yorugʻlik

Elektromagnit nurlanishdir

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

yo-rugʻ-lik

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

1 Yogʻdu, nur; ravshanlik. Yorugʻ-lik tezligi (fiz.). m ◆ Birok, hujraning ichi oqshom kabi qorongʻi, dahliz orqali tushgan yorugʻlik hujrani yoritishga kifoya qilmaydi. A. Qodiriy, „Obid ketmon“ . Quyosh yashiringan boʻlsa ham, kunduzning yorugʻligi hali tamom soʻnmagan edi. Oybek, Tanlangan asarlar.

2 koʻchma Ozod, baxtli hayot; roʻshnolik. ◆ Qorongʻi kun mangu boʻlmas. Yorugʻlikka chiqib ketamiz. I. Rahim, „Chin muhabbat“ . Oqrabotga ketadigan katta yoʻl yaqinida umrbod yorugʻ-likuchun kurashuvchilar oʻtiribdi. Sh. Toshma-tov, Erk qushi.

Yorugʻlik yili Yorugʻlik nurining bir tropik yilda oʻtadigan yoʻliga teng oʻlchov bir-ligi. ◆ Oʻn million yorugʻlik yili hazilakam ma-sofa boʻlmasa kerak?! O. Moʻminov, „Xiyobon-dagi uch uchrashuv“ . Yorugʻlik chiqmaydi Biror kishiga foydasi tegmaydi. Bobur mirzoning tabiati pokiza, koʻngli tiyrak ekanini koʻp odam bilar ekan. "Atrofdagi podsholardan yaxshilik chiqmasa ham, Bobur mirzodan bir yorugʻ-lik chiqar", deb umid qshgaman | dedi Tohir]. P. Qodirov, Yulduzli tunlar. Yorugʻlikka chiq-moq Baxtli, ozod hayotga erishmoq. ◆ Hurriyash eʼlon qilinganiga sakkiz-toʻqqiz oy oʻtayot-gan boʻlsa ham, mehnatkash yorugʻlikka chiqma-di. N. Safarov, „Olovli izlar“ .

Antonimlari

ЁРУҒЛИК. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

yo-rugʻ-lik

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

1. "Yorugʻlik" — inson koʻzi ◆ sezadigan (tebranish chastotasi 4,0YU14—7,5YU14 Gs) elektromagnit toʻlqinlar. Bu vakuumdz. toʻlqin uzunligi yorugʻlik 400 Nm dan yorugʻlik 760 Nm gacha boʻlgan toʻlqinlar uzunligiga moye keladi. Spektrning ◆ infrakizil nurlanish va ultrabinafsha nurlanish sohalari ham Yo. deb ataladi.
2. Spektrning infraqizil nurlanish sohasi bilan rentgen nurlari orasida keskin chegara yoʻq. Turli yoritqichlar (Quyosh, yulduzlar, elektr lampochkalar va b.) Yo. chiqaradi.
3. Yorugʻlik oqimi. Yo. energiyasini ◆ sezishda, tabiiyki, koʻz alohida ahamiyatga ega. Inson koʻzining turli rangdagi Yo.ni sezish qobiliyati ham turlicha.
4. Shuning uchun biror sirt orqali oʻtayotgan Yo.ning toʻlqin energiyasi emas, balki bu Yo. energiyasining bevosita koʻzga taʼsir etib koʻrish sezgisi uygʻotadigan qismi ahamiyatli.
5. O. da tarqalayotgan Yo. oqimi F ni ifodalaydi: /=FD2. Xalqaro birliklar tizimi SIda kandela (kd) Yo. kuchi oʻlchov birligi deb qabul qilingan. Yo. ◆ kuchini aniqlash yoritish texnikasida (uyjoylarni yoritish), tibbiyotda (yorugʻlik bilan davolash), ilmiy tadqiqot ishlarida amaliy ahamiyatga ega muammolari bilan fizikaning optika boʻlimi shugʻullanadi.

Tillarda

Sifat

• Afrikaanscha: lig
• Albancha: dritë
• Olmoncha: Licht
• Arabcha: نور
• Baskcha: argi
• Bretoncha: gouloù
• Bolgarcha: лампа
• Katalancha: llum
• Chexcha: svìtlo
• Xitoycha: 光
• Datcha: lys
• Slovencha: svetloba, luč
• Ispancha: luz
• Esperantocha: lumo, heleco, brilo, suno
• Fincha: valo
• Fransuzcha: lumière
• Yunoncha: φως (fōs)
• Gujaraticha: પ્રકાશ
• Ivritcha: אור
• Hindicha: प्रकाश
• Niderlandcha: lampje, licht
• Mojarcha: fèny
• Idocha: lumo
• Indonezcha: cahaya
• Inglizcha: light
• Islandcha: ljós
• Italyancha: luce
• Yaponcha: 光
• Lotincha: lux, lumen
• Latishcha: gaisma
• Limburgcha: leech
• Litvacha: šviesa
• Maratxicha: आलोक
• Polyakcha: światło
• Panjobicha: ਪ੍ਰਕਾਸ਼
• Qirgʻizcha: жарык
• Rumincha: lumină
• Sanskritcha: आभा
• Suaxilicha: nuru
• Shvedcha: ljus
• Tamilcha: ஒளி
• Tsvanacha: lesedi
• Turkcha: ışık
• Zulucha: fiphele

Ruscha _ru

yorugʻlik
1 сила света, яркость;
2 свет; // световой; ◆ kunduzgi yorugʻlik дневной свет; ◆ yorugʻlik toʻlqinlari физ. световые волны; ◆ yorugʻlik nurlari физ. световые лучи;
3 просвет; ◆ bulutlar orasidan koʻringan yorugʻlik просвет в тучах;
4 перен. светлая, настоящая, счастливая жизнь; свет; ◆ yorugʻlikka chiqmoq увидеть свет, выйти в люди; добиться счастливой, светлой жизни; ◆ e yorugʻlik, bormisan!? свет ты мой ясный, где же ты ходишь-бродишь!?; ◆ 

• sendan yorugʻlik chiqmaydi от тебя не дождешься хорошего; от тебя пользы, как от козла молока.