Xem mã nguồn của Amoni hydroxide

{{Chembox
| Verifiedfields = changed
| Watchedfields = changed
| verifiedrevid = 477000138
| ImageFileL1 = Ammonia-3D-vdW.svg
| ImageNameL1 = Ball-and-stick model of the ammonia molecule
| ImageFileR1 = MolView.svg
| ImageNameR1 = Ball-and-stick model of the water molecule
| ImageFileL2 = Ammonium-3D-vdW.png
| ImageNameL2 = Ball-and-stick model of the ammonium cation
| ImageFileR2 = Hydroxide-3D-vdW vec.svg
| ImageNameR2 = Ball-and-stick model of the hydroxide anion
|Section1={{Chembox Identifiers
| StdInChI_Ref = {{stdinchicite|correct|chemspider}}
| StdInChI = 1S/H3N.H2O/h1H3;1H2
| StdInChIKey_Ref = {{stdinchicite|correct|chemspider}}
| StdInChIKey = VHUUQVKOLVNVRT-UHFFFAOYSA-N
| CASNo_Ref = {{cascite|correct|CAS}}
| CASNo = 1336-21-6
| ChemSpiderID_Ref = {{chemspidercite|correct|chemspider}}
| ChemSpiderID = 14218
| ChEBI_Ref = {{ebicite|correct|EBI}}
| ChEBI = 18219
| SMILES = [OH-].[NH4+]
| UNII_Ref = {{fdacite|correct|FDA}}
| UNII = 5138Q19F1X
| KEGG_Ref = {{keggcite|changed|kegg}}
| KEGG = C01358
| InChI =1/H3N.H2O/h1H3;1H2
| InChIKey = VHUUQVKOLVNVRT-UHFFFAOYAI}}
|Section2={{Chembox Properties
| Properties_ref = <ref name="GESTIS">{{GESTIS|ZVG=1750|Name=Ammonia solution}}</ref>
| Formula = NH<sub>4</sub>OH hoặc NH<sub>5</sub>O
| MolarMass = 35,0451 g/mol
| Appearance = Chất lỏng không màu
| Odor = "Khai", hăng mạnh
| Density =,91 g/cm³ (25 % w/w)<br/>,88 g/cm³ (35 % w/w)
| MeltingPtC = −57,5
| MeltingPt_notes = (25 % w/w)<br />−91,5 °C (35% w/w)
| BoilingPtC = 37,7
| BoilingPt_notes = (25 % w/w)
| Solubility = trộn lẫn
| pKb =
| MagSus = −31.5 ∙ 10<sup>−6</sup> cm³/mol}}
|Section4={{Chembox Thermochemistry
| DeltaHf = −80 kJ·mol<sup>−1</sup><ref name=b1>{{chú thích sách| author = Zumdahl, Steven S.|title =Chemical Principles 6th Ed.| url = https://archive.org/details/chemicalprincipl0000zumd_u9g0| publisher = Houghton Mifflin Company| year = 2009| isbn = 978-0-618-94690-7|page=A22}}</ref>
| Entropy = 111 J·mol<sup>−1</sup>·K<sup>−1</sup><ref name=b1/>}}
|Section7={{Chembox Hazards
| NFPA-H = 3
| NFPA-F = 1
| NFPA-R = 0
| NFPA-S = COR
| Hazards_ref = <ref>[https://echa.europa.eu/information-on-chemicals/cl-inventory-database/-/discli/substance/external/100.014.225 C&L Inventory]</ref>
| EUClass = {{Hazchem N}} {{Hazchem C}}
| RPhrases = {{R34}}, {{R50}}
| SPhrases = {{(S1/2)}}, {{S26}}, {{S36/37/39}}, {{S45}}, {{S61}}}}
|Section8={{Chembox Related
| OtherAnions = [[Amoni chloride]]<br />[[Amoni cyanide]]
| OtherCations = [[Tetrametylamoni hydroxide]]
| OtherCompounds = [[Amonia]]<br />[[Hydroxylamin]]
}}
}}

'''Amoni hydroxide''', hay '''dung dịch amonia''', còn được gọi là '''nước amonia''', '''amoni hydroxide''', '''rượu ammoniacal''', '''nước amonia''', hoặc đơn giản là '''amonia''', là dung dịch [[amonia]] tan trong nước, có công thức hoá học là NH<sub>3</sub>(aq) hay NH<sub>4</sub>OH. Đây là một hydroxide được tạo thành khi amonia tan trong nước và có tính kiềm khá yếu.

== Tính chất ==
===Tính chất vật lí===

* NH<sub>4</sub>OH là một dung dịch không màu, bay mùi mạnh và có mùi khai đặc trưng của NH<sub>3</sub>. 
* Khối lượng mol: 35,04 g/mol.
* Độ pH: Có dạng khí và dạng lỏng (tan vào nước) đều cho ra dung dịch tính kiềm yếu, pH≈12.
* Mật độ: 910&nbsp;kg/m³ (25 % w/w) hoặc 880&nbsp;kg/m³ (35 % w/w).
* Điểm sôi: 37.7&nbsp;°C (25 % w/w).
* Điểm tan chảy: -57.7&nbsp;°C (25 % w/w) hoặc −91.5&nbsp;°C (35% w/w).
* Điểm đóng băng (oC): -77,7oC (tinh thể màu trắng).

=== Tính chất hóa học ===
NH<sub>4</sub>OH có những tính chất hóa học như sau:

'''1. Amoni hydroxide (NH<sub>4</sub>OH) có tính [[base]] yếu'''

* Amoni hydroxide là một dung dịch base yếu (dù ngày nay người ta đã chứng minh được rằng không tồn tại phân tử có công thức hóa học là NH<sub>4</sub>OH) và kém bền, bị phân hủy thành khí NH3 và nước. Theo phương trình phản ứng sau:

<chem>NH4OH -> NH3 +H2O</chem>

Hoặc là bằng phương trình điện ly:

<chem> NH3 + H2O </chem>  <math>\leftrightarrows</math>   <chem>NH4+ +OH-</chem>

* Tác dụng được với dung dịch [[acid]] để tạo thành muối [[amoni]]:

<chem>2NH3 + H2SO4 -> (NH4)2SO4</chem>

Hoặc đơn giản bằng phương trình điện ly rút gọn sau:

<chem>NH3 + H+ -> NH4+</chem>

* Có khả năng làm [[kết tủa]] nhiều [[hydroxide]] [[kim loại]] khi tác dụng với dung dịch [[muối (hoá học)|muối]] của chúng:

<chem>Al+3 +3NH3 + 3H2O -> Al(OH)3v + 3NH+</chem>

<chem>4Al3+ +3NH3 + 3H2O->Al(OH)3v + 3NH4+</chem>

'''2. Có khả năng tạo phức'''

Dung dịch NH<sub>4</sub>OH có khả năng hòa tan hydroxide hay [[muối (hoá học)|muối]] ít tan của một số [[kim loại]], tạo thành các [[dung dịch]] [[phức chất vòng càng|phức chất]] kém bền.

Ví dụ:

<chem>Cu(OH)2 + 4NH3 <=> [Cu(NH3)4](OH)2</chem> (màu xanh thẫm)

<chem>AgCl + 2NH3 <=> [Ag(NH3)2]Cl</chem>

Lưu ý: Sự tạo thành các [[ion]] phức là do sự kết hợp giữa các phân tử NH<sub>3</sub> bằng các [[electron]] chưa sử dụng của nguyên tử [[nitơ]] với ion [[kim loại]].

== Ứng dụng ==
Amoni hydroxide NH<sub>4</sub>OH có nhiều tác dụng nổi bật và được ứng dụng rộng rãi trong cuộc sống, sản xuất như:

* Được sử dụng như một công chất làm lạnh ở trong nhiều ngành công nghiệp. 
* Dung dịch Amonia (1-3%) là thành phần chất tẩy rửa khá quan trọng, sử dụng phổ biến trong các hộ gia đình.

''Dung dịch Amonia (1-3%) là thành phần chất tẩy rửa''

* Trong công nghiệp: Dung dịch amonia được dùng để làm tiền chất trong điều chế các Alkyl amine. 
* Được sử dụng nhiều cho việc xử lý nước thải.
* Trong công nghiệp thực phẩm: Được dùng trong việc làm bánh hoặc được sử dụng để làm chất điều chỉnh độ chua cho các loại thực phẩm. 
* Ngành sản xuất đồ nội thất: Dung dịch amonia được dùng để làm tối màu gỗ hoặc nhuộm màu gỗ.

''NH<sub>4</sub>OH ứng dụng trong ngành sản xuất đồ nội thất''

== Các nguy hiểm chính và cách xử lí ==
Amonia vốn là một chất độc, nguy hiểm với tính ăn mòn khá mạnh. Tùy mỗi trường hợp mà các cách xử lí tai nạn do amoni hydroxide sẽ khác nhau:

'''1. Khi NH<sub>4</sub>OH tiếp xúc với mắt'''

NH<sub>4</sub>OH nếu như tiếp xúc với mắt sẽ gây dị ứng, hoặc cũng có thể gây bỏng dẫn đến mù loà.

Cách xử lý: Khi bị văng hay dây vào mắt, cần rửa mắt ngay với nước sạch ít nhất 15 phút trong khi giữ mí mắt hở (nếu đeo kính áp tròng cần bỏ ra). Sau đó đưa nạn nhân đến cơ sở y tế gần nhất.

'''2. Đường hô hấp'''

Tùy thuộc vào mức độ hít phải Amoni Hydroxide NH<sub>4</sub>OH có thể gây hắt hơi, sổ mũi, ngạt thậm chí phù phổi và tử vong. Liều gây chết: khoảng 5000ppm.

Cách xử lý: Cần đưa nạn nhân ra những nơi thoáng khí nếu như hít phải. Trong trường hợp không hồi phục nhanh chóng, nên chuyển bệnh nhân đến cơ sở y tế để được can thiệp kịp thời. Lưu ý trong quá trình phải giữ nạn nhân ở tư thế thuận lợi để hô hấp.

'''3. Khi tiếp xúc với da'''

Nếu như tiếp xúc với da có thể gây dị ứng hoặc bỏng.

Cách xử lý: Cần cởi bỏ quần áo bị dính sản phẩm ngay lập tức, ngâm phần da dính phải vào nước sạch ít nhất 15 phút (nếu có thể hãy rửa cùng xà phòng sau đó) và chuyển nạn nhân đến cơ sở y tế ngay nếu như da xuất hiện sưng, đau hay phồng rộp...

'''4. Đối với đường tiêu hóa'''

Nếu nuốt phải Amoni Hydroxide có thể gây bỏng thực quản, dạ dày... xuất hiện các triệu chứng đau ngực, buồn nôn. Liều gây tử vong: 3-4ml.

Cách xử lý: Đây là một trường hợp vô cùng nguy hiểm, chính vì vậy khi nghi ngờ nuốt cần phải chuyển ngay đến trung tâm y tế để điều trị kịp thời nhất.

== Xem thêm ==
* [[Hóa chất thường gặp]]
* [[Axit liên hợp]]
* [[Amonia]]

== Tham khảo ==
{{tham khảo}}

== Đọc thêm ==
*{{chú thích sách |first1=I. |last1=Geornaras |first2=J. N. |last2=Sofos |chapter=Combining physical and chemical decontamination interventions for meat |chapter-url=https://books.google.com/books?id=7E6fbgOdRroC&pg=PA433 |pages=433–60 |year=2005 |editor1-first=John Nikolaos |editor1-last=Sofos |title=Improving the safety of fresh meat |publisher=CRC Press |location=Boca Raton |isbn=978-0-8493-3427-6}}
*{{chú thích sách |first1=Panagiotis N. |last1=Skandamis |first2=George-John E. |last2=Nychas |first3=John N. |last3=Sofos |chapter=Meat Decontamination |chapter-url=https://books.google.com/books?id=VYXRl4LTHqwC&pg=PA43 |pages=43–85 |year=2010 |editor1-first=Fidel |editor1-last=Toldrá |title=Handbook of Meat Processing |publisher=Iowa State University Press |location=Ames |doi=10.1002/9780813820897.ch3 |isbn=978-0-8138-2089-7}}
*{{chú thích tạp chí |doi=10.1111/j.1745-4581.2006.00037.x |title=Prevention and Decontamination of Escherichia Coli O157:h7 on Raw Beef Carcasses in Commercial Beef Abattoirs |year=2006 |last1=Edwards |first1=Jessica Renee |last2=Fung |first2=Daniel Y.C. |journal=Journal of Rapid Methods and Automation in Microbiology |volume=14 |issue=1 |pages=1–95}}

== Liên kết ngoài ==
* [http://hazard.com/msds/mf/cards/file/0215.html External Material Safety Data Sheet] – for ammonium hydroxide (10%-35% solution).
{{Sơ khai hóa học}}
{{Chủ đề|Hóa học}}

[[Thể loại:Hợp chất amoni]]
[[Thể loại:Hydroxide]]
[[Thể loại:Hợp chất vô cơ]]
[[Thể loại:Chất điều chỉnh độ axit Thực phẩm]]
[[Thể loại:Antipruritics]]