Epitalamus: Revizyonlar arasındaki fark
[kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
k taslak + kaynaksiz Etiket: 2017 kaynak düzenleyici |
k →Kaynakça: Bot: kaynak dz. (hata bildir) |
||
(10 kullanıcı tarafından yapılan 14 ara revizyon gösterilmiyor) | |||
1. satır: | 1. satır: | ||
[[Dosya:Epithalamus.png|küçükresim]] |
|||
'''Epitalamus''', [[Ara beyin|diensefalon]]un ([[dorsal]]) arka bölümüdür. Diensefalon epitalamus, [[talamus]], [[hipotalamus]] ve [[Hipofiz|hipofiz bezini]] de içeren ön beynin bir parçasıdır. Epitalamus, habenüler çekirdekleri ve bunların birbirine bağlanan liflerini, habenüler komissürü, stria medullarisi ve epifiz bezini içerir. |
|||
== Görevleri == |
== Görevleri == |
||
Epitalamusun işlevi, [[limbik sistem]]i beynin diğer bölümlerine bağlamaktır. |
Epitalamusun işlevi, [[limbik sistem]]i beynin diğer bölümlerine bağlamaktır. Epitalamus ayrıca limbik ön beyinden limbik orta beyin yapılarına bilgi taşımaktan sorumlu olan dorsal diensefalik iletim sistemi için bir bağlantı noktası görevi görür. Bileşenlerinin bazı işlevleri arasında melatonin salgılanması, hipofiz bezinden hormonların salgılanması (epifiz bezi sirkadiyen ritimler tarafından), motor işlevlerin ve duyguların düzenlenmesi ile vücutta enerjinin nasıl korunduğu yer alır. |
||
Bir çalışma, epitalamik bir yapı olan lateral habenulanın, hipokampustaki teta salınımı ile ilişkili olan spontan teta salınım aktivitesi ürettiğini göstermiştir. |
Bir çalışma, epitalamik bir yapı olan lateral habenulanın, hipokampustaki teta salınımı ile ilişkili olan spontan teta salınım aktivitesi ürettiğini göstermiştir. Aynı çalışma, hem lateral habenula hem de hipokampustaki teta dalgalarındaki artışın, sıçanlarda artan hafıza performansı ile ilişkili olduğunu bulmuştur. Bu, [[lateral]] habenula'nın, hipokampusa bağlı mekansal bilgi işlemede yer alan [[hipokampus]] ile bir etkileşime sahip olduğunu göstermektedir.<ref>{{Akademik dergi kaynağı|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3799061/|başlık=Interactions between the Lateral Habenula and the Hippocampus: Implication for Spatial Memory Processes|tarih=Kasım 2013|sayı=12|sayfalar=2418-2426|çalışma=Neuropsychopharmacology|cilt=38|ad=Romain|soyadı=Goutagny|issn=0893-133X|pmc=3799061|pmid=23736315|doi=10.1038/npp.2013.142|ad2=Michael|ad3=Jesse|ad4=Joseph|ad5=Sylvain|ad6=Philippe|ad7=Christian|ad8=Jean-Christophe|ad9=Lucas|soyadı2=Loureiro|soyadı3=Jackson|soyadı4=Chaumont|soyadı5=Williams|soyadı6=Isope|soyadı7=Kelche|soyadı8=Cassel|soyadı9=Lecourtier}}</ref> |
||
== Komponentleri == |
|||
Epithalamus; trigonum habenulae, epifiz bezi ve commissura habenulae oluşan küçük bir yapıdır. Limbik sistem ve bazal gangliyonlarla bağlantılıdır. Fotoreseptif parapineal organa sahip olan türler, habenula'daki epitalamusta, sola(dorsala) doğru bir asimetri gösterir.<ref>{{Akademik dergi kaynağı|url=http://doi.wiley.com/10.1046/j.1469-7580.2001.19910063.x|başlık=Asymmetry in the epithalamus of vertebrates|tarih=2001|sayı=1-2|dil=İngilizce|sayfalar=63-84|çalışma=Journal of Anatomy|cilt=199|ad=Miguel L.|soyadı=Concha|pmc=PMC1594988|pmid=11523830|doi=10.1046/j.1469-7580.2001.19910063.x|ad2=Stephen W.|soyadı2=Wilson}}</ref> |
|||
== Klinik Önemi == |
|||
Epitalamusun işlev bozukluğu, duygudurum bozuklukları (majör depresyon gibi), şizofreni ve uyku bozuklukları ile ilişkili olabilir.<ref name=":0">{{Akademik dergi kaynağı|url=https://doi.org/10.1007/s004060050049|başlık=Epithalamus calcifications in schizophrenia|tarih=1 Aralık 1998|sayı=6|dil=İngilizce|sayfalar=272-276|çalışma=European Archives of Psychiatry and Clinical Neuroscience|cilt=248|ad=Alberto|soyadı=Caputo|issn=1433-8491|doi=10.1007/s004060050049|ad2=Laura|ad3=Massimiliano|ad4=Gian Marco|ad5=Fernando|ad6=Lara|ad7=Eleonora|ad8=Katia|ad9=A.|soyadı2=Ghiringhelli|soyadı3=Dieci|soyadı4=Giobbio|soyadı5=Tenconi|soyadı6=Ferrari|soyadı7=Gimosti|soyadı8=Prato|soyadı9=Vita}}</ref> Düşük melatonin seviyeleri tipik olarak duygudurum bozukluklarına yol açacaktır.<ref>Samuel, Daniel Silas; Duraisamy, Revathi; Kumar, M. P. Santhosh (January 1, 2019). "Pineal Gland - A mystic gland". ''Drug Intervention Today''. '''11''' (1): 55–58.</ref> |
|||
Epitalamusun kalsifikasyonu, limbik sistem yakınındaki periventriküler lezyonlarla ve şizofreni ile ilgili olan kortiko-subkortikal yolaklardaki lezyonlarla ilişkilendirilebilir.<ref name=":0" /> |
|||
== Uyku Bozuklukları == |
|||
Epithalamus, uyku uyanıklık döngülerinin sirkadiyen ritimleri etrafında dönen uykusuzluk gibi uyku bozuklukları ile ilişkilidir. Epitalamusun limbik sistemle yakın bağlantısı, epifiz bezi tarafından melatonin salgılanmasını ve motor yolların ve duyguların regülasyonunu düzenler.<ref name=":1"> |
|||
== Kaynakça == |
|||
{{kaynakça}} |
|||
{{Web kaynağı | url = https://linkinghub.elsevier.com/retrieve/pii/S0306452210008626 | başlık = Redirecting | erişimtarihi =3 Ağustos 2023| çalışma = linkinghub.elsevier.com | arşivurl = https://web.archive.org/web/20170716233915/https://linkinghub.elsevier.com/retrieve/pii/S0306452210008626 | arşivtarihi = 16 Temmuz 2017}}</ref> Melatonin salgılanması bir döngü içinde gerçekleşir. Salgı, gece veya ışık olmadığında yüksek, gündüzleri (ışık varlığında) düşüktür. Hipotalamustaki suprakiazmatik çekirdek, epitalamustan (özellikle epifiz bezinden) gelen bu salgı döngüsünden sorumludur. Sirkadiyen zaman tutumu (Ing; Timekeeping), ilgili hücrelerde çekirdek saat genlerinin ve per2/PER2 gibi proteinlerin döngüsel aktivitesi tarafından yürütülür.<ref name=":1" /> Gama-aminobutirik asit ve sitokinler, büyüme hormonu salgılayan hormon ve prolaktin dahil olmak üzere çeşitli peptit faktörleri uykunun uyarılmasıyla ilişkilidir.<ref>{{Akademik dergi kaynağı|url=https://doi.org/10.1007/s00018-007-6530-3|başlık=Neuroanatomy and neurochemistry of sleep|tarih=15 Mart 2007|sayı=10|dil=İngilizce|sayfalar=1187|çalışma=Cellular and Molecular Life Sciences|cilt=64|ad=D.|soyadı=Stenberg|issn=1420-9071|doi=10.1007/s00018-007-6530-3}}</ref>{{taslak}} |
|||
{{Otorite kontrolü}} |
|||
[[Kategori:Serebrum]] |
[[Kategori:Serebrum]] |
||
[[Kategori:Limbik sistem]] |
[[Kategori:Limbik sistem]] |
||
{{taslak}} |
13.30, 17 Mayıs 2024 itibarı ile sayfanın şu anki hâli.
Epitalamus, diensefalonun (dorsal) arka bölümüdür. Diensefalon epitalamus, talamus, hipotalamus ve hipofiz bezini de içeren ön beynin bir parçasıdır. Epitalamus, habenüler çekirdekleri ve bunların birbirine bağlanan liflerini, habenüler komissürü, stria medullarisi ve epifiz bezini içerir.
Görevleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Epitalamusun işlevi, limbik sistemi beynin diğer bölümlerine bağlamaktır. Epitalamus ayrıca limbik ön beyinden limbik orta beyin yapılarına bilgi taşımaktan sorumlu olan dorsal diensefalik iletim sistemi için bir bağlantı noktası görevi görür. Bileşenlerinin bazı işlevleri arasında melatonin salgılanması, hipofiz bezinden hormonların salgılanması (epifiz bezi sirkadiyen ritimler tarafından), motor işlevlerin ve duyguların düzenlenmesi ile vücutta enerjinin nasıl korunduğu yer alır.
Bir çalışma, epitalamik bir yapı olan lateral habenulanın, hipokampustaki teta salınımı ile ilişkili olan spontan teta salınım aktivitesi ürettiğini göstermiştir. Aynı çalışma, hem lateral habenula hem de hipokampustaki teta dalgalarındaki artışın, sıçanlarda artan hafıza performansı ile ilişkili olduğunu bulmuştur. Bu, lateral habenula'nın, hipokampusa bağlı mekansal bilgi işlemede yer alan hipokampus ile bir etkileşime sahip olduğunu göstermektedir.[1]
Komponentleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Epithalamus; trigonum habenulae, epifiz bezi ve commissura habenulae oluşan küçük bir yapıdır. Limbik sistem ve bazal gangliyonlarla bağlantılıdır. Fotoreseptif parapineal organa sahip olan türler, habenula'daki epitalamusta, sola(dorsala) doğru bir asimetri gösterir.[2]
Klinik Önemi
[değiştir | kaynağı değiştir]Epitalamusun işlev bozukluğu, duygudurum bozuklukları (majör depresyon gibi), şizofreni ve uyku bozuklukları ile ilişkili olabilir.[3] Düşük melatonin seviyeleri tipik olarak duygudurum bozukluklarına yol açacaktır.[4]
Epitalamusun kalsifikasyonu, limbik sistem yakınındaki periventriküler lezyonlarla ve şizofreni ile ilgili olan kortiko-subkortikal yolaklardaki lezyonlarla ilişkilendirilebilir.[3]
Uyku Bozuklukları
[değiştir | kaynağı değiştir]Epithalamus, uyku uyanıklık döngülerinin sirkadiyen ritimleri etrafında dönen uykusuzluk gibi uyku bozuklukları ile ilişkilidir. Epitalamusun limbik sistemle yakın bağlantısı, epifiz bezi tarafından melatonin salgılanmasını ve motor yolların ve duyguların regülasyonunu düzenler.[5] Melatonin salgılanması bir döngü içinde gerçekleşir. Salgı, gece veya ışık olmadığında yüksek, gündüzleri (ışık varlığında) düşüktür. Hipotalamustaki suprakiazmatik çekirdek, epitalamustan (özellikle epifiz bezinden) gelen bu salgı döngüsünden sorumludur. Sirkadiyen zaman tutumu (Ing; Timekeeping), ilgili hücrelerde çekirdek saat genlerinin ve per2/PER2 gibi proteinlerin döngüsel aktivitesi tarafından yürütülür.[5] Gama-aminobutirik asit ve sitokinler, büyüme hormonu salgılayan hormon ve prolaktin dahil olmak üzere çeşitli peptit faktörleri uykunun uyarılmasıyla ilişkilidir.[6]
- ^ Goutagny, Romain; Loureiro, Michael; Jackson, Jesse; Chaumont, Joseph; Williams, Sylvain; Isope, Philippe; Kelche, Christian; Cassel, Jean-Christophe; Lecourtier, Lucas (Kasım 2013). "Interactions between the Lateral Habenula and the Hippocampus: Implication for Spatial Memory Processes". Neuropsychopharmacology. 38 (12): 2418-2426. doi:10.1038/npp.2013.142. ISSN 0893-133X. PMC 3799061 $2. PMID 23736315.
- ^ Concha, Miguel L.; Wilson, Stephen W. (2001). "Asymmetry in the epithalamus of vertebrates". Journal of Anatomy (İngilizce). 199 (1-2): 63-84. doi:10.1046/j.1469-7580.2001.19910063.x. PMC 1594988 $2. PMID 11523830.
- ^ a b Caputo, Alberto; Ghiringhelli, Laura; Dieci, Massimiliano; Giobbio, Gian Marco; Tenconi, Fernando; Ferrari, Lara; Gimosti, Eleonora; Prato, Katia; Vita, A. (1 Aralık 1998). "Epithalamus calcifications in schizophrenia". European Archives of Psychiatry and Clinical Neuroscience (İngilizce). 248 (6): 272-276. doi:10.1007/s004060050049. ISSN 1433-8491.
- ^ Samuel, Daniel Silas; Duraisamy, Revathi; Kumar, M. P. Santhosh (January 1, 2019). "Pineal Gland - A mystic gland". Drug Intervention Today. 11 (1): 55–58.
- ^ a b
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]"Redirecting". linkinghub.elsevier.com. 16 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2023.
- ^ Stenberg, D. (15 Mart 2007). "Neuroanatomy and neurochemistry of sleep". Cellular and Molecular Life Sciences (İngilizce). 64 (10): 1187. doi:10.1007/s00018-007-6530-3. ISSN 1420-9071.