1999 ел
Внешний вид
(1999 битеннән юнәлтелде)
Еллар |
---|
1995 · 1996 · 1997 · 1998 — 1999 — 2000 · 2001 · 2002 · 2003 |
Унъеллык |
1970-еллар · 1980-еллар — 1990-еллар — 2000-еллар · 2010-еллар |
Гасырлар |
XIX гасыр — XX гасыр — XXI гасыр |
Милади тәкъвим | 1999 MCMXCIX |
Юлиан тәкъвим | 1998—1999 (14 гыйнвардан) |
Юлиан тәкъвим византия эрасы белән |
7507—7508 (14 сентябрьдән) |
Римны нигезләгәннән башлап | 2751—2752 (4 майдан) |
Яһүдләр тәкъвиме |
5759—5760 ה'תשנ"ט — ה'תש"ס |
Һиҗри тәкъвим | 1420—1421 |
Борынгы әрмәннәр тәкъвиме | 4491—4492 (11 августтан) |
Әрмәннәрнең чиркәү тәкъвиме | 1448 ԹՎ ՌՆԽԸ
|
Кытай тәкъвиме | 4695—4696 (16 февральдан) 戊寅 — 己卯 сары юлбарыс — сары йорт куяны |
Хәбәш тәкъвим | 1991 — 1992 |
Борынгы һинд тәкъвиме | |
- Викрам-самват | 2055—2056 |
- Шака самват | 1921—1922 |
Шәмси тәкъвим | 1377—1378 |
Буддачылык тәкъвиме | 2542 |
Япон ел исәбе | 11 ел Хэйсэй |
1999 (бер мең тугыз йөз туксан тугызынчы) ел — кәбисә булмаган ел, милади тәкъвим буенча җомга көнне башлана. Бу безнең эраның 1999 елы, II меңьеллыкның 999 елы, XX гасырның 99 елы, XX гасырның 10 унъеллыгының 9 елы, 1990 елларның 10 елы. 1999 елдан бирле 25 ел үтте.
- Халыкара өлкән яшьтәге кешеләр елы (БМО).
Вакыйгалар
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- 26 февраль — Татарстан Дәүләт Советы 1552 ел вакыйгаларына багышлап, 93 номерлы Казанны саклаучыларга һәйкәл кую карарын кабул итә.
- 12 март — Маҗарстан, Польша һәм Чехия НАТО-га керәләр.
- 24 март — НАТО Югославия бомбардировкасын башлый.
- 15 апрель — livejournal.com (Җанлы Көндәлек) сайты теркәлә.
- 26 май — Һиндстан һәм Пәкъстан арасында Каргиль сугышы башлана.
- 1 июль — 300 елдан соң беренче тапкыр Шотландия парламенты утырышы ачыла.
- 30 июль — Чистай районы, Яуширмә авылында Гаяз Исхакыйның музей-утары ачыла.
- 11 август — тулы кояш тотылу, ул бөтен Аурупада күренә.
- 17 август — Төркиянең төньяк-көнбатышында җир тетрәү. 17 меңнән артык кеше вафат.
- 23 сентябрь — милиция хезмәткәрләре Рязаньда торак йорт астына салынган өй капчык гексоген (шартлаткыч) табалар.
- 12 октябрь — Җир шарының халык саны 6 миллиардны уза.
- 17 декабрь — таштан яңадан төзелгән Рәхмәт (Сөләйман) мәчете ачыла.
- 31 декабрь — Борис Ельцин Россия президенты вазифасыннан үз теләге белән китә. Вакытлыча аның вазифаларын башкаручы булып Владимир Путин билгеләнә.
Туулар
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Шулай ук карагыз: Төркем:1999 елда туганнар
- 29 июль — Тика Аракава, япон актриссасы.
- 23 август — Николай, Дания принцы.
- 21 сентябрь — Дмитрий Дедюшко, киноактер.
Вафатлар
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Шулай ук карагыз: Төркем:1999 елда вафатлар
- Рәшит Гәрәев, татар шагыйре.
- 11 гыйнвар — Валентин Ерашов, язучы.
- 17 гыйнвар — Барый Әхтәмов, татар балет артисты.
- 27 март — Мөхәммәт Садри (85), татар шагыйре.
- 30 апрель — Ирек Диндаров, журналист, язучы.
- 7 май — Гомәр Бәширов (98), күренекле татар язучысы, фольклорчы.
- 7 июль — Шәриф Хөсәенов (69), татар язучысы, драматург, һөнәре буенча табип-терапевт.
- 14 июль — Үмәр Мәүлиханов, данлыклы спортсмен-кылыччы, Олимпия чемпионы.
- 17 июль — Иван Поминов, КДУ галиме-физик.
- 14 август — Рөстәм Үтәмишев, РСФСР атказанган уйлап табучысы (1966).
- 17 август — Нариман Аитов (73), күренекле галим-социолог, РСФСР һәм БАССР-ның атказанган фән эшлеклесе.
- 30 август — Дементий Шмаринов, ССРБ халык рәссамы.
- 2 сентябрь — Әнгам Атнабаев (71), татар шагыйре, Башкортстанның халык шагыйре (1997).
- 6 сентябрь — Наҗар Нәҗми (81), татар шагыйре, Башкортостанның халык шагыйре (1992).
- 20 сентябрь — Раиса Горбачёва, ССРБ-ның беренче һәм соңгы «беренче леди»е; Әхмәт Әминев, Социалистик Хезмәт Каһарманы.
- 25 сентябрь — Таһир Нурмөхәммәтов, татар тәрҗемәчесе.
- 30 сентябрь — Ширияздан Сарымсаков (88), татар театрының режиссеры, Татарстанның һәм Россиянең атказанган сәнгать эшлеклесе.
- 25 октябрь — Бату Мулюков, татар композиторы.
- 26 октябрь — Мариус Максютов, Башкортстанда яшәп иҗат иткән татар шагыйре.
- октябрь — Таһир Якупов, татар җырчысы.
- 8 ноябрь — Агиш Гыйрфан (71), татар язучысы, журналист (Уфа).
- 26 декабрь — Рафаэль Билялов, татар композиторы, пианист, Татарстанның атказанган сәнгать эшлеклесе.
Г. Тукай исемендәге дәүләт премиясе лауреатлары
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- Әхсән Баян, татар язучысы («Урланган ай» китабы өчен).
Нобель премиясе лауреатлары
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- Физика өлкәсендә Нобель премиясе — Герард Хоофт, Мартин Вельтман.
- Химия өлкәсендә Нобель премиясе — Әхмәт Зәвәйл.
- Физиология һәм медицина өлкәсендә Нобель премиясе — Гюнтер Блобель.
- Әдәбият өлкәсендә Нобель премиясе — Гюнтер Грасс.
- Икътисад өлкәсендә Нобель премиясе — Роберт Манделл.
- Тынычлык өчен Нобель премиясе — «Чикләрсез табиблар» оешмасы.
Шулай ук карагыз
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Викиҗыентыктагы медиафайллар? |