Wilders bedreigt Halsema, kabinet durft niet in actie te komen, Yesilgöz zwijgt

Het is opnieuw onrustig in Den Haag vanwege haatzaaierij door de aandachtsverslaafde Geert Wilders. In een tweet heeft hij opgeroepen burgemeester Femke Halsema uit Nederland te verbannen. Bestuurders reageren geschokt op de taal van de leider van de grootste coalitiepartij die in Den Haag de dienst uitmaakt. Zowel burgemeester Hubert Bruls van Nijmegen als zijn collega Sharon Dijksma van Utrecht roepen de kabinetsleden op afstand te nemen en stevig weerwoord te bieden.

Verbanning is een wrede straf uit de Middeleeuwen die in latere tijden in onbruik raakte vanwege het onmenselijke karakter. Na het schrikbewind van de nazi's in de Tweede Wereldoorlog is de straf niet meer toegepast. Wilders wil de strafmogelijkheid weer invoeren, zo maakt hij duidelijk met een bericht op X. In verschillende dictaturen is nog steeds sprake van verbanning.

Amnesty International schrijft over de door Wilders voorgestelde straf:

In de 18e eeuw verbanden Europese staten misdadigers naar strafkolonies, hetgeen vaak deportatie werd genoemd. De witte Australische bevolking bestond aanvankelijk voor een groot deel uit verbannen misdadigers. In de moderne tijd verbande de Sovjet-Unie criminelen en politieke misdadigers naar de binnenlandse strafkampen in de Goelag Archipel, vaak als vorm van massale deportatie. Ook werden dissidenten, onder wie Aleksandr Solzjenitsyn, naar het buitenland verbannen. Binnenlandse verbanning werd ook toegepast in onder meer Chili en sommige Afrikaanse landen. Zuid-Afrika kende onder het apartheidsregime een bijzondere vorm van vrijheidsbeperking, bekend als banning.

Wilders wil dat Halsema verbannen wordt omdat ze een protestdemonstratie toestond terwijl hem die niet bevalt, namelijk tegen het oorlogsgeweld van Israël.

Het AD meldt dat de kabinetsleden, die zich op andere onderwerpen graag stevig uitlaten, nu duiken voor een reactie. De partijloze premier Dick Schoof houdt het op de slappe reactie dat de kabinetsleden "élke burgemeester gewoon steunen". Ook NSC, de partij die beloofde voor 'goed bestuur' en 'bescherming van de rechtsstaat' te zorgen en daartoe 20 zetels van de kiezers kreeg toebedeeld, weigert voor de bedreigde Halsema in de bres te springen:

"Niet alle coalitiepartijen laten de teksten van de PVV zo makkelijk links liggen. Zeker voor Nieuw Sociaal Contract ligt het gevoelig. Die partij is zwaar verdeeld over de samenwerking met Wilders, veel NSC’ers vinden dat Wilders de rechtsstaat ondermijnt met zijn plannen en uitspraken. NSC-interimleider Nicolien van Vroonhoven wil dinsdag echter niet reageren op het bericht van Wilders op X. Het enige dat Van Vroonhoven zegt is: ,,Ik zou het (bericht) niet geplaatst hebben.” En daarbij geldt: ,,Ik ben ook niet zo goed in twitteren”, zegt Van Vroonhoven dinsdagochtend na het wekelijkse coalitieoverleg op de kamer van Wilders."

VVD-leider Dilan Yesilgöz, zelf ook Amsterdammer, die er een gewoonte van maakt op uitspraken te reageren en zelfs tv-makers aanvalt, blijft ondertussen oorverdovend stil en lijkt daarmee haar instemming te betuigen met de opvattingen van haar belangrijkste coalitiepartner.

Frans Timmermans spreekt zich wel duidelijk uit na de bedreiging van Wilders aan het adres van Halsema.

Hoogleraars staatsrecht Wim Voermans wijst er op dat de bedreiging die Wilders richting Halsema uit ook in strijd is met de afspraken in het coalitieakkoord. Daarin beloofde Wilders, wiens handtekening onder het akkoord staat, onder meer de instituties van de rechtsstaat te respecteren en in het debat anderen heel te laten.

Update 21:00 uur:

Geert Wilders heeft volkomen lak aan de basislijn voor het waarborgen van de rechtsstaat die de coalitiepartijen overeen zijn gekomen voorafgaand aan de vorming van het kabinet. Dat blijkt maar weer eens uit vragen van NOS-journaliste Nouschka van der Meijden. Daarin staat immers dat: "de instituties die de rechtsstaat dragen zullen gerespecteerd en beschermd worden". Het was een van de eisen die Pieter Omtzigt van NSC stelde aan regeringssamenwerking met de extreemrechtse, antirechtsstatelijke PVV.

Daarmee geconfronteerd gooit Wilders nog eens olie op het vuur door op te roepen tot het ontslag van de Amsterdamse burgemeester Femke Halsema. Wanneer hij er vervolgens op wordt gewezen dat ook het ambt van burgemeester onder die genoemde instituties valt, zegt hij "geen enkel respect voor Halsema" te hebben.

In de talkshow Eva zei Halsema zelf dinsdagavond dat het er steeds meer op begint te lijken dat PVV-leider Wilders "alleen demonstraties wil toestaan waar hij het mee eens is. De volgende stap is dat Wilders zegt dat hij op Prinsjesdag geen zin heeft in een demonstratie tegen de regering, en dat kan niet. Dat is een autoritair sentiment waar we echt voor moeten oppassen."

De NOS meldt ook:

Verder noemde ze het "giftig" dat Wilders vindt dat de betogers het land uit gezet moeten worden. "Je keren tegen onze Joodse inwoners is antisemitisme. Maar je moet altijd tegen regeringen kunnen demonstreren, onder welke omstandigheden dan ook. Je moet tegen de Israëlische staat kunnen demonstreren en dan ben je geen antisemiet. Als je dat begrip zo ver laat uitwaaieren, ook naar mensen die oprechte bedoelingen hebben, dan plant je een gif."

Meerdere burgemeesters schaarden zich dinsdag achter Halsema. Zo noemde de Utrechtse burgemeester Sharon Dijksma het haatzaaien van Wilders "volstrekt onverantwoord" en "ondermijnend voor het gezag van burgemeesters".

Het kabinet blijft ondertussen lafjes wegkijken van de ondermijnende praktijken van Wilders door hooguit halfslachtig de opmerkingen van de PVV-leider weg te wuiven zonder die daadkrachtig te veroordelen. BBB-leider Caroline van der Plas wilde het desgevraagd helemaal niet over het aanwakkeren van haat door Geert Wilders hebben "omdat er antisemitisme in het land" is. Daarbij heeft ze waarschijnlijk gemist dat Wilders zelf idolaat is van de Hongaarse premier Viktor Orbán die in eigen land campagnes voert die bol staan van het antisemitisme, of dat Wilders vol lof is over het Duitse AfD en Oostenrijkse FPÖ, partijen die bestaan uit en/of samenwerken met letterlijke neo-nazi's.