Twee jaar geleden spraken alle landen op de klimaattop in Glasgow voor het eerst af om "inefficiënte fossiele subsidies uit te faseren". Maar sindsdien heeft dat zinnetje niet veel opgeleverd. In veel landen is nog niet eens duidelijk hoeveel er eigenlijk wordt uitgegeven aan zulke subsidies.
"We moeten de belofte waarmaken die we tijdens eerdere toppen hebben gedaan", zei Jetten zaterdag. Als er wereldwijd nog biljoenen worden uitgegeven aan fossiele subsidies, gaat de klimaattransitie volgens hem niet lukken. "We moeten ervoor zorgen dat de economische omstandigheden juist zijn."
Het demissionaire kabinet bracht dit jaar in kaart dat Nederland 40 tot 46 miljard euro per jaar uitgeeft aan fossiele subsidies. Het gaat grotendeels om belastingvoordelen voor bedrijven, die bijvoorbeeld veel minder energiebelasting betalen dan huishoudens.
Volg de klimaattop
Vooral Europese landen doen mee
De landen die zich aansluiten in de coalitie gaan, in navolging van Nederland, een overzicht van hun eigen fossiele subsidies opstellen. Daarna stellen ze nationale afbouwplannen op, net zoals er onder het Parijsakkoord nationale plannen voor het verminderen van de CO2-uitstoot zijn gemaakt.
De coalitie bestaat vooral uit Europese landen, zoals België, Oostenrijk, Spanje en Frankrijk. Maar ook Canada, Costa Rica en de eilandengroep Antigua en Barbuda hebben zich aangesloten. Jetten hoopt dat snel nog meer landen aansluiten.
Hoewel slechts een minderheid van de EU-lidstaten zich bij de club van Jetten heeft aangesloten, roept Europees klimaatcommissaris Wopke Hoekstra alle Europese landen op om hun fossiele subsidies af te bouwen. "Die zitten ons dwars", zegt hij.
Jetten zegt "tevreden" te zijn over de samenwerking, ook al werken de meeste landen nog niet mee. "Dit zet veel druk op andere landen om ook mee te gaan doen", denkt hij.
Duitsland is nu nog een van de opvallende afwezigen, als grootste economie van de EU. "Ik verwacht eigenlijk dat die in de komende dagen nog wel gaan springen. Of dat daar in ieder geval de druk ook hoog zal zijn", zegt Jetten.
Brandstof in internationale lucht- en scheepvaart nog belastingvrij
De samenwerkende landen willen niet alleen binnenlandse subsidies op fossiele brandstoffen afschaffen, maar gaan ook kijken naar "internationale barrières".
Brandstoffen die worden gebruikt in de internationale lucht- en scheepvaart zijn nu bijvoorbeeld nog belastingvrij. Dat is milieugroepen een doorn in het oog, omdat vervuilend vervoer op die manier aantrekkelijker wordt gemaakt.
Landen die zich aansluiten bij de coalitie spreken af om samen te werken aan het veranderen van die situatie. "Op hoog tempo", als het aan Jetten ligt.