Države SAD
Države SAD su administrativne jedinice SAD. Ima ih 50 i one dele suverenitet sa federalnom vladom. Zbog ovakve podele suvereniteta, jedan Amerikanac je građanin i cele savezne države i države članice iz koje potiče. Državljanstvo države članice je fleksibilno i nije potrebno odobrenje vlade da se menja boravište između država (sa izuzetkom osuđenika na uslovnoj slobodi).
Ustav SAD raspoređuje vlast između ova dva nivoa uprave. Usvajanjem ustava građani država članica su preneli neka ograničena prava sa svojih država na federalnu vladu. Po 10. amandmanu na Ustav SAD, države članice ili njeni građani su zadržali sva ovlašćenja koja nisu prosleđena vladi SAD niti ograničena državama članicama. Resori javne sigurnosti (u smislu borbe protiv kriminala), obrazovanje, zdravstvo, saobraćaj i infrastruktura se prvenstveno smatraju odgovornostima država članica, mada danas federalne institucije utiču kroz finansiranje i regulaciju. Ustav SAD se tokom svog postojanja menjao, kao i tumačenja i primena njegovih članova. Opšta tendencija je prema centralizaciji, čime federalna vlada igra mnogo značajniju ulogu nego nekada.
Kongres SAD može prihvatiti nove države članice na jednakoj osnovi sa postojećima. To je poslednji put urađeno 1959. godine. Ustav SAD ne govori da li države članice imaju pravo da jednostrano otcepe od SAD, ali je Vrhovni sud SAD presudio da je secesija neustavna, što je delimično posledica Američkog građanskog rata.
Spisak država
[uredi | uredi izvor]| Naziv | Engleski naziv | IPA zapis | Pošt. skraćenica | Zastava | Datum | Stanovništvo (2009) | Glavni grad | Najveći grad |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Ajdaho | Idaho | /ˈaɪdəhoʊ/ | ID | 
|
3. jul 1890. | 1.545.801 | Bojzi | Bojzi |
| Ajova | Iowa | /ˈaɪ.ɵwə/ | IA | 
|
28. decembar 1846. | 3.007.856 | De Mojn | De Mojn |
| Alabama | Alabama | /ˌæləˈbæmə/ | AL | 
|
14. decembar 1819. | 4.708.708 | Montgomeri | Bermingham |
| Aljaska | Alaska | /əˈlæskə/ | AK | 
|
3. januar 1959. | 698.473 | Džuno | Enkoridž |
| Arizona | Arizona | /ˌær |
AZ | 
|
14. februar 1912. | 6.595.778 | Finiks | Finiks |
| Arkanzas | Arkansas | /ˈɑrkənsɔː/ | AR | 
|
15. jun 1836. | 2.889.450 | Litl Rok | Litl Rok |
| Vajoming | Wyoming | /waɪˈoʊmɪŋ/ | WY | 
|
10. jul 1890. | 544.270 | Šajen | Šajen |
| Vašington | Washington | /ˈwɒʃɪŋtən/ | WA | 
|
11. novembar 1889. | 6.664.195 | Olimpija | Sijetl |
| Vermont | Vermont | /vərˈmɒnt/ | VT | 
|
4. mart 1791. | 621.760 | Montpilijer | Berlington |
| Virdžinija | Virginia | /vərˈdʒɪnjə/ | VA | 
|
25. jun 1788. | 7.882.590 | Ričmond | Virdžinija Bič |
| Viskonsin | Wisconsin | /wɪsˈkɒns |
WI | 
|
29. maj 1848. | 5.654.774 | Medison | Milvoki |
| Delaver | Delaware | /ˈdɛləwɛər/ | DE | 
|
7. decembar 1787. | 885.122 | Dover | Vilmington |
| Zapadna Virdžinija | West Virginia | /ˌwɛst vərˈdʒɪnjə/ | WV | 
|
20. jun 1863. | 1.819.777 | Čarlston | Čarlston |
| Ilinois | Illinois | /ɪl |
IL | 
|
3. decembar 1818. | 12.910.409 | Springfild | Čikago |
| Indijana | Indiana | /ˌɪndiˈænə/ | IN | 
|
11. decembar 1816. | 6.423.113 | Indijanapolis | Indijanapolis |
| Južna Dakota | South Dakota | /ˌsaʊθ dəˈkoʊtə/ | SD | 
|
2. novembar 1889. | 812.383 | Pir | Su Fols |
| Južna Karolina | South Carolina | /ˌsaʊθ kærəˈlaɪnə/ | SC | 
|
23. maj 1788. | 4.561.242 | Kolumbija | Kolumbija |
| Juta | Utah | /ˈjuːtɔː/ | UT | 
|
4. januar 1896. | 2.784.572 | Solt Lejk Siti | Solt Lejk Siti |
| Kalifornija | California | /ˌkæl |
CA | 
|
9. septembar 1850. | 36.961.664 | Sakramento | Los Anđeles |
| Kanzas | Kansas | /ˈkænzəs/ | KS | 
|
29. januar 1861. | 2.818.747 | Topika | Vičita |
| Kentaki | Kentucky | /k |
KY | 
|
1. jun 1792. | 4.314.113 | Frankfort | Luivil |
| Kolorado | Colorado | /ˌkɒləˈrædoʊ/ | CO | 
|
1. avgust 1876. | 5.024.748 | Denver | Denver |
| Konektikat | Connecticut | /kəˈnɛt |
CT | 
|
9. januar 1788. | 3.518.288 | Hartford | Bridžport |
| Luizijana | Louisiana | /luːˌiːziˈænə/ | LA | 
|
30. april 1812. | 4.492.076 | Baton Ruž | Nju Orleans |
| Masačusets | Massachusetts | /ˌmæsəˈtʃuːs |
MA | 
|
6. februar 1788. | 6.593.587 | Boston | Boston |
| Mejn | Maine | /ˈmeɪn/ | ME | 
|
15. mart 1820. | 1.318.301 | Ogasta | Portland |
| Merilend | Maryland | /ˈmɛrələnd/ | MD | 
|
28. april 1788. | 5.699.478 | Anapolis | Baltimor |
| Minesota | Minnesota | /ˌmɪn |
MN | 
|
11. maj 1858. | 5.266.214 | Sent Pol | Mineapolis |
| Misisipi | Mississippi | /ˌmɪs |
MS | 
|
10. decembar 1817. | 2.951.996 | Džekson | Džekson |
| Misuri | Missouri | /m |
MO | 
|
10. avgust 1821. | 5.987.580 | Džeferson Siti | Kanzas Siti |
| Mičigen | Michigan | /ˈmɪʃ |
MI | 
|
26. januar 1837. | 9.969.727 | Lensing | Detroit |
| Montana | Montana | /mɒnˈtænə/ | MT | 
|
8. novembar 1889. | 974.989 | Helena | Bilings |
| Nebraska | Nebraska | /nəˈbræskə/ | NE | 
|
1. mart 1867. | 1.796.619 | Linkoln | Omaha |
| Nevada | Nevada | /nəˈvædə/ | NV | 
|
31. oktobar 1864. | 2.643.085 | Karson Siti | Las Vegas |
| Nju Meksiko | New Mexico | /nuː ˈmɛks |
NM | 
|
6. januar 1912. | 2.009.671 | Santa Fe | Albukerki |
| Nju Hempšir | New Hampshire | /nuː ˈhæmpʃər/ | NH | 
|
21. jun 1788. | 1.324.575 | Konkord | Mančester |
| Nju Džerzi | New Jersey | /nuː ˈdʒɜrzi/ | NJ | 
|
18. decembar 1787. | 8.707.739 | Trenton | Njuark |
| Njujork | New York | /nuː ˈjɔrk/ | NY | 
|
26. jul 1788. | 19.541.453 | Olbani | Njujork |
| Oklahoma | Oklahoma | /ˌoʊkləˈhoʊmə/ | OK | 
|
16. novembar 1907. | 3.687.050 | Oklahoma Siti | Oklahoma Siti |
| Oregon | Oregon | /ˈɒr |
OR | 
|
14. februar 1859. | 3.825.657 | Sejlem | Portland |
| Ohajo | Ohio | /ɵˈhaɪ.oʊ/ | OH | 
|
1. mart 1803. | 11.542.645 | Kolambus | Kolambus |
| Pensilvanija | Pennsylvania | /ˌpɛns |
PA | 
|
12. decembar 1787. | 12.604.767 | Harisburg | Filadelfija |
| Roud Ajland | Rhode Island | /rɵˈdaɪlənd/ | RI | 
|
29. maj 1790. | 1.053.209 | Providens | Providens |
| Severna Dakota | North Dakota | /ˌnɔrθ dəˈkoʊtə/ | ND | 
|
2. novembar 1889. | 646.844 | Bizmark | Fargo |
| Severna Karolina | North Carolina | /ˌnɔrθ kærəˈlaɪnə/ | NC | 
|
21. novembar 1789. | 9.380.884 | Rali | Šarlot |
| Teksas | Texas | /ˈtɛksəs/ | TX | 
|
29. decembar 1845. | 24.782.302 | Ostin | Hjuston |
| Tenesi | Tennessee | /ˌtɛn |
TN | 
|
1. jun 1796. | 6.296.254 | Nešvil | Memfis |
| Florida | Florida | /ˈflɒr |
FL | 
|
3. mart 1845. | 18.537.969 | Talahasi | Džeksonvil |
| Havaji | Hawaii | /həˈwaɪ.iː/ | HI | 
|
21. avgust 1959. | 1.295.178 | Honolulu | Honolulu |
| Džordžija | Georgia | /ˈdʒɔrdʒə/ | GA | 
|
2. januar 1788. | 9.829.211 | Atlanta | Atlanta |
Vidi još
[uredi | uredi izvor]Napomene
[uredi | uredi izvor]- ^ Aljaska i Havaji su prikazani u drugačijim razmerama; Aleutska ostrva i nenaseljena severozapadna Havajska ostrva su izostavljena sa karte.
| Međunarodne | |
|---|---|
| Državne | |
| Ostale | |
.svg){kind=small}
