1.12.2008 | 10:45
�g, �� og hinir �urfum ekki anna� en sj�st - allir sem einn ver�um vi� a� mannmerg�
Undanfarin m�nu� hef �g veri� eins og l�mu� �egar �g hugsa um �standi� h�r � landi og hva� allt hefur breyst � sk�mmum t�ma. En um lei� finn �g nokku� sem �g hef aldrei fundi� � �slenskir �j��ars�l fyrr.; samst��u og r�ttl�tiskennd. Og �a� gle�ur mig.
Vi� �slendingar eigum au�velt me� a� tj� sko�anir okkar en oftar en ekki hefur raunin or�i� s� �egar fr�ttir berst af einhverju sem m�nnum bl�skrar, �� hugsi menn ekki m�lin, heldur eru flj�tir a� taka undir �a� sem s��asti r��uma�ur haf�i a� segja. �a� � s�r sta� nokkurskonar m�g�sing. L��urinn eltir f�eina sem h�st hafa og fylgja �eim. �a� er s��an ekki fyrr en allt er um gar� gengi� a� menn fara a� hugsa m�li� � r�legheitum og af yfirvegun a� �eir �tta sig � a� �eir myndu�u s�r aldrei sj�lfst��a sko�un bygg�a � r�kum, heldur �tu upp hver eftir ��rum.
M�rg sl�k m�l hafa sett af sta� mikinn skj�lfta me�al �j��arinnar og st�r or� falli�. M� �ar nefna Hafskipsm�li�, Geirfinnsm�li�, DV m�li� �egar helmingur �j��arinnar skrifa�i undir yfirl�singu um a� �a� bla�i� eleg�i upp laupana. Menn skrifu�u vegna �ess a� �eir smitu�ust af n�sta manni og s��an koll af kolli. � einu vetfangi geymdu �eir �llu �v� g��a sem DV haf�i afreka�, komi� af sta� umr��u um og haft �hrif � til g��s.
�g man ekki � svipan til a� rekja m�rg �nnur m�l sem hefur haft �au �hrif a� menn hafa kreppt hnefa og �pt � torgum og heimta� aft�ku �n d�ms og laga.En �g man a� �ll �au m�l ur�u a� engu og fu�ru�u upp jafn skj�tt og kveikt var �.
En n� finn �g einhvern annan takt en bara m�g�singu; f�lk er reitt, s�rt og fram af okkur �llum hefur veri� gengi�. Vi� erum held meira hissa og sjokkeru� en bara �st og rei�. �a� er eitthva� magna� vi� �� samt��u sem menn hafa s�nt; eitthva� stigvaxandi; eitthva� sem m�r finnst a� geta or�i� meira en bara bla�ra sem s��an lekur �r sm�tt og sm�tt og allir gleyma.
Eitthva� afl sem h�fst eins og rennandi bergvatns� sem sem rann lygn �fram en � einstaka sta� myndu�ust fl��ir og straumar. Sm�tt og sm�tt j�kst � og straumurinn j�st og yfir fl��irnar fossa�i straumhratt vatni� me� krafti. �essi t�ra � hefur me� hverri vikkunni vaxi� jafnt og ��tt en menn hafa ekki endilega s�� v�xtinn dag fr� degi.
M�r segir svo hugur a� br�tt ver�i �in a� st�rflj�ti sem li�ast �fram �n �ess a� vi� ver�um endilega v�r vi� strauminn undir ni�ri. Og �egar svo ver�ur komi� getur enginn l�tist lengur; ef ekkert ver�ur a� gert �� fer flj�ta yfir bakka og r��amenn ganga ekki �urrum f�tum lengur; ef �eir �tla ekki a� drukkna � straum�ungu flj�tinu ver�a �eir a� taka til f�tanna e�a gera r��stafanir til hemja vatnsflauminn og finna honum annan farveg. �eir geta ekki einu sinni hlaupi� n�gilega hratt svo straumurinn hrifsi �� ekki til s�n.
�ess vegna �tti r�kisstj�rn �essa lands ekki s��ar en n�na � dag a� huga a� stigmanandi vextinum � �nni og hefja �egar � sta� a�ger�ir til a� koma � veg fyrir �au �sk�p sem �a� kann a� hafa f�r me� s�r �egar st�rflj�t fl�tur yfir af �gnar�unga og eirir engu.
�g veit ekki hvort menn �tta sig � saml�kingu minni e�a hvort h�n er svo ruglingsleg a� a�eins �g finn hana � brj�sti m�nu en get ekki mi�la� �eim tilfinningum sem me� m�r b�rast.
Sagan hefur sagt okkur a� �egar allir leggjast � eitt; heil �j�� sameinast, standast engin �fl �ungan og �r�stinginn� sem myndast me� samst��unni. M�r ver�ur � �v� sambandi hugsa� til Berl�nar fyrir 17-18 �rum �egar h�gt og r�lega l�till l�kur var� a� st�rflj�ti sem braut a� lokum ni�ur heljarsterkann vegg sem skildi a� �j�� � einu og� sama landinu.
�egar fyrsti ma�urinn st�kk upp og fjarl�g�i a�eins einn stein �r m�rnum hr��ilega sem klauf �j��ina, var� ekki aftur sn�i�. S� samsta�a sem �j�verjar s�ndu me� �v� a�eins a� safnast saman og virkja �annig kraftinn sem leiddist �r l��ingi �egar heil �j�� hugsar � takt og tekur sama h�ndum bl�s okkur byr � brj�sti.
Vi� vitum a� �a� afl sem beint er � einn og sama farveginn brj�ta valdamenn ekki svo glatt aftur. Okkur �slendingum hefur ekki farist �a� vel a� sameinast af heilum hug; oftar er hver h�ndin upp � m�ti� annarri. En � brj�sti manna b�rist von n�na. S� t�mi er kominn a� vi� l��um ekki lengur �a� vir�ingaleysi sem okkur hefur veri� s�nt af framm�m�nnum og p�lit�kusum. Atbur�arr�s tveggja s��ustu m�na�a var korni� sem fyllti m�linn. N� ver�ur ekki aftur sn�i� og �eir sem ekki skilja hva� f�lk er eiginlega a� meina me� �tifundum og borgarafundum �urfa ekki a� l�ta sig dreyma um a� vi� vi� hunskumst heim a� lokum me� skotti� � milli lappanna, �r�tt fyrir a� upp � okkur ver�i stungin einhver d�san og �llu f�gru lofa� � framhaldinu. Vi� h�fum misst �a� litla traust sem vi� h�f�um � stj�rnm�lam�nnum og fj�rm�lael�tunni.
�g finn fyrir breyttu hugarfari hvar sem �g kem, �g heyri �a� � �yt vindsins, finn me� kuldahrollinum sem hellist yfir mig og stingur inn a� beini a� eitthva� s� a� gerast � hugum manna; a� andr�mslofti� s� me� ��rum h�tti en �g minnist s��ustu 40 �r.�
�a� er f�lki�, bara vi�, almenningur � landinu sem erum a� breytast; vi� erum rei�ub�in til a� virkja kraftinn sem til er � �essari �j��. Lu�rur og lyddur geta ekki logi� a� okkur enda sj�um vi� hvernig nefi� � �eim lengist vi� hvert or�, en �eir standa svo fjarri f�lkinu landinu a� �eir heyra ekki einu sinni �egar kalla� er til �eirra. �eir hafa ekki hugmynd um neitt og halda a� vi� sj�um ekki � �eim nefi� e�a okkur s� bara alveg sama.
Lygin er �eim or�in svo t�m a� �eir lj�ga me�vita�ir um a� auglj�st er a� hvert mannsbarn s�r � gegnum lygavefinn. Og svo� held �g a� �eir viti hreint ekki alltaf hven�r �eir lj�ga e�a hven�r �eir segja satt.
Hugsunarskekkjan er a� gera greinamun � hv�tri lygi og svartri. En lygi getur aldrei or�i� anna� en lygi, hva�a litum sem menn kj�sa a� velja lygavefnum sem �eir spinna. Sannleikur og hei�arleiki er �a� sem �essi �j�� er a� �tta sig � a� aldrei hefur veri� virt af r��am�nnum og almenningur er or�ins svo vanur lyginni a� vi� gerum r�� fyrir henni �egar r��amenn opna munninn. Og �a� sem verst er; vi� erum sj�lf smitu� af �essari s�mu pest; a� �a� s� � lagi a� lj�ga, sv�kja og pretta, svo lengi sem �a� kemur ekki upp um okkur. "L�glegt en si�laust", eins og Vilmundur heitinn kalla�i �a� fyrir 25-30 �rum. �a� hefur ekkert breyst s��an, nema s��ur s�.
Borgarafundurinn sem ver�ur klukkan 15:00 � dag tr�i �g a� muni s�na svo ekki ver�i um a� villst a� �j��in hefur fengi� n�g. Hefur engu a� tapa en allt a� vinna. �i� sem seti� hafi� hj�, en vilja� vera me�, l�ti� ver�a a� �v� � dag a� leggja ni�ur vinnu klukkan �rj� og sameinast � fri�samlegum m�tm�lum en sterkum og �hrifar�kum. �v� fleiri sem vi� erum �v� meiri styrkur og veikir um lei� m�tst��una. R�sum upp; vi� �urfum ekki anna� en bara a� sj�st, �g �� og og hinir. Saman komin ver�um vi� a� mannmerg�.
�
a� flj�ti.�
Flokkur: Stj�rnm�l og samf�lag | Breytt s.d. kl. 10:47 | Facebook
Athugasemdir
Heyr heyr..miki� var upplyftandi a� lesa �essa f�rslu �ina forvitna bla�akona. �g ver� a� vi�urkenna a� �g ver� svol�ti� l�in �essa dagana eftir mikil m�tm�li og borgarafundi og finnst stundum ekkert �okast. En n� s� �g �etta �r�uv�si og m�ti me� bjarts�ni � Arnarh�l � dag.� Takk takk!!!
Katr�n Sn�h�lm Baldursd�ttir, 1.12.2008 kl. 11:03
B�ta vi� athugasemd [Innskr�ning]
Ekki er lengur h�gt a� skrifa athugasemdir vi� f�rsluna, �ar sem t�mam�rk � athugasemdir eru li�in.