Aleksandr Rochegov
| Aleksandr Grigoryevich Rochegov | |
|---|---|
| Tavalludi |
19-fevral 1917-yil Boku, Rossiya imperiyasi |
| Vafoti |
12-fevral 1998-yil (80 yoshda) Moskva, Rossiya |
| Fuqaroligi |
 SSSR →  Rossiya |
| Kasbi | arxitektor |
| Ish joylari | Moskva |
| Taʼlimi | Ilya Repin nomidagi Sankt-Peterburg Badiiy Akademiyasi |
| Mukofotlari |
   |
Aleksandr Grigoryevich Rochegov (1917-yil 6-fevral, Boku – 1998-yil 2-dekabr, Moskva) – sovet, rus meʼmori. Ulugʻ Vatan urushi qatnashchisi. SSSR xalq arxitektori (1991). SSSR Davlat mukofoti laureati (1990)[1].
Hayoti
[tahrir | manbasini tahrirlash]Aleksandr Grigoryevich Rochegov 1917-yil 6-fevralda Bokuda (hozirgi Ozarbayjonda) tugʻilgan.
1941-yilda u koʻngilli ravishda frontga joʻnadi, u yerda yarador boʻlib, demobilizatsiya qilindi[2].
1943-yilda Leningrad rassomlik, haykaltaroshlik va arxitektura institutini, 1944-yilda esa aspiranturani tamomlagan.
1944—1949-yillarda L. M. Polyakov boshchiligidagi SSSR Vazirlar Kengashining Arxitektura ishlari qoʻmitasi Davlat arxitektura ustaxonasida katta meʼmor, guruh rahbari, 1949—1950-yillarda shahar qurilishni loyihalash byurosida ishlagan. Moskvadagi Komsomolskaya maydonidagi SSSR Qurilish vazirligining 2-sonli loyiha institutida, 1951—1960-yillarda SSSR Energetika vazirligining „Gidroloyiha“ institutida faoliyat yuritgan. 1949—1959-yillarda u Moskvada „Leningradskaya“ mehmonxonasi binosining loyihalash guruhining rahbari boʻlgan.
1960—1963-yillarda Moskva shahar Ijroiya qoʻmitasining „Mosproyect-I“ Bosh arxitektura va rejalashtirish boshqarmasining 20-sonli kompleks ustaxonasi boshligʻi, 1963—1982-yillarda „Mosproyect-2“ Bosh APU Bosh boshqarmasi boshligʻi boʻldi. Moskva shahar ijroiya qoʻmitasida qisqa muddat faoliyat yuritgan.
1968-yilda u „Uy-joy“ xalqaro ishchi guruhini boshqargan. Uning rahbarligida bir qator muhim hujjatlar, xususan, „Uy-joy ustavi“ nashr etildi[3].
1979—1982-yillarda kompozit kosmik rejalashtirish elementlaridan (KOPE) yirik panelli uy-joy qurilishi tizimini yaratdi va amaliyotga tatbiq qildi.
SSSR arxitektorlar uyushmasi aʼzosi (1946). 1982-yildan boshlab u 10 yil davomida RSFSR arxitektorlar uyushmasini boshqargan. Rossiya arxitektura va qurilish fanlari akademiyasining akademigi, 1992—1998-yillarda uning prezidenti. SSSR Badiiy akademiyasining haqiqiy aʼzosi (1988-yildan).
Moskvadagi Xalqaro arxitektura akademiyasining faxriy aʼzosi, Ukraina arxitektura akademiyasining faxriy aʼzosi boʻlgan.
Fransiya arxitektura akademiyasining aʼzosi (1988), Rossiya quruvchilar uyushmasi va bir qator boshqa tashkilotlar boshqaruvi aʼzosi.
1998-yil 2-dekabrda Moskvada vafot etgan. U Yangi Donskoy qabristoniga dafn qilingan.
Oilasi
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Xotini – Mariya Engelke (1918—2011), rassom[4].
- Qizlari:
- Anna Rochegova, rassom.
- Natalya Rochegova, Moskva arxitektura instituti professori[5].
Mukofotlari
[tahrir | manbasini tahrirlash]- RSFSRda xizmat koʻrsatgan meʼmor (1976)
- SSSR xalq arxitektori (1991)
- SSSR Davlat mukofoti (1990) – kosmik rejalashtirish elementlaridan katta panelli uy-joy qurilishi tizimini yaratgani va amalga oshirgani uchun.
- Hamza nomidagi Oʻzbekiston SSR Davlat mukofoti (1970)
- Rossiya Federatsiyasi hukumatining fan va texnologiya sohasidagi mukofoti
- SSSR Vazirlar Kengashi mukofoti (1972)
- Ikki Mehnat Qizil Bayroq ordeni (1966, 1971)
- II darajali Vatan urushi ordeni (1986)
- Qizil yulduz ordeni (1952)
- Xalqlar doʻstligi ordeni (1978)
- „Shon-sharaf belgisi“ ordeni (1986)
- III darajali „Vatanga xizmatlari uchun“ ordeni (1997)
- „Shon-sharaf“ ordeni (1996)
- 10 ta medal
Loyihalari
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Volga-Don yuk tashish kanali va Tsimlyanskiy gidroelektr majmuasining yerusti binolari va inshootlari majmuasi (L. M. Polyakov boshchiligidagi mualliflar jamoasi tarkibida, 1950—1953)
- Loyiha tashkilotlarining binolari (Moskva, Volokolamskoye shossesi), 1952—1955-yillar.
- „Leningradskaya“ mehmonxonasi (Moskva, 1949—1959-yillarda dizayn guruhi rahbari).
- Turar-joy binosi (Moskva, Prospekt Mira, 74; meʼmor N. I. Xlynov bilan birga).
- Markaziy Moskva avtovokzalining binosi (Shchelkovskoe shossesi, 75, V.Nesterov va V.Ginzburg bilan birgalikda), 1971-yil.
- 1966-ilgi zilziladan keyin Toshkent shahri markazining bir qismini loyihalash va rekonstruksiya qilish ishlarini boshqargan.
- „Moskovskiy“ universal doʻkoni (Moskva, Komsomolskaya maydoni).
- Rossiyaning Gavanadagi elchixonasi (Kuba, 1985).
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ „Память народа“. 2022-yil 17-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 17-may.
- ↑ „Память народа“. 2022-yil 17-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 17-may.
- ↑ Творческая лаборатория. Александр Рочегов // Архитектура СССР. — 1984. — Май (№ 3). — С. 70. — ISSN 0004-1939.
- ↑ „Мария Александровна Энгельке. Живопись. Выставка к 90-летию художницы“. Московский союз художников. 2020-yil 6-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 24-sentyabr.
- ↑ „Художественная Династия“. Московский союз художников (2019-yil 4-mart). 2021-yil 27-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 24-sentyabr.