Tuyết Nham Tổ Khâm

Thiền sư

tuyết nham tổ khâm 雪巖祖欽
Tên khai sinh	họ Tổ
Hoạt động tôn giáo
Tôn giáo	Phật giáo
Trường phái	Đại thừa
Tông phái	Thiền tông
Lưu phái	Lâm Tế
Chi phái	Dương Kỳ
Dòng	Hổ Khâu
Môn phái	Phá Am
Sư phụ	Vô Chuẩn Sư Phạm
Đệ tử	Cật Yêm Tông Hâm Linh Sơn Đạo Ấn Vô Cực Trí Nhiên Thiết Ngưu Trì Địa Cao Phong Nguyên Diệu
Trước tác	Tuyết Nham hòa thượng ngữ lục
Thông tin cá nhân
Sinh
Tên khai sinh	họ Tổ
Ngày sinh	1216
Nơi sinh	Vụ Châu (Triết Giang) hoặc Chương Châu (Phúc Kiến)
Mất
Ngày mất	1287
Nơi mất	Ngưỡng Sơn Thiền tự, Viên Châu, Giang Tây
Giới tính	nam
Nghề nghiệp	tì-kheo
Quốc tịch	nhà Nguyên
Cổng thông tin Phật giáo

Tuyết Nham Tổ Khâm (zh: 雪巖祖欽, ja: Seggan Sokin, ?-1287) là Thiền sư Trung Quốc, thuộc dòng Hổ Khâu, Dương Kỳ phái, Lâm Tế Tông. Sư là đệ tử của Thiền sư Vô Chuẩn Sư Phạm, dưới sư có nhiều vị đệ tử nối pháp tài ba như các vị: Cật Yêm Tông Hâm, Linh Sơn Đạo Ấn, Vô Cực Trí Nhiên, Thiết Ngưu Trì Địa và Cao Phong Nguyên Diệu...

Đặc biệt, pháp tôn đời thứ hai của sư là Thiền sư Thái Cổ Phổ Ngu và Lãn Ông Huệ Cần (Phổ Ngu và Huệ Cần nối pháp Thạch Ốc Thanh Củng, Thanh Củng nối pháp Cật Yêm Tông Hâm) đã truyền Lâm Tế tông vào Triều Tiên. Tại đây, tông phái này phát triển mạnh và được biết đến với tên gọi chung là Tào Khê tông.

Cơ duyên ngộ đạo

Một phần của loạt bài về
Thiền sư Trung Quốc
Bồ-đề-đạt-ma đến Huệ Năng Bồ-đề-đạt-ma Huệ Khả Tăng Xán Đạo Tín Hoằng Nhẫn, Pháp Dung Huệ Năng, Thần Tú, Huệ An Hành Tư, Hoài Nhượng, Huyền Giác Huệ Trung, Thần Hội
Ngưu Đầu tông Pháp Dung Trí Nham, Tuệ Phương Pháp Trì , Trí Oai Huệ Trung, Huyền Tố Duy Tắc, Đạo Khâm Hội Trí, Ô Khòa Hội Thông
Thiền Bắc Tông Thần Tú Phổ Tịch, Cự Phương, Nghĩa Phúc Đạo Truyền, Hành Biểu
Nhánh Thanh Nguyên Hành Tư Hi Thiên Đạo Ngộ, Duy Nghiễm Bảo Thông, Thiên Nhiên Sùng Tín , Đàm Thịnh Viên Trí, Đức Thành, Vô Học Tuyên Giám, Thiện Hội Khánh Chư, Lương Giới Nghĩa Tồn, Toàn Hoát, Sư Ngạn Văn Yển, Huệ Lăng, Sư Bị
Nhánh Nam Nhạc Hoài Nhượng Đạo Nhất Hoài Hải, Phổ Nguyện, Huệ Hải Pháp Thường , Trí Tạng, Bảo Triệt Tòng Thẩm, Linh Hựu Hi Vận, Vô Ngôn Thông Huệ Tịch, Nghĩa Huyền Trí Nhàn, Chí Cần
Quy Ngưỡng tông Linh Hựu Huệ Tịch, Trí Nhàn, Chí Cần Quang Dũng, Quang Mục, Văn Hỉ Huệ Thanh, Tư Phúc, Thanh Hoá Thanh Nhượng, U Cốc, Trinh Thúy
Lâm Tế tông Nghĩa Huyền Huệ Nhiên, Đại Giác, Tồn Tương Huệ Ngung, Diên Chiểu, Tỉnh Niệm Thiện Chiếu, Quy Tỉnh Sở Viên, Huệ Giác, Pháp Viễn Huệ Nam, Phương Hội
Hoàng Long phái Huệ Nam Tổ Tâm, Khắc Văn, Thường Thông Ngộ Tân, Duy Thanh, Huệ Hồng, Tùng Duyệt Tuệ Phương, Trí Thông, Thủ Trác Thủ Trác, Giới Kham, Đàm Bí Tùng Cẩn, Hoài Sưởng
Dương Kì phái Phương Hội Thủ Đoan, Pháp Diễn Phật Cần, Phật Nhãn, Phật Giám Tông Cảo, Thiệu Long, Huệ Viễn Đức Quang, Đàm Hoa, Đạo Tế Cư Giản, Thiện Trân, Hàm Kiệt Đại Quan, Hành Đoan, Huệ Khai Tổ Tiên, Sùng Nhạc, Đạo Sinh Nguyên Hi, Trí Cập, Huệ Tính Phổ Nham, Đạo Trùng, Sư Phạm Đức Huy, Hành Diễn, Đại Hân Đạo Long, Trí Ngu, Hành Di Diệu Luân, Tổ Khâm, Tổ Nguyên Huệ Đàm, Nhất Ninh, Tông Hâm Tuệ Bảo, Nguyên Diệu, Tịnh Giới Thanh Củng, Minh Bản, Tiên Đổ Duy Tắc, Nguyên Trường, Không Độ Thời Uỷ, Phổ Trì, Huệ Sâm Phổ Từ, Minh Tuyên, Bản Thụy Minh Thông, Pháp Hội Đức Bảo, Đức Thanh Châu Hoằng, Chính Truyền Viên Ngộ, Viên Tu Viên Tín, Nhân Hội Thông Kỳ, Thông Dung, Đạo Mân Thông Tú, Thông Vấn Thủy Nguyệt, Chuyết Chuyết Đạo An, Long Kỳ, Chân Phác Hành Sâm, Hành Trân Siêu Vĩnh, Như Trường, Siêu Cách Tử Dung, Tính Âm Hư Vân, Lai Quả
Tào Động tông Lương Giới Bản Tịch, Đạo Ưng, Cư Độn Huệ Hà, Đạo Phi Quán Chí, Duyên Quán, Cảnh Huyền Nghĩa Thanh, Đạo Khải Tử Thuần, Tự Giác, Pháp Thành Chính Giác, Thanh Liễu, Nhất Biện Huệ Huy, Tông Giác, Tăng Bảo Huệ Tộ, Trí Giám, Tăng Thế Minh Quang, Như Tịnh, Như Mãn Đức Cử, Hành Tú Huệ Nhật, Vân Tụ, Phúc Dụ Vĩnh Dư, Đại Chứng, Văn Thái Phúc Ngộ, Văn Tài, Tử Nghiêm Liễu Cải, Khế Bân, Khả Tùng, Văn Tải Tông Thư, Thường Trung, Thường Thuận Tuệ Kinh, Phương Niệm Nguyên Lai, Nguyên Cảnh Nguyên Hiền, Viên Trừng Đạo Ngân, Đạo Thịnh, Đạo Bái Minh Tuyết, Minh Phương, Minh Vu Hoằng Kế, Đại Văn, Đại Tâm Tịnh Nột, Tịnh Đăng, Tịnh Chu Hưng Kỳ, Hưng Trù, Hưng Long Trí Tiên, Trí Giáo Pháp Hậu, Giới Sơ Nhất Tín, Đỉnh Triệt Hư Vân , Thánh Nghiêm
Vân Môn tông Văn Yển Trừng Viễn, Nhân Úc Đạo Thâm, Thủ Sơ Duyên Mật, Sư Khoan, Hạo Giám Quang Tộ, Huệ Viễn, Phong Tường Lương Nhã, Ứng Chân, Sư Giới Trọng Hiển, Thiện Tiêm Thừa Cổ, Hiểu Thông, Hoài Trừng Nghĩa Hoài, Thảo Đường, Truyền Tông Liễu Nguyên, Khế Tung, Giám Thiều Tông Bản, Pháp Tú Trọng Nguyên, Ứng Phu, Pháp Anh Sùng Tín, Thiện Bản, Thanh Mãn Duy Bạch, Tông Vĩnh, Tông Trách Hoài Thâm, Tự Như Tư Huệ, Tông Diễn Huệ Quang, Văn Tuệ, Đạo Xương Nguyên Diệu, Lương Khánh, Chính Thụ Thâm Tịnh
Pháp Nhãn tông Sư Bị, Quế Sâm, Văn Ích Đức Thiều, Thái Khâm, Khế Trù Diên Thọ, Đạo Nguyên Đạo Tế, Tử Ngưng Văn Thắng
Thiền sư ni Tổng Trì, Liễu Nhiên, Trí Thông, Vô Trước
Không rõ tông phái Phong Can, Hàn Sơn, Thập Đắc, Bố Đại
Cư sĩ Thiền Tông Phó Đại Sĩ, Bạch Cư Dị, Vương Duy Bàng Long Uẩn, Bùi Hưu, Hoàng Đình Kiên Trương Thương Anh, Tô Đông Pha Gia Luật Sở Tài, Ung Chính
Cổng thông tin Phật giáo

Sư họ Tổ, quê ở Vụ Châu (Triết Giang), có thuyết nói là Sư sinh tại Chương Châu (Phúc Kiến). Năm 5 tuổi Sư phát tâm xuất gia và làm thị giả và biết được chuyện của Thiền Tông và chuyên tâm Tọa Thiền.

Năm 16 tuổi, sư đăng đàn thọ Cụ túc và khi đến 18 tuổi thì vân du tham học khắp các chốn thiền lâm. Sư đến tham vấn với Thiền sư Song Lâm Viễn. Tại đây, sư tham cứu chữ Vô (Không) trong công án Tăng hỏi Thiền sư Triệu Châu về phật tính của con chó và có chổ ngộ nhập.

Sau đó, sư đến yết kiến Thiền sư Diệu Phong Chi Thiện tại chùa Linh Ẩn, Hàng Châu và khán câu thoại “Càn Niệu Tiết” rất tinh tấn:

Công án “Càn Niệu Tiết”:

Có người hỏi Thiền sư Vân Môn: "Thế nào là Phật?".

Vân Môn đáp: "Đồ hót phân".

Sau sư dời đến chùa Tịnh Từ và kết bạn, cùng tu học với 7 vị tăng. Tại đây, sư tiếp tục nỗ lực kiên trì tham cứu câu thoại đầu kể trên.

Về sau, Sư đến pháp hội Kính Sơn của Thiền sư Vô Chuẩn Sư Phạm nhập chúng tham thiền. Khi Vô Chuẩn nêu câu thoại “Chủ nhân ông”, Sư có tỏ ngộ được chút thiền vị, nhưng đến câu “Lỗ mũi nạp Tăng” và “Nanh vuốt Phật Tổ” thì Sư không đáp được. Sư tham cứu nghi tình này suốt mười năm trời nhưng vẫn chưa ngộ được đại ý. Nhân một hôm khi nhìn thấy cây bách cổ thụ ở núi Thiên Mục, sư liền đại ngộ thiền cơ, được Vô Chuẩn ấn chứng.

Hoằng pháp

Vào tháng 8 năm đầu (1253) niên hiệu Bảo Hựu, sư bắt đầu khai mở đạo tràng thuyết pháp tại chùa Long Hưng, thuộc Đàm Châu, tỉnh Hồ Nam. Rồi sau đó trụ trì qua nhiều ngôi tùng lâm như:

• Chùa Đạo Lâm (zh: 道林寺) ở Tương Tây, tỉnh Hồ Nam.
• Nam Minh Phật Nhật Thiền Tự (zh: 南明佛日禪寺) ở Xử Châu, tỉnh Triết Giang.
• Tiên Cư Hộ Thánh Thiền Tự (zh: 仙居護聖禪寺) ở Đài Châu, tỉnh Triết Giang.
• Quang Hiếu Thiền Tự (zh: 光孝禪寺) ở Hồ Châu, tỉnh Triết Giang.

Cuối cùng, sư đến trụ trì tại Ngưỡng Sơn Thiền Tự (zh: 仰山禪寺) ở Viên Châu, tỉnh Giang Tây. Nguyên Thế Tổ Hốt Tất Liệt vì kính trọng đạo hạnh của sư nên từng ban tử y ca sa cho sư.

Năm 1287, niên hiệu Chí Nguyên, sư thị tịch, hưởng thọ hơn 70 tuổi.

Sư có để lại tác phẩm Tuyết Nham Hòa Thượng Ngữ Lục (zh: 雪巖和尚語錄) gồm 4 quyển.

Pháp ngữ

Sư dạy chúng: “Thời giờ không đợi người, một chớp mắt đã qua đời khác, lúc thân thể còn tráng kiện sao không dốc chí học hỏi cho thấu nguồn tột đáy. Chúng ta có cái diễm phúc gì mà ngày nay được ở trong Tăng đường ấm cúng, tại pháp hội của Tổ sư, trên ngọn danh sơn Đại trạch Thần long thế giới này. Ăn thì cơm cháo ngon lành, uống thì nước nôi ấm áp. Nếu không dốc chí học hỏi giáo lý cho tận cùng, triệt để, là các ông tự thả trôi đời mình cam chịu trôi lăn, thật là kẻ hạ liệt ngu si! Nếu thật là mờ mịt không biết, sao không thưa hỏi các bậc tiên tri? Phàm những khi có người hỏi đạo, các bậc Trưởng lão chỉ dạy, hoặc nói ngang nói dọc sao không ghi nhớ xét nghĩ rốt ráo thử cái đó là cái gì?“.

Tham khảo

• Fo Guang Ta-tz'u-tien 佛光大辭典. Fo Guang Ta-tz'u-tien pien-hsiu wei-yuan-hui 佛光大辭典編修委員會. Taipei: Fo-Guang ch'u-pan-she, 1988. (Phật Quang Đại Từ điển. Phật Quang Đại Từ điển biên tu uỷ viên hội. Đài Bắc: Phật Quang xuất bản xã, 1988.)

• Dumoulin, Heinrich:

Geschichte des Zen-Buddhismus I. Indien und China, Bern & München 1985.

Geschichte des Zen-Buddhismus II. Japan, Bern & München 1986.

• Das Lexikon der Östlichen Weisheitslehren, Bern 1986.
• Hư Vân.Thiền Quan Sách Tấn, Thích Thanh Từ dịch 1990.
• Lịch sử Thiền Tông Trung Quốc. Nguyễn Nam Trân dịch 2009.