8.2.2012 | 23:27
N� stj�rnm�lasamt�k ver�a til - n�nari uppl�singar
� heimas��u Hreyfingarinnar m� lesa eftirfarandi:
Fulltr�ar Hreyfingarinnar hafa a� undanf�rnu s�tt fundi �ar sem r�tt hefur veri� um myndun n�s samstarfsvettvangs um frambo� til n�stu Al�ingiskosninga til a� hrinda br�num hagsmunam�lum almennings � framkv�md.
Vi�r��urnar hafa leitt til �ess a� klukkan 12 �ann 12. febr�ar 2012 er fyrirhuga� a� hefja stofnferli n�rra stj�rnm�lasamtaka.� Fundurinn, sem er �llum opinn, fer fram � Grasr�tarmi�st��inni, Brautarholti 4, 105 Reykjav�k.
Fyrir fundinum liggja dr�g a� l�gum hins n�ja f�lags og dr�g a� kjarnastefnu. Fundarg�gnin eru a�gengileg � netinu:
Dr�g a� l�gum
https://docs.google.com/document/d/1JPSBP-pB-KBpwP3zxI0K1ZDmpNtFpVo_baRwpLwbI-8/edit?ndplr=1
Dr�g a� kjarnastefnu
https://docs.google.com/document/d/1mADcrTqMByI5dstKCStdZLieQLnO672JgtjnOAZ7gFQ/edit?hl=en_US
Meginverkefni fundarins ver�ur a� m�ta lokadr�g a� ofangreindum skj�lum sem l�g� ver�i fyrir framhaldsstofnfund sem �forma� er a� halda � jafnd�grum a� vori, � kringum 20. mars.� Einnig a� velja br��abirg�aframkv�mdar�� sem taki vi� keflinu fram a� s��ari stofnfundi.� Opna� ver�ur fyrir stofnf�lagatal og kalla� eftir till�gum a� n�fnum � hi� n�ja f�lag.
Allir �hugasamir um framgang �essa m�ls eru hvattir til a� m�ta � fundinn �ann 12. febr�ar n�stkomandi.�
H�gt er a� senda �bendingar og breytingartill�gur �: [email protected]
F�sb�kars��a n�rra st�rnm�lasamtaka
https://www.facebook.com/pages/N%C3%BD-stj%C3%B3rnm%C3%A1lasamt%C3%B6k/342658765765560?ref=ts
Stutt � stofnun Brei�fylkingar | |
Tilkynna um �vi�eigandi tengingu vi� fr�tt |
Bloggar | Sl�� | Facebook | Athugasemdir (7)
29.8.2011 | 13:06
N�tt�ruau�lindir � �j��areigu
Fregnir af samningi um kaup K�nverjans Huang Nubo � Gr�msst��um � Fj�llum hafa vaki� marga til umhugsunar. J�r�in�� vatnsr�ttindi a� J�kuls� � Fj�llum en einnig hefur komi� upp a� �ar m�tti m�gulega bora ni�ur � jar�varma.
Spurningarnar sem sv�fa yfir v�tnum �essa daganna l�ta me�al annars a� eignarhaldi � au�lindum.� Viljum vi� a� einkaa�ilar eigi au�lindir og n�ti ��r?� Og skiptir �j��erni eigandans �� einhverju m�li � �v� sambandi?
Stefna Hreyfingarinnar � �essum�m�laflokki er hvorki�fl�kin n� sett fram � l�ngu m�li.� H�n er engu a� s��ur sk�r:
,,Allar n�tt�ruau�lindir sem tilheyra �slenskri l�gs�gu, � lofti, l��i og legi, ver�i � �j��areigu. �heimilt ver�i a� framleigja au�lindir nema t�mabundi� og �� a�eins me� vi�urkenndum gagns�jum a�fer�um �ar sem fyllsta jafnr��is og ar�s ver�i g�tt."
Frumvarp Hreyfingarinnar um stj�rn fiskvei�a, �ri�ja lei�in,�er svo til merkis um�hvernig �tf�ra megi �essa stefnu.
� �essari umr��u er�forvitnilegt a� horfa til �ess sem segir � frumvarpi stj�rnlagar��s um au�lindir:
,,Au�lindir � n�tt�ru �slands, sem ekki eru � einkaeigu, eru sameiginleg og �varandi eign �j��arinnar. Enginn getur fengi� au�lindirnar, e�a r�ttindi tengd �eim, til eignar e�a varanlegra afnota og aldrei m� selja ��r e�a ve�setja." (feitletrun m�n)
�h�tt er a� fullyr�a a� Hreyfingin vilji ganga lengra en stj�rnlagar�� �ar sem stj�rnlagar�� dregur l�nuna vi� ��r au�lindir sem ekki eru � einkaeigu � me�an Hreyfingin vill ��r allar � �j��areign.
Bloggar | Breytt s.d. kl. 13:09 | Sl�� | Facebook | Athugasemdir (7)
25.8.2011 | 08:22
Raund�mi vegna kv�rtunar HH
�� nokkur umr��a hefur skapast um kv�rtun Hagsmunasamtaka heimilanna til umbo�smanns Al�ingis var�andi innheimtu ver�trygg�ra l�na.� � l�gfr��i�liti sem samt�kin hafa lagt til grundvallar kemur fram a� svo vir�ist sem regluger� s� sem Se�labankinn hefur gefi� �t og l�nastofnanir sty�jast vi� �egar kemur a� innheimtu ver�trygg�ra l�na skorti lagasto�.
� gildandi l�gum um vexti og ver�tryggingu nr. 38/2001 segir � 13. gr. :
�kv��i �essa kafla gilda um skuldbindingar sem var�a sparif� og l�nsf� � �slenskum kr�num �ar sem skuldari lofar a� grei�a peninga og �ar sem umsami� e�a �skili� er a� grei�slurnar skuli ver�trygg�ar. Me� ver�tryggingu er � �essum kafla �tt vi� breytingu � hlutfalli vi� innlenda ver�v�sit�lu."
� reglum Se�labankans nr. 492/2001 segir:
III. Ver�trygg� �tl�n.
4. gr.
Ver�trygging l�ns me� �kv��i um a� h�fu�st�ll �ess mi�ist vi� v�sit�lu neysluver�s er �v� a�eins heimil a� l�ni� s� til fimm �ra hi� minnsta.� H�fu�st�ll l�ns breytist � hlutfalli vi� breytingar � v�sit�lu neysluver�s fr� grunnv�sit�lu til fyrsta gjalddaga og s��an � hlutfalli vi� breytingar � v�sit�lunni milli gjalddaga. Skal h�fu�st�ll l�ns breytast � hverjum gjalddaga, ��ur en vextir og afborgun eru reiknu� �t."
� l�gfr��i�litinu er raki� hva� felst � hugtakinu grei�slur, en skv. �litinu eru grei�slur afborganir af h�fu�st�l og vextir.� �a� er ni�ursta�a l�gfr��i�litsins a� heimild s� fyrir �v� � l�gum a� ver�b�ta grei�slur en lagaheimild skorti fyrir ver�b�taf�rslu h�fu�st�lsins eins og reglur Se�labankans segja til um.
�hrifin af �v� a� ver�b�ta h�fu�st�linn, en ekki bara afborganir og vexti, eru gr��arleg �egar kemur a� heildarendurgrei�slu l�nsins vegna �ess a� ver�b�tur � h�fu�st�l koma ekki til grei�slu jafn��um � hverjum gjalddaga, heldur b�tast vi� h�fu�st�linn og taka � sig ver�b�tur og vexti � hverjum gjalddaga.� �annig ver�a til margfeldis�hrif og h�fu�st�ll skuldarinnar bl�s �t.
�g t�k til sko�unar grei�sluse�la � ver�trygg�u jafngrei�slul�ni sem teki� var 6. n�vember 2003.� L�ni� ber 5,6% vexti � �ri og st�� VNV � 229 vi� l�nt�ku.� L�ni� var ekki �kja h�tt, kr. 1.400.000,-� En �a� er kannski vegna �ess a� t�lurnar eru ekki svo h�ar a� ��gilegt er a� sty�jast vi� ��r til �tsk�ringar � �v� sem raunverulega gerist (VNV h�kka�i �r 229 � 229,3 milli gjalddaga):
1. gjalddagi | � | � |
Eftirst��var � gjalddaga | 1.400.000 | � |
Ver�b�tur � eftirst��var | 1.834 | � |
Afborgun af h�fu�st�l | � | 1.503 |
Ver�b�tur � afborgun | � | 2 |
Vextir (� 25 daga) | � | 5.444 |
Ver�b�tur � vexti | � | 7 |
Se�ilgjald | � | 250 |
Til grei�slu | � | 7.206 |
� | � | � |
Eftirst��var eftir grei�slu | 1.400.328 | � |
�
� fyrsta lagi reiknar l�nveitandi �t ver�b�tur � h�fu�st�l.� S� a�fer�afr��i sem notu� er byggir � �v� a� m�la breytingar � v�sit�lu neysluver�s � milli gjalddaga og margfalda svo �� hlutfallslegu breytingu me� h�fu�st�l.� Ver�b�tur � h�fu�st�l koma ekki til grei�lsu � gjalddaga heldur f�rast � h�fu�st�linn og mynda �annig n�jan og brei�ari stofn til �treikninga ver�b�ta, afborgana og vaxta � n�sta gjalddaga og svo koll af kolli.[1] �essi a�ger� � s�r ekki lagasto� samkv�mt l�gfr��i�litinu.
�v� n�st er reiknu� �t afborgun af h�fu�st�l og ver�b�tur � afborgun.� �ar sem um er a� r��a jafngrei�slul�n (annuitet) liggja nokku� fl�knir �treikningar a� baki �v� hver afborgunin er.� Sko�a m� �etta svar � v�sindavefnum til a� �tta sig betur � muninum � jafngrei�slul�ni og l�ni me� j�fnum afborgunum af h�fu�st�l.� Til a� reikna �t ver�b�tur � afborgun er ekki stu�st vi� hlutfallslega breytingar � v�sit�lu milli gjalddaga heldur fr� l�nt�kudegi og til gjalddaga.� �annig m�tti segja a� h�fu�st�llin s� de facto ver�b�ttur jafn��um og hann er greiddur til baka.�
A� lokum eru �treikna�ir vextir og ver�b�tur � vexti.� Til a� reikna �t vexti er vaxtapr�sentan margf�ldu� me� h�fu�st�lnum og �annig fundnir �t �rsvextir � kr�num.� �eirri upph�� er svo deilt � 360 til a� finna �t vexti per dag.� S� upph�� er margf�ldu� me� dagafj�ldanum sem um r��ir � hverjum gjalddaga.� Til a� reikna �t ver�b�tur � vexti er stu�st vi� hlutfallsegar breytingar � v�sit�lu milli gjalddaga.
Ef ver�b�taf�rsla h�fu�st�lsins f�ri ekki fram v�ru eftirst��var eftir grei�slu 1. gjalddaga kr. 1.398.407,- en ekki kr. 1.400.328,-� H�fu�st�llinn myndi l�kka milli gjalddaga en ekki h�kka.� Samkv�mt l�gfr��i�litinu er �a� l�ka �tlun l�ggjafans:
Vi� sta�grei�slu ver�b�tanna f�rast ver�b�tur ekki � h�fu�st�linn �ar sem �a� er grei�slan sem er ver�b�tt og h�n er greidd. Eftir stendur h�fu�st�ll a� fr�dreginni afborgun sem felur � s�r jafngrei�slu � h�fu�st�lnum auk grei�slu ver�b�ta � hverja afborgun og vexti og ver�b�tur � vexti. �a� er s� lei� sem h�r er haldi� fram a� l�ggjafinn gerir r�� fyrir a� farin s� me� grei�slu ver�b�ta � grei�slu l�ns b��i � afborganir og vexti."
N�sti gjalddagi l�tur svona �t (VNV h�kka�i �r 229,3 � 230 milli gjalddaga):
2. gjalddagi | � | � |
Eftirst��var � gjalddaga | 1.400.328 | � |
Ver�b�tur � eftirst��var | 4.275 | � |
Afborgun af h�fu�st�l | � | 1.511 |
Ver�b�tur � afborgun | � | 6 |
Vextir (� 31 dag) | � | 6.535 |
Ver�b�tur � vexti | � | 20 |
Se�ilgjald | � | 250 |
Til grei�slu | � | 8.322 |
� | � | � |
Eftirst��var eftir grei�slu | 1.403.086 | � |
�
Ofangreint d�mi s�nir gl�gglega virkni margfeldis�hrifanna �egar ver�b�tur hla�ast m�na�arlega utan � h�fu�st�l.� �annig ver�ur � raun til n�tt l�n � hverjum m�nu�i eins og raki� er � l�gfr��i�litinu sem �g l�t fylgja me� f�rslunni.
�
��
[1] Eftirst��var � gjalddaga + ver�b�tur � h�fu�st�l - afborgun af h�fu�st�l eru kr. 1.400.331.� Eftirst��var eftir grei�slu eru kr. 1.400.328 me� verb�tum.� �arna munar 3 kr�num.
Bloggar | Breytt s.d. kl. 08:27 | Sl�� | Facebook | Athugasemdir (6)
24.8.2011 | 15:04
Snj�bolta�hrifin
Valgar�ur Gu�j�nsson fullyr�ir � n�justu bloggf�rslu sinni a� m�lflutningur Hagsmunasamtaka heimilanna standist ekki sko�un ��ekki s� gott a� segja � hverju feillinn liggi � �treikningi samtakanna, svo �g�sty�jist vi� hans�or�.
�g setti �v��inn svohlj��andi athugasemd:
M�lflutningur HH byggir � l�gfr��i�liti, ekki �treikningum.
� �v� segir a� lagasto� skorti fyrir �v� a� ver�b�ta h�fu�st�l/eftirst��var l�na. Hinsvegar s� heimilt a� ver�b�ta grei�slur. � �v� sambandi eru grei�slur skilgreindar sem afborgun + vextir.
Eins og ver�trygg� l�n eru innheimt ver�b�tir l�nveitandinn fyrst eftirst��varnar/h�fu�st�linn, �� afborgunina og loks vextina.
Samk�mt l�gfr��i�litinu m� ekki ver�b�ta eftirst��varnar/h�fu�st�linn. Bara afborgunina og vextina. (Afborgunin er �� hluti af h�fu�st�lnum �annig a� s� hluti h�fu�st�lsins er de facto ver�b�ttur � hverjum gjalddaga fyrir sig sem hluti af grei�slunni. Og �a� m� skv. l�gfr��i�litinu.)
Hluti af �essum ver�b�tum sem reikna�ar eru � h�fu�st�l, afborgun og vexti kemur aftur � m�ti ekki til grei�slu � hverjum gjalddaga heldur f�rist � eftirst��var l�nsins fyrir n�sta gjalddaga. �annig ver�a til vi�b�tarl�n og margfeldis�hrif eins og snj�lbolti � fullri fer� sem s�fellt hle�ur utan � sig.
�ann 17. j�n� 2011 ger�i �g tilraun til a� �tsk�ra �etta � f�rslu h�r � �essu bloggi.� F�rslan er h�r: http://tbs.blog.is/blog/tbs/entry/1174485/
L�gfr��i�liti� er tengt vi� f�rsluna.
Bloggar | Breytt s.d. kl. 15:18 | Sl�� | Facebook | Athugasemdir (23)
16.8.2011 | 19:57
Ver�tryggingin �l�gleg svikamylla?
�ann 17. j�n� s��astli�inn birti �g f�rslu undir nafninu ,,Ver�ryggingin �l�gleg svikamylla?"� F�rslan byggir � grei�sluse�li fyrir gjalddaga � ver�trygg�u l�ni.� � f�rslunni er �tsk�rt hvernig l�nveitandi �r�ver�b�tir l�ni� � hverjum gjalddaga.� � fyrsta lagi er h�fu�st�llin ver�b�ttur, � annan sta� er grei�sla af h�fu�st�l ver�b�tt og � �ri�ja lagi eru vextir ver�b�ttir.� � framhaldi er ger�ur samanbur�ur � heildarendurgrei�slu ver�trygg�s l�ns annars vegar og �ver�trygg�s l�ns hins vegar.� � restina er �eirri spurningu velt upp hvort s� a�fer�afr��i sem fj�rm�lafyrirt�ki vi�hafi vi� innheimtu ver�trygg�ra l�na standist l�g.
F�rslan er h�r: http://tbs.blog.is/blog/tbs/entry/1174485/
Umbo�sma�ur kannar �treikninga | |
Tilkynna um �vi�eigandi tengingu vi� fr�tt |
Bloggar | Sl�� | Facebook | Athugasemdir (2)
10.8.2011 | 22:01
Massive Attack og �eir�irnar � Englandi
� facebook s��u hlj�msveitarinnar Massive Attack hafa skapast miklar umr��ur � kj�lfar �eirra or�a sem l�tin voru falla � nafni sveitarinnar um �eir�irnar � Englandi.� F�rslan er eftirfarandi:
,,In context with the complicit support of the government, the banks looted the nation's wealth while destroying countless small businesses and brought the whole economy to its knees in a covert, clean manner, rather like organised crime.
Our reaction was to march and wave banners and then bail them out. These kids would have to riot and steal every night for a year to run up a bill equivalent to the value of non-paid tax big business has 'avoided' out of the economy this year alone.
They may not articulate their grievances like the politicians that condemn them but this is absolutely political. As for the 'mindless violence'... is there anything more mindless than the British taxpayer quietly paying back the debts of others while contributing bullets to conflicts that we have absolutely no understanding of?
It's mad, sad and scary when we have to take to the streets to defend our homes and businesses from angry thieving kids, but where are the police and what justice is ever done when the mob is dressed in pin stripe."
Fl�mdu ��j��al�� � brott | |
Tilkynna um �vi�eigandi tengingu vi� fr�tt |
Bloggar | Breytt s.d. kl. 22:05 | Sl�� | Facebook | Athugasemdir (1)
6.8.2011 | 23:04
Einkav��ingarstefna �rna P�ls
� Fr�ttabla�inu � dag er�vi�tal vi� �rna P�l �rnason, efnahags- og vi�skiptar��herra.� �rni P�ll�vill f�kka verkefnum r�kisins � hagr��ingarskyni.� Vi�tali� er birt � vef V�sis.� � �v� segir m.a.:
,,�rni P�ll segir hlutverk r�kisins a� sinna �kve�num kjarnaverkefnum. ��rum m�lum eigi a� �tvista og koma � marka�. Markmi�i� s� a� halda g��ri �j�nustu og helst a� h�n ver�i betri. Umfang rekstrarins �urfi a� endurhugsa og �a� hva� hann kosti."� �
V�sir hefur svo or�r�tt eftir �rna P�li:�
�a� eru margar lei�ir til og vi� �urfum a� velta �llu fyrir okkur. �arf r�ki� a� vinna �ll verkefni sem �a� sinnir � dag? Vi� �urfum a� sko�a hverju v�ri betur fyrir komi� annars sta�ar. � �v� felast einnig t�kif�ri. Vi� getum til a� mynda stutt vi� atvinnul�fi� me� �v� a� fela �v� a� sinna sto�- og t�kni�j�nustu. R�ki� er a� sinna uppl�singat�kni me� eigin starfsf�lki. Er �a� endilega besta lei�in? Vi� getum b�i� til fj�lbreyttari �j�nustumarka� me� �v� a� r�ki� skilgreini �au verkefni sem �a� vinnur sj�lft og kaupi s��an �� �j�nustu sem �arf a� auki.
A� skilgreina hlutverk og verkefni�r�kisins � s�breytilegum heimi hl�tur a� vera umr��a sem aldrei tekur enda.� � �v� lj�si ber a�taka vel � �a� frumkv��i sem r��herra tekur me� �v� a� hefja �essa umr��u n�.�
Hitt er anna� m�l hvort einkav��ing af �v� tagi sem r��herra kallar eftir s� til �ess fallin leysa fj�rhagsvanda r�kisins.� Af hverju a� b�a til einn millili�inn � vi�b�t sem �arf a� f� sitt?� Og ef�annar a�ili getur � raun gert �etta fyrir minni pening en r�ki� borgar � dag, af hverju getur r�ki� �� ekki teki� upp��d�rari vinnubr�g� sj�lft?
A� hve�miklu leyti er s� �j�nustumarka�ur sem �rni P�ll vill b�a til�um uppl�singat�kni��rf r�kisins s�rh�f�ur?� Hversu margir a�ilar myndu � endanum keppa um hituna?� Ekki �arf anna� en a�taka d�mi um�m�laleigu Finns Ing�lfssonar til a� skynja a� sporin hr��a.� �� kemur K�gunarm�li� flj�tlega upp � hugann svo ekki s� minnst �einkav��ingu bankanna.�
K�gun komst reyndar aftur � opinbera eigu � gegnum�Landsbankann eftir a� J�n �sgeir�og f�lagar voru b�nir a� taka sn�ning � f�laginu.� � dag er K�gun�hluti af Sk�rr sem er � eigu L�feyrissj��a�og Landsbankans.���etta er svo aftur forvitnilegt � �v� samhengi a�Sk�rr er skammst�fun fyrir gamla nafn�hins opinbera fyrirt�kis:�Sk�rsluv�lar r�kisins og�Reykjav�kurborgar.
�egar jafna�armenn r��a um�m�rkin � milli einkareksturs og r�kisreksturs m� alveg rifja upp Stefnuskr� �slenzkra jafna�armanna fr� 1915.� � henni segir:�
,,Atvinnurekstur, sem samkv�mt e�li s�nu, e�a � reynd, er einokun, rekist af Landsj��i, s�slu- e�a hreppaf�l�gum."
A� fort�� skal hyggja er framt�� skal byggja.��S� kollsteypa�samf�lagsins sem��fgamarka�shyggja��l af s�r kann a� vera�v�sbending um�mikilv�gi �eirra or�a.
Bloggar | Breytt 7.8.2011 kl. 23:31 | Sl�� | Facebook | Athugasemdir (5)
15.7.2011 | 23:32
Getur einhver svara� �essu?
� umr��um � facebook er �v� haldi� fram a� ERM II geti veri� endast�� fyrir �sland � gjaldmi�ilsm�lum.� �annig megi n� fram afn�mi ver�tryggingar.
Er �etta raunh�ft?
E�a �urfum vi� a� fara alla lei� yfir � evruna, ef vi� �tlum � anna� bor� inn � ESB?
�
Bloggar | Sl�� | Facebook | Athugasemdir (14)
15.7.2011 | 08:37
Skiptigengislei�
Hagsmunasamt�k heimilanna standa n� fyrir undirskriftas�fnun og krefjast afn�ms ver�tryggingar og almennra lei�r�ttinga l�na. �v� til �r�ttingar birta samt�kin umfj�llun um fj�rar mismunandi lei�ir a� �essu marki.� Ein af �eim lei�um sem um r��ir er kennd vi� skiptigengi.� En hva� felur s� lei� � s�r?� Eftirfarandi texti er fenginn a� l�ni hj� HH og �tsk�rir vonandi m�li�.
Skiptigengislei�
A�fer�in felur � s�r a� fj�rskuldbindingar � kr�num eru f�r�ar yfir � n�jan e�a annan gjaldmi�il � mismunandi gengi � �eim tilgangi a� endurreisa heimilin og hagkerfi�. �a� myndi lei�a til aukinnar velfer�ar � gj�rbreyttu efnahagsumhverfi og skapa t�kif�ri til a� lei�r�tta �� �sanngj�rnu eignauppt�ku sem �tt hefur s�r sta�.
Skiptigengislei�in hefur reynst vel til a� byggja upp �j��f�l�g a� n�ju eftir alvarleg �f�ll. �r�tt fyrir a� ekki s� um algerlega samb�rilegt �stand a� r��a og �ar sem �etta hefur veri� gert, eins og � ��skalandi, �� er �a� mat samtakanna a� �essi lei� s� jafn einf�ld og h�n er snj�ll. �a� er �v� kannski engin tilviljun a� �j��verjar hafi beitt henni � �r�gang, n� s��ast �egar ��sku r�kin sameinu�ust.
Kostir skiptigengislei�arinnar:
- Almenn skuldalei�r�tting treystir rekstrargrunn heimila og fyrirt�kja og hra�ar endurreisn.
- Samr�mist eignarr�ttar�kv��um stj�rnarskr�rinnar.
- Er �hrifar�kt og skj�tvirkt �rr��i sem r�kisstj�rnin getur au�veldlega beitt.
- Gerir ver�tryggingu ��arfa.
- Fj�rm�lakerfi� hreinsar �t eitra�ar og ver�lausar platkr�nur sem sitja eftir �r fro�uhagkerfinu.
- Svart f� og �v� sem skoti� hefur veri� undan leitar upp � yfirbor�i� �v� enginn vill sitja uppi me� gamlar �reltar og ver�lausar kr�nur.
Hagsmunasamt�k heimilanna taka ekki afst��u til �ess hva�a gjaldmi�ill yr�i fyrir valinu, �a� er p�lit�sk spurning sem stj�rnv�ld �urfa a� svara. Sem d�mi m�tti nefna n�ja �slenska kr�nu, evru, Bandar�kjadal, kanad�skan dal, norska kr�nu e�a jafnvel n�ja samnorr�na kr�nu.
Meira um skiptigengislei�
Til �ess m.a. a� �rl�g �j��arinnar � peningam�lum ver�i frekar � hennar eigin h�ndum, er nau�synlegt a� skipta um gjaldmi�il og gera �a� me� mismunandi gengi eftir �v� hvort um er a� r��a t.d. laun og l�gmarkssparna� e�a aflandskr�nur bygg�ar � falsver�m�tum.
A�ger�in �tti ekki a� taka nema nokkra daga og myndi fl�ta endurreisn �j��ar um m�rg �r.
Jafnhli�a uppt�ku n�s gjaldmi�ils ver�i gjaldeyrish�ft afnumin og ver�trygging � neytendal�n b�nnu� og � framhaldi ger� krafa um �byrga efnahagsstj�rn. �� yr�i a� b�a �annig um hn�tana a� au�velt v�ri fyrir �� l�ntakendur sem n� �egar eru me� ver�trygg� l�n a� grei�a �au upp me� n�jum l�num, e�a breyta �eim � �� veru sem lagt er til me� n�ju l�nakerfi, �n uppgrei�slu e�a stimpilgjalda.
Hugmyndin er ekki n� af n�linni og � s�r ford�mi erlendis fr�. Henni var til a� mynda �risvar hrint � framkv�md � ��skalandi � 20. �ld, n� s��ast vi� sameiningu ��skalands. �r�tt fyrir a� a�st��ur h�r � landi s�u ekki alveg samb�rilegar �v� sem �ar var telja samt�kin a� �essi lei� yr�i v�nleg til endurreisnar hagkerfisins.
� sinni einf�ldustu mynd felst hugmyndin � �v� a� eignir og skuldir eru f�r�ar yfir � annan gjaldmi�il � mismunandi gengi. Sem d�mi m�tti taka a� sm�rri fj�rh��ir, eins og laun og innist��ur upp a� �kve�nu marki f�ru yfir � genginu 1 � m�ti 1. �annig yr�u 100 ��sund � gamla kerfinu jafngildi 100 ��sund � �v� n�ja. St�rri skuldbindingar � bor� vi� h�sn��isl�n f�ru yfir � ��ru skiptigengi, til d�mis 1 � m�ti 0,6 - 0,7 (stu�ullinn myndi mi�ast vi� uppsafna�a ver�b�lgu fr� 2008 sem er n� um 34% fr� 1. jan�ar 2008). Ver�f�rslur opinberra skr�ninga, s.s. fasteignaskr�r � fasteignamati og brunab�tamati ver�i skipt � genginu 1 � m�ti 0,6 - 0,7. 20 millj�nir � gamla kerfinu yr�i �annig a� 14 millj�num � �v� n�ja. Me� �essu m�ti m�tti lei�r�tta fyrir �a� ver�b�lguskot sem var� vegna hrunsins og j�, afnema ver�tryggingu me� skj�tvirkri einskiptisa�ger�. �ess vegna telja Hagsmunasamt�k heimilanna skiptigengislei�ina f�ra.
Einf�ld sk�ring � vandam�lum hagkerfisins
Eitt af f�rnarl�mbum �slenskra vi�skiptah�tta � a�draganda bankahrunsins er �slenska kr�nan. Me� marka�smisnotkun banka og lykila�ila �slensks vi�skiptal�fs � b��i hlutabr�fa- og skuldabr�famarka�i, me� dyggri a�sto� peningaprentunar�hrifa almennrar ver�tryggingar og peningastefnu Se�labankans, var peningamagn � umfer� margfalda� � �runum 2001 til 2008.
Ekki reyndist innist��a fyrir �essari aukningu og m� segja a� me� �essu m�ti hafi �essir a�ilar stunda� peningaf�lsun og komist upp me� �a�. Ver�lausum papp�rum var gefi� ver�gildi m.a. � svok�llu�um endurhverfum vi�skiptum" bankanna vi� Se�labankann. �annig g�tu bankarnir og velvildarmenn �eirra, sem voru fyrst og fremst � eigendah�pnum, � reynd skipt �t platkr�num fyrir alv�ru kr�nur.
� dag sitja �essar alv�ru" kr�nur � b�kum se�labankans og fj�rmagnseigenda � formi alfandskr�na og skuldabr�fa. Fj�rmagnseigendur b��a n� � r��um og vilja skipta �essum aflandskr�num yfir � gjaldeyri. Se�labankinn hefur kynnt ��tlun um losun gjaldeyrishafta, en helsta hindrunin � �eirri vegfer� er hi� mikla magn kr�na � umfer� sem gert er r�� fyrir a� eigendur vilji skipta yfir � gjaldeyri.
Se�labankinn hefur �v� � ��tlunum s�num kynnt tv�r hugsanlegar lei�ir til �ess a� losa um �� spennu sem hi� mikla kr�numagn veldur. B��ar byggja � �v� a� beitt ver�i mismunandi gengi fyrir kr�nueignir fj�rmagnseigenda sem vilja losna �r helsi �slensku kr�nunnar. Annars vegar a� gjaldeyrir ver�i seldur � uppbo�i og hins vegar a� gjaldeyris�tfl��i ver�i skattlagt �annig a� raungengi liggi � reynd vi� aflandsgengi en ekki �landsgengi (opinbert skr�ningargengi Se�labankans). Einungis uppbo�slei�in er komin til framkv�mda me� �v� tilraunauppbo�i sem Se�labankinn hefur �egar tilkynnt.
Lj�st er a� lei�ir Se�labankans munu taka langan t�ma, enda er n� gert r�� fyrir a� gjaldeyrish�ft ver�i vi�varandi a.m.k. til 2015. A�fer�arfr��i Se�labankans setur �v� �annig fj�rmagnseigendur � �kumannss�ti� var�andi t�malengd afn�ms hafta. St�rsti gallinn vi� a�fer�arfr��i Se�labankans er hins vegar s� a� me� henni ver�ur ekki dregi� �r peningamagni � umfer�. Allt of margar kr�nur � umfer� ���a a� varanlega hefur dregi� �r ver�gildi gjaldmi�ilsins og undirliggjandi ver�b�lgu�r�stingur skapar h�ttu � annarri a�f�r a� h�gum heimilanna �egar �essar kr�nur �n undirliggjandi ver�m�task�punar komast � umfer� eins og ��tlun Se�labankans gerir r�� fyrir. �essu til vi�b�tar er gert r�� fyrir a� l�feyrissj��ir landsmanna ver�i helstu kaupendur � �essum kr�num.
Bloggar | Sl�� | Facebook | Athugasemdir (5)
15.7.2011 | 00:39
1521 l�k vs. 51 kvitt
Illugi J�kulsson skrifar bloggf�rslu um S�var Ciesielski sem er n�lega fallinn fr�.� � f�rslunni segir:
,,Eftir a� S�var losna�i �r fangelsi h�f hann, flestum � �vart, mikla bar�ttu fyrir �v� a� m�l hans og f�laga yr�u endurupptekin. Hann st�� einn tugth�slimur, fyrrverandi sm�gl�pama�ur, d�mdur mor�ingi, �thr�pa� illmenni! gegn gerv�llu �slenska kerfinu sem �tla�i sko ekki a� vi�urkenna mist�k! Me� hj�lp fr� nokkrum g��um manneskjum t�kst S�var a� koma enduruppt�kubei�ni fyrir H�star�tt. �� var or�i� deginum lj�sara a� � S�vari og f�l�gum h�f�u veri� framin skelfileg r�ttarmor�. Meira a� segja Dav�� Oddsson ��verandi fors�tisr��herra vi�urkenndi �a� � r��ust�l � Al�ingi. En enginn var samt til � a� GERA neitt. H�stir�ttur hafna�i bei�ni um enduruppt�ku. �a� dug�i ekki a� s�na fram � a� ranns�kn m�lsins var rugl, me�fer� �ess hraksm�narleg og ni�ursta�an auglj�s og sv�vir�ileg skopst�ling � r�ttl�ti. Lesi� bara m�lsskj�lin."
�
� �essum skrifu�um or�um hafa 1521 "l�ka�" f�rsluna.
Eva Hauksd�ttir setur � gang undirskriftas�fnun til a� skora � r��herra a� taka m�li� upp a� n�ju.� � s��u undirskriftas�fnunarinnar segir:
,,Hver sem kynnir s�r g�gn Gu�mundar- og Geirfinnsm�lanna hl�tur a� sannf�rast um a� st�r mist�k hafi veri� ger�, b��i vi� l�gregluranns�knir � �essum m�lum sem og fyrir d�mst�lum. Einn sakborninga, S�var Ciesielski, h�lt �v� fram til dau�adags a� � honum hef�i veri� frami� r�ttarmor� og bar�ist �rangurslaust fyrir enduruppt�ku. N� �egar S�var er fallinn fr�, s�num vi� honum og ��rum sem �essi m�l var�a, samst��u okkar me� �v� a� skora � �gmund J�nasson, innanr�kisr��herra a� beita s�r fyrir �v� a� enduruppt�ku Gu�mundar- og Geirfinnsm�la, sem og ranns�kn � vinnubr�g�um �eirra sem f�ru me� ranns�kn m�lanna.��M�lsg�gnin eru almenningi a�gengileg � netsl��inni http://www.mal214.com"
� �essum skrifu�um or�um hafa 51 kvitta�.
�g ver� n�mer 52...
Bloggar | Sl�� | Facebook | Athugasemdir (1)