Şerafeddin Ali Yezdî

Şerafeddin Ali Yezdi (Arapça: شرف الدىن على ىزدى Sharaf ad-Din Ali Yazdi) 15. yüzyılda İran'da yaşamış ünlü bir Timur Devleti tarihi yazarıdır. Şerafeddin Ali Yezdi genç yaşta Yezdyerlisi bir öğretmendi ve daha sonra bir Timur Devleti yöneticisi olan Şahruh Mirza (شاه رخ ميرزا , Šāhrukh Mīrzā) ve onun oğlu Mirza İbrahim Sultan ile tanışmış ve arkadaşlık etmiştir. 1443 yılı içinde Irak yöneticisi Mirza Sultan Muhammet'in danışmanı olarak Kum şehrinde yaşar.

Zafername ظفرنامه , Ẓafarnāma)'nin yazarıdır. Büyük Timur İmparatorluğu tarihini ve Emir Tīmūr bin Taraghay Barlas'ın hayatını anlatan bu eserini 1425 yılında yazmıştır.

“Timur ve zamanının üç temel birinci el kaynağı vardır. Bunlardan biri Nizameddin Şamî'nin "Zafernâme"si, ikincisi ve ondan daha önemli olanı Şerefüddin Ali Yezdî'nin "Zafernâmesi", üçüncüsü ise İbni Arabşah'ın "Acaibu'l Makdur" adlı eseridir. Bunların dışında Timur'dan bahseden başka birinci el kaynaklar da vardır, fakat bunların büyük bir kısmına yukarıda adları sayılan bu üç eser kaynaklık etmiştir. Eserinin yaklaşık 200 sayfalık bir kısmını Timur'a ayıran İbni Tagrıberdî, bir noktaya kadar bu konuda dördüncü kaynak sayılabilir. Elbette Uygur kroniklerini, Mirhand'ı, Hafız-ı Ebrû'yu da unutmamak gerekir.

Bu sözü edilen dört temel kaynağın tamamı bu eserle birlikte Türkçeye çevrilip yayınlanmış durumdadır. İbni Arabşah, Şerefüddin Ali Yezdi ve İbni Tagrıberdi, Durmuş Ahsen Batur tarafından orijinallerinden çevrilerek yayınlanmış; Nizameddin Şamı'nin "Zafernamesi" ise Necati Lugal tarafından tercüme edilmiş ve TTK tarafından neşredilmiştir.”

Kaynakça

• Encyclopaedia Britannica
• Dilimiz ve Edebiyatımız3 Haziran 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.