Orhan Pamuk sayfasının kaynağını görüntüle

{{Yazar bilgi kutusu
|adı                = Orhan Pamuk
|resim              = Orhan Pamuk 2009 Shankbone.jpg
|resim_boyutu       = 230px
|başlık             = 2009'da Orhan Pamuk 
|takma_adı          = 
|doğum_tarihi       = {{doğum tarihi ve yaşı|1952|6|7}}
|doğum_yeri         = [[İstanbul]], [[Türkiye]]
|ölüm_tarihi        = 
|ölüm_yeri          = 
|meslek             = [[Yazar]]
|köken              = 
|dönem              = 1974-günümüz
|tür                = [[Postmodern roman]]
|eğitim             = [[İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi|İletişim Fakültesi]], [[İstanbul]]
|akım               = [[Postmodernizm]]
|ilk_eser           = ''Karanlık ve Işık'' (1979)
|ödülleri           = [[Uluslararası Dublin Edebiyat Ödülü]] (2003)
{{Ödüller|[[Nobel Edebiyat Ödülü]]|(2006)}}
|imza               = Signature Orhan Pamuk.svg 
|website            = [http://www.orhanpamuk.net orhanpamuk.net]
|evlilik            = {{Evlilik|Aylin Türegün|1982|2002|sebep=b}}<br> {{Evlilik|Aslı Akyavaş|2022|}}
|çocuklar           = 1
|etkilendikleri=[[Oğuz Atay]],[[Ahmet Hamdi Tanpınar]],[[Fyodor Dostoevsky]],[[Gabriel García Márquez]],[[Leo Tolstoy]],[[Albert Camus]],[[Umberto Eco]]}}
'''Orhan Ferit Pamuk''' (d. 7 Haziran 1952, [[İstanbul]]), [[Türkler|Türk]] [[roman]]cı.<ref>[http://www.radikal.com.tr/haber.php?haberno=167161 Ama ben Türk'üm] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20151118102558/http://www.radikal.com.tr/haber.php?haberno=167161|tarih=18 Kasım 2015}} ''Radikal'' (17/10/05)</ref> Birçok başka edebiyat ödülünün yanı sıra, 2006 yılında [[Nobel Edebiyat Ödülü]]'ne layık görüldü ve 54 yaşında, bu ödülü kazanan en genç edebiyatçılardan biri oldu.<ref name="Orhan Pamuk">{{Web kaynağı | url = http://www.iletisim.com.tr/iletisim/person.aspx?pid=107 | başlık = Orhan Pamuk | erişimtarihi = 30 Kasım | erişimyılı = 2007 | yayımcı = [[İletişim Yayınları]] | arşivurl = https://web.archive.org/web/20131215041736/http://www.iletisim.com.tr/iletisim/person.aspx?pid=107 | arşivtarihi = 15 Aralık 2013 | ölüurl = evet }}</ref> Kitapları altmış üç dile tercüme edildi, yüzden fazla ülkede yayımlandı ve 13 milyon baskı yaptı.<ref>{{Web kaynağı | url = https://www.orhanpamuk.net/biography.aspx | başlık = biography | yayıncı = orhanpamuk.net | arşivurl = https://web.archive.org/web/20080927045631/https://www.orhanpamuk.net/biography.aspx | arşivtarihi = 27 Eylül 2008}}</ref> 2006 yılında [[Time]] dergisi tarafından [[Time 100: The Most Important People of the Century|dünyanın en etkili 100 kişisi]] arasına seçilen Pamuk, Nobel ödülüne layık görülen ilk Türk'tür.<ref name="Orhan Pamuk"/>

''[[Sessiz Ev]]'', ''[[Beyaz Kale]]'', ''[[Kara Kitap]]'', ''[[Yeni Hayat (roman)|Yeni Hayat]]'', ''[[Benim Adım Kırmızı]]'', ''[[Kar (roman)|Kar]]'', ''[[Masumiyet Müzesi]]'', ''[[Kafamda Bir Tuhaflık]]'' ve ''[[Kırmızı Saçlı Kadın]], [[Veba Geceleri]]'' gibi romanların yazarı olan Pamuk, Columbia Üniversitesi'nin beşeri bilimler bölümünde edebi yazarlık ve [[karşılaştırmalı edebiyat]] dersleri veriyor. Orhan Pamuk, 2018 yılında [[Amerikan Felsefe Topluluğu]]'na asil üye seçildi.<ref>{{Web kaynağı | url = https://www.amphilsoc.org/blog/election-new-members-2018-spring-meeting | başlık = Election of New Members at the 2018 Spring Meeting | erişimtarihi = 31 Ocak 2022 | dil = İngilizce | çalışma = American Philosophical Society | arşivurl = https://web.archive.org/web/20180502175337/https://www.amphilsoc.org/blog/election-new-members-2018-spring-meeting | arşivtarihi = 2 Mayıs 2018}}</ref>

Baba tarafından [[Çerkesler|Çerkes]] kökenli olan Pamuk, çok sayıda önemli edebiyat ödülüne de layık görüldü. ''Benim Adım Kırmızı,'' 2002 yılında Fransız ''Prix du Meilleur Livre Étranger'' ile İtalyan ''[[Grinzane Cavour Ödülü|Premio Grinzane Cavour]]'' ödülleri ile birlikte'','' 2003 yılında ''[[Uluslararası Dublin Edebiyat Ödülü]]''<nowiki/>'nü kazandı.

2010 yılında Orhan Pamuk ve [[José Saramago]]'nun girişimleriyle İstanbul'da ''Avrupa Yazarlar Parlamentosu'' ya da İngilizce adıyla ''The European Writers' Parliament'' dünyanın dört bir yanından yazarları bir araya getirdi.<ref>{{Web kaynağı | url = https://www.threemonkeysonline.com/the-istanbul-declaration-of-the-european-writers-parliament-2010/ | başlık = The Istanbul Declaration of The European Writers’ Parliament 2010 | erişimtarihi = 1 Şubat 2022 | tarih = 19 Ocak 2011 | dil = en-US | çalışma = Three Monkeys Online Magazine | arşivengelli = evet |arşivurl= https://web.archive.org/web/20220201102846/https://www.threemonkeysonline.com/the-istanbul-declaration-of-the-european-writers-parliament-2010/ |arşivtarihi= 1 Şubat 2022 | ölüurl = hayır }}</ref> Pamuk'un halk arasında tartışmalı tarihî ve siyasi olaylar hakkında fikir beyân etmesi ve yazması, kendisini kendi ülkesinde dahi kınanma cezasıyla karşı karşıya bıraktı.

== Hayatı ==
Orhan Pamuk, 7 Haziran 1952 tarihinde İstanbul'da dünyaya geldi. Ailesi Batı yönelimli, seküler, varlıklı orta sınıfa aitti. Pamuk'un baba tarafından dedesi, demiryolları inşa eden bir mühendis ve sanayici olarak zengin olmuş. Babası Gündüz Pamuk da bir mühendisti. Pamuk'un bir ağabeyi ve küçük bir üvey kız kardeşi vardır. Pamuk Ailesi, büyükanne, amca ve teyzelerle birlikte İstanbul'un [[Şişli]] ilçesine bağlı [[Nişantaşı]] semtinde, Boğaz'ın kuzeyinde beş katlı bir apartmanda yaşıyordu.<ref name=":0" /> Aile, [[Mustafa Kemal Atatürk|Atatürk]]'ün modernleşme çabalarını desteklemiş. Orhan Pamuk, ilk edebî tecrübelerini babasının kütüphanesine borçlu olduğunu anlattı:<blockquote>"Birçok romanın okunduğu bir evde büyüdüm. Babamın geniş bir kütüphanesi vardı ve [[Thomas Mann]], [[Franz Kafka|Kafka]], [[Fyodor Dostoyevski|Dostoyevski]] ya da [[Lev Tolstoy|Tolstoy]] gibi büyük yazarlardan tıpkı evdeki diğer babaların generaller ya da azizler hakkında konuşabileceği gibi bahsederdi. Çocukken bile tüm bu romanlar ve yazarlar benim için ''[[Avrupa kültürü|Avrupa]]'' kavramıyla birdi."<ref>{{Web kaynağı|url=http://www.boersenblatt.net/sixcms/media.php/747/24-33_FRIE%20Dankesrede%20A4.38596.pdf|başlık=Eine Schule des Verstehens|erişimtarihi=9 Şubat 2022|arşivtarihi=10 Mart 2014|arşivengelli=|arşivurl=https://web.archive.org/web/20140310155945/http://www.boersenblatt.net/sixcms/media.php/747/24-33_FRIE%20Dankesrede%20A4.38596.pdf|çalışma=Dankesrede Friedenspreis des Deutschen Buchhandels|yayıncı=Börsenverein des Deutschen Buchhandels}}</ref></blockquote>Orhan Pamuk, [[Robert Lisesi|Robert Kolej]]'den mezun olduktan sonra bir müddet [[İstanbul Teknik Üniversitesi]]'nin mimarlık bölümüne devam etti. Daha sonra devam zorunluluğu olmadığı için tercih ettiğini ifade ettiği, [[İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi|İstanbul Üniversitesi Gazetecilik Enstitüsü]]'nden mezun oldu.<ref>{{Web kaynağı | url = https://www.nobelprize.org/prizes/literature/2006/pamuk/biographical/ | başlık = The Nobel Prize in Literature 2006 | erişimtarihi = 1 Aralık 2021 | dil = en-US | çalışma = NobelPrize.org | arşivurl = https://web.archive.org/web/20190322095819/https://www.nobelprize.org/prizes/literature/2006/pamuk/biographical/ | arşivtarihi = 22 Mart 2019}}</ref>

1974 yılında "romancı" olmaya karar vererek, bundan sonra tüm mesâisini okumaya ve yazmaya verdi. Orhan Pamuk, 22 ile 30 yaşları arasındaki senelerde annesiyle birlikte yaşadı, ilk romanını yazdı ve bir yayıncı bulmaya çalıştı.<ref name=":0">{{Kitap kaynağı|url=https://www.worldcat.org/oclc/55110385|başlık=İstanbul : hatiralar ve şehir|tarih=2003|yer=İstanbul|yayıncı=YKY|seri=1. baskı|ad=Orhan|soyadı=Pamuk|isbn=975-08-0716-2|oclc=55110385}}</ref> Kendisini, tanrı ile kişisel bir bağlantıya inanmadan, tarihî ve kültürel kimliği dinle ilişkilendiren bir "kültürel Müslüman" olarak tanımladı.<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.spiegel.de/international/spiegel/frankfurt-book-fair-special-orhan-pamuk-and-the-turkish-paradox-a-380858.html|başlık=Orhan Pamuk and the Turkish Paradox|erişimtarihi=6 Şubat 2022|arşivtarihi=6 Şubat 2022|arşivengelli=|arşivurl=https://web.archive.org/web/20220206164526/https://www.spiegel.de/international/spiegel/frankfurt-book-fair-special-orhan-pamuk-and-the-turkish-paradox-a-380858.html|tarih=21 Ekim 2005|çalışma=|yayıncı=[[Der Spiegel]]}}</ref>

1979 yılında ilk romanı olan ''Karanlık ve Işık'' ile katıldığı  ''Milliyet Roman Yarışması''<nowiki/>'nda birincilik ödülünü [[Mehmet Eroğlu]] ile paylaştı. Bu romanı 1982 yılında ''[[Cevdet Bey ve Oğulları]]'' başlığıyla yayımlandı. 1983 yılında bu kitapla [[Orhan Kemal Roman Armağanı]]'na layık görüldü.

İkinci romanı ''[[Sessiz Ev]]'' 1984 yılında [[Madaralı Roman Ödülü]]'nü kazandı. Bu romanın Fransızca tercümesi de 1991 yılında ''Prix de la Découverte Européenne'' ödülüne hak kazandı. 1985 yılında yayımlanan tarihî romanı ''[[Beyaz Kale]]'' ile 1990 yılında [[Amerika Birleşik Devletleri|ABD]]'de ''Independent Award for Foreign Fiction'' ödülünü kazandı ve yurt dışında tanınmaya başlandı.<ref>{{Web kaynağı|url=http://books.guardian.co.uk/nobelprize/story/0,,1921391,00.html|başlık=Nobel prize for hero of liberal Turkey stokes fears of nationalist backlash|erişimtarihi=1 Aralık 2007|arşivtarihi=26 Ocak 2008|arşivurl=https://web.archive.org/web/20080126162616/http://books.guardian.co.uk/nobelprize/story/0,,1921391,00.html|tarih=13 Ekim 2006|ölüurl=hayır|dil=|yayıncı=[[The Guardian]]}}</ref> Orhan Pamuk, 2002 yılında yayımlanan ''[[Kar (roman)|Kar]]'' kitabını, [[Türkiye]]'nin etnik ve politik meseleleri üzerine kurulu bir ''politik roman'' olarak tanımlamaktadır. ''Kar'' romanı Amerika Birleşik Devletleri'nde 2004 yılında yılın en iyi 10 kitabı arasında değerlendirildi. 1998 yılında yayımlanan ''[[Benim Adım Kırmızı]],'' 24 dile tercüme edildi ve 2003 yılında [[İrlanda]]'nın ünlü ''International IMPAC Dublin Literary Award'' ödülüne layık görüldü.<ref>{{Web kaynağı|url=https://dublinliteraryaward.ie/book-category/previous-winners/2003-previous-winners/|başlık=2003 – DUBLIN Literary Award|erişimtarihi=24 Nisan 2021|arşivtarihi=10 Aralık 2019|arşivurl=https://web.archive.org/web/20191210162250/https://dublinliteraryaward.ie/book-category/previous-winners/2003-previous-winners/|dil=en-US|yayıncı=dublinliteraryaward.ie}}</ref>

Romanlarının dışında, yazılarından ve söyleşilerinden seçmelerin ve bir hikâyesinin yer aldığı ''[[Öteki Renkler]]'' (1999) ve [[Ömer Kavur]]'un yönettiği ''[[Gizli Yüz (senaryo)|Gizli Yüz]]'' adlı filmin senaryosu (1992) vardır. Bu senaryo, 1990 yılında yayımladığı ''[[Kara Kitap]]'' romanındaki bir bölümden yola çıkılarak yazılmıştır.

Orhan Pamuk, Amerikan ''Time'' dergisinin 8 Mayıs 2006 tarihli sayısının ''Time 100: Dünyamızı Biçimlendiren Kişiler'' başlıklı kapak yazısında tanıtılan 100 kişiden biri oldu.<ref>{{Web kaynağı|url=http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,1187233,00.html|başlık=Orhan Pamuk Teller of the Awful Truth|erişimtarihi=18 Ekim 2006|arşivtarihi=22 Kasım 2008|arşivurl=https://web.archive.org/web/20081122072238/http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,1187233,00.html|tarih=30 Nisan 2006|ölüurl=evet|dil=İngilizce|yayıncı=[[Time]]}}</ref> 2007 yılında [[Cannes Film Festivali jürilerinin listesi (Uzun metrajlı filmler)|60'ıncı Cannes Film Festivali]]'nde jüri üyeliği yaptı.<ref>{{Web kaynağı|url=http://www.hurriyet.com.tr/kultursanat/6363064.asp?gid=180|başlık=Pamuk, Cannes'da jüri üyesi|erişimtarihi=19 Nisan 2007|arşivtarihi=21 Şubat 2015|arşivurl=https://web.archive.org/web/20150221195655/http://www.hurriyet.com.tr/kultursanat/6363064.asp?gid=180|tarih=19 Nisan 2007|ölüurl=hayır|dil=Türkçe|yayıncı=[[Hürriyet (gazete)]]}}</ref>

=== Özel hayatı ===
1982'de Aylin Türegün ile evlendi ve 1991'de kızı Rüya doğdu. Türegün ile 2002'de boşandı. 6 Nisan 2022'de Aslı Akyavaş ile evlendi.<ref>{{Web kaynağı|url=https://kisadalga.net/haber/detay/orhan-pamuk-dunya-evine-girdi_27399|başlık=Orhan Pamuk dünya evine girdi|erişimtarihi=6 Nisan 2022|dil=Türkçe|çalışma=Kısa Dalga|arşivurl=https://web.archive.org/web/20220406153235/https://kisadalga.net/haber/detay/orhan-pamuk-dunya-evine-girdi_27399|arşivtarihi=6 Nisan 2022|ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/pamuk-orhan|başlık=Orhan Pamuk|erişimtarihi=6 Nisan 2022|çalışma=teis.yesevi.edu.tr|yayıncı=Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü|arşivurl=https://web.archive.org/web/20220406154641/http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/pamuk-orhan|arşivtarihi=6 Nisan 2022|ölüurl=hayır}}</ref>

== Nobel ödülü ==
Orhan Pamuk, 12 Ekim 2006 tarihinde [[Nobel Edebiyat Ödülü]]nü kazanarak [[Nobel Ödülü]] kazanan ilk Türk olarak tarihe geçti. Akademi'nin 12 Ekim 2006 günü saat 14:00 civarında yayınladığı,<blockquote>''"2006 Nobel Edebiyat Ödülü 'Kentinin melankolik ruhunun izlerini sürerken kültürlerin birbiriyle çatışması ve örülmesi için yeni simgeler bulan' Orhan Pamuk'a verilmiştir.""''</blockquote>şeklindeki basın bildirisiyle Nobel Edebiyat Ödülü'nün Orhan Pamuk'a verildiğini ilan etti.<ref name="NobelPrize">{{Web kaynağı|url=http://nobelprize.org/nobel_prizes/literature/laureates/2006/pamuk-bibl-t.pdf|başlık=2006 Nobel Yazın Ödülü|erişimtarihi=12 Ekim 2006|arşivtarihi=9 Kasım 2012|arşivurl=https://web.archive.org/web/20121109115604/http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/literature/laureates/2006/pamuk-bibl-t.pdf|tarih=12 Ekim 2006|ölüurl=evet|dil=Türkçe|yayıncı=İsveç Akademisi}}</ref> Pamuk, 7 Aralık 2006 tarihinde [[İsveç Akademisi]]'nde gerçekleşen ödül töreninde konuşmasını Türkçe yaptı ve konuşmasına ''[[Babamın Bavulu]]'' başlığını verdi.<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.nobelprize.org/prizes/literature/2006/pamuk/25307-orhan-pamuk-nobel-konusmasi/|başlık=Orhan Pamuk – Nobel konuşması,|erişimtarihi=4 Haziran 2022|arşivtarihi=4 Haziran 2022|arşivurl=https://web.archive.org/web/20220604093219/https://www.nobelprize.org/prizes/literature/2006/pamuk/25307-orhan-pamuk-nobel-konusmasi/|tarih=7 Aralık 2006|yayıncı=nobelprize.org|ölüurl=hayır}}</ref> Orhan Pamuk'a ödülü, 10 Aralık 2006 tarihinde [[Stockholm]]'de gerçekleşen ödül töreninde bizzat [[İsveç]] Kralı [[XVI. Carl Gustaf]] tarafından takdim edildi.<ref>{{Web kaynağı|url=http://www.ntvmsnbc.com/news/393611.asp|başlık=Nobel, Orhan Pamuk’un ellerinde|erişimtarihi=|erişimyılı=|arşivtarihi=12 Aralık 2007|arşivengelli=|arşivurl=https://web.archive.org/web/20071212211631/http://www.ntvmsnbc.com/news/393611.asp|tarih=10 Aralık 2006|ölüurl=evet|yayımcı=[[ntvmsnbc.com]]}}</ref>

Ödül töreninden önce, Orhan Pamuk bir basın toplantısı düzenledi. Basın toplantısında edebiyatla, kendi yazı tarzıyla ilgili soruları memnuniyetle cevaplayan Pamuk, siyasî konular olarak nitelendirilebilecek Türkiye, Türkiye ile Avrupa Birliği, azınlıklar, [[Ermeni Kırımı|Ermeni meselesi]] gibi konularda ise tedirgin, kısa ve yüzeysel yanıtlar vermekle yetindi.

Kendisine ve eserlerine sıklıkla atfedilen Doğu ve Batı kültürleri arasında bir köprü oluşturduğu şeklindeki değerlendirmelere katılmayan Pamuk, "Ben bir uygarlığı bir diğerine anlatmak için yazmıyorum romanlarımı. Uygarlıklar ve kültürler arasında bir uyum sağlayabilmek değil benim güdülerim. Bununla birlikte benim siyasi bakışım buna çok da uzak değil, Doğu ile Batı arasında bir çatışma olmamalı." dedi.

Kamuoyunda Pamuk Davası olarak bilinen soruşturma anımsatılarak Nobel Ödülü'nün kendisini bundan sonra sorunlardan kurtarıp kurtarmayacağı yönündeki bir soruya ise şu şekilde cevap verdi:<blockquote>''"Nobel Ödülü’nün ya da herhangi bir başka ödülün beni Türkiye’de mahkemelere düşmekten kurtarabileceğini düşünmüyorum. Türkiye daha önce böyle bir ödül de almamış olduğu için konu daha da hassaslaşıyor. Dolayısıyla konu gerektiğinden çok daha fazla siyasi nitelik kazandı. Ama daha önce de belirttiğim gibi, bu ödül, yazıya bağlılığımı ve yazarlık alışkanlıklarımı değiştirmeyeceği gibi, benim siyasi eğilimlerimi de değiştirmeyecek."''<ref>{{Web kaynağı | url = https://www.bbc.co.uk/turkish/europe/story/2006/12/061206_orhan_pamuk1.shtml | başlık = BBCTurkish.com {{!}} Avrupa {{!}} Pamuk'tan Nobel konuşması | erişimtarihi = 31 Ocak 2022 | çalışma = www.bbc.co.uk | arşivurl = https://web.archive.org/web/20061208050316/https://www.bbc.co.uk/turkish/europe/story/2006/12/061206_orhan_pamuk1.shtml | arşivtarihi = 8 Aralık 2006}}</ref></blockquote>

== Romancılığı ==
[[Dosya:Orhan pamuk u01 72.jpg|küçükresim|upright=1.14|Orhan Pamuk çalışma odasında, 2005.|250x250pik]]

Orhan Pamuk'un romancılığı [[Postmodern edebiyat|postmodern]] edebiyat içerisinde değerlendirilir.<ref>{{Kitap kaynağı|başlık=Orhan Pamuk'u Anlamak|tanıtıcı=ISBN 975-470-631-X|yayımcı=İletişim Yayınları|yıl=1999|ad=Engin|soyadı=Kılıç|yazar=}}</ref> Eleştirmen [[Yıldız Ecevit]], ''Orhan Pamuk'u Okumak'' başlıklı kitabında,<ref>{{Kitap kaynağı|başlık=Orhan Pamuk'u Okumak|tanıtıcı=ISBN 975-05-0220-5|yayımcı=İletişim Yayınları|yıl=1996-2004|ad=Yıldız|soyadı=Ecevit|yazar=}}</ref> onun "[[avangart]]" romancılığını değerlendirmektedir. Özellikle [[Beyaz Kale]], [[Kara Kitap]], [[Yeni Hayat (roman)|Yeni Hayat]], [[Benim Adım Kırmızı]]’dan yola çıkarak bize kendisini ve olayların gelişimini anlatır. Aynı şekilde edebiyat tarihçisi [[Jale Parla]] da ''Don Kişot'tan Günümüze Roman'' başlıklı kapsamlı yapıtında, ''Benim Adım Kırmızı''<nowiki/>'dan hareketle Orhan Pamuk'un eserlerini karşılaştırmalı edebiyat bağlamında irdeledi. Parla'ya göre Pamuk, Türk romanının aldığı önemli dönemeçlerin sahibi olan bir yazardır. Doğu-Batı sorunsalıyla estetik düzeyde hesaplaşmaya yönelen [[Ahmet Hamdi Tanpınar]] ve [[Oğuz Atay]] gibi önemli yazarlardan biridir. Pamuk, bu sorunsalı kültürel ve felsefi içerimleriyle edebiyatına taşımış, özellikle ''Kara Kitap''<nowiki/>'ta bu tema bağlamında önemli, çok katmanlı bir edebi metin örneği sergiledi.<ref>{{Kitap kaynağı|başlık=Don Kişot'tan Günümüze Roman|tanıtıcı=ISBN 975-470-796-0|yayımcı=İletişim Yayınları|yıl=2000|ad=Jale|soyadı=Parla|yazar=}}</ref> 2016 yılında okurlarıyla bir araya gelen Orhan Pamuk, niçin yazdığı sorusuna şu şekilde cevap verdi:<blockquote>"Benim yazdığım gibi kitaplar yazılsın da, okuyayım diye yazıyorum. Bir türlü mutlu olamadığım için yazıyorum, demek ki mutlu olmak için yazıyorum." </blockquote>Pamuk, bir başka mülakatta da romancılığı hakkında, "Ben edebî ilhama inanıyorum. Bir akşam uyurum, bir sabah kalkarım kî, bir roman gelmiş, yukarıdan bana yollanmış. Hop, üç günde yazı yazıp verebilirim." ifadelerini kullandı.<ref>{{Web kaynağı|url=http://www.ntv.com.tr/sanat/orhan-pamuk-aliskanlik-oldugu-icin-yaziyorum,Mc6_3xxQP0GOdz8sos1crA|başlık=Orhan Pamuk: Alışkanlık olduğu için yazıyorum|erişimtarihi=7 Mart 2016|arşivtarihi=7 Mart 2016|arşivurl=https://web.archive.org/web/20160307102030/http://www.ntv.com.tr/sanat/orhan-pamuk-aliskanlik-oldugu-icin-yaziyorum,Mc6_3xxQP0GOdz8sos1crA|tarih=6 Mart 2016|ölüurl=hayır|yayıncı=[[ntv.com.tr]]}}</ref>

== Eleştiriler ==
[[Dosya:Orhan Pamuk Livre sur la place 30157.jpg|küçükresim|261x261pik|Orhan Pamuk 2017'de bir konferansta.]]
Orhan Pamuk'un Nobel Edebiyat Ödülü'nü kazanması değişik tepkilerle karşılaştı. Ödülün Pamuk'a Türkiye tarihi ile ilgili demeçleri dolayısıyla verildiği iddialarında bulunuldu.<ref>{{Web kaynağı|url=http://www.ntvmsnbc.com/news/387941.asp|başlık=Pamuk’un Nobeli’ne tepkiler...|erişimtarihi=29 Ocak 2008|arşivtarihi=24 Aralık 2007|arşivengelli=evet|arşivurl=https://web.archive.org/web/20071224032443/http://www.ntvmsnbc.com/news/387941.asp|tarih=21 Ocak 2007|ölüurl=hayır|dil=Türkçe|yayıncı=[[ntvmsnbc.com]]}}</ref> Orhan Pamuk Nobel ödülünü almadan on ay önce, 19 Aralık 2005 tarihli ''[[Cumhuriyet (gazete)|Cumhuriyet]]'' gazetesinde yayımlanan [[Erol Manisalı]]'nın "Orhan Pamuk Nobel'i Garantiledi" başlıklı yazısı, Pamuk'un ödülü almasının ardından popülerleşti ve Orhan Pamuk'un Nobel'i hakkındaki olumsuz eleştiriler bu yönde gelişti.<ref name="Nobel'li 'Türk'... Maskenin arkası">{{Web kaynağı | url = http://hurarsiv.hurriyet.com.tr/goster/haber.aspx?id=5270637&yazarid=5 | başlık = Nobel'li 'Türk'... Maskenin arkası | erişimtarihi = 21 Ekim 2006 | yayımcı = Hürriyet Gazetesi'' | yazar = [[Emin Çölaşan]] | dil = Türkçe | arşivurl = https://web.archive.org/web/20150221194258/http://hurarsiv.hurriyet.com.tr/goster/haber.aspx?id=5270637&yazarid=5 | arşivtarihi = 21 Şubat 2015 | ölüurl = evet }}</ref> [[Türkiye Radyo Televizyon Kurumu|TRT]]'de [[Banu Avar]]'ın hazırlayıp sunduğu "Sınırlar Arasında" adlı belgeselin Pamuk'un Nobel ödülünü almasından bir gün sonra yayımlanan bölümünde Pamuk, Nobel ödülleri ve İsveç ile ilgili olumsuz eleştiriler yer aldı.<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.milliyet.com.tr/2006/12/13/son/sonsiy03.asp | başlık = TRT'de Nobel programı skandalı | erişimtarihi = 29 Ocak 2008 | dil = Türkçe | arşivurl = https://web.archive.org/web/20150221193651/http://www.milliyet.com.tr/2006/12/13/son/sonsiy03.asp | arşivtarihi = 21 Şubat 2015 | ölüurl = hayır }}</ref> [[Demirtaş Ceyhun]] hazırladığı imza metninde Orhan Pamuk'un kitaplarını "Amerikan patentli postmodern romanlar olarak" adlandırmış ve "Nobel ödülünün Pamuk'a verilmiş bir ücret" olduğunu söylemiştir.<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.turksolu.org/119/ceyhun119.htm | başlık = Nobel Orhan Pamuk'a verilmiş bir ücrettir | erişimtarihi = 29 Ocak 2008 | dil = Türkçe | arşivurl = https://web.archive.org/web/20131215041000/http://www.turksolu.org/119/ceyhun119.htm | arşivtarihi = 15 Aralık 2013 | ölüurl = evet }}</ref> Basında Cumhurbaşkanı [[Ahmet Necdet Sezer]]'in Orhan Pamuk'u kutlamadığına dikkat çekildi.<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.cnnturk.com/TURKIYE/haber_detay.asp?PID=318&haberID=246900 | başlık = Sezer Orhan Pamuk'u kutlamadı | erişimtarihi = 18 Ekim 2006 | dil = Türkçe | arşivurl = https://web.archive.org/web/20071208044502/http://www.cnnturk.com/TURKIYE/haber_detay.asp?PID=318&haberID=246900 | arşivtarihi = 8 Aralık 2007 | ölüurl = evet }}</ref> Ödüle yabancı basından olumsuz eleştiriler de gelmiş, ödülün siyasi sebeplerden dolayı verildiği belirtilmiştir.<ref>Bu eleştirilere göre Pamuk, [[Ermeni Kırımı]]nı Türkiye'deki resmî tarih anlayışının aksine reddetmediği için ödüllendirilmiştir. [http://www.cbsnews.com/stories/2007/10/12/opinion/main3361514.shtml 14 Ekim 2007 tarihli] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20110604072627/http://www.cbsnews.com/stories/2007/10/12/opinion/main3361514.shtml |tarih=4 Haziran 2011 }} [[CBS]] haberi {{İng}} 14 Ocak 2011 tarihinde erişilmiştir</ref>

Orhan Pamuk'un eserlerinde [[Mustafa Kemal Atatürk|Atatürk]] hakkında kullandığı üslup ve yazıları da kimi eleştirilere uğradı.<ref name="Nobel'li 'Türk'... Maskenin arkası"/><ref>{{Web kaynağı | url = http://www.habervitrini.com/haber.asp?id=202216 | başlık = Ahmet Taner Kışlalı'nın Kaleminden Orhan Pamuk | erişimtarihi = 21 Ekim 2006 | yayımcı = Haber Vitrini'' | yazar = [[Fatih Altaylı]] | dil = Türkçe | arşivurl = https://web.archive.org/web/20120118192717/http://www.habervitrini.com/haber.asp?id=202216 | arşivtarihi = 18 Ocak 2012 | ölüurl = evet }}</ref>

Bir kısım edebiyatçı Orhan Pamuk'un eserlerindeki bazı bölümlerin diğer yazarlara ait başka eserlerden fazlasıyla esinlendiğini savunmakta, özellikle bazı romanlarındaki belli kısımların diğer kitaplardan neredeyse tamamen alıntı olduğunu öne sürmektedir. ''[[Hürriyet (gazete)|Hürriyet]]'' yazarı [[Murat Bardakçı]] 26 Mayıs 2002 tarihinde belgeleri ile yazarı sahtecilik ve [[intihal]] ile suçladı. Murat Bardakçı'ya göre Orhan Pamuk'un ''[[Benim Adım Kırmızı]]'' romanı, hikâyesi ve anlatım şekli ile Amerikalı yazar [[Norman Mailer]]'in ''Ancient Evenings'' adlı romanının bir kopyasıdır. Ayrıca suçlamalara göre Orhan Pamuk'un ''[[Beyaz Kale]]'' adlı romanı, [[Mehmed Fuad Carim]]'in ''Kanuni Devrinde İstanbul'' başlıklı eserinden birebir pasajlar içermektedir.<ref>{{Web kaynağı |url=https://www.hurriyet.com.tr/resad-ekrem-cemal-sigi-idi-ama-intihalci-degildi-38382642 |başlık=Murat Bardakçı'nın 26 Mayıs 2002 tarihli yazısı |erişimtarihi=13 Nisan 2021 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20210413093623/https://www.hurriyet.com.tr/resad-ekrem-cemal-sigi-idi-ama-intihalci-degildi-38382642 |arşivtarihi=13 Nisan 2021 |ölüurl=hayır }}</ref> Orhan Pamuk günümüze dek bu konuyla ilgili herhangi bir açıklamada bulunmamıştır.

Orhan Pamuk'un [[Sri Lanka]]'da düzenlenecek olan bir edebiyat festivaline katılması, [[Sınır Tanımayan Gazeteciler|Sınır Tanımayan Gazeteciler Örgütü]] tarafından eleştirildi. Örgüt, Orhan Pamuk ile festivale katılmak isteyen diğer edebiyatçıları [[Sri Lanka]]'daki baskıları meşrû hâle getirmekle suçladı.<ref>{{Web kaynağı|url=http://www.bbc.co.uk/turkce/haberler/2011/01/110120_sri_lanka_pamuk.shtml|başlık=Orhan Pamuk ve diğer yazarlara suçlama: Sri Lanka'daki baskılar meşrulaştırılıyor|erişimtarihi=4 Haziran 2022|arşivtarihi=22 Haziran 2011|arşivurl=https://web.archive.org/web/20110122205441/http://www.bbc.co.uk/turkce/haberler/2011/01/110120_sri_lanka_pamuk.shtml|tarih=20 Ocak 2011|yayıncı=[[BBC Türkçe]]}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=http://www.hurriyetdailynews.com/n.php?n=pamuk-other-writers-legitimizing-s.-lanka-suppression-2011-01-20|başlık=Sri Lanka trip puts Turkish author Pamuk in watchdog's black book|erişimtarihi=4 Haziran 2022|arşivtarihi=22 Ocak 2011|arşivurl=https://web.archive.org/web/20110122133409/http://www.hurriyetdailynews.com/n.php?n=pamuk-other-writers-legitimizing-s.-lanka-suppression-2011-01-20|tarih=20 Ocak 2011|yayıncı=[[Hürriyet (gazete)]]}}</ref>

=== Davalar ===
Orhan Pamuk, [[Neue Zürcher Zeitung]] adlı [[İsviçre]] gazetesinde verdiği bir mülâkatta, "Bu topraklarda 30 bin [[Kürtler|Kürt]] ve 1 milyon [[Ermeniler|Ermeni]] öldürüldü. Benden başka kimse bundan bahsetmeye cesaret edemedi." şeklinde bir ifadede bulundu. Bu sözleri nedeniyle [[Türk Ceza Kanunu'nun 301. maddesi]] uyarınca soruşturma açıldı. 
 
16 Aralık 2005'te ilk duruşması yapılan dava, [[Türkiye Cumhuriyeti Adalet Bakanlığı|Adalet Bakanlığından]] beklenen yazı gelmediği için 7 Şubat 2006 tarihine ertelendi. Şişli Asliye Ceza Mahkemesi, bu tür davalar için Adalet Bakanlığı'nın yazılı izninin gerektiğini belirterek izin verilip verilmediğinin sorulması için bakanlığa yazı yazılmasına karar verdi ve duruşmayı da 7 Şubat 2006'ya erteledi. Duruşmanın ertelenmesi kararına [[Avrupa Birliği|AB]] yetkililerinden tepkiler geldi. Dava günü Şişli Adliyesi önündeki Pamuk ve yabancı yetkililere yönelik protesto gösterileri, Türkiye ve dünya basınında önemli yer tuttu. 
 
AB-Türkiye Karma Parlamento Eş Başkanı [[Joost Lagendijk]], "Hükümet, parlamentoya değişiklik yasası getirebilir. Yapılacak şey budur. Türkiye'nin imajına büyük bir zarar vermiştir. Avrupa'da kötü bir imaj doğmuştur. Ünlü bir yazar hakkında dava açarsanız, dışarıda milliyetçiler bu yazarı dövmek için arabasına saldırırsa, burada ciddi bir sorun vardır." dedi. 
 
[[Avrupa Parlamentosu]] Türkiye Raportörü [[Camiel Eurlings]] de, hükûmetin yazar Orhan Pamuk davasını düşürmesi gerektiğini belirterek, "hükûmet reform taahhüdüne sadık kalmalı" şeklinde konuştu. 
 
Türkiye ile AB arasında ciddi gerilime neden olan Orhan Pamuk'un hakkındaki dava 22 Ocak 2006 tarihinde düştü. Her ne kadar mahkeme başlangıçta davayı reddettiyse de, Pamuk 2011 yılında kendisinden davacı olan kişilerin haysiyetini aşağıladığı gerekçesi ile toplam 6.000 lira tazminat cezası aldı.<ref>{{Haber kaynağı|url=https://m.bianet.org/bianet/sanat/128911-yargitay-bastirdi-orhan-pamuk-kerincsiz-e-tazminat-odeyecek|başlık=Yargitay bastırdı, Orhan Pamuk Kerinçsiz'e tazminat ödeyecek|erişimtarihi=6 Şubat 2022|arşivtarihi=6 Şubat 2022|arşivurl=https://web.archive.org/web/20220206165453/https://m.bianet.org/bianet/sanat/128911-yargitay-bastirdi-orhan-pamuk-kerincsiz-e-tazminat-odeyecek|tarih=28 Mart 2011|çalışma=|yayıncı=bianet}}</ref>
 
Orhan Pamuk'un avukatı Halûk İnanıcı, davanın soruşturma ve kovuşturma süreçlerindeki kusurları öne sürerek, iddianamenin eksik düzenlendiğini, savcılık tarafından Adalet Bakanlığına gönderilen fezlekede başka suçtan izin talep ettiği, dava iddianamesinde dava ile ilgili ya da ilişkili olmayan bambaşka bir suçtan yargılama talep ettiğini açıkladı.<ref>{{Web kaynağı |url=http://bianet.org/bianet/bianet/73684-yazar-orhan-pamuk-un-301-davasi-dustu |başlık=Yazar Orhan Pamuk'un 301 Davası Düştü |erişimtarihi=26 Mart 2014 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20140326150846/http://bianet.org/bianet/bianet/73684-yazar-orhan-pamuk-un-301-davasi-dustu |arşivtarihi=26 Mart 2014 |ölüurl=hayır }}</ref> Şişli 2. Asliye Ceza Mahkemesi, üç yıla kadar hapis cezası talebiyle yargılanan Orhan Pamuk hakkında Adalet Bakanlığı'nın ilettiği "Yargılama için izin yetkimiz yok" kararının yargılama izni olarak değerlendirilemeyeceğine karar vererek davayı düşürdü. Mahkeme, [[Türk Ceza Kanunu'nun 301. maddesi|301. maddenin]] yerine geçtiği eski [[Türk Ceza Kanunu]]'nun 159. maddesinde "tatbiki bakanlığın iznine tâbidir" şeklinde bir ibare bulunmasını göz önüne aldı ve bu tâbiri de sanık lehine değerlendirerek ilk duruşmada Adalet Bakanlığı'ndan yargılama izni talep etmişti.

== Eserleri ==
{{Ayrıca bakınız|Orhan Pamuk'un diğer dillerde yayımlanmış eserleri}}

* 1982: ''[[Cevdet Bey ve Oğulları]]'', Karacan Yayınları, ISBN 975-470-455-4
* 1983: ''[[Sessiz Ev]]'', [[Can Yayınları]], ISBN 975-510-215-9
* 1985: ''[[Beyaz Kale]]'', Can Yayınları, ISBN 975-470-454-6
* 1990: ''[[Kara Kitap]]'', Can Yayınları, ISBN 975-470-453-8
* 1992: ''[[Gizli Yüz (senaryo)|Gizli Yüz]]'', Can Yayınları, ISBN 975-470-503-8
* 1994: ''[[Yeni Hayat (roman)|Yeni Hayat]]'', [[İletişim Yayınları]], ISBN 975-470-445-7
* 1998: ''[[Benim Adım Kırmızı]]'', İletişim Yayınları, ISBN 975-470-711-1
* 1999: ''[[Öteki Renkler]]'', ISBN 975-470-765-0
* 2002: ''[[Kar (roman)|Kar]]'', İletişim Yayınları, ISBN 975-470-962-9
* 2003: ''[[İstanbul: Hatıralar ve Şehir]]'', [[Yapı Kredi Yayınları]], ISBN 975-08-0716-2
* 2007: ''[[Babamın Bavulu]]'', İstanbul, İletişim Yayınları, ISBN 978-975-05-0482-2
* 2008: ''[[Masumiyet Müzesi]]'', İletişim Yayınları, ISBN 978-975-05-0609-3
* 2010: ''[[Manzaradan Parçalar]]'', ISBN 978-975-05-0798-4
* 2011: ''[[Saf ve Düşünceli Romancı]],'' İletişim Yayınları, ISBN 978-975-05-0940-7
* 2012: ''[[Şeylerin Masumiyeti]]'', İletişim Yayınları, ISBN 978-9750510366
* 2013: ''[[Ben Bir Ağacım]]'', Yapı Kredi Yayınları, ISBN  978-975-08-2610-8
* 2014: ''[[Kafamda Bir Tuhaflık]]'', Yapı Kredi Yayınları, ISBN 978-975-08-3088-4
* 2016: ''[[Kırmızı Saçlı Kadın]]'', Yapı Kredi Yayınları, ISBN 978-975-08-3560-5
* 2016: ''Hatıraların Masumiyeti'', Yapı Kredi Yayınları, ISBN 978-9750836299
* 2018: ''Balkon'', Yapı Kredi Yayınları, ISBN 978-3958295384
* 2020: ''Turuncu'', Yapı Kredi Yayınları, ISBN 978-9750847165
* 2021: ''[[Veba Geceleri]]'', Yapı Kredi Yayınları, ISBN 978-9750849282
* 2022: ''Uzak Dağlar ve Hatıralar'', Yapı Kredi Yayınları, ISBN 978-975-0854446

== Devlet nişanları ==
* 2006: [[Sanat ve Edebiyat Nişanı|Fransa Ordre des Arts et des Lettres Kumandanı]] - [[Dosya:Ordre_des_Arts_et_des_Lettres_Commandeur_ribbon.svg|75px]]
* 2012: [[Légion d'honneur|Fransa Légion d'honneur Subayı]] - [[Dosya:Legion_Honneur_Officier_ribbon.svg|75px]]<ref>{{Web kaynağı | başlık = Orhan Pamuk Awarded Officier De l'Ordre National De La Legion D'Honneur | url = http://www.gettyimages.com/detail/news-photo/turkish-novelist-orhan-pamuk-the-2006-winner-of-the-nobel-news-photo/154981997 | yayıncı = Getty Images | erişimtarihi = 14 Ekim 2014 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20151029044840/http://www.gettyimages.com/detail/news-photo/turkish-novelist-orhan-pamuk-the-2006-winner-of-the-nobel-news-photo/154981997 | arşivtarihi = 29 Ekim 2015 | ölüurl = hayır }}</ref>

== Ödülleri ==
{| class="wikitable sortable"
|-
! style="background-color:#B2DFDA" | Yıl
!! style="background-color:#B2DFDA" | Ödül
!! style="background-color:#B2DFDA" | Ülke
!! style="background-color:#B2DFDA" | Eser/Gerekçe
|-
|1979
| [[Milliyet Roman Yarışması]] Ödülü
| Türkiye
| ''Karanlık ve Işık'' (iki yazar arasında paylaşıldı)
|-
|1983 
| [[Orhan Kemal Roman Ödülü]]
| Türkiye
| '' Cevdet Bey ve Oğulları ''
|-
||1984
| [[Madaralı Roman Ödülü#Madaralı Roman Ödülü sahipleri|Madaralı Roman Ödülü]]
| Türkiye
|''Sessiz Ev''
|-
|1990
| Independent Yabancı Roman Ödülü 
|İngiltere 
|''Beyaz Kale''
|-
|1991
| Prix de la Découverte Européene
| Fransa
| ''Sessiz Ev'' (Fransızca çevirisi nedeniyle)
|-
|1991
| [[Antalya Altın Portakal]] film festivali en iyi senaryo 
| Türkiye
|'' Gizli Yüz ''
|-
|1995
| Prix France Culture 
| Fransa
|''Kara Kitap''
|-
|2002
| Prix du Meilleur Livre Etranger
|Fransa
|''Benim Adım Kırmızı''
|-
|2002
| Premio Grinzane Cavour
| İtalya
|''Benim Adım Kırmızı''
|-
|2003
| [[Uluslararası IMPAC Dublin Edebiyat Ödülü]]
| İrlanda
| ''Benim Adım Kırmızı''
|-
|2005
| [[Médicis Ödülü|Prix Médicis Etranger]]
| Fransa
| ''Kar''
|-
|2005
| Alman Yayıncılar Birliği Barış Ödülü
| Almanya
|
|-
|2005
| Richarda Huch Ödülü
| Almanya
|
|-
|2006
| Le Prix Méditerranée étranger Ödülü
| Fransa
| ''Kar''<ref name="europanostra.org">{{Web kaynağı|url=http://www.europanostra.org/news/480/|başlık=TURKISH WRITER ORHAN PAMUK WINS HELENA VAZ DA SILVA EUROPEAN AWARD 2014|erişimtarihi=8 Ekim 2014|arşivtarihi=13 Ekim 2014|arşivurl=https://web.archive.org/web/20141013114523/http://www.europanostra.org/news/480/|tarih=25 Temmuz 2014|ölüurl=evet}}</ref>
|-
|2006
| [[Nobel Edebiyat Ödülü]] 
| İsveç
| "Külltürlerin çatışması ve birleşmesinde yeni semboller bulması"
|-
|2006
|Washington Üniversitesi Seçkin Hümanist Ödülü
| Amerika Birleşik Devletleri<ref>{{Basın açıklaması kaynağı
|url=http://news-info.wustl.edu/news/page/normal/8229.html
|erişimtarihi=3 Eylül 2008
|başlık=2006 Nobel Prize-winner Orhan Pamuk to receive Washington University's inaugural Distinguished Humanist Medal Nov. 27
|tarih=13 Kasım 2006
|yayıncı=[[Washington University in St. Louis]]
}}{{Ölü bağlantı|date=Ağustos 2024 }}</ref>
|
|-
|2008
| Ovid Ödülü
| Romanya
|
|-
|2010
| Norman Mailer Yaşam Boyu Başarı Ödülü
|Amerika Birleşik Devletleri
|
|-
|2012
| [[Sonning Ödülü]]
| Danimarka
|
|-
|2012
| Legion D'honneur
|Fransa<ref>{{Web kaynağı|url=http://www.hurriyet.com.tr/kultur-sanat/haber/21807573.asp|başlık=Orhan Pamuk'a Legion D'honneur nişanı|erişimtarihi=27 Mayıs 2014|arşivtarihi=18 Ekim 2015|arşivurl=https://web.archive.org/web/20151018220507/http://www.hurriyet.com.tr/kultur-sanat/haber/21807573.asp|tarih=30 Ekim 2012|ölüurl=hayır|yayıncı=[[Hürriyet (gazete)]]}}</ref>
|
|-
|2014
| Mary Lynn Kotz Yılın Sanat Kitabı Ödülü
|Amerika Birleşik Devletleri
| ''Şeylerin Masumiyeti''<ref>{{Web kaynağı|url=http://www.hurriyet.com.tr/kultur-sanat/haber/24957409.asp|başlık=Masumiyet Müzesi'ne Amerika'dan ödül|erişimtarihi=27 Mayıs 2014|arşivtarihi=19 Ekim 2014|arşivurl=https://web.archive.org/web/20141019121815/http://www.hurriyet.com.tr/kultur-sanat/haber/24957409.asp|tarih=22 Ekim 2013|ölüurl=hayır|yayıncı=[[Hürriyet (gazete)]]}}</ref>
|-
|2014
|Tabernakul Edebiyat Ödülü
|Makedonya<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.edebiyathaber.net/orhan-pamuka-tabernakul-edebiyat-odulu/|başlık=Orhan Pamuk’a Tabernakul Edebiyat Ödülü|erişimtarihi=4 Haziran 2022|arşivtarihi=4 Haziran 2022|arşivurl=https://web.archive.org/web/20220604092629/https://www.edebiyathaber.net/orhan-pamuka-tabernakul-edebiyat-odulu/|tarih=26 Aralık 2013|ölüurl=hayır|yayıncı=edebiyathaber.net}}</ref>
|
|-
|2014
|EMYA (Avrupa'da Yılın En İyi Müzesi Ödülü)
|Estonya
|''Masumiyet Müzesi''<ref>{{Web kaynağı|url=http://www.cnnturk.com/haber/kultur-sanat/diger/orhan-pamuk-odulunu-somadaki-madencilere-adadi|başlık=Orhan Pamuk ödülünü Soma'daki madencilere adadı|erişimtarihi=27 Mayıs 2014|arşivtarihi=28 Mayıs 2014|arşivurl=https://web.archive.org/web/20140528005723/http://www.cnnturk.com/haber/kultur-sanat/diger/orhan-pamuk-odulunu-somadaki-madencilere-adadi|tarih=19 Mayıs 2014|ölüurl=hayır}}</ref>
|-
|2014
| Helena Vaz da Silva Avrupa Ödülü
|Portekiz<ref name="europanostra.org"/>
|
|-
|2015
| Aydın Doğan Vakfı Roman Ödülü
|Türkiye
|''Kafamda Bir Tuhaflık''
|-
|2015
| Erdal Öz Ödülü
| Türkiye
|''Kafamda Bir Tuhaflık''
|-
|2016
|Yasnaya Polyana Edebiyat Ödülü (“Yabancı Edebiyat” kategorisi)
|Rusya
|''Kafamda Bir Tuhaflık''
|-
|2016
|Milovan Vidakoviç Ödülü
|Sırbistan
|
|-
|2017
|Budapeşte Büyük Ödülü
|Macaristan
|
|-
|2017
|Lampedusa Edebiyat Ödülü <ref>{{Web kaynağı | url = https://www.cnnturk.com/kultur-sanat/kitap/kirmizi-sacli-kadina-italyadan-lampedusa-odulu | başlık = Kırmızı Saçlı Kadın'a İtalya'dan Lampedusa Ödülü | tarih = 26 Temmuz 2017 | yayıncı = [[CNN Türk]] | arşivurl = https://web.archive.org/web/20170813150456/https://www.cnnturk.com/kultur-sanat/kitap/kirmizi-sacli-kadina-italyadan-lampedusa-odulu | arşivtarihi = 13 Ağustos 2017 | erişimtarihi = 13 Ağustos 2017 | ölüurl = evet }}</ref>
|İtalya
|''[[Kırmızı Saçlı Kadın]]''
|-
|2017
|Edebi Yalım Ödülü
|Karadağ
|
|-
|2021
|[[Sedat Simavi Edebiyat Ödülü]]
|Türkiye
|''[[Veba Geceleri]]''
|}

== Fahri doktoraları ==
* 2006: [[Tiflis Üniversitesi]]
* 2007: [[Berlin Özgür Üniversitesi]]
* 2007: [[Boğaziçi Üniversitesi]]
* 2007: [[Georgetown Üniversitesi]]
* 2007: Tilburg Üniversitesi
* 2007: Madrid Üniversitesi
* 2008: Floransa Üniversitesi
* 2008: [[Beyrut Amerikan Üniversitesi]]
* 2009: Rouen Üniversitesi
* 2010: [[Tiran Üniversitesi]]
* 2010: [[Yale Üniversitesi]]
* 2011: [[Sofya Üniversitesi]]
* 2017: [[Brera Güzel Sanatlar Akademisi]] Fahri Sanat Doktorası
* 2017: St. Petersburg Devlet Üniversitesi
* 2018: Girit Üniversitesi

== Onur üyelikleri ==
* 2005: American Academy of Arts and Letters Onur Üyesi (Amerika Birleşik Devletleri)
* 2008: Social Sciences of Chinese Academy Onur Üyesi (Çin)
* 2008: American Academy of Arts and Sciences Onur Üyesi (Amerika Birleşik Devletleri)

== Kaynakça ==
{{kaynakça|2}}

== Dış bağlantılar ==
{{Commons kategori|Orhan Pamuk}}
{{vikisöz}}
* [http://nobelprize.org/nobel_prizes/literature/laureates/2006/index.html 2006 Nobel Edebiyat Ödülü sayfası]{{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20081016023713/http://nobelprize.org/nobel_prizes/literature/laureates/2006/index.html |tarih=16 Ekim 2008 }}
* [https://web.archive.org/web/20100610050508/http://sl.sabanciuniv.edu/eng/PodCast/files/podcast72.mp3 Sabancı Üniversitesi Diller Okulu Podcast Serisi: Orhan Pamuk ve Sessiz Ev]
* [http://www.edebiyathaber.net/orhan-pamuk-romanlarimizi-odul-jurilerine-degil-ailemize-ve-yakinlarimiza-yazariz/ Orhan Pamuk Söyleyişisi] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20160421193656/http://www.edebiyathaber.net/orhan-pamuk-romanlarimizi-odul-jurilerine-degil-ailemize-ve-yakinlarimiza-yazariz/ |tarih=21 Nisan 2016 }}

{{Orhan Pamuk}}
{{Nobel Edebiyat Ödülü}}{{Türk Nobel Ödülü sahipleri}}{{Uluslararası Dublin Edebiyat Ödülü}}{{Fransa Akdeniz Roman Ödülü}}{{Orhan Kemal Roman Armağanı}} 
{{Erdal Öz Edebiyat Ödülü}}{{Sedat Simavi Edebiyat Ödülü}}{{Altın Portakal En İyi Senaryo Ödülü}}{{Otorite kontrolü}}

[[Kategori:1952 doğumlular]]
[[Kategori:İstanbul ili doğumlu yazarlar]]
[[Kategori:Yaşayan insanlar]]
[[Kategori:Orhan Pamuk| ]]
[[Kategori:Türk deneme yazarları]]
[[Kategori:Türk Nobel Ödülü sahipleri]]
[[Kategori:20. yüzyıl Türk roman yazarları]]
[[Kategori:21. yüzyıl Türk roman yazarları]]
[[Kategori:Türk liberaller]]
[[Kategori:Postmodern yazarlar]]
[[Kategori:Taraf (gazete) kişileri]]
[[Kategori:Ermeni Soykırımı iddialarını kabul edenler]]
[[Kategori:Robert Lisesinde öğrenim görenler]]
[[Kategori:İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesinde öğrenim görenler]]
[[Kategori:Orhan Kemal Roman Armağanlı yazarlar]]
[[Kategori:Nobel Edebiyat Ödülü sahipleri]]
[[Kategori:Uluslararası IMPAC Dublin Edebiyat Ödülü sahipleri]]
[[Kategori:Légion d'honneur sahipleri]]
[[Kategori:Türk senaristler]]
[[Kategori:20. yüzyıl Türk şairleri]]
[[Kategori:21. yüzyıl Türk şairleri]]
[[Kategori:Erdal Öz Edebiyat Ödülü sahipleri]]
[[Kategori:20. yüzyıl erkek yazarları]]
[[Kategori:Türk sekülaristler]]
[[Kategori:Sedat Simavi Ödülü sahipleri]]
[[Kategori:Fransa Akdeniz Roman Ödülü sahipleri]]