Pumunta sa nilalaman

Slava Ukraini

Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya

Ang pariralang "Mabuhay ang Ukranya!" (Ukranyo: Слава Україні!, romanisado: Slava Ukraini!) ay isang Ukranyong pambansang saludo, na kilala bilang simbolo ng soberanya ng Ukranya at paglaban sa dayuhang pagsalakay. Ito ang sigaw ng labanan ng Sandatahang Lakas ng Ukranya (Armed Forces of Ukraine). Madalas itong sinasamahan ng tugon na "Mabuhay ang mga bayani!" (Ukranyo: Героям слава!, romanisado: Heroiam slava!).

Ang parirala ay unang lumitaw sa simula ng ika-20 siglo sa iba't ibang mga pagkakaiba-iba, nang ito ay naging tanyag sa mga Ukranyo sa panahon ng digmaan para sa kalayaan ng Ukranya mula 1917 hanggang 1921.[1] Ang tugon "Mabuhay ang mga bayani!" ay unang lumitaw sa panahon ng Ukranyong digmaan ng kalayaan o kalaunan noong 1920s sa mga miyembro ng Liga ng mga Nasyonalistang Ukranyo.[2] Noong 1930s, naging laganap ito bilang slogan ng dulong kanang Organisasyon ng mga Nasyonalistang Ukranyo (ONU o OUN),[3] gayundin ang mga grupong diasporang Ukranyo at komunidad ng mga takas sa Kanluran noong Digmaang Malamig. Sa Unyong Sobyet, ang parirala ay ipinagbabawal at sinisiraan ng mga awtoridad ng Sobyet at kalaunan ng Rusya. Ang parirala sa kalaunan ay muling lumitaw sa Ukranya sa panahon ng pakikibaka ng bansa para sa kalayaan kasunod ng pagbagsak ng Unyong Sobyet. Ang paggamit nito ay muling binuhay noong rebolusyong Ukranyo ng 2014 at ang digmaang Ruso-Ukranyo, kung saan naging malawak itong popular na simbolo sa Ukranya.

Ang parirala ay nakakuha ng pansin sa buong mundo sa panahon ng patuloy na pagsalakay ng Rusya sa Ukranya at pagkatapos ay ginamit sa mga protesta bilang suporta sa Ukranya sa buong mundo.[4] Ito ay ginamit sa mga talumpati ng mga pulitikong Ukranyo tulad ni Pangulong Volodymyr Zelenskyy, pati na rin ng maraming dayuhang pinuno.

Kasaysayan

[baguhin | baguhin ang wikitext]

Pinagmulan

[baguhin | baguhin ang wikitext]

Ang mga istoryador ng Ukranya ay nangangatuwiran na ang pagbati ay nag-ugat sa mga gawa ni Taras Shevchenko.[5][6] Sa kanyang tulang Para kay Osnovianenko Shevchenko noong 1840 ay gumamit ng pariralang "Mabuhay ang Ukranya":

Ang ating iniisip, ang ating kanta
Hindi mamamatay, hindi mawawala...
O doon, mga tao, ang aming kaluwalhatian,
Mabuhay ang Ukranya!

Ang unang kilalang paggamit ng pariralang "Mabuhay ang Ukranya!" bilang pagbati na may tugon na "Mabuhay ang buong mundo!" (Ukranyo: По всій землі слава, Po vsiy zemli slava) ay naganap sa loob ng komunidad ng mga Ukranyong mag-aaral noong huling bahagi ng ika-19 hanggang unang bahagi ng ika-20 siglo sa Kharkiv.[7][8]

Digmaan ng Kalayaan ng Ukranya (1917-21)

[baguhin | baguhin ang wikitext]

Ang parirala ay pinasikat noong Digmaan ng Kalayaan ng Ukranya (mula 1917 hanggang 1921).[9][10][11] Sa panahong ito, ang slogan na "Mabuhay ang Ukranya!" ay madalas marinig sa mga makabayang pagtitipon at demonstrasyon sa loob ng Ukranya, gayundin sa mga diaspora.[12] Ayon sa mananalaysay na si Yana Prymachenko ginamit ito sa hukbo ng Republikang Bayan ng Ukranya (Ukrainian People's Republic) ng regiment ng Black Zaporozhians [uk], na pinamumunuan ni Petro Dyachenko, sa anyo: "Mabuhay ang Ukranya!" – "Mabuhay ang mga Kosak!", gayundin ng iba pang pormasyong militar na may iba't ibang mga tugon.[8] Pagkatapos ng coup d'état at ang pagpapalagay ng kapangyarihan ni Hetman Pavlo Skoropadskyi, ang tugon sa hukbong Ukranya na tapat kay Hetmanate ay "Mabuhay kay Hetman!".[8][13] Ang katayuan ng slogan sa hukbo ng UPR ay pormal na ginawa noong Abril 19, 1920, nang, sa ilalim ng utos ni Commander-in-Chief Mykhailo Omelianovych-Pavlenko na nagmamahala ng mga panuntunan sa drill sa hukbo, ang mga sundalo ay obligadong tumugon "Mabuhay ang Ukranya! " kapag tumatanggap ng papuri o pasasalamat sa kanilang paglilingkod sa sariling bayan.[14]

Gumamit din ng katulad na pagsaludo ang mga insurgent na lumalaban sa Kholodny Yar, ang huling balwarte ng paglaban ng Ukranyong kumontra sa mga Sobyet noong 1919–22. Ayon sa mga memoir ni Yakiv Vodianyi na inilathala noong 1928, ito ay: "Mabuhay ang Ukranya!" at ang sagot na "Walang hanggang kaluwalhatian!". At ayon sa mga memoir ni Yuriy Horlis-Horskyi na inilathala noong 1933, binati ng mga rebelde ang isa't isa sa pagsasabing "Mabuhay ang Ukranya!" at parehong tumutugon.[15]

Panahon ng interwar

[baguhin | baguhin ang wikitext]

Ang tradisyon ng pagbati sa bawat isa gamit ang "Mabuhay ang Ukranya!" ay ipinagpatuloy ng mga beterano ng hukbong Ukranyo sa pagkatapon.[16] Ang Ukrainian National Cossack Association (UNAKOTO), na tumatakbo sa Alemanya, sa ilalim ng pamumuno ng isang dating kasamahan ni Hetman Skoropadsky, Ivan Poltavets-Ostryanitsa [uk], ay itinatag noong 10 Hulyo 1925 ng isang bagong saludo na obligado para sa mga miyembro ng organisasyon: "Mabuhay ang Ukranya!" – "Mabuhay ang mga Kosak!".[17]

Ang "Mabuhay ang Ukranya!" ay karaniwang ginagamit din ng mga nasyonalistang Ukranyo noong dekadang 1920 at 1930.[18][19] Noong dekadang 1930, naging laganap ito bilang parirala ng Organisasyon ng Ukranyong Militar (UVO), at kalaunan ay ang Organisasyon ng mga Nasyonalistang Ukranyo (OUN).[20][21] Ayon sa mga ulat ng mga palimbagan o pahayagan, sa panahon ng mga paglilitis sa mga miyembro ng OUN pagkatapos ng pagpatay kay Bronisław Pieracki, ang akusado ay nagsagawa ng mga pasistang pagpupugay sa mga salitang "Mabuhay ang Ukranya!".[22][23][24] Sa Ikalawang Engrandeng Kongreso ng OUN noong Agosto 27, 1939 sa Roma, ang tugon na "Mabuhay ang pinuno!", na noon ay si Andriy Melnyk, ay opisyal na pinagtibay, ngunit ito ay ginagamit mula noong hindi bababa sa 1929 ng mga miyembro ng UVO.[25][26]

Lumitaw din ang "Mabuhay ang Ukranya!" bilang isang pagbati sa mga miyembro ng organisasyong Ukranyong tagapanubok na Plast, kung saan unti-unti nitong pinalitan ang orihinal na pagbati na "SKOB!", sa anyo: "Mabuhay ang Ukranya!" - "Mabuhay, Mabuhay, Mabuhay!" Ang pagbating ito ay ginagamit pa rin ng mga miyembro ng Plast ngayon.[27] Maraming miyembro ng Plast ang kabilang din sa OUN, na nag-ambag sa katanyagan ng pagbati.[28]

Ayon kay Yana Prymachenko, ang tugon na "Mabuhay ang mga bayani!" (Ukranyo: Героям слава!, Heroiam slava!) ay ginagamit na noong mga taong 1917–1921, sa panahon ng digmaan ng kalayaan ng Ukranya.[8] Sa mga memoir ni Petro Dyachenko, iniulat na sa isang pagpupulong ng Lehiyon ng mga Nasyonalistang Ukranyo (LUN), na aktibo noong 1925–29, iminungkahi ni Yuriy Artyushenko na gamitin ang mga Black Zaporozhians na sumaludo sa "Mabuhay ang Ukranya!" - "Mabuhay ang mga Kosak!". Ang panukalang ito ay tinanggap na may pagbabago ng tugon sa mas unibersal na "Mabuhay ang mga bayani!".[29] Gayunpaman, sa mga memoir ni Artyushenko mismo, walang ganoong impormasyon, ngunit mayroong pagbanggit ng pagtanggap ng pagbati na "Mabuhay ang Ukranya!" at ang tugon na "Mabuhay ang Ukranya, mabuhay!".[30]

Ikalawang Digmaang Pandaigdig

[baguhin | baguhin ang wikitext]

Sa panahon ng pananakop ng Aleman sa Polonya pagkatapos ng Setyembre 1939, ang mga organisasyong Ukranyano ay nakagawa ng malawak na aktibidad. Ang mga aktibista ng OUN ay kasangkot sa gawain ng omite Sentral ng Ukranya (Ukrainian Central Committee) at sa mga lokal na sangay nito. Pagkaraan ng ilang panahon, nag-ambag ito sa pag-unlad ng pambansang kamalayan sa maraming Ukrainians sa Pangkalahatang Pamahalaan at ang pagkalat ng pagbati sa OUN.[31] Noong Hulyo 1940, sinabi ng isang tagamasid na taga-Ukranya mula sa lugar ng Włodawa: Hindi pa namin nakikita sa aming buhay ang gayong edukado, napakaorganisadong kabataan sa kanayunan. Ang bawat bata na dumaan sa amin ay nagtaas ng kanyang kamay at binati ang: "Mabuhay ang Ukranya".[32]

Noong Abril 1941 sa Kraków na sinakop ng Aleman, ang nakababatang bahagi ng OUN ay humiwalay at bumuo ng sarili nitong organisasyon, na tinawag na OUN-B ayon sa pangalan ng pinuno nito na si Stepan Bandera. Ang grupo ay nagpatibay ng isang pasistang saludo kasama ang pagtawag sa "Mabuhay ang Ukranya!" at tumugon ng "Mabuhay ang mga bayani!".[33][34][35][36] Sa panahon ng nabigong pagtatangka na magtayo ng isang estadong Ukranyano sa mga lupaing sinakop ng Alemanya pagkatapos nitong salakayin ang Unyong Sobyet noong Hunyo 1941, ang mga arko ng tagumpay na may "Mabuhay ang Ukranya!", kasama ang iba pang mga parirala, ay itinayo sa maraming lungsod ng Ukranya.[37] Ayon sa mananalaysay na si Grzegorz Rossoliński-Liebe, naalala ng isang tagamasid ang maraming ordinaryong Ukrainians na umabandona sa nakagawiang pagbati ng Kristiyano na "Mabuhay si Hesukristo" (Ukranyo: Слава Ісусу Христу, Slava Isusu Khrystu) sa pabor sa bagong pagbati sa OUN.[38] Para sa kadahilanang ito, si Arsobispong Andrey Sheptytsky ng Metropolitang Griyego-Katoliko, ay pinuna ang OUN para sa pagbati.[39] Nilikha noong ikalawang kalahati ng 1942 ng OUN, ang Hukbo ng Rebeldeng Ukranyo (Ukrainian Insurgent Army) ay ibinaba ang pagtaas ng kanang braso sa itaas ng ulo.[40]

Panahon ng Sobyet at huling bahagi ng ika-20 siglo

[baguhin | baguhin ang wikitext]

Sa Unyong Sobyet, ang islogang "Slava Ukraini!" ay ipinagbabawal at sinisiraan sa pamamagitan ng isang dekada-mahabang kampanyang propaganda kasama ang diaspora ng mga nasyonalistang Ukranyo na gumamit nito.[41][42] Tinagurian silang mga "Ukranyong nasyonalistang burgis", "Banderito" o "Banderita" (mga tagasunod o tagasuporta ni Stepan Bandera), at "alipores ng Nazi" ng mga awtoridad ng Sobyet.[43]

Noong huling bahagi ng dekada 1980 at unang bahagi ng dekada 1990, nagsimulang marinig ang parirala sa mga pagtitipon at demonstrasyon.[44] Pagkatapos ideklara ng Ukranya ang kalayaan noong 1991, ang pariralang "Mabuhay ang Ukranya!" ay naging isang karaniwang makabayang islogan. Noong 1995, ginamit ng Pangulo ng Estados Unidos na si Bill Clinton ang parirala sa isang talumpati sa Kyiv[45] (kasama ang "God bless America" ("Pagpalain ng Diyos ang Amerika")).[46]

Digmaang Ruso-Ukranyo

[baguhin | baguhin ang wikitext]

Ang pagsalakay ng Rusya sa Ukranya

[baguhin | baguhin ang wikitext]

Epekto

[baguhin | baguhin ang wikitext]

Musika

[baguhin | baguhin ang wikitext]

Tingnan din

[baguhin | baguhin ang wikitext]

Mga sanggunian

[baguhin | baguhin ang wikitext]
  1. ↑ Yuriy Yuzych. ""Glory to Ukraine!": Who and when was the slogan created?". Istorychna Pravda. Inarkibo mula sa orihinal noong 25 Pebrero 2022. Nakuha noong 21 Hunyo 2020.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  2. ↑ Why Is the International Media Still Repeating Kremlin Propaganda about Ukraine? Naka-arkibo 20 February 2022 sa Wayback Machine., Atlantic Council (13 July 2018) (sa Ukranyo) "Glory to Ukraine!" – the story of the slogan of the struggle for independence Naka-arkibo 24 February 2022 sa Wayback Machine., Radio Free Europe (19 June 2017)
  3. ↑ Maling banggit (Hindi tamang <ref> tag; walang binigay na teksto para sa refs na may pangalang :2); $2
  4. ↑ "'Glory to Ukraine': hundreds of thousands march against Russian invasion". France 24. 27 Pebrero 2022. Inarkibo mula sa orihinal noong 28 Pebrero 2022. Nakuha noong 28 Pebrero 2022.{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  5. ↑ Yermolenko 2019, p. 8.
  6. ↑ Tsurkan, Kate (2023-08-31). "The origins of 'Slava Ukraini'". The Kyiv Independent. Nakuha noong 2023-09-03.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  7. ↑ Maling banggit (Hindi tamang <ref> tag; walang binigay na teksto para sa refs na may pangalang istpravda2); $2
  8. ↑ 8.0 8.1 8.2 8.3 Yermolenko 2019, p. 58.
  9. ↑ Maling banggit (Hindi tamang <ref> tag; walang binigay na teksto para sa refs na may pangalang AC28565063RFE2); $2
  10. ↑ Radeljić, Branislav (2021-01-18). The Unwanted Europeanness?: Understanding Division and Inclusion in Contemporary Europe (sa wikang Ingles). Walter de Gruyter GmbH & Co KG. ISBN 978-3-11-068425-4. Inarkibo mula sa orihinal noong 8 Marso 2023. Nakuha noong 5 Enero 2023. For instance, the chant, "Glory to Ukraine!" (Slava Ukraini!), followed by "Glory to the Heroes!" (Heroiam slava!), had its origins in Ukraine's national revolution of 1917-1920, but it became widespread as a slogan under the wing of the Organization of Ukrainian Nationalists (OUN) under the leadership of Stepan Bandera.{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  11. ↑ Maling banggit (Hindi tamang <ref> tag; walang binigay na teksto para sa refs na may pangalang Tsurkan 2023 b5712); $2
  12. ↑ Maling banggit (Hindi tamang <ref> tag; walang binigay na teksto para sa refs na may pangalang istpravda3); $2
  13. ↑ Maling banggit (Hindi tamang <ref> tag; walang binigay na teksto para sa refs na may pangalang istpravda4); $2
  14. ↑ Maling banggit (Hindi tamang <ref> tag; walang binigay na teksto para sa refs na may pangalang istpravda5); $2
  15. ↑ Maling banggit (Hindi tamang <ref> tag; walang binigay na teksto para sa refs na may pangalang istpravda6); $2
  16. ↑ Maling banggit (Hindi tamang <ref> tag; walang binigay na teksto para sa refs na may pangalang istpravda7); $2
  17. ↑ Maling banggit (Hindi tamang <ref> tag; walang binigay na teksto para sa refs na may pangalang istpravda8); $2
  18. ↑ Rossoliński-Liebe 2014, p. 152.
  19. ↑ Norris, Stephen M. (2020-11-03). Museums of Communism: New Memory Sites in Central and Eastern Europe (sa wikang Ingles). Indiana University Press. p. 91. ISBN 978-0-253-05031-1. Inarkibo mula sa orihinal noong 8 Marso 2023. Nakuha noong 3 Enero 2023. The trial also marked the first time ON members performed a fascist salute in public: Vira Svientsitska, as she was taking the stand, turned toward her fellow defendants, raised her right arm, and declared "Slava Ukraini!" (Glory to Ukraine). All the defendants were found guilty and received life imprisonment; at the end of the verdict, Bandera shouted "Iron and blood will decide between us." His fellow OUN members responded with a shout of "Slava Ukraini!".{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  20. ↑ Radeljić, Branislav (2021-01-18). The Unwanted Europeanness?: Understanding Division and Inclusion in Contemporary Europe (sa wikang Ingles). Walter de Gruyter GmbH & Co KG. ISBN 978-3-11-068425-4. Inarkibo mula sa orihinal noong 8 Marso 2023. Nakuha noong 5 Enero 2023. For instance, the chant, "Glory to Ukraine!" (Slava Ukraini!), followed by "Glory to the Heroes!" (Heroiam slava!), had its origins in Ukraine's national revolution of 1917-1920, but it became widespread as a slogan under the wing of the Organization of Ukrainian Nationalists (OUN) under the leadership of Stepan Bandera.{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  21. ↑ Maling banggit (Hindi tamang <ref> tag; walang binigay na teksto para sa refs na may pangalang istpravda9); $2
  22. ↑ Rossoliński-Liebe 2014, p. 535.
  23. ↑ Maling banggit (Hindi tamang <ref> tag; walang binigay na teksto para sa refs na may pangalang istpravda10); $2
  24. ↑ Maling banggit (Hindi tamang <ref> tag; walang binigay na teksto para sa refs na may pangalang Deutsche Welle 24818 GtU3); $2
  25. ↑ Rossoliński-Liebe 2014, p. 172–173.
  26. ↑ Maling banggit (Hindi tamang <ref> tag; walang binigay na teksto para sa refs na may pangalang istpravda11); $2
  27. ↑ Maling banggit (Hindi tamang <ref> tag; walang binigay na teksto para sa refs na may pangalang istpravda12); $2
  28. ↑ Maling banggit (Hindi tamang <ref> tag; walang binigay na teksto para sa refs na may pangalang istpravda13); $2
  29. ↑ Джулай, Дмитро; Набока, Марічка (2019-06-04). ""Слава Україні!" – історія гасла боротьби за незалежність". Радіо Свобода (sa wikang Ukranyo). Nakuha noong 2023-06-07.{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  30. ↑ Maling banggit (Hindi tamang <ref> tag; walang binigay na teksto para sa refs na may pangalang istpravda14); $2
  31. ↑ Zajączkowski 2015, p. 153–154.
  32. ↑ Zajączkowski 2015, p. 154.
  33. ↑ Rossoliński-Liebe 2014, p. 536–537.
  34. ↑ Why Is the International Media Still Repeating Kremlin Propaganda about Ukraine? Naka-arkibo 20 February 2022 sa Wayback Machine., Atlantic Council (13 July 2018) (sa Ukranyo) k "Glory to Ukraine!" – the story of the slogan of the struggle for independence Naka-arkibo 24 February 2022 sa Wayback Machine., Radio Free Europe (19 June 2017)
  35. ↑ Rudling, Per Anders (2017-09-30). "german-foreign-policy.com interviewed Per Anders Rudling about the roots that gave rise to the Ukrainian far right". Inarkibo mula sa orihinal noong 30 Setyembre 2017. Nakuha noong 2022-08-31.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  36. ↑ Maling banggit (Hindi tamang <ref> tag; walang binigay na teksto para sa refs na may pangalang :224); $2
  37. ↑ Rossoliński-Liebe 2014, p. 221.
  38. ↑ Rossoliński-Liebe 2014, p. 221–222.
  39. ↑ Rossoliński-Liebe 2014, p. 224.
  40. ↑ Rossoliński-Liebe 2014, p. 263.
  41. ↑ Maling banggit (Hindi tamang <ref> tag; walang binigay na teksto para sa refs na may pangalang Deutsche Welle 24818 GtU); $2
  42. ↑ Maling banggit (Hindi tamang <ref> tag; walang binigay na teksto para sa refs na may pangalang AC28565063RFE3); $2
  43. ↑ "New 'Glory to Ukraine' army chant invokes nationalist past". Deutsche Welle. 24 Agosto 2018. Inarkibo mula sa orihinal noong 7 Setyembre 2018. Nakuha noong 6 Setyembre 2018.{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  44. ↑ Maling banggit (Hindi tamang <ref> tag; walang binigay na teksto para sa refs na may pangalang AC28565063RFE4); $2
  45. ↑ Broder, John M. (1995-05-13). "Clinton Lauds Kiev for 'Taking the Hard Road'" (sa wikang Ingles). Inarkibo mula sa orihinal noong 9 Mayo 2022. Nakuha noong 2022-05-09. {{cite news}}: |archive-date= / |archive-url= timestamp mismatch (tulong)CS1 maint: date auto-translated (link)
  46. ↑ Jehl, Douglas (13 Mayo 1995). "Thousands Turn Out to Cheer Clinton in Ukraine". The New York Times. Inarkibo mula sa orihinal noong 7 Hunyo 2021. Nakuha noong 10 Hulyo 2018.{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
Kinuha sa "https://tl.wikipedia.org/w/index.php?title=Slava_Ukraini&oldid=2107219"