ดูต้นฉบับสำหรับ ชาวครีตเชื้อสายเติร์ก

{{Infobox ethnic group|
| group            = ครีตเชื้อสายเติร์ก
| native_name      = {{Nobold|{{lang|el|Τουρκοκρητικοί}}}}<br />{{Nobold|{{lang|tr|Giritli Türkler}}}}
| native_name_lang = 
| image            = Cretan Turks.jpg
| caption          =ชาวครีตเชื้อสายเติร์กในเครื่องแต่งกายดั้งเดิม ราวคริสต์ศควรรษที่ 19–20
| population       = ราว 450,000 คน (ประมาณการ ค.ศ. 1971)<ref name=Rippin>{{Cite book|last=Rippin|first=Andrew|year=2008|title=World Islam: Critical Concepts in Islamic Studies|publisher=[[Routledge]]|page=77|isbn=978-0-415-45653-1}}</ref>
| region1          = {{flagcountry|Turkey}}
| pop1             = 200,000 คน (1971)
| ref1             = <ref name=Rippin />
| region2          = {{flagcountry|Egypt}}
| pop2             = 100,000 คน (1971)
| ref2             = <ref name=Rippin />
| region3          = {{flagcountry|Libya}}
| pop3             = 100,000 คน (1971)
| ref3             = <ref name=Rippin />
| region4          = ประเทศอื่น ๆ (เช่น [[เลบานอน]], [[ซีเรีย]] ฯลฯ)
| pop4             = 50,000 (1971)
| ref4             = <ref name=Rippin />
| rels             = [[ศาสนาอิสลาม|อิสลาม]]นิกาย[[ซุนนี]]
| related_groups   = 
| langs            = [[ภาษากรีกเกาะครีต]], [[ภาษาตุรกี|ตุรกี]], [[ภาษาอาหรับ|อาหรับ]]
}}

'''ชาวครีตเชื้อสายเติร์ก'''<ref>{{Cite book |last=Şenışık |first=Pınar |url=https://books.google.com/books?id=HfmewgEACAAJ |title=Migration and Material World of the Cretan Muslims: A Profile From Rethymno Through the Liquidation of Property Documents in the Early Twentieth Century |date=2018 |publisher=Isis Press |isbn=978-975-428-612-0 |language=en}}</ref><ref name="Morrow2019–28">{{Cite book |last=Morrow |first=John Andrew |url=https://books.google.com/books?id=LTWEDwAAQBAJ&pg=PA28 |title=Finding W. D. Fard: Unveiling the Identity of the Founder of the Nation of Islam |date=2019 |publisher=[[Cambridge Scholars Publishing]] |isbn=978-1-5275-2489-7 |page=28 |language=en |quote=The island in question [Crete] was home to Cretan Muslims, descendants of ethnic Greeks who had converted to Islam after the Ottoman conquest in the seventeenth century. Although the language of administration and prestige was Ottoman Turkish, Cretan Muslims used Greek to express their Bektashi Islamic sentiment. After all, Islam in Crete was profoundly influenced by the Bektahi Sufi Order. Although they identified as Greek Muslims, Christian Greeks described them as Turkocretans since they had "betrayed" the Greek Orthodox Church. Some Cretan Muslims reportedly described themselves as "Turco-Romnoi," which means "European Turks," treating the term "Turk" as synonymous with "Muslim," or "Turkish Greeks," namely, Muslim Greeks or Greek Muslims.}}</ref> ({{langx|el|Τουρκοκρητικοί}} หรือ {{lang|el|Τουρκοκρήτες}}; {{langx|tr|Giritli}}, {{lang|tr|Girit Türkleri}}, หรือ {{lang|tr|Giritli Türkler}}; {{langx|ar|أتراك كريت}}) ที่กลุ่มชนที่นับถือ[[ศาสนาอิสลาม]]บน[[เกาะครีต]] ปัจจุบันผู้สืบสันดานส่วนใหญ่อาศัยใน[[ประเทศตุรกี]] หมู่เกาะ[[โดเดคะนีส]]ภายใต้การปกครองของอิตาลี (ต่อมาได้กลายเป็นส่วนหนึ่งของ[[ประเทศกรีซ]]เมื่อ[[สงครามโลกครั้งที่สอง]]) [[ประเทศซีเรีย]] (เฉพาะเมือง[[อัลฮามีดียะฮ์]]) [[ประเทศเลบานอน]] [[ประเทศปาเลสไตน์]] [[ประเทศลิเบีย]] และ[[ประเทศอียิปต์]] โดยปะปนอยู่กับกลุ่ม[[ชาวตุรกีพลัดถิ่น]]

ชาวครีตเชื้อสายเติร์กคือลูกหลานของ[[ชาวกรีก]]ที่เปลี่ยนไปนับถือศาสนาอิสลาม เมื่อ[[จักรวรรดิออตโตมัน]]พิชิตเกาะครีตเมื่อราวคริสต์ศตวรรษที่ 17<ref name="Morrow2019–28" /><ref>{{cite web |last=Psaradaki |first=Eleni |date=30 August 2021 |title=Oral Memories and the Cretan Identity Of Cretan Turks in Bodrum, Turkey |url=https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1862586 |work=Stratejik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi Türk-Yunan İlişkileri Özel Sayısı, C. 5 |pages=41–54 |format=PDF |quote=With the term “Cretan Turks” we refer to the descendants of Islamized Cretans during the occupation of the island of Crete by the Turks in 1669. A large number of Cretans (as it also happened generally in Greece) became Muslims in order to avoid the socioeconomic hardships of the Ottoman Occupation of Crete.}}</ref><ref>{{Cite journal |last=Beckingham |first=C. F. |date=1956-04-01 |title=The Cypriot Turks |url=https://doi.org/10.1080/03068375608731569 |journal=Journal of The Royal Central Asian Society |volume=43 |issue=2 |pages=126–130 |doi=10.1080/03068375608731569 |issn=0035-8789 |quote=The Cretan "Turks" were not ethnically Turkish, or even Anatolian at all. They were Cretans whose ancestors had accepted Islam at some time after the Turkish conquest of the island in the middle of the seventeenth century.}}</ref><ref>{{Cite web |last=Hyland |first=Tim |date=2020-05-18 |title=Uğur Z. Peçe Uncovers a Forgotten Part of the History of Crete |url=https://www2.lehigh.edu/news/ugur-z-pece-uncovers-a-forgotten-part-of-the-history-of-crete |access-date=2023-04-17 |website=Lehigh University |language=en |quote=the people known as the Cretan Turks—a Muslim people of Greek descent—ended up relocating, permanently, to Anatolia, Syria, Egypt, Libya and the Balkans [...] Though the island was home to both Christians and Muslims, both groups were of Greek origin.}}</ref> พวกเขาระบุตัวตนว่าเป็น "ชาวกรีกมุสลิม" แต่ชาวกรีกที่ยังนับถือ[[ศาสนาคริสต์]]อยู่เรียกชนกลุ่มนี้ว่า "เติร์ก" เนื่องจากศาสนาที่นับถือ หาใช่ภูมิหลังทางชาติพันธุ์<ref name="Morrow2019–28" /> จากการปกครองของชาวเติร์กทำให้ชาวเกาะครีตจำนวนมากหันไปนับถือศาสนาอิสลาม<ref>Leonidas Kallivretakis, "A Century of Revolutions: The Cretan Question between European and Near Eastern Politics", p. 13''f'' in Paschalis Kitromilides, ''Eleftherios Venizelos: The Trials of Statesmanship'', Edinburgh University Press, 2009, {{ISBN|0748633642}}</ref> ทำนองเดียวกันกับประชากรใน[[ประเทศบอสเนียและเฮอร์เซโกวีนา]] [[ประเทศแอลเบเนีย]] บางส่วนของ[[ประเทศมาซิโดเนียเหนือ]] และ[[ประเทศบัลแกเรีย]]<ref>Malise Ruthven, Azim Nanji, ''Historical Atlas of Islam'', {{ISBN|0674013859}}, p. 118</ref> ซึ่งอาจเป็นอัตราการเปลี่ยนเข้ารีตศาสนาอิสลามที่สูงเสียยิ่งกว่าประชากรอัตราการอพยพเข้าของชาวเติร์กผู้รุกรานเสียอีก<ref>{{cite book | author=Greene, Molly | title= A Shared World: Christians and Muslims in the early modern Mediterranean | url=https://archive.org/details/sharedworldchris00gree | url-access=limited | location=London | publisher=Princeton University Press | year = 2000 | isbn=978-0-691-00898-1 | page = [https://archive.org/details/sharedworldchris00gree/page/n26 39]''ff'', ''passim''}}</ref> แม้จะเปลี่ยนศาสนาไปแล้ว แต่พวกเขายังคงสื่อสารด้วย[[ภาษากรีกสำเนียงครีต]]ดังเดิม<ref>Demetres Tziovas, ''Greece and the Balkans: Identities, Perceptions and Cultural Encounters Since the Enlightenment''; William Yale, ''The Near East: A modern history'' Ann Arbor: The University of Michigan Press, 1958)</ref> ครั้นเมื่อมีการสมรสข้ามชาติพันธุ์และการเปลี่ยนไปนับถือศาสนาอิสลาม จึงเกิดชนกลุ่มใหม่เรียกว่า "ชาวครีตเชื้อสายเติร์ก" มีเหตุผลนานาประการที่ทำให้ชาวกรีกหันไปนับถือศาสนาอิสลาม (หรือแสร้งทำเป็นนับถือ) จากเอกสารของนักเดินเรือชาวยุโรประบุว่า "ชาวเติร์กบนเกาะครีต ไม่ได้มีเชื้อสายเติร์กเลย หากแต่เป็นชาวครีตที่เคยนับถือนิกายออร์ทอดอกซ์"<ref>Barbara J. Hayden, ''The Settlement History of the Vrokastro Area and Related Studies'', vol. 2 of ''Reports on the Vrokastro Area, Eastern Crete'', p. 299</ref><ref>Balta, E., & Ölmez, M. (2011). Between religion and language: Turkish-speaking Christians, Jews and Greek-speaking Muslims and Catholics in the Ottoman Empire. İstanbul: Eren.</ref>

หลังเกิดความขัดแย้งทางศาสนาช่วงคริสต์ศตวรรษที่ 19 ทำให้ชาวมุสลิมจำนวนมากอพยพออกจากเกาะครีต โดยเฉพาะ[[การก่อกำเริบเกาะครีต (ค.ศ. 1897–1898)|การก่อกำเริบเกาะครีต]] ช่วงปี ค.ศ. 1897–1898<ref>[[Henry Noel Brailsford]] ([http://knigite.abv.bg/en/hb/hb_7_6.html full text]{{dead link|date=August 2017 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}), an eyewitness of the immediate aftermath, uses the term "wholesale massacre" to describe the events of 1897 in Crete.</ref> และการที่เกาะครีตขอรวมเข้ากับประเทศกรีซใน ค.ศ. 1908<ref>{{Cite book|last=Smith|first=Michael Llewellyn|url=https://books.google.com/books?id=E4OuoSFztt8C&pg=RA1-PA86|title=Ionian Vision: Greece in Asia Minor, 1919–1922|date=1998|publisher=Hurst|isbn=978-1-85065-368-4|language=en}}</ref> สุดท้ายหลังสิ้น[[สงครามกรีก–ตุรกี (ค.ศ. 1919–1922)|สงครามกรีก–ตุรกี]]ใน ค.ศ. 1919–1922 และ[[สงครามประกาศอิสรภาพตุรกี]] จึงมีการแลกเปลี่ยนประชากรกันระหว่างประเทศกรีซกับตุรกี โดยแลกชาวคริสต์จาก[[คาบสมุทรอนาโตเลีย]]กับชาวมุสลิมใน[[คาบสมุทรบอลข่าน]] ตาม[[สนธิสัญญาโลซาน]]เมื่อ ค.ศ. 1923 ชาวครีตเชื้อสายเติร์กจำต้องอพยพโยกย้ายออกจากเกาะ

พวกเขายังคงอัตลักษณ์ด้านการใช้ภาษากรีกสำเนียงครีตอยู่ตลอด<ref name="williams">Chris Williams, "The Cretan Muslims and the Music of Crete", in Dimitris Tziovas, ed., ''Greece and the Balkans: Identities, Perceptions, and Cultural Encounters since the Enlightenment''</ref><ref>{{cite web | url = http://www.muammerketencoglu.com/roportajlar/tr/ChristianandTurks.pdf <!--(full text)--> | title = Christians and Turks: The language of music and everyday life |author=Prof. Theodoros I. Riginiotis|publisher=<!--[http://www.cretan-music.gr/ www.cretan-music.gr],--> [[Rethimno]]| access-date=2007-04-30 |archive-url= https://web.archive.org/web/20070927201744/http://www.muammerketencoglu.com/roportajlar/tr/ChristianandTurks.pdf |archive-date= 2007-09-27}}</ref> ทั้งที่[[ภาษาตุรกีออตโตมัน]]เป็นภาษาในการปกครองของชนชั้นสูง ภาษากรีกของพวกเขาถูกใช้ในพิธีกรรมของลัทธิ[[เบกตาชี]]ซึ่งเป็นมุสลิม[[ซูฟี]]<ref name="williams" /> ปัจจุบันสามารถพวกลูกหลานของชาวครีตเชื้อสายเติร์กได้ที่เมือง[[อัยวาลึค]] ซึ่งมีชาวครีตอาศัยอยู่มากที่สุด<ref>{{cite web|last=gazeteistanbul|date=2017-02-21|title=Anneanne dili "Giritçe"|url=https://gazeteistanbul.com/anneanne-dili-giritce/|access-date=2020-11-03|website=Gazete İstanbul|language=tr}}</ref>ชาวครีตเชื้อสายเติร์กที่อพยพออกจากเกาะครีตช่วงคริสต์ศตวรรษที่ 19–20 ส่วนใหญ่จะตั้งถิ่นฐานตามแนวชายฝั่งทะเลอีเจียนและทะเลเมดิเตอร์เรเนียน ที่เมืองอัยวาลึค [[เกาะจุนดา]] [[อิซมีร์]] [[ชูคูโรวา]] [[โบดรุม]] [[ซีเด]] [[มูดานยา]] [[อาดานา]] [[แมร์ซิน]]<ref>{{cite web |url=https://www.researchgate.net/publication/348170787 |title=Cretan Turks at the End of the 19th Century: Migration and Settlement (19. Yüzyılda Girit Türkleri: Göç ve Yerleşim) |date=January 2021 |author=Tuncay Ercan Sepetcioglu |via=[[ResearchGate]]}}</ref> ส่วนที่เมือง[[อัลฮามีดียะฮ์]] [[ประเทศซีเรีย]] มีชาวครีตเชื้อสายเติร์กอาศัยอยู่ร้อยละ 60 ของประชากรเมืองทั้งหมด พวกเขายังคงอนุรักษ์วัฒนธรรมของตนได้เป็นอย่างดี โดยเฉพาะการใช้ภาษากรีกในการสื่อสาร<ref name="gsels">[http://webs.uvigo.es/ssl/actas2002/05/08.%20Roula%20Tsokalidou.pdf Greek-Speaking Enclaves of Lebanon and Syria] by Roula Tsokalidou. Proceedings ''II Simposio Internacional Bilingüismo''. Retrieved 4 December 2006</ref>

== ระเบียงภาพ ==
<gallery mode=packed heights=250px>
ไฟล์:Cretan Turkish woman.jpg|หญิงชาวครีตเชื้อสายเติร์กช่วงปลายคริสต์ศตวรรษที่ 19
ไฟล์:Mübadil GENCER Ailesi-(1923).jpg|ครอบครัวชาวครีตเชื้อสายเติร์ก ค.ศ. 1923
ไฟล์:Crete Costume La Canee.JPG|ชายชาวครีตเชื้อสายเติร์กช่วงปลายคริสต์ศตวรรษที่ 19
</gallery>

== อ้างอิง ==
{{รายการอ้างอิง}}

[[หมวดหมู่:ชาวกรีกมุสลิม]]
[[หมวดหมู่:ชาวเติร์กในประเทศกรีซ]]
[[หมวดหมู่:ชุมชนมุสลิมในทวีปยุโรป]]