Patlama hızı
Patlayıcı hızı olarak da bilinen patlama hızı (VoD), şok dalgası cephesinin patlatılmış bir patlayıcıdan geçtiği hızdır. Pratikte ölçülmesi zor olduğu için, spesifik bir madde için listenen veriler genellikle gaz yasalarına dayanan kaba bir tahmindir. (bkz. Chapman-Jouguet hali) Patlama hızları her zaman maddedeki yerel ses hızından daha hızlıdır.
Patlayıcı, bir top mermisi gibi patlamadan önce hapsedilirse, üretilen kuvvet çok daha küçük bir alana odaklanır ve basınç büyük ölçüde yoğunlaşır. Bu, patlayıcının açık havada patlatılmasından daha yüksek bir patlama hızı ile sonuçlanır. Sınırlandırılmamış hızlar genellikle sınırlı hızların yaklaşık yüzde 70 ila 80'idir.[1]
Daha küçük partikül boyutu (yani artan uzaysal yoğunluk), artan şarj çapı ve artan hapsetme (yani daha yüksek basınç) ile patlayıcı hız artar.[1]
Organik toz karışımları için tipik patlama hızları 1400 – 1650 m/s arasında değişir.[2] Gaz patlamaları hapsetmeye bağlı olarak, ya tutuşabilir ya da patlayabilir; patlama hızları genellikle 1600 m/s[3] - 1800 m/s arasındadır.[4][5] Ancak, 3000 m/s kadar yüksek olabilir.[6] Katı patlayıcıların patlama hızları genellikle 4000 m/s - 10300 m/s arasındadır.
Patlama hızı, Dautriche yöntemiyle ölçülebilir. Esas itibarıyla, bu yöntem, patlayıcı yükün içine bilinen birbirinden ayrı bir mesafedeki iki noktada radyal olarak yerleştirilmiş ve patlama hızı bilinen bir infilaklı fitilin iki ucu arasındaki, ateşlemenin zaman farkına dayanır. Patlayıcı yük patladığında, fitilin bir ucunu, ardından ikinci ucunu tetikler. Bu, fitil merkezinden uzakta belirli bir noktada buluşan infilaklı fitilin uzunluğu boyunca zıt yönde hareket eden iki patlama cephesine neden olur. Fitilin iki ucu arasındaki patlama yükü boyunca mesafeyi, patlama cephelerinin çarpışma pozisyonunu ve infilaklı fitilin patlama hızını bilerek, patlayıcının patlama hızı hesaplanır ve km/s cinsinden ifade edilir.
Başka bir deyişle "'Patlama hızı, kimyasal bozunma /reaksiyonun yayılma oranı veya hızıdır."' Ve yüksek patlayıcılar için genellikle 1000 m/s'nin üzerindedir.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b "GlobalSecurity.org". 5 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2020.
- ^ Wolanski, Piotr. "Dust Explosions". jstage.jst.go.jp. Warsaw University of Technology, Institute of Heat Engineering. 30 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Eylül 2019.
- ^ "TNT (Comparison to Pentane)". ch.ic.ac.uk. ChemWiki. 10 Ocak 2001 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2020.
- ^ "Glossary on Explosion Dynamics". shepherd.caltech.edu. California Institute of Technology. 10 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ekim 2019.
- ^ "Review of Vapour Cloud Explosion Incidents" (PDF). hse.gov.uk. HSE 2017. 2 Ekim 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Eylül 2019.
- ^ Egerton, Alfred C.; Gates, S.F. "Further experiments on explosions in gaseous mixtures of acetylene, of hydrogen and of pentane". royalsocietypublishing.org. The Royal Society. 30 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Eylül 2019.