turskoj.

To je slavni grad po svojim [[mačka]]ma - [[Angora mačka|Angora]], [[Angora zec|Angora zečevima]] i [[Angora koza]]ma poznatim po dugoj dlaci iz koje se dobija skupocjeni [[moher]]

== Etimologija ==
Kao i mnogi drugi [[Antika|antički]] gradovi i Ankara je više puta u svojoj historiji mijenjala svoje ime. Isprva se zvala '''Ankuvaš''' kad je bila [[Hetiti|hetitski]] kultni centar<ref name="qgmpff">{{cite web
|url=http://socialscience.tjc.edu/mkho/fulbright/1998/turkey/turman3.htm 
|title=Judy Turman: Early Christianity in Turkey 
|publisher=Socialscience.tjc.edu 
|date=
|accessdate=31. 05. 2012}}</ref> U doba [[Antička Grčka|Stare Grčke]] zvala se '''Ankira'''
([[Grčki jezik|grčki]]: '''Ἄγκυρα''' [''Ánkyra''], "[[sidro]]"). Od [[Osmanlije|osmanskih]] vremena nakon [[1073]]. postala je znana kao '''Angora'''. Ime je promjenila [[1930]]. kad je odlukom turske državne pošte postala - Ankara<ref>{{cite web 
|author=Tore Kjeilen 
|url=http://i-cias.com/e.o/ankara.htm 
|title=Ankara 
|publisher=I-cias.com 
|date=03. 09. 2004 
|accessdate=31. 05. 2012 
|archivedate=2009-01-13 
|archiveurl=https://web.archive.org/web/20090113175015/http://i-cias.com/e.o/ankara.htm 
|deadurl=yes 
}}</ref>
[[Datoteka:Ankara asv2021-10 img15 Atakule.jpg|thumb|left|220px|Komunikacijski toranj Ata (125m)]]

== Historija ==
Iako je precizan datum kad je osnovana Ankara i dalje neizvjesan, [[Arheologija|arheološki]] nalazi ukazuju da nastanjen još od [[Kameno doba|kamenog doba]], kao i to da je na prostoru grada nalazio prosperitetni [[Frigija|frigijski]] grad od kraja [[2. milenijum pne.|2. milenija pne.]].

[[Aleksandar Veliki]] osvojio je Ankaru - [[333. pne.]], u [[3. vijek pne.|3. vijeku pne.]] grad je bio prijestolnica Tektosaga jednog [[Galatija|galatskog]] plemena. Od [[25. pne.]] za vrijeme vladavine [[car]]a [[August (rimski car)|Augusta]] Ankara je postala dio [[Rimsko Carstvo|Rimskog Carstva]] .<ref name=Ankara/>

Za [[bizant]]ske vladavine, Ankara je bila meta napada [[Perzijanci|Perzijanaca]] i [[Arapi|Arapa]]. Oko [[1073]]. Ankara je pala u ruke [[Seldžuci|Seldžuka]] ali ju je [[Križari|križar]] Raymond Tuluški - [[1101]]. preoteo.<ref name=Ankara/>[[Bizant]] ipak nije mogao dugo održati svoju vlast, tako da je Ankara je postala kamen spoticanja između [[Seldžuci|Seldžuka]] i njihovih rivala među turskim graničnim klanovima, a nakon [[1143]]. između samih [[Seldžuci|seldžučkih]] prinčeva. Nakon osnivanja [[Osmansko Carstvo|Osmanskog Carstva]] Ankara je počela stagnirati kao perifeferni grad carstva.<ref name=Ankara/>

[[Mongoli|Mongolski]] vladar [[Timur]] zauzeo je ''Ankaru'' [[1354]]., ali ju je već [[1403]]. preoteo [[Orhan]] drugi sultan [[Osmanska dinastija|Osmanske dinastije]]. Nakon tog je ostala u [[Osmanska dinastija|osmanskim]] rukama, u kasnijim vijekovima, grad je ponovno postao važan, kao trgovački centar na karavanskom putu za istok.<ref name=Ankara/>

Nakon [[Prvi svjetski rat|Prvog svjetskog rata]] - lider mladoturaka [[Mustafa Kemal Ataturk]], odabrao je Ankaru za sjedište svog štaba [[1919]]. iz kog je organizirao borbu kako protiv [[Kraljevina Grčka|grčkih]] intervenističkih snaga, tako i protiv [[sultan]]a i njegove vlade u [[Istanbul]]u. Nakon osnivanja [[Republika Turska|Republike Turske]] - [[1923]]. Ankara je proglašena glavnim gradom nove države.<ref name=Ankara/>

== Znamenitosti ==
[[Datoteka:Ankarakalesi.JPG|thumb|right|260px|Ankarski Kale iznad grada]]
[[Arhitektura]] Ankare je ogledalo njene duge prošlosti. Iz vremena [[Antički Rim|rimske]] vladavine ostali su ostatci [[Terme|termi]], ''[[Flavije Klaudije Julijan|Julianov]] stup'' i ''Augustov hram'' podignut [[25. pne.]] - [[20. pne.]]. Iz [[bizant]]skih vremena ostali su djelovi kaštela na brdu iznad grada i groblje. Najstarija [[džamija]] u gradu je ''Alâeddin'', iz doba [[Seldžuci|Seldžuka]] (12. vijek) s jednim minaretom, koja se nalazi na obroncima brda na kom dominira kaštel (kale).

Građevine iz osmanskog perioda su brojne, od njih vrijedi spomenuti [[džamija|džamiju]] ''Haci Bayram'' ([[1427]].-[[1428]].), kao i ''[[Bezistan]] Mahmud Paše'' i ''Kuršumli [[han]]'', dvije građevine iz [[15. vijek]]a koje su danas preuređene u ''[[Музеј анадолијских цивилизација|Muzej anadolijskih civilizacija]]''.<ref name=Ankara/> U njemu se čuva svjetski poznata [[Hetiti|Hetitska]] kolekcija. Vrijedan je i ''[[Етнографски музеј у Анкари|Etnografski muzej]]'' sa svojom zbirkom umjetnosti i folklora turskog naroda.

U modernom južnom dijelu grada izgrađenom nakon [[1924]]. nalazi ''[[Анктабир|Mauzolej Kemala Atatürka]]'' - turskog generala i državnika <ref name=Ankara/>, izgrađen [[1953]]. godine, u kome se nalazi Atatürkov grob, kao i grob njegovog nasljednika Ismeta Inenija.

<ref name=Ankara>{{cite web
 |url =http://www.britannica.com/EBchecked/topic/25974/Ankara
 | title =''Ankara''
 | accessdate = 30. 05. 2012
 | language=engleski
 | publisher=Encyclopædia Britannica Online
}}</ref>

== Geografske karakteristike ==
''Ankara'' leži na sjeverozapadu Turske, 200&nbsp;km od [[Crno more|crnomorske]] obale <ref name=Ankara/> i 450&nbsp;km jugoistočno od [[Istanbul]]a.

Historijski centar Ankare smjestio se na stjenovitom brdu visokom 150 m, na lijevoj obali rijeke Ankara Çayı, pritoke [[Sakarja|Sakarje]].

== Klimatske karakteristike ==
''Ankara'' ima čistu [[Kontinentalna klima|Kontinentalnu klimu]], sa hladnim snježnim zimama i toplim suhim ljetima. Kiše padaju u proljeće i jesen, ali malo jer na Ankaru padne prosječno na godinu samo oko 415&nbsp;mm oborina, tako da po [[Köppenova klasifikacija klime|Köppenovoj klasifikaciji klime]] gotovo da ima [[Polupustinjska klima|Polupustinjsku klimu, BSk]]

{{Infookvir vrijeme
|mjesto =<!--Ankara|-->Ankara
|location = Ankara
|Jan-Sij_sr_maks=1
|Feb-Velj_sr_maks=4
|Mar-Ožu_sr_maks=10
|Apr-Tra_sr_maks=15
|Maj-Svi_sr_maks=20
|Jun-Lip_sr_maks=24
|Jul-Srp_sr_maks=27
|Aug-Kol_sr_maks=28
|Sep-Ruj_sr_maks=24
|Okt-Lis_sr_maks=18
|Nov-Stu_sr_maks=10
|Dec-Pro_sr_maks=4
|God_sr_maks=15

|Jan-Sij_sr_min=-6
|Feb-Velj_sr_min=-5
|Mar-Ožu_sr_min=-1
|Apr-Tra_sr_min=3
|Maj-Svi_sr_min=6
|Jun-Lip_sr_min=9
|Jul-Srp_sr_min=12
|Aug-Kol_sr_min=12
|Sep-Ruj_sr_min=8
|Okt-Lis_sr_min=3
|Nov-Stu_sr_min=-1
|Dec-Pro_sr_min=-3
|God_sr_min=3

|Jan-Sij_obo=40
|Feb-Velj_obo=31
|Mar-Ožu_obo=36
|Apr-Tra_obo=51
|Maj-Svi_obo=52
|Jun-Lip_obo=39
|Jul-Srp_obo=17
|Aug-Kol_obo=15
|Sep-Ruj_obo=18
|Okt-Lis_obo=32
|Nov-Stu_obo=36
|Dec-Pro_obo=48
|God_obo=415

|Izvor=<ref name=weat>{{cite web
| url =http://www.meteor.gov.tr/veridegerlendirme/il-ve-ilceler-istatistik.aspx?m=ANKARA
| title =''Weather Information for Ankara''
| accessdate =29. 05. 2012
| publisher =Turkish State Meteorological Service
| archivedate =2008-12-18
| archiveurl =https://web.archive.org/web/20081218042055/http://www.meteor.gov.tr/veridegerlendirme/il-ve-ilceler-istatistik.aspx?m=ANKARA
| deadurl =yes
}}</ref>
}}

== Privreda ==
[[Datoteka:Анкара 1872805343 b53e28dc94 o.jpg|thumb|left|220px|Pogled na stihijsku izgradnju nove Ankare]]
Država je najveći poslodavac u Ankari, pošto najveći broj ljudi radi u državnoj administraciji. Ali Ankara je drugi po veličini [[Industrija|industrijski]] centar u zemlji, odmah nakon [[Istanbul]]a. Ankara ima brojne vinarije, veliku pivovaru, brojne tvornice prehrambene industrije, građevinskog materijala, tvornicu traktora i cementaru.<ref name=Ankara/>

Ankara je važno prometno čvorište Turske, tu se ukrštaju magistralni autoputi i željezničke pruge Anadolije.<ref name=Ankara/>

Sjeveroistočno od centra grada 28&nbsp;km nalazi se veliki Međunarodni [[aerodrom]] Esenboğa ([[IATA]]: ESB, [[ICAO]]: LTAC) izgrađen 1955.
== Obrazovanje i kultura ==
''Ankara'' ima pet javnih [[univerzitet]]a i nekoliko akreditovanih privatih univerziteta. Najstariji je [[Univerzitet u Ankari]], osnovan [[1946]]., drugi je [[Tehnički univerzitet Bliskog istoka]] osnovan [[1956]]., uz to u gradu djeluje od [[1967]]. [[Univerzitet Hacettepe]], [[Univerzitet Gazi]] i [[Univerzitet Yıldırım Beyazıt]].<ref name=Ankara/> Privatni univerziteti u Ankari su [[Univerzitet Atılım]], [[Univerzitet Başkent|Başkent]], [[Univerzitet Bilkent|Bilkent]], [[Univerzitet Çankaya|Çankaya]], [[Univerzitet TED|TED]], [[Ekonomski i tehnološki univerzitet TOBB]], [[Univerzitet Turske aeronautičke organizacije]], [[Univerzitet Ufuk]], a do 2016. i Univerzitet İpek koji je zatvoren sa više institucija u zemlji nakon neuspjelog vojnog udara. U gradu djeluju i Vojna medicinska akademija i Vojna akademija.
U ''Ankari'' se nalaze i [[Nacionalna biblioteka Turske|Nacionalna biblioteka]], Državni teatar i Predsjednički simfonijski orkestar.<ref name=Ankara/>

== Gradovi prijatelji ==
''Ankara'' ima ugovore o prijateljstvu sa slijedećim gradovima;<ref name=twin>{{cite web
|url=http://www.ankara-bel.gov.tr/AbbSayfalari/hizmet_birimleri/dis_dairesi_baskanligi/avrupa_gunu_kutlamasi.aspx
|title=''Ankara Metropolitan Municipality: Sister Cities of Ankara''
|publisher=Ankara Büyükşehir Belediyesi - Tüm Hakları Saklıdır. Kullanım Koşulları & Gizlilik.
|accessdate=30. 05. 2012
|archivedate=2009-01-14
|archiveurl=https://web.archive.org/web/20090114033014/http://www.ankara-bel.gov.tr/AbbSayfalari/hizmet_birimleri/dis_dairesi_baskanligi/avrupa_gunu_kutlamasi.aspx
|deadurl=yes
}}</ref>
{| class="wikitable"
|- valign="top"
|
* {{flag|Francuska}} [[Bourg en Bresse]]
* {{flag|Austrija}} [[Beč]]
* {{flag|Republika Makedonija}} [[Skopje]]
* {{flag|Rumunjska}} [[Bukurešt]]
* {{flag|Ukrajina}} [[Kijev]]
* {{flag|Rusija}} [[Moskva]]
* {{flag|Kosovo}} [[Priština]]
* {{flag|Bosna i Hercegovina}} [[Sarajevo]]
* {{flag|Bugarska}} [[Sofija]]
||
* {{flag|Gruzija}} [[Tbilisi]]
* {{flag|Albanija}} [[Tirana]]
* {{flag|Egipat}} [[Kairo]]
* {{flag|Sudan}} [[Khartoum]]
* {{flag|Somalija}} [[Mogadishu]]
* {{flag|Kuba}} [[Havana]]
* {{flag|Čile}} [[Santiago de Chile]]
* {{flag|SAD}} [[Washington, D.C.]]
* {{flag|Bolivija}} [[La Paz]]
||
* {{flag|Tajland}} [[Bangkok]]
* {{flag|Kina}} [[Peking]]
* {{flag|Vijetnam}} [[Hanoi]]
* {{flag|Pakistan}} [[Islamabad]]
* {{flag|Iran}} [[Shiraz]]
* {{flag|Malezija}} [[Kuala Lumpur]]
* {{flag|Kuvajt}} [[Kuwait City]]
* {{flag|Bahrein}} [[Manama]]
* {{flag|Južna Koreja}} [[Seoul]]
|}
{{Panoramica|Ankara panorama.jpg|1000px|Panorama Ankare}}
== Izvori ==
{{Izvori}}
== Vanjske veze ==
{{commonscat|Ankara}}
* [http://www.britannica.com/EBchecked/topic/25974/Ankara Ankara na portalu Encyclopædia Britannica Online] {{en icon}}
* [http://www.ankara.bel.tr/TasarimOgeleri/default.aspx Službene stranice grada] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090714015510/http://www.ankara.bel.tr/TasarimOgeleri/default.aspx |date=2009-07-14 }} {{tr icon}}

{{Glavni gradovi evropskih država}}
{{Glavni gradovi u Aziji}}

[[Kategorija:Ankara| ]]
[[Kategorija:Gradovi u Turskoj]]
[[Kategorija:Glavni gradovi u Aziji]]