Korsika'nın Fethi
| Korsika'nın Fethi | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| İtalya Savaşı | |||||||
 Korsikalılar ile Cenevizliler arasındaki bir çatışmayı gösteren 16. yüzyıla ait tablo | |||||||
| |||||||
| Taraflar | |||||||
 Ceneviz |
 Osmanlı İmparatorluğu Fransa Korsikalılar | ||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||
 Andrea Doria |
 Turgut Reis Paul de Thermes Antoine Escalin des Aimars Sampiero Corso | ||||||
Korsika'nın Fethi, 1553 yılında, Fransız ve Osmanlı kuvvetlerine yardımcı olan Korsikalıların, Ceneviz Cumhuriyeti'nin elindeki Korsika adasının bir kısmını, Osmanlı kuvvetlerinin adadan ayrılmasının ardından ise adanın tamamının Fransızların eline geçmesiyle sonuçlanan olaydır.
Arka plan
[değiştir | kaynağı değiştir]1551 yılında Kutsal Roma Cermen İmparatoru V. Karl ile Fransa Kralı II. Henri'nin girdiği mücadele, iki devlet arasında bir savaşın patlak vermesine sebep oldu. Babası I. François'nın Osmanlı Padişahı I. Süleyman ile yaptığı ittifak gereğince, Akdeniz'deki Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu faaliyetlerine karşı Osmanlı İmparatorluğu'nun yardımını istedi. 1 Şubat 1553'te iki devlet arasındaki denizcilik faaliyetlerinde geçerli olmak üzere yeni bir antlaşma imzalandı. Yaklaşık bir yıl önce, 5 Ağustos 1552'de, Fransa'nın Osmanlı elçisi Gabriel de Luetz'ün de eşlik ettiği Osmanlı donanması ile Andrea Doria komutasındaki Ceneviz donanması arasında Ponza Deniz Muharebesi adı verilen deniz muharebesi yaşanmış ve bu muharebeden Osmanlı kuvvetleri zaferle ayrılmıştı.
Fetih
[değiştir | kaynağı değiştir]1553 yazında Koca Sinan ve Turgut Reis'in komuta ettiği Osmanlı donanması, Antoine Escalin des Aimars'ın komutasındaki Fransız donanmasıyla birlikte Napoli, Sicilya ve Korsika kıyılarına saldırılar düzenledi.[1] Parma'da bulunan Mareşal Paul de Thermes komutasındaki Fransız birlikleri ve Sampiero Corso liderliğindeki Korsikalı sürgünlerin de desteğiyle birlikte Fransa kralının emri dışında Korsika adasına yönelen müttefik kuvvetler, 24 Ağustos 1553 günü Bastia'yı ele geçirdi.[2] 26 Ağustos günü ise Antoine Escalin des Aimars Saint-Florent'a ulaştı. Sonrasında adanın iç kısımlarındaki Corte'ye yönelen kuvvetler, küçük çapta bir direniş gösteren Bonifacio'yu Eylül ayı başlarında kontrolü altına aldı.[2] Adada ele geçirilmeyen tek yer olarak Calvi kalmıştı ki Osmanlı kuvvetleri, yaptıkları baskınlar sonrasında elde ettiği ganimetlerle birlikte İstanbul'a dönmek için yola çıktı ve Aralık ayında şehre döndü.[2] Yaz sonunda ise adanın tamamı Fransızların eline geçti.[2]
Fetih sonrasında Fransız kuvvetlerinin de çoğu Marsilya'ya giderken, adada yalnızca 5.000 kadar Fransız askeri ile kendilerine yardım eden Korsikalılar bırakıldı.[2]
Cenevizlilerin karşı saldırısı
[değiştir | kaynağı değiştir]II. Henri Kasım ayında Cenevizlilerle görüşmelere başlasa da, adaya doğru yola çıkan Andrea Doria komutasında olan ve 15.000 civarında askerden oluşan Ceneviz kuvvetleri 16 Şubat günü Saint-Florent'a vardı.[3] Ertesi gün ise şehir teslim oldu.[2]
Bu saldırıya destek amacıyla Turgut Reis komutasındaki Osmanlı kuvvetleri tekrar yola çıksa da adanın tekrar Cenevizlilerin kontrolüne geçmesi üzerine Napoli kıyılarına birtakım saldırılar düzenleyerek İstanbul'a döndü.[4]
Fransız-Osmanlı harekâtları
[değiştir | kaynağı değiştir]1555 yılı itibarıyla adanın sahil kesimlerindeki şehirlerin çoğundan Fransızların temizlenmesinin ardından Doria adadan ayrıldı. Ancak bu sıralarda adanın büyük bir kısmında halen Fransız hakimiyeti sürmekteydi. Aynı yıl, Paul de Thermes'in yerine getirilen Jourdan des Ursins'e Korsika valisi unvanı verildi.
Fransa'nın Gabriel de Luetz'ten sonraki Osmanlı elçisi olan Michel de Codignac, adadaki Fransız güçlerine destek amacıyla 1555 yılında tekrar Osmanlı'dan yardım istedi.[4] Osmanlı donanması yardım için yola çıktıysa da Calvi ve Bastia kuşatmalarında Fransızlara geniş çaplı bir destek sağlamadı.[4] Toskana kıyılarına ve civardaki adalara küçük boyutlu saldırılar düzenleyen Osmanlı kuvvetleri, bir müddet sonra kendi topraklarına döndü.[5]
30 Aralık 1557'de II. Henri, I. Süleyman'a yazdığı mektupla kendisinden para, güherçile ve gemi yardımı istedi.[6] Bunun üzerine Fransa'nın İstanbul'daki elçisi Jean Cavenac de la Vigne'in de çabalarıyla Osmanlı gemileri, 1558'in Nisan ayında Akdeniz'e doğru yola çıktı.[6] 13 Haziran 1558 tarihinde İtalya kıyılarına ulaşan donanmanın başındaki Turgut Reis, I. Süleyman'ın emirleri doğrultusunda hareket etmeyerek Fransız kuvvetlerine destek sağlamadı ve Balear Adaları'na bazı saldırılar düzenledi.[6]
1559 yılında imzalanan Cateau-Cambrésis Barış Antlaşması ile İtalya Savaşı sonlanırken, anlaşma gereğince Korsika adası Ceneviz Cumhuriyeti'nde kaldı.[7]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- Genel
- Braudel, Fernand (1995). The Mediterranean and the Mediterranean World in the Age of Philip I. II. cilt. University of California Press. s. 928. ISBN 0520203305.
- Özel
- ^ Shaw, Stanford J. (1976). History of the Ottoman Empire and Modern Turkey: Volume 1, Empire of the Gazis: The Rise and Decline of the Ottoman Empire 1280-1808 (İngilizce). Cambridge University Press. s. 106. ISBN 0521291631.
- ^ a b c d e f Braudel, Fernand; sf. 928
- ^ Braudel, Fernand; sf. 930
- ^ a b c Braudel, Fernand; sf. 932
- ^ Braudel, Fernand; sf. 933
- ^ a b c Setton, Kenneth M. (1984). The Papacy and the Levant (1204–1571), Volume IV: The Sixteenth Century from Julius III to Pius V (İngilizce). Philadelphia: The American Philosophical Society. s. 698. ISBN 0-87169-162-0.
- ^ Braudel, Fernand; sf. 946