Arap Alevileri sayfasının kaynağını görüntüle

{{Karıştırma|Anadolu Alevileri|}}
{{Dini grup bilgi kutusu|grup=Arap Alevileri|bölge6=Lübnan/[[Golan Tepeleri]]|bölge3={{bayrakülke|Argentina}}|nüfus3=180.000|bölge4={{bayrakülke|Lebanon}}|nüfus4=150.000|bölge5={{bayrakülke|Germany}}|nüfus5=70.000|nüfus6=Gajar'da 2.824 kişi, çoğu çifte [[Suriye]] ve [[İsrail]] vatandaşı|bölge2={{bayrakülke|Turkey}}|bölge7={{bayrakülke|Australia}}|nüfus7=25.000|bölge8=|nüfus8=|bölge9=|nüfus9=|bölge10=|nüfus2=500.000-1 milyon|nüfus1=2 milyon-3 milyon|resim_altyazısı=Hatay'ın Samandağ ilçesindeki [[Hızır Türbesi]], Arap Alevileri tarafından kutsal kabul edilir.|ref7=<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=J5Edz2OlQNMC|başlık=Arab-Australians today: citizenship and belonging|author=Ghassan Hage|basım=Paperback|yayıncı=Melbourne University Publishing|yıl=2002|isbn=0-522-84979-2|sayfa=40}}</ref>|kutsal_kitap=|ref1=<ref>{{Web kaynağı |başlık=The 'secretive sect' in charge of Syria |url=https://www.bbc.com/news/world-middle-east-18084964 |website=BBC News |erişimtarihi=13 Nisan 2021 |tarih=17 Mayıs 2012 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20230307104837/https://www.bbc.com/news/world-middle-east-18084964 |arşivtarihi=7 Mart 2023 |ölüurl=hayır }}</ref>|ref2=<ref>{{Web kaynağı|url=http://www.aljazeera.com/indepth/features/2012/10/201210217225938535.html|başlık=Syria strife tests Turkish Alawites|ad=Matthew|soyadı=Cassel|erişimtarihi=28 Kasım 2018|arşivurl=https://web.archive.org/web/20181001222038/https://www.aljazeera.com/indepth/features/2012/10/201210217225938535.html|arşivtarihi=1 Ekim 2018|ölüurl=hayır}}</ref><ref name="telegraph">{{Haber kaynağı|url=https://www.telegraph.co.uk/news/2016/04/02/who-are-the-alawites/|başlık=Who are the Alawites?|website=The Telegraph|tarih=3 Nisan 2016|soyadı1=Spencer|ad1=Richard|erişimtarihi=30 Haziran 2024|arşivurl=https://web.archive.org/web/20221010114444/https://www.telegraph.co.uk/news/2016/04/02/who-are-the-alawites/|arşivtarihi=10 Ekim 2022|ölüurl=hayır}}</ref>|ref3=<ref>{{Akademik dergi kaynağı | url=https://link.springer.com/article/10.1007/s11562-017-0405-7 |doi=10.1007/s11562-017-0405-7 | başlık='Alawi Muslims in Argentina: Religious and political identity in the diaspora | yıl=2018 | soyadı1=Montenegro | ad1=Silvia | dergi=Contemporary Islam | cilt=12 | sayfalar=23-38| s2cid=255312769 | hdl=11336/76408 | erişim-tarihi=30 Haziran 2024 | arşivurl=https://web.archive.org/web/20240318213629/https://link.springer.com/article/10.1007/s11562-017-0405-7 | arşivtarihi=18 Mart 2024 | ölüurl=hayır |issn= 1872-0218 }}</ref><ref>''[[:en:Islam in Argentina#Early Muslim immigration|"Early_Muslim_immigration in Argentina"]]'', in: ''‘Early_Muslim_immigration '', Published: 18 December 2022</ref>|ref4=<ref name="repost1">[http://www.repost.us/article-preview/#!hash=0467cbf01990a23ab00bfe1a45696310] {{webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20120806071752/http://www.repost.us/article-preview |tarih=6 Ağustos 2012 }}</ref><ref>{{Akademik dergi kaynağı |url=http://www.dailystar.com.lb/News/Lebanon-News/2005/Apr-30/4206-lebanese-allawites-welcome-syrias-withdrawal-as-necessary.ashx#axzz2xTGie9Fr |başlık=Lebanese Allawites welcome Syria's withdrawal as 'necessary' |dergi=The Daily Star |tarih=30 Nisan 2005 |erişim-tarihi=30 Haziran 2024 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20190531040005/http://www.dailystar.com.lb//News/Lebanon-News/2005/Apr-30/4206-lebanese-allawites-welcome-syrias-withdrawal-as-necessary.ashx#axzz2xTGie9Fr |arşivtarihi=31 Mayıs 2019 |ölüurl=hayır }}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=http://english.al-akhbar.com/content/lebanon%E2%80%99s-alawi-minority-struggles-%E2%80%98nation%E2%80%99-sects|başlık=Lebanon's Alawi: A Minority Struggles in a 'Nation' of Sects |yayıncı=Al Akhbar English |tarih=8 Kasım 2011 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20160304024011/http://english.al-akhbar.com/content/lebanon%E2%80%99s-alawi-minority-struggles-%E2%80%98nation%E2%80%99-sects |erişimtarihi=6 Temmuz 2012 |arşivtarihi=4 Mart 2016 }}</ref>|ref5=<ref>''[http://remid.de/info_zahlen/islam "Mitgliederzahlen: Islam"] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20170509113658/http://remid.de/info_zahlen/islam/ |tarih=9 Mayıs 2017 }}'', in: ''Religionswissenschaftlicher Medien- und Informationsdienst|Religionswissenschaftliche Medien- und Informationsdienst e. V. (Abbreviation: REMID)'', Retrieved 13 February 2017</ref><ref>''[http://de.statista.com/statistik/daten/studie/76744/umfrage/anzahl-der-muslime-in-deutschland-nach-glaubensrichtung "Anzahl der Muslime in Deutschland nach Glaubensrichtung im Jahr 2015* (in 1.000)"] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20170830143743/http://de.statista.com/statistik/daten/studie/76744/umfrage/anzahl-der-muslime-in-deutschland-nach-glaubensrichtung |tarih=30 Ağustos 2017 }}'', in: ''[[Statista]] GmbH'', Retrieved 13 February 2017</ref>|ref6=<ref>[https://unifil.unmissions.org/sites/default/files/20170113presskit.pdf UNIFIL Press Kit] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20210814061451/https://unifil.unmissions.org/sites/default/files/20170113presskit.pdf |tarih=14 Ağustos 2021 }} p.6</ref>|ref8=|bölge1={{bayrakülke|Syria}}|ref9=|ref10=|diller=[[Levant Arapçası]], [[Türkçe]] ve diyasporada konuşulan diğer diller|dinler=|resim=[[Dosya:Khidr-Heiligum Samandag.jpg|300px]]|nüfus={{circa}} '''3 milyon''' (dünya geneli, 2021)<ref>{{Web kaynağı |başlık=Primer on the Alawites in Syria - Foreign Policy Research Institute |url=https://www.fpri.org/article/2016/12/primer-alawites-syria/ |website=www.fpri.org |erişimtarihi=13 Nisan 2021 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20231021153443/https://www.fpri.org/article/2016/12/primer-alawites-syria/ |arşivtarihi=21 Ekim 2023 |ölüurl=hayır }}</ref>|kurucu=İbn Nusayr<ref>{{Ansiklopedi kaynağı|url=http://www.iranicaonline.org/articles/mohammad-nosayr|başlık=MOḤAMMAD B. NOṢAYR|ansiklopedi=Encyclopaedia Iranica|yayıncı=electricpulp.com|erişim-tarihi=30 Haziran 2024|arşivurl=https://web.archive.org/web/20190517092820/http://www.iranicaonline.org/articles/mohammad-nosayr|arşivtarihi=17 Mayıs 2019|ölüurl=hayır}}</ref> ve El-Hasibi<ref>{{Ansiklopedi kaynağı|url=http://www.iranicaonline.org/articles/kasibi|başlık=ḴAṢIBI|ansiklopedi=Encyclopaedia Iranica|yayıncı=electricpulp.com|erişim-tarihi=9 Nisan 2014|arşivurl=https://web.archive.org/web/20190517084732/http://www.iranicaonline.org/articles/kasibi|arşivtarihi=17 Mayıs 2019|ölüurl=hayır}}</ref>|nüfus10=}}
'''Aleviler''' ({{dil|ar}}علويون ''ʿAlawiyyūn''), '''Arap Alevileri'''<ref>{{dergi kaynağı |ad1=Resul |soyadı1=Bağı |başlık=TÜRKİYE’DE YAŞAYAN ARAP ALEVİLERİ (NUSAYRİLER)’İN ETNİK VE MÜZİKAL KİMLİĞİ |dergi=Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi |tarih=Bahar 2015 |cilt=14 |sayı=53 |sayfalar=48-61|url=https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/70606 |erişimtarihi=12 Eylül 2022}}</ref>  veya '''Nusayriler''' ({{dil|ar}}نصيرية ''Nuṣayrīyah''), çoğunlukla [[Levant]] bölgesinde yaşayan, dini ve etnik bir topluluktur.<ref>{{Akademik dergi kaynağı|url=http://dx.doi.org/10.31857/s032150750008730-5|başlık=Alevis vs Alawites in Turkey (based on field studies in Turkey)|tarih=2020|sayı=3|sayfalar=26|çalışma=Asia and Africa today|ad=Daria V.|soyadı=Zhigulskaya|issn=0321-5075|doi=10.31857/s032150750008730-5}}</ref><ref>Aringberg-Laanatza, Marianne. “Alevis in Turkey–Alawites in Syria: Similarities and Differences.” In Alevi Identity: Cultural, Religious and Social Perspectives. Edited by Tord Olsson, Elisabeth Özdalga, and Catharina Raudvere, 181–199. Richmond, UK: Curzon, 1998.</ref><ref>"Erdogan, Iran, Syrian Alawites, and Turkish Alevis". ''The Weekly Standard''. 29 March 2012. Retrieved 6 July 2012.</ref><ref>Gisela Procházka-Eisl; Stephan Procházka (2010). ''The Plain of Saints and Prophets: The Nusayri-Alawi Community of Cilicia (Southern Turkey) and Its Sacred Places''. Otto Harrassowitz Verlag. p. 20. ISBN <bdi>978-3-447-06178-0</bdi>.</ref> Şiiliğin erken dönemlerinde ortaya çıkan bir [[Galiyye]] kolu olduğu düşünülmektedir.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://www.worldcat.org/oclc/1061403313|başlık=Handbook to life in the medieval world|tarih=2008|yer=New York|yayıncı=Facts On File|diğerleri=Linda Gale Jones|ad=Madeleine Pelner|soyadı=Cosman|isbn=1-4381-0907-5|oclc=1061403313}}</ref> On iki imamcı mezhebin ilk imamı olarak saygı duyulan [[Ali|Ali bin Ebu Talib]], Alevi inancının bazı yorumlarında ilahi bir varlık olarak görülmektedir.<ref>{{Kitap kaynağı|başlık=Minorities in the Middle East|bölüm=6: Alawites: To Power and the Unknown|sayfalar=116|yayıncı=McFarland & Company, Inc.|alıntı='Alawite religious faith, that is the belief-system of the Nusairi sect, is rooted in a doctrine whose ideas reflect multiple theological and philo-sophical influences. ... Greek or gnostic conceptions of the divinity intersperse with human incarnation as a key element in its theology.|basım=2.2yıl=2002|ad=Mordechai|soyadı=Nisan|isbn=978-0-7864-1375-1}}</ref><ref>Sources:

* {{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=-Jf5t1vFw1QC&pg=PA407|başlık=Handbook to Life in the Medieval World, 3-Volume Set|bölüm=The Nusayriyya Alawis|sayfalar=407|yayıncı=Infobase Publishing|alıntı=Alawi doctrine is secret, esoteric, and Gnostic in nature. They believe that Ali ibn Abi Talib is the supreme eternal God...|yıl=2009|isbn=978-1-4381-0907-7|yazar1=Madeleine Pelner Cosman|yazar2=Linda Gale Jones}}
* {{Kitap kaynağı|başlık=Parts and Wholes|sayfalar=146|yayıncı=LIT Verlag|alıntı=A major difference between the Shia and the Alawi, however, is that the latter worship Ali as a manifestation of the divine essence and believe in the reincarnation and transmigration of souls.|yıl=2016|isbn=978-3-643-90789-9|editör-ad=Laila, Michael, Guido|editör-soyadı=Prager, Prager, Spenger}}</ref> Grubun 9. yüzyılda [[Muhammed bin Nusayr|İbn Nusayr]] tarafından kurulduğuna inanılmaktadır. Bu nedenle Alevilere "Nusayri" de denilmektedir, ancak bu ifade günümüzde topluluğa mensup kişilerce tercih edilmemektedir.<ref name=":0" /><ref>{{Kaynak|url=https://www.youtube.com/watch?v=9bD0YzpFNjA&t=2924s|başlık=Pazartesi Sohbeti 121 - 14 Mart 2022|erişimtarihi=29 Eylül 2024|tarih=14 Mart 2022|soyadı=Sevan Nisanyan|arşivurl=https://web.archive.org/web/20240923235328/https://www.youtube.com/watch?v=9bD0YzpFNjA&t=2924s|arşivtarihi=23 Eylül 2024|ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Web kaynağı | url = https://ehlendergisi.com/index.php/2023/07/22/arap-alevilerin-tarihine-genel-bir-bakis/ | başlık = Arap Alevilerin Tarihine Genel Bir Bakış | erişimtarihi = 29 Eylül 2024 | tarih = 22 Temmuz 2023 | dil = Türkçe | çalışma = Ehlen Dergisi | ad = Hakan | soyadı = Mertcan | arşivurl = https://web.archive.org/web/20240923031900/https://ehlendergisi.com/index.php/2023/07/22/arap-alevilerin-tarihine-genel-bir-bakis/ | arşivtarihi = 23 Eylül 2024}}</ref><ref>{{Web kaynağı | url = https://www.hurriyet.com.tr/suriye-kerbela-mi-aleviler-mi-nusayriler-mi-21416979 | başlık = Suriye “Kerbela” mı? “Aleviler” mi? “Nusayriler” mi? | erişimtarihi = 29 Eylül 2024 | tarih = 9 Eylül 2012 | dil = Türkçe | çalışma = www.hurriyet.com.tr | ad = Cengiz | soyadı = ÇANDAR | arşivurl = https://web.archive.org/web/20151214225845/https://www.hurriyet.com.tr/suriye-kerbela-mi-aleviler-mi-nusayriler-mi-21416979 | arşivtarihi = 14 Aralık 2015}}</ref>

Anket çalışmaları, Alevilerin [[Suriye|Suriye'de]] nüfusun önemli bir bölümünü oluşturduğunu ve [[Türkiye]]'nin [[Hatay İli]] ve kuzey [[Lübnan]]'da önemli bir azınlık olduğunu göstermektedir. Ayrıca [[Golan Tepeleri]]'ndeki [[Gacar]] köyünde yaşayan bir nüfus da bulunmaktadır. Aleviler, Suriye sahilinde ve sahile yakın kasabalarda baskın dini grup olup, bu bölgelerde [[Sünni]]ler, [[Hristiyan]]lar ve [[İsmaililer]] ile bir arada yaşamaktadır. Bu etnik grup, Türkiye'deki farklı bir dini mezhep olan [[Alevilik|Anadolu Alevileri]] ile sıklıkla karıştırılmaktadırlar.<ref name=":1">{{Akademik dergi kaynağı |soyadı1=Zhigulskaya |ad1=Darya |başlık=Alevis vs. Alawites in Turkey: From the General to the Specific|dergi=International Journal of Humanities and Education |cilt=5 |sayı=10 |sayfalar=195-206}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=https://gulf2000.columbia.edu/images/maps/Syria_Ethnic_Shift_2010-2018_lg.png|başlık=Izadyi Michael. <nowiki>''</nowiki>Syria: Ethnic Shift, 2010-2018<nowiki>''</nowiki>|erişimtarihi=22 Haziran 2021|arşivtarihi=19 Kasım 2020|arşivurl=https://web.archive.org/web/20201119164227/https://gulf2000.columbia.edu/images/maps/Syria_Ethnic_Shift_2010-2018_lg.png|ölüurl=hayır}}</ref>

Arap Alevileri kendilerini ayrı bir etnik-dini grup olarak tanımlarlar. Kur'an başlıca kutsal kitap ve metinlerden biri olarak kabul edilir. Bu metinlerin yorumlanması [[Galiyye]] ve [[Bâtınîlik|Bâtinîlik]] yolu ile sağlanmaktadır. Alevi teolojisi ve ritüelleri, ana inanç Şii İslam'dan birkaç önemli hususlarda ayrılmaktadır. Örneğin, bazı Arap Alevi ritüellerinde şarap içilmektedir ve alkollü içecekler hakkında bir yasaklama yoktur.<ref>Michael Knight (10 December 2009). ''Journey to the End of Islam''. Soft Skull Press. p. 128. ISBN <bdi>978-1-59376-552-1</bdi>.</ref> Reenkarnasyon, yani ölümden sonra yeniden doğma inanışı da bazı Arap Alevi topluluklarında görülebilmektedir.<ref>Abdel Bari Atwan (2015). ''Islamic State: The Digital Caliphate''. Saqi. p. 58. ISBN <bdi>978-0-86356-101-6</bdi>.</ref>

Aleviler tarih boyunca inançlarını dışarıdakilerden ve inisiye edilmemiş Alevilerden gizli tutmuşlardır, bu yüzden haklarında söylentiler çıkmıştır. İnançlarına dair Arapça anlatımlar partizan (olumlu ya da olumsuz) olma eğilimindedir.<ref name="YFNAIRHI2010:68">[[#YFNAIRHI2010|Friedman, ''Nuṣayrī-ʿAlawīs'', 2010]]: s.68</ref> Ancak 2000'li yılların başlarından itibaren, Batı dünyasında Nusayri dini üzerine yapılan akademik çalışmalar önemli ilerlemeler kaydetmiştir.<ref name="YFNAIRHI2010:67">[[#YFNAIRHI2010|Friedman, ''Nuṣayrī-ʿAlawīs'', 2010]]: s.67</ref> Alevi inancının merkezinde, tek Tanrı'nın üç yönünü içeren ilahi bir üçleme inancı vardır. Üçlemenin yönleri ''Mana'' (anlam), ''İsm'' (isim) ve ''Bab'' (kapı) olarak adlandırılır. İnanca göre, bu emanasyonlar tarih boyunca döngüsel olarak yedi kez insan formunda [[Reenkarnasyon|yeniden doğmuştur]]. Alevilere göre, üçlemenin yedinci enkarnasyonu Ali, Muhammed ve [[Selman-ı Farisi]]'den oluşur.<ref name="auto2">{{Kitap kaynağı |soyadı=Ismail |ad=Raihan |başlık=Saudi Clerics and Shī'a Islam |yayıncı=Oxford University Press |yıl=2016 |isbn=978-0-19-023331-0 |yer= New York, NY |sayfalar=67}}</ref><ref name="auto1">{{Kitap kaynağı |soyadı=Moosa |ad=Matti |başlık=Extremist Shiites: The Ghulat Sects |yayıncı=Syracuse University Press |yıl=1987 |isbn=0-8156-2411-5 |basım=1.|yer=Syracuse, New York |sayfalar=311-312}}</ref>

Klasik Sünni ve Şii teologlar tarafından inançsız olarak kabul edilen Aleviler, Osmanlılar, Abbasiler, Memlükler ve diğer çeşitli Müslüman imparatorlukları altında baskı veya zulüm dönemleriyle karşı karşıya kalmışlardır. 1920'de Fransız Mandası'nın kurulması, Alevi tarihinde bir dönüm noktası olmuştur. O zamana kadar, topluluk genellikle kendilerini [[İbn Nusayr]] ile bağlantılarını vurgulayarak "Nusayriler" olarak tanımlamışlardır. Fransız yönetimi, mezhebi Şiilikle birlikte resmi belgelerde sınıflandırmak için "Alevi" ifadesini kullanmıştır.<ref name="auto3">{{Web kaynağı |soyadı=Carlos BC |ad=Juan |tarih=9 Aralık 2021 |başlık=The Assad Family Has Been Shaping Syria for 50 Years |url=https://www.fairobserver.com/region/middle_east_north_africa/juan-carlos-bc-syria-news-bashar-al-assad-syrian-president-arab-world-news-83492/ |arşivurl=https://web.archive.org/web/20211209173612/https://www.fairobserver.com/region/middle_east_north_africa/juan-carlos-bc-syria-news-bashar-al-assad-syrian-president-arab-world-news-83492/ |arşivtarihi=9 Aralık 2021 |website=Fair Observer}}</ref> Fransızlar, azınlıkları kendi silahlı kuvvetlerine dahil etmiş ve azınlıklar için [[Alevi Devleti]] gibi özel bölgeler oluşturmuşlardır. Alevi Devleti daha sonra dağıtılmış, ancak Aleviler [[Suriye Silahlı Kuvvetleri]]'nde ve daha sonra Arap Sosyalist Baas Partisi'nde önemli bir rol oynamaya devam etmişlerdir. Hafız Esad'ın [[Düzeltici Hareket (Suriye)|1970 darbesi]] sırasında iktidarı ele geçirmesinden bu yana, Baas rejimi Suriye Alevileri arasına [[Esadizm|Esadist ideolojiyi]] yerleştirerek geleneksel kimliklerini değiştirmiştir.<ref>{{Haber kaynağı |soyadı=Rosen |ad=Nir |tarih=10 Ekim 2011 |başlık=Assad's Alawites: The guardians of the throne |iş=Al Jazeera |url=https://www.aljazeera.com/features/2011/10/10/assads-alawites-the-guardians-of-the-throne |arşivurl=https://web.archive.org/web/20230622012706/https://www.aljazeera.com/features/2011/10/10/assads-alawites-the-guardians-of-the-throne/ |arşivtarihi=22 Haziran 2023|alıntı=Devlet – hatta “Esadizm” – Alevi dininin yerini alarak kimliklerinin odak noktası haline geldi... Lider olarak kabul edilmek için, Esad hem Sünnileri hem de Alevileri, Alevilerin aslında ana akım Müslümanlar olduklarına ikna etmek zorundaydı... Aleviler bir pazarlık yaptı; bağımsızlıklarını kaybettiler ve “iyi Müslümanlar” oldukları mitini kabul etmek zorunda kaldılar.. Esadizm, geleneksel Alevi kimliğinin ortadan kalkmasıyla oluşan boşluğu doldurdu. Toplum liderlerinin geleneksel rolünü kaybetmesi, Alevilerin birleşik bir duruş sergilemesini ve diğer Suriyeli mezheplerle bir toplum olarak ilişki kurmasını engelledi – mezhepsel korkuları ve güvensizliği pekiştirdi.}}</ref>

== Etimoloji ==
Daha eski kaynaklarda Aleviler sıklıkla "Ensariler" olarak adlandırılır. 19. yüzyılın ortalarında Aleviler arasında yaşayan [[Samuel Lyde]]'a göre, bu, onların kendi aralarında kullandıkları bir terimdi. Diğer kaynaklar, "Ensari"nin "Nusayri"nin yanlış bir Batı transliterasyonu olduğunu belirtmektedir.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=DnDP09R4s_0C&pg=PA97|başlık=Initiates and The People Part 2, May 1929 to June 1930|ad=R. Swinburne|soyadı=Clymer|yayıncı=Kessinger Publishing|tarih=1 Nisan 2003|isbn=978-0-7661-5376-9}}{{Dead link|date=August 2023 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref><ref name="telegraph-secret">{{Haber kaynağı |url=https://www.telegraph.co.uk/news/religion/8684113/Secretive-sect-of-the-rulers-of-Syria.html |iş=The Daily Telegraph |ad=Christopher |soyadı=Howse |başlık=Secretive sect of the rulers of Syria |tarih=5 Ağustos 2011 |erişimtarihi=29 Haziran 2024 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20220415183214/https://www.telegraph.co.uk/news/religion/8684113/Secretive-sect-of-the-rulers-of-Syria.html |arşivtarihi=15 Nisan 2022 |ölüurl=hayır }}</ref> Aleviler, tarihsel olarak dini kurucuları İbn Nusayr el-Numeyri'ye atfen Nusayriler olarak kendilerini tanımlamışlardır.<ref name="auto32">{{Web kaynağı|url=https://www.fairobserver.com/region/middle_east_north_africa/juan-carlos-bc-syria-news-bashar-al-assad-syrian-president-arab-world-news-83492/|başlık=The Assad Family Has Been Shaping Syria for 50 Years|arşivtarihi=9 Aralık 2021|arşivurl=https://web.archive.org/web/20211209173612/https://www.fairobserver.com/region/middle_east_north_africa/juan-carlos-bc-syria-news-bashar-al-assad-syrian-president-arab-world-news-83492/|tarih=9 Aralık 2021|website=Fair Observer|ad=Juan|soyadı=Carlos BC}}</ref> Ancak, "Nusayri" terimi 1920'lerden itibaren kullanılmamaya başlamıştır; Fransız [[Manda (diplomasi)|Mandası]] sırasında topluluk içindeki entelektüeller tarafından başlatılan bir hareket, bu terimi modern "Alevi" terimiyle değiştirmeyi amaçlamıştır.<ref>{{Kitap kaynağı|yazar1=Matti Moosa|başlık=Extremist Shiites: The Ghulat Sects|tarih=1987|yayıncı=Syracuse University Press|isbn=9780815624110|sayfa=262}}</ref>

Eski ismi (ayrı bir etnik ve dini kimlik ima eden) "tarikatın düşmanlarının bir icadı" olarak nitelendirmişler, özellikle Şii mezhebine bağlılık vurgusuyla "ana akım İslam ile bağlantı" üzerinde durmayı tercih etmişlerdir.<ref>{{Dergi kaynağı|url=http://spectator.org/archives/2013/01/24/anti-islamism-in-an-islamic-ci |başlık=Anti-Islamism in an Islamic Civil War |soyadı=al-Tamimi |ad=Aymenn Jawad |tarih=24 Ocak 2013 |dergi=The American Spectator |erişimtarihi=4 Kasım 2013 |ölüurl=evet|arşivurl=https://web.archive.org/web/20130925174813/http://spectator.org/archives/2013/01/24/anti-islamism-in-an-islamic-ci |arşivtarihi=25 Eylül 2013 }}</ref> Fransızlar da onları resmen "Aleviler" olarak sınıflandırarak yeni terimi popüler hale getirmişlerdir.<ref name="auto3"/><ref>{{Web kaynağı|url=https://origins.osu.edu/article/alawites-and-fate-syria|başlık=Alawites and the Fate of Syria|arşivtarihi=25 Ocak 2014|arşivurl=https://web.archive.org/web/20140125172900/https://origins.osu.edu/article/alawites-and-fate-syria|tarih=13 Kasım 2013|ad=Ayse|soyadı=Baltacioglu-Brammer}}</ref> Bu nedenle, "Nusayri" terimi artık genel olarak eskimiş kabul edilmekte ve hatta aşağılayıcı ve hakaret içerikli anlamlar taşımaktadır. Bu terim, [[Beşar Esad]]'ın hükûmetine karşı savaşan Sünni köktendinciler tarafından [[Suriye İç Savaşı]]'nda sıkça nefret söylemi olarak kullanılmakta ve Alevi inançlarının "insan yapımı" olduğunu ima etmek için İbn Nusayr vurgulanmaktadır.<ref name=":0">{{Web kaynağı|url=http://www.joshualandis.com/blog/zahran-alloush/|başlık=Zahran Alloush: His Ideology and Beliefs|soyadı=Landis|ad=Joshua|tarih=15 Aralık 2013|yayıncı=Syria Comment|erişimtarihi=24 Aralık 2013|arşivtarihi=25 Mart 2016|arşivurl=https://web.archive.org/web/20160325123621/http://www.joshualandis.com/blog/zahran-alloush/|ölüurl=evet}}</ref>

Araştırmacı Necati Alkan bir makalesinde "Alevi" adlandırmasının 11. yüzyıl Nusayri kitabında kullanıldığını ve 20. yüzyıl icadı olmadığını ileri sürmüştür. Makalede geçen aşağıdaki kısım bu görüşünü ifade etmektedir: <blockquote>"Nusayri'den Alevi'ye değişim hakkında: Çoğu çalışma "Alevi" teriminin I. Dünya Savaşı sonrasına kadar kullanılmadığını ve muhtemelen 1924'te ünlü ''Taʾrīkh al-ʿAlawiyyīn'' kitabının yazarı ve Osmanlı yetkilisi Muḥammad Amīn Ghālib al-Ṭawīl tarafından ortaya atıldığını ve dolaşıma sokulduğunu varsayar. Aslında, "Alevi" ismi 11. yüzyıl Nusayri risalesinde inananlardan birinin adı olarak geçmektedir (…). Ayrıca, 20. yüzyılın başlarında "Alevi" terimi zaten kullanılmaktaydı. 1903 yılında Belçika doğumlu Cizvit ve Oryantalist [[Henri Lammens]] (d. 1937) Antakya yakınlarındaki bir köyde Abdullah adlı bir Haydari-Nusayri şeyhini ziyaret ettiğinde, onun halkı için "Alevi" ismini tercih ettiğini belirtmektedir. Son olarak, 1892 ve 1909'daki yukarıda bahsedilen dilekçelerde Nusayrilerin kendilerini 'Arap Alevi halkı' (''ʿArab ʿAlevī ṭāʾifesi''), 'bizim Alevi Nusayri halkımız' (''ṭāʾifatunā al-Nuṣayriyya al-ʿAlawiyya'') veya 'Alevi halkı imzasıyla' (''ʿAlevī ṭāʾifesi imżāsıyla'') olarak adlandırmaları ilginçtir. Bu erken öz tanımlama, benim görüşüme göre, üç kat önemlidir. Birincisi, 'Alevi' kelimesinin bu insanlar tarafından her zaman kullanıldığını gösterir, Alevi yazarların vurguladığı gibi; ikincisi, bazı şeyhlerinin 19. yüzyılda başlattığı Nusayrilerin reformunu ve İslam'ın bir parçası olarak kabul edilme çabalarını ima eder; ve üçüncüsü, kimlik ve ismin 'Nusayri'den 'Alevi'ye değişiminin 1920 civarında, Fransız mandasının başlangıcında Suriye'de (1919-1938) gerçekleştiği iddialarına meydan okur."<ref>Alkan, N. (2012) ve orada atıfta bulunulan kaynaklar. Alkan, N. Fighting for the Nuṣayrī Soul: State, Protestant Missionaries and the ʿAlawīs in the Late Ottoman Empire, Die Welt des Islams, 52 (2012) s. 23–50.</ref></blockquote>

Aleviler, terimler ortak bir etimoloji ve telaffuza sahip olsa da, Türkiye'deki [[Alevilik]] mezhebiyle farklıdır.<ref name="The Weekly Standard">{{Web kaynağı |url=http://www.weeklystandard.com/blogs/erdogan-iran-syrian-alawites-and-turkish-alevis_634834.html |başlık=Erdogan, Iran, Syrian Alawites, and Turkish Alevis |iş=The Weekly Standard |tarih=29 Mart 2012 |erişimtarihi=6 Temmuz 2012 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20231107000303/http://www.weeklystandard.com/blogs/erdogan-iran-syrian-alawites-and-turkish-alevis_634834.html |arşivtarihi=7 Kasım 2023 |ölüurl=hayır }}</ref><ref name="Otto Harrassowitz Verlag">{{Kitap kaynağı|yazar1=Gisela Procházka-Eisl|yazar2=Stephan Procházka|başlık=The Plain of Saints and Prophets: The Nusayri-Alawi Community of Cilicia (Southern Turkey) and Its Sacred Places|url=https://books.google.com/books?id=Ixl3NcvAixAC&pg=PA20|yıl=2010|yayıncı=Otto Harrassowitz Verlag|isbn=978-3-447-06178-0|sayfa=20}}</ref>

== Kökenleri üzerine teoriler ==
[[Dosya:Estats neohitites i arameus a Síria al segle VIII aC.png|küçükresim|M.Ö. 13.yy'da Sami yerleşkeleri]]
Alevilerin genetik kökeni tartışmalıdır. Yerel folklor, onların on birinci İmam [[Hasan el-Askeri]]'nin (ö. 873) ve öğrencisi İbn Nusayr'in (ö. 868) takipçilerinin soyundan geldiklerini öne sürer.<ref>Chisholm, Hugh, ed. (1911). "Nosairis" . ''Encyclopædia Britannica''. '''19''' (11th ed.). Cambridge University Press. p. 821.</ref> 19. ve 20. yüzyıllarda, bazı Batılı bilim adamları Nusayrilerin, [[Aramiler]], [[Kenanlılar]], [[Hititler]]<ref name="Samuel Lyde 1860 p. 49">Samuel Lyde (1860). ''The Asian Mystery Illustrated in the History, Religion, and Present State of the Ansaireeh Or Nusairis of Syria''. Longman, Green, Longman, and Roberts. p. 49</ref><ref>''Journal of the Royal Anthropological Institute'' (London, 1911), p.241.</ref> ve [[Mardaitler]]<ref>Mordechai Nisan (1 January 2002). ''Minorities in the Middle East: A History of Struggle and Self-Expression, 2d ed''. McFarland. pp. 114–15. ISBN <bdi>978-0-7864-5133-3</bdi>.</ref> gibi eski [[Orta Doğu]] halklarının soyundan geldiğine inanıyorlardı. Birçok önemli Alevi topluluğu da 13. yüzyılda [[Sincar]]'dan gelen yerleşimcilerin soyundan gelmektedir.<ref>{{Kitap kaynağı|başlık=Extremist Shiites: The Ghulat Sects|tarih=1987|sayfalar=256, 270|yayıncı=Syracuse University Press|isbn=978-0-8156-2411-0|yazar1=Matti Moosa}}</ref> M.Ö 13. yüzyılda [[Samiler|Sami]] kökenli [[Aramiler]]in, [[Hurriler|Hurri]] ve [[Hititler|Hititerin]] yaşadığı [[Hatay]], [[Adana]], [[Lazkiye]] ve [[Mersin]] çevresine yerleştiği görülmektedir.<ref>Bloch, Yigal, Anadolu'da Aramiler ve Yeni Assur-Arami İlişkileri, ''Asurlular'', Yapı Kredi Yayınları, 2018. s.300-323</ref>

Antik dönemde ise; [[Gaius Plinius Secundus|Plinius]]'un <nowiki>''</nowiki>Doğa Tarihi<nowiki>''</nowiki> eserinin V. Kitabında şunları dile getirmektedir:

''<blockquote>''Şimdi Suriye'nin iç kısmından söz etmeliyiz. Coele Suriye'de Marsyas nehri tarafından Nazerini Tetrarşisinden ayrılan Apamea kasabası vardır.''

—&thinsp; ''Yaşlı Plinius'' 
</blockquote>''
[[Dosya:Syria 2004 CIA map-2010-07-09.JPG|küçükresim|Nusayri Dağları (Jabal Al- An-Nusayyriyyah) Bölgesi]]
"Nazerini" adı verilen küçük bir dağ silsilesinin günümüzde de An-Nusayrileri Dağları olarak kabul edilmektedir. Günümüzde de olduğu gibi bu dağlar civarında yaşayanlar Nazerani (Nasrani) yani Ansari - An Nusayrilerdir. Bununla birlikte, bazı bilim adamları Nazerini ve [[:en:Nazareth|Nasuralılar]] arasında bağlantı kurmaktan kaçınsalar da "Nazerini"<nowiki>'nin Sami dil ailesine mensup olduğu unutulmamalıdır. ''Nasrani veya Nusayr''</nowiki> Sami kökenli kelime olup üç harfli kök olan '', n-S-R''  'dan gelir. Anlam olarak ''Nasır veya Nazzara (Ansar)'' ilginçtir ki Doğu Aramice ve Arapçada "''Koruyucu, Bekçi, Gözcü'' " anlamını taşımaktadır. Massignon, Nusayrilerin aslında Nazaretliler olduğunu iddia etmiştir.<ref>Massignon, “Esquisse d'une bibliographie Nusayrîe”, 641- 649</ref>

== Tarihçe ==
İbn Nusayr ve takipçileri dinin kurucuları olarak kabul edilmektedir. On birinci İmam el-Askari'nin ölümünden sonra, Şii topluluğunda onun hilafetiyle ilgili sorunlar ortaya çıkmış ve ardından İbn Nusayr, ölen imamın ''Bab''<nowiki/>'ı ve ''İsm''<nowiki/>'i olduğunu ve onun gizli öğretilerini aldığını iddia etmiştir. İbn Nusayr ve takipçilerinin bu oluşumu diğer birçok erken dönem ghulat mistik İslami mezheplerden biri gibi görünmektedir ve kendilerinin 12. Gizli İmam'ın Şii temsilcileri tarafından aforoz edildikleri anlaşılmaktadır.<ref>{{Web kaynağı|url=https://goaloflife.files.wordpress.com/2011/08/the-nuc59fayrc4ab-_alawc4abs-_-an-introduction-to-the-religion-history-and-identity-of-the-leading-minority-in-syria-islamic-history-and-civilization.pdf|başlık=Friedman, ''Nuṣayrī-ʿAlawīs,'' 2010|erişimtarihi=2 Temmuz 2024|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230307104844/https://goaloflife.files.wordpress.com/2011/08/the-nuc59fayrc4ab-_alawc4abs-_-an-introduction-to-the-religion-history-and-identity-of-the-leading-minority-in-syria-islamic-history-and-civilization.pdf|arşivtarihi=7 Mart 2023|ölüurl=hayır}}</ref>

Aleviler daha sonra kuzey Suriye'de Hamdaniler yönetimi (947-1008) sırasında, Muhammed bin Nusayr'ın doktrinini taşıdığını iddia eden İshakiyye mezhebiyle bir rekabetin ardından yaklaşık 969 yılında Halep'te ölen, kendisi de İbn Nusayr takipçisi olarak bilinen el-Hasibi tarafından örgütlendi.<ref name="halm2">{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=u5jO3QzVtPUC&pg=PA28|başlık=Shi'ism|sayfa=157|yayıncı=Edinburgh University Press|yıl=2004|ad=Heinz|soyadı=Halm|isbn=978-0-7486-1888-0}}</ref> Suriye'nin kıyı dağlarındaki nüfusun çoğunluğunun Aleviliği benimsemesi muhtemelen birkaç yüzyıl süren uzun bir süreçti.{{kdş|Winter|2016|s=30}} Modern araştırmalar, Aleviliğin Halep'te ilk kuruluşundan sonra Sarmin, Salamiyah, Homs ve Hama'ya yayıldığını ve daha sonra Baarin, Deir Şamil ve Deir Mama gibi Hama'nın batısındaki alçak köylerde, Wadi al-Uyun vadisinde ve Tartus ile Safita çevresindeki dağlarda yoğunlaştığını göstermektedir.{{kdş|Winter|2016|s=29}}

== Nüfus ve dağılımı ==
Dünya genelinde Arap Alevileri en çok [[Suriye]], [[Türkiye]], [[Arjantin]], [[Lübnan]], [[Almanya]], Lübnan'daki [[Golan Tepeleri]] ve [[Avustralya]] gibi ülkelerde yaşarlar.

=== Türkiye'deki Arap Alevileri ===
Alevilerin Türkiye'de Hatay'dan, Adana ovasına kadar yerleşimlerinin olduğu bilinmektedir. 1939'da Aleviler, Hatay ilinin nüfusunun yaklaşık yüzde 40'ını oluşturuyordu. Fransız coğrafyacı Fabrice Balanche'a göre Türkiye Arap Alevileri ile Suriye Alevileri arasındaki ilişkilerin bağı sınırlı olmuştur. Türkleştirme politikası ve Suriye-Türkiye sınırının onlarca yıldır kapanmasıyla bu ilişkilerin sınırlandığını görmekteyiz.<ref>Balanche, Fabrice. "The Alawi Community and the Syria Crisis". ''Middle East Institute''. Retrieved 17 April 2021.</ref>

Türkiye'deki Arap Aleviler geleneksel olarak Suriye Arap Alevileri gibi [[Levant Arapçası]] konuşurlar. Arapça, kırsal topluluklarda ve Samandağ'da ve Arsuz'da korunmuştur. Şehir merkezlerinde genç kuşak daha çok Türkçe konuşmaktadır.

Aleviler kayda değer bir sosyal hareketlilik sergilemektedir. 1960'lara kadar Antakya civarındaki Sünni ''ağalara'' (toprak sahiplerine) bağlıydılar ve yoksuldular. Daha sonraları ise Aleviler, ulaşım ve ticaret sektörlerinde öne çıkmış ve büyük, profesyonel bir orta sınıf olarak ortaya çıkmıştır.<ref>''Fellahlar'ın Sosyolojisi'', Dr. Cahit Aslan, Adana, 2005</ref><ref>''Arap Aleviliği: Nusayrilik'', Ömer Uluçay, Adana, 1999</ref>

==== Tanınmış Arap Alevileri ====

# [[Salih el-Ali]]
# [[Zeki el-Arsuzi]]
# [[:en:Jamal Suliman|Jamal Suliman]] (Yönetmen)
# [[Wafa Sultan]]
# [[:en:Badawi al-Jabal|Badawi al-Jabal]] (Şair)
# [[Adonis (şair)|Adonis]] (Şair)
# [[Barış Atay]] (Siyasetçi-Tiyatrocu)
# [[Haluk Levent]] (Müzisyen)
# [[Beşşar Esad|Beşar Esad]] (Suriye Devlet Başkanı)
# [[Hafız Esad]] (Suriye Devlet Başkanı)
# [[:en:Zulema Yoma|Zulema Yoma]]
# [[Uğur Şahin]] (BioNTech Kurucusu)
# [[Hasan Şaş]] (Futbolcu)
# [[Gökhan Zan]] (Futbolcu)
# [[Selçuk İnan]] (Futbolcu)
# [[İsmail Köybaşı]] (Futbolcu)
# [[Hamdi Alkan]] (Oyuncu)
# [[Atiye]] (Şarkıcı)
# [[Enver Aysever]] (Gazeteci)
# [[Necip Memili|Necip Memilli]]
# [[Ahmet Selçuk İlkan|Ahmet Selçuk İlhan]]
# [[Bayhan]]

== Dil ==
[[Ana dil]]leri [[Arapça]]dır. Suriye'deki [[Gebel]] ve [[Ensari]]'ye bağlı [[Süryânî]]/[[Lübnan]] [[lehçe]]lerini konuşurlar. Yaşlı kuşak, günümüzde  [[Arapça]] konuşmaktadır.<ref>Andrews, 1992: 215</ref>

[[Türkiye]]'de ise 1939'da [[Hatay]]'ın katılmasından sonra doğmuş olan kuşakça [[Türkçe]] konuşulmaktadır. Bugün [[Arapça]] ile [[Türkçe]]’nin bir karışımı konuşulur. Yaşlı nüfusun bir bölümü yaşadıkları bölgenin bir zamanlar [[Fransız Suriye ve Lübnan Mandası|Fransız hakimiyetinde olmasından dolayı]] [[Fransızca]] da bilmektedir.<ref>Andrews, 1992: 216</ref>

== İnançlar ==
{{Ana|Nusayrilik}}
[[Dosya:Ali and his two sons - Inv. no. 2003, 197, 5. MuCEM.jpg|küçükresim|upright=1.15|[[Ali]] ve oğulları [[Hasan ibn Ali|Hasan]] ile [[Hüseyin ibn Ali|Hüseyin]].]]
Aleviler ve inançları "sırlarla dolu" olarak tanımlanmıştır.<ref name="YFNAIRHI2010:68" /><ref name="telegraph-secret" /><ref name="BBC-secretive">{{Web kaynağı |url=https://www.bbc.com/news/world-middle-east-18084964 |başlık=The 'secretive sect' in charge of Syria |tarih=17 Mayıs 2012 |yayıncı=[[BBC]] |erişimtarihi=14 Ocak 2015 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20230307104837/https://www.bbc.com/news/world-middle-east-18084964 |arşivtarihi=7 Mart 2023 |ölüurl=hayır }}</ref><ref name="Reuters-secret">{{Haber kaynağı |url=https://www.reuters.com/article/us-syria-alawites-sect-idUSTRE8110Q720120202 |başlık=Syria's Alawites, a secretive and persecuted sect |iş=Reuters |tarih=2 Şubat 2012 |erişimtarihi=25 Aralık 2012 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20160310123043/http://www.reuters.com/article/us-syria-alawites-sect-idUSTRE8110Q720120202 |arşivtarihi=10 Mart 2016 |ölüurl=hayır }}</ref> (Örneğin, Yaron Friedman, mezhep üzerine yaptığı akademik çalışmasında, kitabında alıntılanan Alevi dini materyallerin yalnızca "kamu kütüphanelerinden ve basılı kitaplardan" geldiğini yazmıştır çünkü Alevi "kutsal yazıları" "gizli tutulur"{{efn|Alevilerin kutsal yazıları mezhep üyeleri tarafından gizli tutulduğundan, bu ciltte kullanılan dini materyalin sadece kamu kütüphanelerinde ve basılı kitaplarda erişilebilir olanlar olduğunu belirtmek önemlidir.<ref name="YFNAIRHI2010:xii" />}}{{efn|Alevi inançlarına göre kadınların dini eğitim almaları yasaktır.<ref>{{Kitap kaynağı|author=Barry Rubin|başlık=The Middle East: A Guide to Politics, Economics, Society and Culture|yayıncı=Routledge|yıl=2015|sayfa=337|isbn=9781317455783}}</ref>}}); inancın bazı ilkeleri çoğu Alevi'den gizli tutulur ve sadece seçilmiş birkaç kişi tarafından bilinir,<ref name="YFNAIRHI2010:xii">[[#YFNAIRHI2010|Friedman, ''Nuṣayrī-ʿAlawīs'', 2010: p.xii]]</ref> bu nedenle [[Mistisizm|gizemli]] bir mezhep olarak tanımlanmıştır.<ref>{{Kitap kaynağı|author=John C. Rolland|başlık=Lebanon: Current Issues and Background|url=https://books.google.com/books?id=-JVOKeNkllgC&pg=PA75|yıl=2003|yayıncı=Nova Publishers|isbn=978-1-59033-871-1|sayfa=75}}</ref>

Alevi doktrinleri, peygamberlik iddiasında bulunan, kendisini 12 imam için "Bab (kapı)" olarak ilan eden ve [[Hasan el-Askeri]]'ye ilahilik atfeden Iraklı rahip [[İbn Nusayr|Muhammed ibn Nusayr]]'ın öğretilerinden ortaya çıkmıştır. Ancak El-Askeri, İbn Nusayr'ı reddetmiş ve müritleri sınır dışı edilmeleri üzerine  [[Suriye Kıyı Dağları]]'na göç etmiş  ve burada farklı bir topluluk kurmuşlardır.<ref>{{Kitap kaynağı |soyadı=Nisan |ad=Mordechai |başlık=Minorities in the Middle East |yayıncı=McFarland & Company, Inc. |yıl=2002 |isbn=978-0-7864-1375-1 |basım=2.|sayfalar=115|bölüm=6: Alawites: To Power and the Unknown}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı |soyadı1=L. Esposito |ad1=John |başlık=The Oxford Encyclopedia of the Modern Islamic World vol. 1 |soyadı2=Moosa |ad2=Matti |yayıncı=Oxford University Press |yıl=1995 |isbn=0-19-509612-6 |yer=New York, USA |sayfalar=63, 64|bölüm=Alawiyyah}}</ref> Nusayri inancı, Ali'yi "yüce ebedi Tanrı" olarak görür ve bu çerçevedeki çeşitli gnostik inançlardan oluşur. Nusayri doktrini, Alevilerin ruhlarını "Tanrı'ya karşı isyan eden ışıkların reenkarne halleri" olarak kabul eder.<ref>{{Kitap kaynağı |yazar1=Madeleine Pelner Cosman |bölümurl=https://books.google.com/books?id=-Jf5t1vFw1QC&pg=PA407 |başlık=Handbook to Life in the Medieval World, 3-Volume Set |yazar2=Linda Gale Jones |yayıncı=Infobase Publishing |yıl=2009 |isbn=978-1-4381-0907-7 |sayfa=407 |bölüm=The Nusayriyya Alawis}}</ref>

Alevi inançları ile ilgili öne sürülenler, modern dini otoriteleri tarafından hiçbir zaman doğrulanmamıştır.<ref name="Yunis 1992, p. 63">'Abd al‑Latif al‑Yunis, Mudhakkirat al‑Duktur 'Abd al‑Latif al‑Yunis, Şam: Dar al‑'Ilm, 1992, s. 63.</ref> Son derece gizli ve ezoterik bir mezhep olarak,<ref>{{kitap kaynağı |yazar1=Madeleine Pelner Cosman |bölümurl=https://books.google.com/books?id=-Jf5t1vFw1QC&pg=PA407 |başlık=Handbook to Life in the Medieval World, 3-Volume Set |yazar2=Linda Gale Jones |yayıncı=Infobase Publishing |yıl=2009 |isbn=978-1-4381-0907-7 |sayfa=407 |kısım=The Nusayriyya Alawis}}</ref><ref name="reuters.com">{{haber kaynağı |soyadı1=Tom |ad1=Heneghan |tarih=24 Aralık 2011 |başlık=Who are the Alawites? |website=Reuters |url=https://www.reuters.com/article/us-syria-religion-alawites-idUSTRE7BM1J220111223 |arşiv-url=https://web.archive.org/web/20220307225030/https://www.reuters.com/article/us-syria-religion-alawites-idUSTRE7BM1J220111223 |arşiv-tarihi=7 Mart 2022}}</ref> Alevi dini din adamları temel doktrinlerini gizleme eğilimindedirler ve bu doktrinler yalnızca mezhebin seçilmiş azınlıklarına öğretilir.<ref name="reuters.com"/> Aleviler ayrıca mağduriyetleri önlemek için [[takiye]] uygulamasını benimsemişlerdir.<ref name="telegraph-secret" /><ref name="reuters.com"/>

=== İlahiyat ve uygulamalar ===
Alevi doktrini, [[Fenike mitolojisi]], [[Gnostik]]lik, [[neo-Platonik|neo-Platonizm]], [[Hristiyanlık|Hristiyan]] [[Üçleme]] (örneğin, ekmek ve şarabın kutsanmasını içeren ayinler) gibi kavram ve uygulamaları Müslüman sembolizmi ile harmanlamış olduğu için [[senkretik]] olarak tanımlanır.<ref name=":1"/><ref name="YFNAIRHI2010:67" /><ref>{{kitap kaynağı|başlık=The Plain of Saints and Prophets: The Nusayri-Alawi Community of Cilicia |soyadı1=Prochazka-Eisl |ad1=Gisela |soyadı2=Prochazka |ad2=Stephan |yıl=2010 |isbn=978-3-447-06178-0 |sayfa=81|yayıncı=Otto Harrassowitz Verlag }}</ref><ref name="auto"/>

Alevi Üçlemesi, Tanrı'yı ''Ma'na'' (anlam), ''İsm'' (İsim) ve ''Bab'' (Kapı) olmak üzere üç ayrı tecelli olarak görür; bunlar "bölünmez Üçleme"yi oluşturur. Alevi mitolojisinde ''Ma'na'', ''her şeyin kaynağı ve anlamını'' simgeler. Alevi doktrinlerine göre, ''Ma'na'' ''İsm''i, ''İsm'' ise ''Bab''ı oluşturmuştur. Bu inançlar, Üçleme'nin [[reenkarnasyon]] doktrini ile yakından ilişkilidir.<ref name="auto2"/><ref name="auto1"/>

=== Tarihçe ===
{{Ek kaynak gerekli|alt başlıktaki|tarih=Haziran {{#time:Y}}}}[[İmamiye]]-i [[Gâl’îyye]]'den olan [[Nusayr’îyye]]nin asıl kurucusu, Irak'ta [[Kûfe]] ile Vâsit<ref>{{Web kaynağı |url=http://www.iranicaonline.org/articles/kasibi |başlık=Encyclopædia Iranica, ḴAṢIBI |erişimtarihi=9 Nisan 2014 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20190517084732/http://www.iranicaonline.org/articles/kasibi |arşivtarihi=17 Mayıs 2019 |ölüurl=hayır }}</ref> arasında bir yerde bulunan ''Canbelâ Köyü'' doğumlu, [[Hasan el-Askerî]] ile yakın ilişkileri bulunan okumuş bir ailenin mensubu, ''"Şeyh Bayrak"'' nâmıyla ün salan ve Nusayriliğin ulûsu olarak addedilen, yaklaşık olarak 957/968 yılları arasında [[Halep]]'te vefât eden ''"Ebû Abd-Allâh el-Huseyin ibn Hemdân’ûl-Canbûlânî El-Hasîbî"''<ref name="Bayrak">Mustafa Öz, ''Mezhepler Tarihi ve Terimleri Sözlüğü,'' Ensar, İstanbul, 2011.</ref> ({{dil|dil_adı=e|ar|الحسين بن حمدان الخصيبي}}) adındaki zâttır. Bu mezhebin [[bâtıni]] [[i'tikad]]ı, Şeyh Bayrak'ın [[Antakya]] köylüklerindeki hâlife ve mürîdlerinden olan ''"Muhammed bin Âliyy’ûl Cillî"'' ile ''"Meymûn bin Kâasım’ıt Tabarânî"'' tarafından çevreye yayılmıştır. ''(Nusayrilik şeceresi <ref name="Meymûn">Süleyman Efendi, ''El-Bâkûret’ûs Süleyman’îyye'', Sahife 14-15, Beyrut, 1873.</ref>.)'' Ayrıca,
''"Muhammed ibn-i Cündeb"'' ve ''"Muhammed’ûl Cennân’îl Cünbûlânî"'' adındaki kişiler de Nusayriliğin [[bâtıni]]-[[i'tikad]]ının neşriyâtına büyük ölçüde katkıda bulunmuşlardır.<ref name="Bayrak" />

Adını On birinci [[İmâm]] [[Hasan El Askeri]]'nin öğrencisi [[Ebû Şu'ayb Muhammad ibn Nusayr]]'dan alan, [[Câferiyye Şiîliği]] ile [[Anadolu Alevîliği]]'nden [[inanç]] yönüden ayrılarak, [[İsmâilîyye]], [[Dürzîlik]], [[Hristiyanlık]] ve [[Suriye]]'deki diğer [[inanç]]ları da içeren ve ''[[Kitâb el-Mecmû]]'' adındaki [[duâ]] kitabını dînî eğilimlerinin ana kaynağı olarak kabul eden [[Ehl-i Beyt]] [[İnanç|inanc]]ı.<ref name="ref196">Büyükkara, Prof. Dr. Mehmet Ali: "İslam Mezhepleri Tarihi" sayfa 156. Anadolu Üniversitesi Yayınları Eskişehir, Eylül 2010 ISBN 978-975-06-0738-7</ref>

Günümüzde, Nusayriliğin müntesiplerinin büyük çoğunluğunu [[Nusayrîler]]'in oluşturmasına rağmen, Nusayrîler'in tamamının kesin olarak bu oluşumun üyelerinden olduklarını söylemek olanaksızdır. Nusayrî nüfus içerisinde değişik mezheplerden olan kişilere de sıklıkla bulmak olanaklıdır.

İnancın kurucusu [[Ebû Şu'ayb Muhammad ibn Nusayr]] (''Muhammed bin Nusayrul Abdiyy'in Numayrî'')'dir. Ancak Nusayrîliği [[sistem]]leştirip yayan kişi olarak ''Hamdam'' büyük saygı görür. Nusayrîlerin [[Kutsal kitap|kutsal kitab]]ı [[Kur'an-ı Kerîm]]'dir. Nusayrîler kendilerini Alevi olarak kabullenirler. Aleviler de Nusayrîleri kendilerinden tanırlar. Ancak [[Anadolu Alevîliği]] ile Nusayrîlik farklıdır. Haydarî ve Klâzî olarak iki gruba ayrılırlar. Klâzîler [[Türkiye]]'deki topluluğun % 30'unu oluştururlar ve daha tutucudurlar. [[Suriye]]'de ise Klâzîler çoğunluktadır. [[Suriye]] yönetimindeki [[Esad ailesi]]nin de mensubu olduğu Nusayrîler, [[Suriye]]'de toplam [[nüfus]]un % 14'ünü oluştururlar.<ref name="ref800">Önder, Ali Tayyar, Türkiye'nin Etnik Yapısı, sf.303</ref>

== Alevi Devleti ==
{{Ana|Alevi Devleti}}
[[Fransız manda]]sı altında 1920'de Alevi Devleti ([[Fransızca]]: Le territoire autonome des Alaouites) kurulmuş ve 5 Aralık 1936'da [[Suriye]]'ye ilhak edilmiştir.

== Ayrıca bakınız ==
* [[:Kategori:Aleviler|Aleviler]]
* [[Gadir-i Hum Bayramı]]
* [[Ras el-Seni]]
* [[Kıddes Bayramı]]
* [[Hızır Türbesi]]
* [[Bırbara Bayramı]]
* [[Evvel Temmuz Bayramı]]

== Resimler ==
<gallery>
Dosya:Alawiteman.jpg|Yaşlı adam (20.yüzyıl başlarında [[Lazkiye]]'de)
Dosya:Alaw.JPG|Bayram günlerinde çocuklar (Birinci Dünya Savaşı döneminde,
Dosya:Alawitewomen.jpg|Kadınlar (20.yüzyıl başlarında, [[Suriye]]) 
</gallery>

== Notlar ==
<references group="lower-alpha" />
== Kaynakça ==
{{kaynakça}}

=== Ek okumalar ===
* Andrews, Alford Peter, ''Türkiye'de Etnik Gruplar'', (Çev. Mustafa Küpüşoğlu), 1. basım, Ant Yayınları, İstanbul, 1999.
* Sertel, Ergin, ''Dinî ve Etnik Kimlikleriyle Nusayrîler'', 1. baskı, Ütopya Yayınevi, Ankara, 2005.
* {{Ansiklopedi kaynağı |bölüm= NOṢAYRIS |soyadı= Bar-Asher |ad= Meir M.| url = http://www.iranicaonline.org/articles/nosayris |ansiklopedi=Encyclopaedia Iranica |yıl= 2003 }}
* Kazimi, Nibras. ''Syria Through Jihadist Eyes: A Perfect Enemy'', Hoover Institution Press, 2010. {{ISBN|978-0-8179-1075-4}}.
* {{Kitap kaynağı|soyadı1=Friedman|ad1=Yaron |başlık=The Nuṣayrī-ʿAlawīs : An Introduction to the Religion, History and Identity of the Leading Minority in Syria |tarih=2010 |yayıncı=Brill|yer=Leiden, Boston |isbn=978-90-04-178922|url=https://goaloflife.files.wordpress.com/2011/08/the-nuc59fayrc4ab-_alawc4abs-_-an-introduction-to-the-religion-history-and-identity-of-the-leading-minority-in-syria-islamic-history-and-civilization.pdf |erişimtarihi=31 Temmuz 2016|kaynak=YFNAIRHI2010}}
* {{EI2 | last = Halm | first = Heinz | authorlink =  | title = Nuṣayriyya | volume = 8 | pages = 145–148 | url = http://dx.doi.org/10.1163/1573-3912_islam_COM_0876}}
* {{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=Ixl3NcvAixAC&pg=PA20|başlık=The Plain of Saints and Prophets: The Nusayri-Alawi Community of Cilicia ... |ad1=Gisela |soyadı1=Procházka-Eisl |ad2=Stephan |soyadı2=Procházka |yayıncı=Harrassowitz Verlag |tarih= 11 Ağustos 2010|isbn=978-3-447-06178-0|kaynak=GPE2010}} RFWRfO2016
* {{Kitap kaynağı|soyadı1=Worth|ad1=Robert F.|başlık=A Rage for Order: The Middle East in Turmoil, from Tahrir Square to ISIS|tarih=2016|yayıncı=Pan Macmillan |sayfa=82 |isbn=9780374710712|url=https://books.google.com/books?id=PNOLCgAAQBAJ&pg=PP7|kaynak=RFWRfO2016}}
* {{Kitap kaynağı |soyadı1=Winter |ad1=Stefan |başlık=A History of the 'Alawis: From Medieval Aleppo to the Turkish Republic |tarih=2016 |yayıncı=Princeton University Press |yer=Princeton and Oxford |isbn=9780691173894 |url=https://books.google.com/books?id=Suf-CwAAQBAJ|kaynak={{sfnref|Winter|2016}}}}
* {{Kitap kaynağı |soyadı=Al Marouf |ad=Emil Abbas |başlık=History of Alawites in the Levant |yayıncı=Dar Al Amal & Al Salam |dil=ar |yıl=2016 }}
{{Otorite kontrolü}}

[[Kategori:Arap Alevileri| ]]
[[Kategori:Arap grupları]]